پیش‌بینی نگرانی از تصویر بدنی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های دلبستگی

محورهای موضوعی : علوم تربیتی

عاطفه احمدی ¹ (کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران)
زینب السادات توکلی ² (کارشناس ارشد روانشناسی بالینی کودک و نوجوان، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران)
سادات میرعلمی ³ (کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران)
فاطمه محمدآبادی ⁴ (کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، گروه روانشناسی، علوم و تحقیقات تهران (واحد آیت‌الله آملی)، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران)
المیرا اعزازی بجنوردی ⁵ (کارشناس ارشد مشاوره خانواده، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی وو روانشناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1398/11/22 تاریخ پذیرش : 1399/04/01 تاریخ انتشار : 1399/06/01

کلید واژه: سبک‌های دلبستگی, نگرانی از تصویر بدنی, طرحواره‌های ناسازگار اولیه,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی نگرانی از تصویر بدنی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های دلبستگی انجام شد. این پژوهش مقطعی از نوع همبستگی بود. نمونه پژوهش 400 دانشجوی دختر کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد در سال تحصیلی 98-1397 بودند که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌های نگرانی از تصویر بدنی (لیتلتون، 2005)، طرحواره‌های ناسازگار اولیه (یانگ، 1998) و سبک‌های دلبستگی (کولینز و رید، 1990) بودند. داده‌ها با روش‌های ضرایب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل همزمان تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که طرحواره‌های ناسازگار اولیه شامل طرحواره‌های خودگردانی و عملکرد مختل، بریدگی و طرد، دیگر جهت‌مندی، گوش به زنگی بیش از حد و بازداری و محدودیت‌های مختل و سبک‌های دلبستگی ناایمن اجتنابی و دوسوگرا با نگرانی از تصویر بدنی در دانشجویان دختر رابطه مثبت و معنی‌دار و سبک دلبستگی ایمن با نگرانی از تصویر بدنی آنان رابطه منفی و معنی‌دار داشتند. متغیرهای پیش‌بین یعنی طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های دلبستگی به طور معنی‌داری توانستند 6/46 درصد از تغییرات نگرانی از تصویر بدنی در دانشجویان دختر را تبیین نمایند (05/0p <). با توجه به نتایج برای کاهش نگرانی از تصویر بدنی در دانشجویان دختر می‌توان از طریق کارگاه‌های آموزشی میزان طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های دلبستگی ناایمن را کاهش و میزان سبک دلبستگی ایمن را افزایش داد.

چکیده انگلیسی:

Present study aimed to predicting the body image concern based on early maladaptive schemas and attachment styles. This research was cross-sectional from type of correlation. The sample research was 400 undergraduate girl students of Islamic Azad University of Mashhad branch in 2018-19 academic years which were selected by multistep cluster sampling method. The research tools including the questionnaire of body image concern (Littleton & et al, 2005), early maladaptive schemas (Young, 1998) and attachment styles (Collins & Reid, 1990). Data were analyzed by Pearson correlation coefficient and multiple regression with enter model. The findings showed that early maladaptive schemas including schemas of impaired autonomy and performance, disconnection and rejection, other directedness, excessive vigilance and inhibition and impaired limits and avoidant and ambivalent insecure attachment styles had a positive and significant relationship with body image concern in university girl students and secure attachment style had a negative and significant relationship with their body image concern. The prediction variables means early maladaptive schemas and attachment styles significantly could explain 46/6 percent of variance of body image concern in university girl students (p < 0/05). Regarded to the results to decrease the body image concern in university girl students via workshop can decrease the rate of early maladaptive schemas and insecure attachment styles and increase the rate of secure attachment style.