تاثیر توانمند سازی رهبری بر رفتار نوآورانه کارکنان و جوامع یادگیری حرفه ای بانقش میانجی توانمند سازی روان شناختی در بین پرستاران بیمارستان امام خمینی(ره)
محورهای موضوعی : خلاقیت شناسی پرورشیطیبه وکیلی 1 , محمد حسنی 2 , حسن قلاوندی 3 , رضا فتحی 4
1 - ارومیه، مولوی 2،فردوسی یک،کوی 3، کوچه دوم، پ64
2 - عضو هیات علمی دانشگاه ارومیه
3 - عضو هیات علمی دانشگاه ارومیه
4 - استادیار گروه مدیریت. دانشکده علوم انسانی. دانشگاه میبد. ایران
کلید واژه: رفتار نوآورانه کارکنان جوامع یادگیری حرفه ای , توانمند سازی رهبری , توانمند سازی روانشناختی.,
چکیده مقاله :
زمینه وهدف: توانمند سازی رهبری امروزه یکی از مهم‌ترین مسائل در سازمان‌ها و ادارات می‌باشد. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط توانمند سازی رهبری بر رفتار نوآورانه کارکنان و جوامع یادگیری حرفه ای از طریق متغیر واسط توانمند سازی روانشناختی پرستاران انجام گردیده است. مواد و روش‌ها: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است.و جامعه آماری را پرستاران شاغل در بیمارستان امام خمینی (ره ) اورمیه تشکیل می‌داد که از میان 1500نفر کارمند 310 نفر به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه های توانمند سازی رهبری زنگ و بارتول(2010)، رفتار نوآورانه کارکنان کانتر(1988)، جوامع یادگیری حرفه ای لی و همکاران (2011) ، توانمند سازی روانشناختی اسپریترز و میشرا(1995) جمع آوری شد . برای بررسی روایی پژوهش از روایی تحلیل عاملی اکتشافی استفاده گردید و برای بررسی پایایی پژوهش از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد داده های پژوهش با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری و با بهره‌گیری از از نرم افزارهای spss26 وPls3 Smartاتحلیل شدند. ملاحظات اخلاقی: رضایت شفاهی مشارکت‌کنندگان اخذ و درباره محرمانگی اطلاعات به شرکت‌کنندگان اطمینان خاطر داده‌شده است. یافته‌ها: یافته‌ها نشان‌دهنده همبستگی قابل‌قبول میان کلیه متغیرهای پژوهش بود و فرضیات پژوهش در مسیرهای تحلیل‌شده نشان می‌دهد بین توانمند سازی رهبری ورفتار نوآورانه کارکنان و (052/0 (β=رابطه غیر مستقیم وجود دارد. هم‌چنین بین توانمند سازی رهبری و جوامع یادگیری حرفه ای (012/0=β) رابطه غیر مستقیم وجود دارد. بین توانمند سازی رهبری و توانمند سازی روانشناختی (36/0(β= رابطه علی و مثبت وجود دارد. توانمند سازی روانشناختی و رفتار نوآورانه کارکنان (58/0(β= رابطه علی و مثبت وجود دارد. توانمند سازی روانشناختی و جوامع یادگیری حرفه ای (36/0(β= رابطه علی و مثبت وجود دارد. بنابراین نقش میانجی توانمند سازی روانشناختی در رابطه بین توانمند سازی رهبری و رفتار نوآورانه کارکنان و جوامع یادگیری حرفه ای در مدل تائید می‌شود
Background and purpose: empowering leadership is one of the most important issues in organizations and departments today. Therefore, the present study was conducted with the aim of determining the relationship of leadership empowerment on the innovative behavior of employees and professional learning communities through the intermediary variable of psychological empowerment of nurses. Materials and methods: The descriptive research method is correlational. The statistical population consisted of nurses working in Imam Khomeini (RA) hospital in Urmia, and 310 of the 1500 employees were selected by stratified sampling. In order to collect information, questionnaires of Zang and Bartol's leadership empowerment (2010), Kanter's employees' innovative behavior (1988), Lee et al.'s professional learning communities (2011), Spriters and Mishra's psychological empowerment (1995) were collected. Exploratory factor analysis was used to check the validity of the research and Cronbach's alpha coefficient was used to check the reliability of the research. The research data were analyzed using the structural equation modeling method and using spss26 and Pls3 Smart software. Findings: The findings showed an acceptable correlation between all research variables and research hypotheses in the analyzed paths show that there is an indirect relationship between leadership empowerment and innovative behavior of employees and β=0.052. Also, there is an indirect relationship between leadership empowerment and professional learning communities. There is an indirect relationship (β=0.012). There is a causal and positive relationship between leadership empowerment and psychological empowerment (β=0.36). Psychological empowerment and innovative behavior of employees (β=0.58) There is a causal and positive relationship between psychological empowerment and professional learning communities (β = 0.36). Therefore, there is a mediating role of psychological empowerment in the relationship between leadership empowerment and innovative behavior of employees and professional learning communities in The model is confirmed.
اصلان زاده، حسن؛ مرادی، مسعود و مجتبی زاده، محمد(1401). طراحي و اعتباریابي الگوی نوآورانه رهبری تحولآفرین در مدارس متوسطه با رویكرد کيفي (نمونه موردی: مدارس متوسطه شهرستان اردبيل). نشریه علمی ابتكار و خالقيت در علوم انساني، 10 (4)، 1-24.
باشکوه، محمد و شفیعی، نوید (1401). واکاوی نقش توانمندسازی رهبری بر نوآوری با میانجیگری ظرفیت جذب در صنعت لاستیک. نشریه صنعت لاستیک ایران،27 (107)،60-74.
بنیادی نائینی، علی؛ والی، فرزانه؛ عزیزی، محمد حسن و احسنی زاده، سامان (1395). بررسی رابطه بین مؤلفه¬های فرهنگ یادگیری سازمانی و ایجاد اثربخشی در سازمان با متغیر میانجی نوآوری سازمانی. فصلنامه پژوهش¬های مدی33ریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین (ع). 8 (4)، 211 -187.
حاتمیان، جمال؛ زین آبادی، حسن رضا؛ عبدالهی، بیژن و عباسیان، حسین (1397). شناسایی پیشایندها و پساینده ¬ای جامعه یادگیرنده حرفه‌ای در مدارس ابتدایی، یک پژوهش کیفی. دو فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت مدرسه،6(1)، 120-102.
رضاپور مسگریان فرد، آزاده؛ عنایتی، ترانه؛ نیازآدزی،کیومرث (1400). رابطه جامعه یادگیرنده حرفه‌ای با نوآوری سازمانی با میانجیگری تسهیم دانش به منظور ارائه مدل در دانشگاه¬های آزاد اسلامی شهر تهران. فصلنامه نوآوری های مدیریت آموزشی، 61، 3 (13)، 30-43.
رضاپور مسگریان فرد،آزاده و عنایتی، ترانه (1400). رابطه جامعه یادگیرنده حرفه¬ای با نوآوری سازمانی به منظور ارائه مدل. مجله توسعه آموزش جندی شاپور، 12 (2)، 532-542.
رنجبر سارا و عباس زاده سهرور یداله (1400). تأثیراخلاق حرفه‌ای کارکنان بر رفتار شهروندی سازمانی با توجه به نقش واسطه¬ای توانمندسازی روا شناخیی کارکنان در شرک صنایع تبدیلی وتکمیلی کوهستان الموت قزوین. رويکردهاي پژوهشي نوين در مديريت و حسابداري، 5( 77 )، 19-31.
شاکریان، حامد و زارع، زهرا (1402). بررسی رابطه بین توانمندسازی رهبری و جای گیری در شغل سازمانی و اثرات تعدیل کننده وابستگی متقابل کار و سیاست بر روی این ارتباط. مطالعات و تحقیقات در حوزه علوم انسانی، مدیریت و کارآفرینی ایران، دهمیتن همایش ملی.
شیخی نژاد، فاطمه و شکرالزاده، صابر (1399). بررسی تأثیراعتماد سازمانی بر توانمندسازی روانی کارکنان شهرداری منطقه 3، همایش ملی بهسازی و بازسازی سازمانی، تهران.
صفری، امید؛ صفری، غلامرضا و حسینی، فاطمه (1399) .پژوهشی در زمینه روانشناسی پیش بینی توانمندسازی از طریق مدیریت دانش در اداره کل ورزش و جوانان فارس. مجله توانمندسازی سرمایه انسانی، 1 (2)،58-47..
عرفانیان خانزاده، حمید و ترکانلو، زهره (1395). بررسی عوامل نرم موثر بر بهره¬وری: تأثیر رهبری توانمندساز بر انگیزش پیشرفت و انگیزش الهام¬بخش و ترغیب ذهنی. مدیریت بهره¬وری، 12 (40)، 131-157.
عسکری، محمد هادی و گلمرج الیاسی، ویدا (1399). تجزیه و تحلیل ازنقش واسطه¬ای نوآوری در تأثیر توانمندسازی روانی بربهبود عملکرد فروشندگان سازمان (مطالعه موردی: فروشگاه‌های رفاه در استان مازندران). اولین همایش بین¬المللی چالش¬ها و راه حل‌های جدید در مهندسی صنایع و مدیریت وحسابداری، ساری.
فرامرزی، فریبا؛ مشتاقی، مرضیه؛ حاتمی، ابوالفضل و کلانتری، فرازمند (1399). اثربخشی آموزش توانمندسازی روانشناختی بر شغل استرس، خودکارآمدی و کیفیت زندگی پرستاران بخش مراقبت¬های ویژه. همایش بین¬المللی روانشناسی بالینی: ارزیابی، تشخیص، درمان، تهران.
فریاد، لعیا؛ خوراکیان، علیرضا و ناظمي، شمس الدین (1395). بررسي اثر توانمندسازی روانشناختي بر رفتار نوآورانه کارکنان با توجه به اشتیاق شغلي آنان. نشریه مدیریت توسعه، 8 (25)، 17-26.
گل زاده، هدی و الوداری، حسن (1400). تأثير ویژگي¬های کارآفرینانه مدیران بر رفتار نوآورانه از طریق ارزیابي عملكرد خدمات پستي (مورد مطالعه: منطقه 13 پستي تهران). نشریه علمی ابتكار و خلاقيت در علوم انساني، 10 (4)، 225-240 .
لهراسبی نیچکوهی،گلچهره؛ صدوقی، میترا؛ تقی پور، حسینعلی و کاظم پور، اسماعیل (1401). واکاوی ابعاد و مؤلفه¬های نوآوری رفتاری منابع انساني در سازمان کودکان استثنایي. نشریه علمی ابتكار و خلاقيت در علوم انساني، 12 (3)، 75-112.
مالک پور لپری،کامران؛ داستان پور، طیبه و بختیاری رنانی، اعظم (1401). نقش میانجی اشتیاق شغلی در مدل رفتارهای کاری نوآورانه بر اساس توانمندسازی روانشناختی. پژوهش¬های رهبری و مدیریت آموزشی، 6 (24)، 169-153.
متحیرپسند، رقیه؛ فتحی واجارگاه، کوروش؛ موسی پور، نعمت اله و تورانی، حیدر (1399). بسترها و مبانی نظری شکل¬گیری جوامع یادگیری حرفه¬ای: الگوهای جوامع یادگیری و مقایسه آن¬ها. مجله آموزش و پرورش نوآوری¬ها، 74، 57 -84..
ملکي، امیرمحمد؛ غلام عباس، شکاری و ذبیحي، محمدرضا (1395). بررسي رابطه توانمندسازی روانشناختي و رفتارهای نوآورانه در شرکت سیمان شرق. دومین همایش ملي پژوهش¬های مدیریت و علوم انساني در ایران، تهران، موسسه پژوهشي مدیریت مدبر.
میرزایی، دریانی و ستاری ، شارقی (1390). طراحی یک مدل برای ایجاد یک سازمان یادگیرنده مطالعه موردی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل. فراتر فصلنامه مدیریت، 5 (19)، 150-127.
میرسپاسی، نیلوفر و رجبی فرجاد، حاجیه (1400). تأثیر رهبری توانمندساز بر نوآوری باز با توجه به نقش فرهنگ یادگیری سازمانی. فصلنامه آينده پژوهي مديريت، 31 (125)، 68-82.
نیک پور، امین (1396). تأثیر توانمندسازی سازمانی بر عملکرد نوآورانه با نقش میانجی رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان. فصلنامه صنعت و دانشگاه، 9 (33-34)، 75-90.
یزدانشناس، مهدی و ادیب پور، محمدرضا (1396). تأثیر رهبری توانمندساز بر بهبود عملکرد خدمات هتل¬ها؛ نقش میانجی تحقق قراردادهای روانشناختی و تبادل دانش. فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، سال 12 (40)، 83-114.
Aboshaiqah, A. E., Hamadi, H. Y., Salem, O. A., & Zakari, N. M. (2016). The work engagement of nurses in multiple hospital sectors in Saudi Arabia: a comparative study. Journal of nursing management, 24(4), 540-548.
Abstein, A., & Spieth, P. (2014). Exploring HRM Meta features that foster employees’ innovative work behavior in times of increasing work life conflict. Journal of Creativity and Innovation Management, 23(2), 211–225
Afsar, B., Badir, Y. F., Saeed, B. Bin, & Hafeez, S. (2017). Transformational and transactional leadership and employee’s entrepreneurial behavior in knowledge– intensive industries. International Journal of Human Resource Management, 28(2), 307–332.
Akram, T., Lei, S., Haider, M. J., & Hussain, S. T. (2020). The impact of organizational justice on employee innovative work behavior: Mediating role of knowledge sharing, Journal of Innovation & Knowledge, 5, 117–129.
Alarifi S. (2010). Empowering employees and its role in enhancing organizational innovation. Thesis of Doctor, Brunel Business School, Brunel University London, London, UK.
AlEssa, H. S., & Durugbo, C. M. (2022). Systematic review of innovative work behavior concepts and contributions. Management Review Quarterly, 72(4), 1171-1208.
Amo, B. W. (2006). What motivates knowledge workers to involve themselves in employee innovation behaviour? International Journal of Knowledge Management Studies. 1 (1-2). 160-177.
Antinluoma, Markku, Ilomaki, Lissa, Lahti -Nuuttila, Pekka & Toom, Auli. (2018). Schools as Professional Learning Communities. Education and Learning, 7(5), 76 -91.
Baird, K., & Wang, H. (2010). Employee empowerment: Extent of adoption and influential factors. Pers. Rev, 39 (5), 574-599.
Barroso Castro, C., Villegas Perinan, M. M., & Casillas Bueno, J. C. (2008). Transformational leadership and followers' attitudes: The mediating role of psychological empowerment. The International Journal of Human Resource Management, 19(10), 1842-1863.
Blaique, L., Ismail, H. N., & Aldabbas, H. (2023). Organizational learning, resilience and psychological empowerment as antecedents of work engagement during COVID-19. International Journal of Productivity and Performance Management, 72(6), 1584-1607.
Blanka, C. (2019). An individual-level perspective on intrapreneurship: a review and ways forward. Review of Managerial Science. 13 (5). 919-961.
Cheong, M., Yammarino, F. J., Dionne, S. D., Spain, S. M., & Tsai, C.-Y. (2019). A review of the effectiveness of empowering leadership. The Leadership Quarterly, 30(1), 34–58.
De Spiegelaere, S., Van Gyes, G., De Witte, H., & Van Hootegem, G. (2015). Job design, work engagement and innovative work behavior: A multi-level study on Karasek's learning hypothesis. management revue, 123-137.
Donaldson, S. I., & Ko, I. (2010). Positive organizational psychology, behavior, and
scholarship: A review of the emerging literature and evidence base. The Journal of
Positive Psychology, 5(3), 177-191
García-Juan, B., Escrig-Tena, A. B., & Roca-Puig, V. (2019). The empowerment–organizational performance link in local governments. Personnel Review, 48(1), 118-140.
Gkorezis, P., Hatzithomas, L., & Petridou, E. (2011). The impact of leader’s humor on employees’ psychological empowerment: The moderating role of tenure. Journal of Managerial Issues, 23(1), 83–95.
Gomes, G., & Wojahn, R.M. (2017). Organizational learning capability, innovation and performance: study in small and medium – sized enterprises (SMES). Revista de Administracao, 52, 163-175.
Gyu Park, J., Sik Kim, J., Yoon, S. W., & Joo, B. K. (2017). The effects of empowering leadership on psychological well-being and job engagement: The mediating role of psychological capital. Leadership & Organization Development Journal, 38(3), 350-367.
Harish, K. A., & Prabha, B. J. (2019). An Investigation on the Empowerment of Employees and It"s Impact on Employee Productivity and Effectiveness. International Journal of Innovative Technology and Exploring Engineering (IJITEE), 8(7), 2.
Ho, J., Ong, M., & Tan, L. S. (2020). Leadership of professional learning communities in Singapore schools: The tight–loose balance. Educational Management Administration & Leadership, 48(4), 635-650.
Kim, M., & Beehr, T. A. (2017). Directing our own careers, but getting help from empowering leaders. Career Development International, 22(3), 300–317.
Kwak, W. J., & Jackson, C. L. (2015). Relationship building in empowering leadership processes: A test of mediation and moderationa. Journal of Management & Organization, 21(4), 369-387.
Laschinger, H. K. S., & Finegan, J. (2005). Using empowerment to build trust and respect in the workplace: A strategy for addressing the nursing shortage. Nursing economics, 23(1), 6.
Lorinkova, N. M., & Perry, S. J. (2017). When is empowerment effec- tive? The role of leader leader exchange in empowering leader- ship, cynicism, and time theft. Journal of Management, 43(5), 1631–1654.
Madrid, H. P., Patterson, M. G., Birdi, K. S., Leiva, P. I., & Kausel, E. E. (2014). The role of weekly high‐ activated positive mood, context, and personality in innovative work behavior: A multilevel and interactional model. Journal of organizational behavior. 35 (2). 234-256.
Naqshbandi, M. M., & Jasimuddin, S. M. (2018). Knowledge-oriented leadership and open innovation: Role of knowledge management capability in France-based multinationals. International Business Review, 27(3), 701-713.
Nolan, D. E. (2009). A study of the relationship of teachers' self-efficacy and the impact of professional learning community as an organizational structure. Louisiana State University and Agricultural & Mechanical College.
Özarallı, N. (2015). Linking empowering leader to creativity: the moderating role of psychological (felt) empowerment. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 181, 366-376.
Parizadeh, S., & Beshlideh, K. (2020). Determination of the Relationship between Structural Empowerment and Patient’s Safety Culture among the Employees of a Public Hospital in Ahvaz. JHSW, 10 (2): 138-147.
Pearce, C. L., & Sims, H. P. (2002). Vertical versus shared leadership as predictors of the effectiveness of change management teams: An examination of aversive, directive, transactional, transformational, and empowering leader behaviors. Group Dynamics Theory Research & Practice, 171(6), 172–197
Phillips, D. R., Rope, K. O. (2009). A Framework for talent management in real estate. Journal of Corporate Real Estate, 11(1), 7-16.
Saha, N., Sáha, T., Gregar, A., & Sáha, P. (2020). Organizational Agility and Organizational Learning: Do They Accelerate Organizational Innovation and Competency? Paper presented at the European Conference on Innovation and Entrepreneurship.
Schaap H, De Bruijn E. (2018). Elements affecting the development of professional learning communities in schools. Learning Environ Res, 21,109-134.
Serrano-Bedia, A. M., López-Fernández, M. C., & Garcia-Piqueres, G. (2016). Analysis of the relationship between sources of knowledge and innovation performance in family firms. Innovation, 18(4), 489-512.
Singh, M., & Sarkar, A. (2013). Dimensions, outcomes and mediating roles of empowerment. Management and Labour Studies, 38(4), 315-333.
Spreitzer, G. M. (1995). Psychological empowerment in the workplace: Dimensions, measurement, and validation. Academy of Manage- ment Journal, 38(5), 1442–1465.
Strobl, A., Matzler, K., Nketia, B. A., & Veider, V. (2020). Individual innovation behavior and firm-level exploration and exploitation: how family firms make the most of their managers. Review of Managerial Science. 14 (4). 809-844
Tan, C.L., Nasurdin, A.M. (2011). Human resource management practices and organizational innovation: assessing the mediating role of knowledge management effectiveness. Electron. J. Knowl. Manage. 9 (2), 155–167.
Theurer, Christian P; Tumasjan, Andranik; & Welpe, Isabell M. (2018). Contextual work design and employee innovative work behavior: When does autonomy matter? PloS one, 13(10), e0204089.
Thurlings, M., Evers, A. T., & Vermeulen, M. (2015). Toward a model of explaining teachers’ innovative behavior: A literature review. Review of Educational Research, 85(3), 430–471.
Turner, J. C ,.Christensen, A., Kackar-Cam, H. Z., Fulmer, S. M., & Trucano, M. (2018). The Development of Professional Learning Communities and Their Teacher Leaders: An Activity Systems Analysis. Journal of the Learning Sciences, 27(1), 49-88. https://doi.org/10.1080/10508406.2017.1381962
Veelen, RV., Sleegers, PJC., & Endedijk, MD. (2017). Professional Learning Among School Leaders in Secondary Education: The Impact of Personal and Work Context Factors. Educational Administration Quarterly; 1-44.
Wang, Z., Cui, T., Cai, S., & Ren, S. (2022). How and when high-involvement work practices influence employee innovative behavior. International Journal of Manpower, 43(5), 1221-1238.
Whelan, E., Parise, S., De Valk, J., & Aalbers, R. (2011). Creating employee networks that deliver open innovation. MIT Sloan Management Review.
Yu C P, Zhang Z G, Shen H. (2017). The effect of organizational learning and knowledge management innovation on SMEs’ technological capability. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 13 (8), 5475-5487.
Zhang, X. M., & Bartol, K. M. (2010). Linking empowering leadership and employee creativity: The influence of psychological empow erment, intrinsic motivation, and creative process engagement. Academy of Management Journal, 53(1), 107–128.
Zheng, Xin & Yin, Hongbiao & Liu, Yuan & Ke, Zheng. (2016). Effects of leadership practices on professional learning communities: The mediating role of trust in colleagues. Asia Pacific Education Review. 17. 521-532. 10.1007/s12564-016-9438-5.
Zhou, H., & Chen, J. (2021). How does psychological empowerment prevent emotional exhaustion? psychological safety and organizational embeddedness as mediators. Frontiers in psychology, 12, 2945.
Zhu, J., Yao, J., & Zhang, L. (2019). Linking empowering leadership to innovative behavior in professional learning communities: the role of psychological empowerment and team psychological safety. Asia Pacific Education Review, 20, 657-671.