بررسي تطبيقي واقع‌گرايي ادبي در «زبان آب» اثر عفاف خلف و «پايي كه جا ماند» اثر سيّد ناصر حسيني‌پور
محورهای موضوعی : تطبيقي
نسرین منصوری
1
,
ناصر حسینی
2
*
,
اردشیر صدرالدینی
3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبيات عرب دانشگاه آزاد اسلامي واحد مهاباد
2 - استاديار گروه زبان و ادبيات عرب دانشگاه آزاد اسلامي واحد مهاباد
3 - استاديار گروه زبان و ادبيات عرب دانشگاه آزاد اسلامي واحد مهاباد
کلید واژه: ادبيات تطبيقي, ادبيات عرب, ادبيات فارسي, واقع‌گرايي, زبان آب, پايي‌كه جاماند.,
چکیده مقاله :
ادبیات، نمود بیرونی احساسات، تفکّرات و عواطف درونی ملّت‌هاست. رمان و خاطره نگاشته دو نوع ادبی هستندكه امروزه از پر مخاطب‌ترين انواع ادبی در ايران و جوامع عربی بويژة جامعة فلسطين كه با پديدة اشغالگري دست و پنجه نرم مي‌كند، به شمار مي‌روند. ادبيّاتي كه تحت تأثیر شرایطی چون اختناق، استبداد، سلب آزادی‌هاي فردی و اجتماعی، اشغالگري، غصب سرزمين و تاراج سرمايه‌هاي ملّي، براي ايستادگي در برابر جريان‌هاي بيدادگر داخلي و خارجي خلق مي‌شود، ادبیّات پایداری ناميده مي‌شود و از آن با تعبيرات ديگري مانند ادبيّات مقاومت، ادبيّات دفاع، ادبيّات حماسي و ادبيات جنگ هم ياد مي‌شود. پژوهش پيش رو كه با روش توصيفي- تحليلي و در بستر مطالعات كتابخانه‌اي فراهم آمده، در صدد پاسخگوئي به اين پرسش است كه رمان «زبان آب» اثر نام عفاف خلف و خاطره نگاشتة «پايي كه جا ماند» اثر سيّد ناصر حسيني‌پور، چگونه مؤلّفه‌هاي واقع‌گرايي ادبي را بازتاب داده‌‌اند و وجوه اشتراک و اختلاف آنها كدام است. بر اساس نتايج اين پژوهش، دو اثر مذکور به طور كامل منطبق با مؤلّفه‌هاي واقع‌گرايي ادبي بوده و سه مؤلّفة توجّه به واقعيّات، تيپ‌سازي و توصيف جزئيّات بيشتر مورد توجّه دو نویسنده قرار گرفته است.
Literature is the outward manifestation of the emotions, thoughts, and inner feelings of nations. Novels and memoirs are two literary forms that are among the most popular genres in Iran and Arab societies today, especially in Palestine, which grapples with the phenomenon of invading. Literature created under conditions such as oppression, tyranny, deprivation of individual and social freedoms, invading, land usurpation, and plundering of national resources to resist internal and external injustices is referred to as resistance literature. It is also described with other terms such as literature of resistance, defensive literature, epic literature, and war literature. Realism, as a literary movement, emphasizes the representation of social truths and everyday life, striving to depict tangible realities and details accurately and without exaggeration. This study, conducted using a descriptive-analytical method within the framework of library research, seeks to answer the question of how the novels Loghat-Alma by Afaf Khalaf and The Foot that Left by Seyyed Naser Hosseini-Pour reflect the elements of literary realism and what their similarities and differences are. Based on the findings of this research, both works fully align with the principles of literary realism, with particular emphasis on three elements: attention to realities, character typification, and detailed descriptions, which are prominently highlighted by both authors.
1- ايرواني، محمّدرضا، (1391)، بر سمند خاطره، بنياد حفظ آثار و ارزش‌هاي دفاع مقدّس، چاپ اول: تهران.
2- تسليمي، علي، (1396)، پژوهشي انتقادي‌كاربردي در مكتب‌هاي ادبي، كتاب آمه، چاپ اول: تهران.
3- ثروت، منصور،(1395)، آشنايي با مكتب‌هاي ادبي، انتشارات سخن، چاپ چهارم: تهران.
4- حسيني پور، سيّد ناصر، (1393)، پايي كه جا ماند، انتشارات سورة مهر، چاپ چهل و پنجم: تهران.
5- خلف، عفاف، (2007م)، لغه‌الماء، منشورات مركز لوغاريت الثقافيّ، الطبعه الأولی: رام الله بفلسطین المحتلّه.
6- رجائي، نجمه، (1378)، آشنايي با نقد ادبي معاصر عربي، انتشارات دانشگاه فردوسي مشهد، چاپ اول : مشهد مقدّس.
7- رحماني خياوي، صمد، (1382)، سيري در دنياي داستان و داستان‌نويسان، نشر هماذر، چاپ اول: تبريز.
8- زارع، الهام و همكاران، (1397)، «عناصر داستاني خاطره نوشته‌هاي دفاع مقدّس با تكيه بر دختر شينا»، فصلنامة متن پژوهي ادبي، سال 22، شمارة 76، صص 213- 191.
9- سنگري، محمّدرضا، (1393)، از نتايج سحر، انتشارات سورة مهر، چاپ اول: تهران.
10- شميسا، سيروس، (1401)، مكتب‌هاي ادبي، انتشارات قطره، چاپ يازدهم: تهران.
11- گرانت، ديميان، (1397)، رئاليسم، ترجمة حسن افشار، نشر مركز، چاپ هشتم: تهران.
12- نيك‌روش، مژگان، (1392)، جستاري در باب اقتباس سينمايي از ادبيات داستاني، نشر سپندار مذ، چاپ اول: تهران.
13- يوسف، عبّاس، (1394)، رئاليسم در ادبيّات داستاني ايران و عراق بررسي تطبيقي در آثار سيمين دانشور و فؤاد تكرلي، مؤسّسة انتشارات نگاه، چاپ اول: تهران.