تحلیل محتوای مقالههای فصلنامه علوم و تکنولوژی محیطزیست
محورهای موضوعی : مدیریت ، برنامه ریزی و آموزش محیط زیستصدیقه محمد اسماعیل 1 , عسگر اکبری 2
1 - استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران.
2 - دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، ایران.
کلید واژه: تحلیل محتوا, علوم محیطزیست, مهندسی محیطزیست, مدیریت محیطزیست,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: تحلیل محتوا شیوه ای مناسب برای دسترسی سریع به اطلاعات علمی منتشره در نشریات است و با استفاده از مقیاس فاصله ها، یعنی شمارش موضوعات و ساختار موجود به شناخت بهتر مقوله های موضوعی کار شده و کمتر کار شده، سیر موضوعی و دیدگاه نویسندگان در امور محیط زیست می پردازد. هدف این پژوهش تحلیل محتوای مقاله های فصل نامه علوم و تکنولوژی محیط زیست است که در زمینه علوم، مهندسی و مدیریت محیط زیست، مقالات علمی و پژوهشی منتشر می شود. روش بررسی: در این پژوهش از روش تحلیل محتوا که یکی از روش های پژوهش کیفی می باشد استفاده شده است. جامعه ی آماری، کلیه مقالات نشریه است که در 755 مقوله موضوعی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌ها: در تحلیل محتوای مقاله های این نشریه 3 مقوله اصلی در نظر گرفته شده است که از مجموع 755 مقوله، تعداد 157 مقوله مربوط به علوم محیط زیست، 320 مقوله مربوط به مهندسی محیط زیست و 256 مقوله مربوط به مدیریت محیط زیست می باشند. در نتایج به دست آمده مشخص شد که در محور موضوعی مهندسی محیط زیست اولویت پژوهش با موضوع کاهش آلودگی 8/34 درصد بوده و موضوع مدیریت فلزات سنگین با 7/22 درصد قرار دارد. بحث و نتیجه‌گیری: بدین ترتیب، فصل نامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، با اختصاص 15/56 درصد از مقوله ها به موضوع آلاینده ها و مدیریت آن، منبع با ارزشی در حوزه سلامت محیط زیست می باشد. هم چنین در بررسی گرایش نویسندگان مشخص شد که نویسندگان رشته های گروه محیط زیست و انرژی با 7/32 درصد در رتبه نخست و سپس معماری با 8/9 درصد در ردیف دوم قرار دارند.
Background and Objective: Content analysis is a fast method for rapid access to scientific information published in journals, and using the distances scale which counting the number of threads and identification of the structure contributes to better understanding of the considered and less considered thematic categories, agendas and views of the authors about the environment. The purpose of this study was to analyze the content of the articles published in the Quarterly Journal of Environmental Science and Technology with the science, engineering and environmental management and research and scientific subjects. Method: In this study, content analysis, which is one of the qualitative research methods, was used. The statistical population was all the articles studied in 755 subject categories. Findings: For the content analysis of this quarterly publication, 3 main categories have been considered. From the total of 755 subjects, 157 subjects were related to environmental sciences, 320 subjects were about environmental engineering and 256 categories of the issues were related to environmental management. The results indicated that in environmental engineering subject, pollution reduction with the score of 34.8% was the first research priority and management of heavy metals with the score of 22.7% was the second priority. Conclusion: Thus, the Quarterly Journal of Science and technology is a valuable resource in the field of environmental health, dedicating 56.15% of the subjects to contamination and its management. Considering the authors’ interests, it was also found that the authors in the field of Environment and Energy, with 32.7%, were in the first place and those in the field of Architecture, with 9.8%, were in the second place.
1- عسکری اسلامپور. رضا، 1385، تأثیر محیطزیست سالم بر انسان در آموزههای اسلامی. مجله پاسدار اسلام، شمارهی 300، آذر ماه.
2- B. Berleson, Content Analysis in Communication Research.
3- S. Cavanaugh, "Content analysis: Concepts, Methods and applications", Nurse Researcher, vol 4 (3), p. 6.
4- رضاییشریفآبادی. سعید، مهدیزاده طالشی. سیدمحمد و فرقدان. سمیه، 1388، تحلیل مقالههای فصلنامهگنجینه اسناد، فصلنامه کتاب، شماره 82.
5- دهقان. علیرضا، 1380، تحلیل محتوای مقاله های روزنامه های سراسری در سال 1378، مطالعات جامعه شناختی، شماره 17.
6- سلطانی. مرضیه، 1387، بررسی تحلیلی اطلاعات پزشکی در نشریات ادواری فارسی دوره قاجاریه، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهراء، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
7- عبدالمجید. امیرحسین، 1387، بررسی مقالات تألیفی حوزهی کتابداری و اطلاعرسانی در مجلات علوم انسانی و اجتماعی. فصلنامه کتاب، شماره 19 (3).
8- قهنویه. حسن، موحدی. فریده و عجمی. سیما، 1390، تحلیل محتوایی و استناد مقالات چاپ شده در مجله‌ی علمی پژوهشی مدیریت اطلاعات سلامت، مدیریت اطلاعات سلامت. دوره 8، شماره 1، (شماره پیاپی 17(.
9- بابالحوائجی. فهیمه و یزدانیان راد. مهرزاد، 1389، تحلیل محتوای مقالات تخصصی کتابداری و اطلاعرسانی دربارهی ترویج کتابخوانی و کتابخانههای کودکان از سال‌های ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۷، فصلنامه تحقیقات اطلاعرسانی و کتابخانههای عمومی، دوره 16، شماره 4.
10- جانانی. پیمان، رودباری. مسعود و تهمتن. ایمان، 1391، تحلیل محتوای مقالات نشریات دانشکده‌های پرستاری و مامائی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، مراقبتهای پیشگیرانه در پرستاری و مامایی، دوره 2، شماره 1.
_||_