دانش زیستی ایران: 4 (3)

دسترسی آزاد مقاله

1 - ارزیابی تنوع فنوتیپی گیاه زالزالک ( .Crataegus spp ) با بکاربری فناوری رنگ سنجی دیجیتالی مدل (RGB) و روش بررسی صفات ظاهری میوه در منطقه حفاظت شده سهند در استان آذربایجان شرقی
سیدمحمدعلی خواجه الدینی

10.30495/zisti.2023.1972812.1142

20.1001.1.17354226.1401.17.3.1.5

مقدمه: زالزالک با نام علمی .Crataegus spp از تیره گلسرخیان بوده که شکل میوه کروی تا بیضوی به رنگ های زرد، نارنجی، قرمز، ارغوانی و سیاه می باشد. از مراکز اصلی تنوع ژنتیکی این جنس از ترکیه تا ایران می باشد. از جنس زالزالک بیش از هزار گونه در دنیا ، 22 گونه در ایران و 9 گو چکیده کامل

مقدمه: زالزالک با نام علمی .Crataegus spp از تیره گلسرخیان بوده که شکل میوه کروی تا بیضوی به رنگ های زرد، نارنجی، قرمز، ارغوانی و سیاه می باشد. از مراکز اصلی تنوع ژنتیکی این جنس از ترکیه تا ایران می باشد. از جنس زالزالک بیش از هزار گونه در دنیا ، 22 گونه در ایران و 9 گونه در آذربایجان شرقی شناسائی شده است. هدف: ارزیابی و راستی آزمایی فناوری رنگ سنجی دیجیتالی (مدل RGB) به عنوان روشی نوین در بررسی تنوع فنوتیپی گیاه زالزالک و تعمیم این فناوری در بررسی تنوع فنوتیپی سایر جوامع گیاهی در ایران.مواد و روشها: فناوری رنگ سنجی دیجیتالی شاخه‌ای از علم زیست‌شناسی است که از روش های کمی و آماری برای ارزیابی اختلافات رنگی در یک گیاه استفاده می کند. مطالعات کیفی یک تصویر شرحی جزئی تولید می‌کند ولی فناوری رنگ سنجی جداولی را با لیستی از اعداد تجزیه شده تولید می‌کند که این اعداد به قدری دقیق اند که چشم انسان قادر به تصویرسازی تفاوت‌های رنگی نیست. این پژوهش توسط فناوری رنگ سنجی دیجیتالی از مجموع ده هزار داده عددی مستخرج از سیصد عدد میوه (با نهصد نمونه تصویری) از شصت جمعیت درختان زالزالک بوسیله نرم افزار رایانه ای Image pro plus (مدل RGB) و به استناد نمودارهای پراکندگی و خوشه بندی سلسله مراتبی با تنوع فنوتیپی بالا و قابل استناد در شصت جمعیت مورد مطالعه بدست آمد. روش دوم توسط بررسی صفات ظاهری با تصویر برداری از سه بخش جانبی، گلگاه و محل اتصال دم میوه در نهصد عدد میوه (با دو هزار و هفتصد نمونه تصویری) انجام گرفت.نتایج: ارزیابی چشمی شکل و رنگ تصویر میوه های گرفته شده تنوع فنوتیپی نسبتا کم و با دقت پایین نسبت به روش قبلی در شصت جمعیت مورد مطالعه زالزالک بدست آورد.نتیجه گیری: ارزیابی تنوع فنوتیپی توسط فناوری رنگ سنجی دیجیتالی در مقایسه با روش مارکرهای مولکولی با کم هزینه بودن و صرفه جویی در وقت توام با نتایج دقیق و قابل استناد می تواند جایگزین مناسبی باشد، این فناوری رنگ سنجی دیجیتالی را جهت آمایش سرزمینی تنوع فنوتیپی گیاه زالزالک برای پیش برد اهداف گیاه شناختی در ایران تعمیم داد و توصیه نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - تاثیر دمای نگهداری و روش استخراج در میزان کلروفیل درگیاه یونجه (.Medicago sativa L)
مریم خوش سخن

10.30495/zisti.2023.1977601.1151

20.1001.1.17354226.1401.17.3.2.6

مقدمه: از آنجا که سنتز برخی ترکیبات شیمیایی سخت و هزینه‌بر است، یافتن راه‌هایی برای تقویت تولید آنها در گیاهان ضرورت دارد. یکی از این مواد، ترکیبات رنگی می‌باشد. کلروفیل به عنوان یک رنگدانه طبیعی، نقش مهمی در ظاهر رنگ سبز گیاهان ایفا می‌کند. این رنگ در صنایع غذایی، آرای چکیده کامل

مقدمه: از آنجا که سنتز برخی ترکیبات شیمیایی سخت و هزینه‌بر است، یافتن راه‌هایی برای تقویت تولید آنها در گیاهان ضرورت دارد. یکی از این مواد، ترکیبات رنگی می‌باشد. کلروفیل به عنوان یک رنگدانه طبیعی، نقش مهمی در ظاهر رنگ سبز گیاهان ایفا می‌کند. این رنگ در صنایع غذایی، آرایشی و ... استفاده می‌شود.هدف از این تحقیق تاثیر نحوه نگهداری و روش استخراج در میزان کلروفیل در گیاه یونجه می‌باشد. مواد و روش‌ها: پس ازکشت بذرهای گیاه یونجه، بخش هوایی گیاه جهت آنالیزهای بیوشیمیایی برداشت گردید و در دماهای مختلف (دمای 4 و20- ) نگهداری شد. سپس کلروفیل با استفاده از حلال‌های استون و اتانول به روش سائیدن و حلال‌های متانول، DMSO و DMF به روش خیساندن استخراج و سپس میزان آن با اسپکتروفتومتر در طول موج های مربوطه اندازه گیری شد.نتایج و بحث: بر اساس نتایچ بدست آمده می‌توان گفت حلال استون با توانایی بالا و تولید مقدار غلظت کلروفیل استخراجی بیشتر نسبت به دیگر حلال‌ها، به عنوان حلال مناسب انتخاب شد. همچنین نمونه‌های نگهداری شده در دمای 20-، به دلیل احتمال تخریب کمتر، میزان کلروفیل بیشتری نشان دادند. نتیجه‌گیری: نگهداری اندام هوایی گیاه در20- میزان کلروفیل بیشتری را نسبت به 4 درجه سانتیگراد حفظ می‌کند و استخراج کلروفیل به‌روش ساییدن در استون در مقایسه با حلال‌های دیگر دارای عملکرد بهتری دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - اثر مکمل روی – متیونین بر وضعیت آنتی اکسیدانی و بیان ژن های اینترلوکین-4 و اینترلوکین-6 در خون موش های صحرایی ماده در معرض تنش گرمایی
متین جامعی علی اصغر صادقی محمد چمنی

10.30495/zisti.2023.1973380.1144

20.1001.1.17354226.1401.17.3.3.7

مقدمه: بدن حیوانات طی تنش گرمایی نیاز بیشتری به ترکیبات آنتی اکسیدانی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی دارد. عنصر روی در ساختار و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی نقش دارد. یکی از راه های تامین روی مورد نیاز حیوانات، استفاده از مکمل روی به شکل آلی است که روی با اسیدآمینه چکیده کامل

مقدمه: بدن حیوانات طی تنش گرمایی نیاز بیشتری به ترکیبات آنتی اکسیدانی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی دارد. عنصر روی در ساختار و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی نقش دارد. یکی از راه های تامین روی مورد نیاز حیوانات، استفاده از مکمل روی به شکل آلی است که روی با اسیدآمینه متیونین ترکیب و جذب روده ای بیشتری دارد. هدف: این مطالعه به منظور بررسی اثرات دوزهای مختلف مکمل روی-متیونین بر وضعیت آنتی اکسیدانی خون و بیان ژن های اینترلوکین 4 و 6 در موش های صحرایی در معرض تنش گرمایی انجام شد.مواد و روش ها: تعداد 20 سر موش صحرایی ماده نژاد ویستار در قالب طرح کاملا تصادفی به چهار گروه پنج تایی شامل یک گروه شاهد و سه گروه تجربی تقسیم شدند. موش ها در دمای2±31 درجه طی 20 ساعت و دمای 2±38 درجه سانتی گراد به مدت 4 ساعت در روز (جهت ایجاد تنش گرمایی) نگهداری شدند. موش های گروه شاهد با پلت استاندارد بدون افزودنی و سه گروه تجربی به ترتیب پلت استاندارد به اضافه 15، 30 و 45 میلی گرم بر کیلوگرم ماده خشک مکمل روی متیونین به مدت 30 روز تغذیه شدند. در پایان آزمایش از بزرگ سیاهرگ زیرین موش ها خون گیری به عمل آمد. ظرفیت انتی اکسیدانی کل، غلظت مالون دی آلدئید، آنزیم های آنتی اکسیدانی، آنزیم های کبدی در سرم خون و بیان ژن های اینترلوکین 4 و اینترلوکین-6 در مونوسیت های خون اندازه گیری شد.نتایج: غلظت روی در سرم به صورت وابسته به دوز با افزایش دوز روی در جیره افزایش یافت (P<0.05). فعالیت سرمی دو آنزیم آلانین آمینوترانسفراز و آسپارتات آمینوترانسفراز به صورت وابسته به دوز با افزایش دوز روی-متیونین در جیره کاهش یافت (P<0.01). بیشترین فعالیت گلوتاتیون ردوکتاز و گلوتاتیون پراکسیداز در گروه دریافت کننده 30 میلی گرم بر کیلوگرم و کمترین فعالیت این آنزیم ها در گروه شاهد مشاهده شد. در کل بیان نسبی ژن اینترلوکین-4 افزایشی و بیان نسبی ژن اینترلوکین-6 کاهشی بود (P<0.05). بیشترین بیان ژن اینترلوکین-4 به گروه دریافت‌کننده 30 میلی گرم بر کیلوگرم، بیشترین بیان نسبی ژن اینترلوکین-6 به گروه شاهد و گروه دریافت کننده 15 میلی گرم بر کیلوگرم تعلق داشت.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد، روی-متیونین در دوز 30 میلی گرم در کیلوگرم سبب افزایش فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز، کاهش فعالیت آنزیم های کبدی در سرم و افزایش بیان ژن های ضدالتهابی را سبب می شود که نشاندهنده کاهش تنش اکسیداتیو و کاهش اثرات تنش گرمایی در بدن موش ها می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - بررسی اثر تیمارهای تنظیم کننده رشد، قند و اسید آمینه تریپتوفان برروی فعالیت آنزیم تریپتوفان دکربوکسیلاز در پیچ تلگرافی برگ درشت .Vinca major L در شرایط کشت بافت، کشت سوسپانسیونی و کشت مزرعه.
علی کاظم زاده حقیقی فریبا خسروی نژاد امیرحسین کاظم زاده حقیقی

10.30495/zisti.2023.1976340.1150

20.1001.1.17354226.1401.17.3.4.8

این مطالعه به منظور بررسی اثر تیمارهای تنظیم کننده‌ رشد بر فعالیت آنزیم تریپتوفان دکربوکسیلاز (TDC) که آنزیمی سیتوزولی و کلیدی در شاهراه تولید متابولیت های ثانویه در گیاه پیچ تلگرافی برگ درشت است اجرا شد. آزمایش در سه کشت جداگانه، شامل کشت بافت، کشت سوسپانسیونی و کشت مز چکیده کامل

این مطالعه به منظور بررسی اثر تیمارهای تنظیم کننده‌ رشد بر فعالیت آنزیم تریپتوفان دکربوکسیلاز (TDC) که آنزیمی سیتوزولی و کلیدی در شاهراه تولید متابولیت های ثانویه در گیاه پیچ تلگرافی برگ درشت است اجرا شد. آزمایش در سه کشت جداگانه، شامل کشت بافت، کشت سوسپانسیونی و کشت مزرعه همراه با تاثیر استفاده هم زمان برخی تنظیم کننده‌های رشد از جمله اکسین (IAA)، نفتالین استیک اسید (NAA)، کینتین ((KIN و 6-بنزیل آمینو پیورین (BA) در سه غلظت (1/0، 5/ 0، 0/1 میلی گرم در لیتر)، تیمارهای مختلف قند ساکارز، فروکتوز و گلوکز در 3 غلظت ( %2، %4 و %6) و همچنین اسید آمینه تریپتوفان در غلظت های (100 و 200 میلی گرم درلیتر) بر میزان فعالیت آنزیم TDC در سه تکراربصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. هورمون های IAA و NAA هر دو در غلظت 5/0، باعث افزایش فعالیت آنزیمTDC شد. اما درسیتوکنین ها، KIN و BA در0/1 میلی گرم در لیتر، بیشترین اثر را داشته اند. قندهای ساکارز در 6%، فروکتوز و گلوکز نیز در 4% بیشترین تاثیر افزایشی را بر فعالیت آنزیم TDC از خود نشان دادند. اسیدآمینه تریپتوفان در غلظت 100 میلی گرم در لیتر بیشترین تاثیر و در غلظت 200 میلی گرم در لیتر اثر کاهنده بر فعالیت آنزیم TDC از خود نشان داد و این کاهش در برخی موارد در حدود 45 درصد بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - شناسایی و پراکنش خارپوستان مناطق بین جزرومدی سواحل صخره ای جزیره قشم (خلیج فارس ، ایران )
نوشین قلی نژاد آریا اشجع اردلان معصومه ملک

10.30495/zisti.2023.1979646.1155

20.1001.1.17354226.1401.17.3.5.9

مقدمه: خارپوستان از فراوانترین بنتوزها هستند که از اهمیت اقتصادی، اکولوژیکی و غذایی متنوعی برخوردار هستند.هدف: مطالعه و بررسی تنوع زیستی و پراکنش مکانی خارپوستان در سواحل صخره ای قشم.مواد و روش ها: هشت ایستگاه (طولا 1، طولا 2، آفتاب، دفاری، تانگو، هوا فضا، بیوتکنولوژی و چکیده کامل

مقدمه: خارپوستان از فراوانترین بنتوزها هستند که از اهمیت اقتصادی، اکولوژیکی و غذایی متنوعی برخوردار هستند.هدف: مطالعه و بررسی تنوع زیستی و پراکنش مکانی خارپوستان در سواحل صخره ای قشم.مواد و روش ها: هشت ایستگاه (طولا 1، طولا 2، آفتاب، دفاری، تانگو، هوا فضا، بیوتکنولوژی و جزیره ی ناز) و سه ناحیه ی جزر و مدی (High، Mid و Low) در دو فصل تابستان و زمستان (مرداد و بهمن 1397) انتخاب شد. در هر ایستگاه 1 تا 2 ترانسکت عمود بر ساحل دریا تعیین شد و در طول هر ترانسکت 3 ناحیه ی بالا، میان و پایین جزر و مدی مشخص شد تا کل منطقه مورد مطالعه پوشش داده شود. شمارش گونه های خارپوست با 3 تکرار در هر ایستگاه و ناحیه ی جزر و مدی انجام شد.نتایج: در این مطالعه 12 گونه خارپوست از 9 خانواده شناسایی شد. حداکثر فراوانی خارپوستان در فصل زمستان با میانگین 17 عدد در متر مربع در ناحیه میانی ایستگاه هوا فضا و حداقل فراوانی آن در فصل تابستان با میانگین 1 عدد در متر مربع در ناحیه پایینی ایستگاه جزیره ناز مشاهده گردید. خارپوست Ophiocoma scolopendrin در تمام ایستگاه ها گونه ی غالب (39/21 درصد) بود. گونه های Holothuria scabra (58/11درصد)، Aquilonastra coronata (68/10درصد) و Holothuria leocospilota (35/10درصد) به ترتیب در رتبه های بعدی قرار گرفتند. نتایج آزمون پرم آنوای سه طرفه (3-way permutational, MANOVA) نشان داد ساختار گونه ای جامعه ی خارپوستان در ایستگاه ها و فصول نمونه برداری متفاوت است. نتایج آزمون nMDS نیز وجود اختلاف در ساختار و ترکیب گونه ای جمعیت خارپوستان در میان فصل ها و ایستگاه های مختلف را تایید می کند. شاخص های ارزیابی زیستی تنوع گونه‌ای شانون، غنای گونه ای مارگالف و پراکندگی پیلو در بین ایستگاه های نمونه&lrm;برداری و فصول مختلف مورد مقایسه قرار گرفت. بر اساس نتایج آزمون سیمپر، بیشترین درصد مشارکت در عدم تشابه Bray-Curtis از نظر تراکم گونه ای، بین دو فصل تابستان و زمستان و در ایستگاه های مختلف نمونه برداری مربوط به گونه های Ophiocoma scolopendrina، Astropecten hemprichi، Holothuria. Leocospilota، Holothuria scabra، Astropecten phragmorous و Diadema setosum می باشد.نتیجه گیری: ساختار جمعیت خارپوستان در ایستگاه های مورد مطالعه تحت تاثیر عوامل مختلف از جمله تغییرات فصلی، اثرات توریست و نوع بستر می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - بررسی الگوی مقاومت دارویی باکتری های جدا شده از زنان مبتلا به عفونت های مجاری ادراری در شهرستان ساوجبلاغ
سامان افشار محمد رضا دهقانی درنا رفیقی فرناز یوسفی جاوید تقی نژاد

10.30495/zisti.2023.1981288.1156

20.1001.1.17354226.1401.17.3.6.0

زمینه: عفونت های مجاری ادراری یکی از معضلات درمانی و بهداشتی می باشد این نوع عفونت در زنان ، به دلیل آناتومی دستگاه ادراری و عدم رعایت بهداشت، بیشتر از مردان می باشد.هدف: هدف از مطالعه حاضر بررسی مقاومت دارویی پاتوژن های ادراری در زنان دچار عفونت ادراری در شهرستان ساوجب چکیده کامل

زمینه: عفونت های مجاری ادراری یکی از معضلات درمانی و بهداشتی می باشد این نوع عفونت در زنان ، به دلیل آناتومی دستگاه ادراری و عدم رعایت بهداشت، بیشتر از مردان می باشد.هدف: هدف از مطالعه حاضر بررسی مقاومت دارویی پاتوژن های ادراری در زنان دچار عفونت ادراری در شهرستان ساوجبلاغ می باشد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی-مقطعی بوده که با بررسی 5100 نمونه ادراری از زنان دچار و مشکوک به عفونت ادراری جمع آوری شد و بعد از کشت دادن در محیط های عمومی و اختصاصی و تست های بیوشیمیایی، نوع میکروارگانیسم پاتوژن مشخص گردید؛ سپس با آنتی بیوگرام میزان مقاومت در سویه ها گزارش شد. برای رسم نمودار ها از نرم افزار مایکروسافت اکسل 2022 استفاده گردید.نتایج: از مجموع 5100 نمونه ادراری 302 نمونه مثبت تلقی گردید که بیشترین پاتوژن مولد عفونت را اشریشیا کلی (93/60درصد) و استرپتوکوکوس های گروه B (56/16درصد) گزارش گردید. گروه سنی 40-31 سال (55/17درصد) به عنوان گروه پرخطر شناخته شد و بیشترین فراوانی مقاومت دارویی در اشریشیا کلی به سفازولین (87/60درصد) و در استرپتوکوکوس های گروه B به تتراسایکلین (88درصد) مشاهده گردید.نتیجه گیری: روز به روز به میزان مقاومت دارویی میکروارگانیسم ها افزوده می شود و این مسئله تهدیدی علیه تمامی انسان ها و حیوانات می باشد. در این مطالعه بیشترین میزان مقاومت دارویی به سفازولین و تتراسایکلین در دو پاتوژن عامل اصلی ایجاد کننده عفونت ادراری ملاحظه گردید. پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات