XML
-
-
فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - فراخوان سجده در قیامت از منظر قرآن و عرفان
علی اشرف امامیدر سوره قلم، آیات 42-43یکی از ویژگ یهای قیامت با تعبیر "یوم یکشف عن ساق به تصویرکشیده شده، که کنایه از رفع حجاب عزت است و در پی آن ذلت بندگان با فرمان عمومی برایسجده به نمایش گذاشته میشود. در این جستار با بهره گیری از مبانی عرفانی و تفاسیر روایی شیعهبه چهار پرسش مطرح شد چکیده کاملدر سوره قلم، آیات 42-43یکی از ویژگ یهای قیامت با تعبیر "یوم یکشف عن ساق به تصویرکشیده شده، که کنایه از رفع حجاب عزت است و در پی آن ذلت بندگان با فرمان عمومی برایسجده به نمایش گذاشته میشود. در این جستار با بهره گیری از مبانی عرفانی و تفاسیر روایی شیعهبه چهار پرسش مطرح شده دربارة این فراخوان پاسخ داده شده است: عمومی بودن این فراخوان،فایده و حکمت سجده در قیامت، عدم استطاعت مشرکان، و سجده در پیشگاه چه کسی؟ نگارنده باابن عربی بر مبنای آن پرداخته شده است و نیز اله المعتقد که نظریه - حدیث تحول استفاده ازرا با تجلی حق در صورت کشف عن ساق احادیثی که فریقین ذیل این آیه ذکر کرده اند- تعبیرانسان کامل مرتبط دانسته است. بر طبق حدیث تحول، خداوند در قیامت متناسب با صور اعتقادیتجلی میکند و در قیامت همگان حق را با صورت معهود در دنیاشان می شناسند. اما قیامت عرصةجداسازی اهل توحید از غیر است. از اینرو، تجلی خاصی لازم است که با آن اهل توحید به سجدهدر روایات شیعه محل اجتماع ساق العرش میافتند و دیگران نمیتوانند. با توجه به اینکه تعبیرنور توحید و نور محمدی دانسته شده و برخی روایات کشف ساق را به ولایت امامان (ع) تأویلرا که در حدیث صحیح بخاری آمده یکشف ربنا عن ساقه کردهاند با این ملاک میتوان تعبیرمتشابه دانست و به ظهور ولایت کلیه تأویل کرد و در نهایت سجده در برابر این حقیقت در قیامتمشابه سجده ملائکه در برابر آدم خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - بهکْتی یا عبادت عاشقانه از دیدگاه شنکره و رامانوجه
پریا الیاسیبهکْتی به معنی "ستایش عاشقانه از اصطلاحات مهم در دو مذهب عمدة هندویی (ویشنویی وشیوایی) است. هندشناسان اولیه بهکْتی را احساس و عاطفة لجام گسیخته و مهارناپذیری می دانستندکه در تقابل با جنانه (معرفت) یا شناخت عقلانی خداوند قرار داشته است، اما علمای هندو هم چونشنکره و رامان چکیده کاملبهکْتی به معنی "ستایش عاشقانه از اصطلاحات مهم در دو مذهب عمدة هندویی (ویشنویی وشیوایی) است. هندشناسان اولیه بهکْتی را احساس و عاطفة لجام گسیخته و مهارناپذیری می دانستندکه در تقابل با جنانه (معرفت) یا شناخت عقلانی خداوند قرار داشته است، اما علمای هندو هم چونشنکره و رامانوجه هرگز جنانه و بهکْتی را منفصل از یکدیگر تصور نکرده اند، بلکه این دو راهمواره مکمل یکدیگر دانسته اند. تنها تفاوت دیدگاه آنان نسبت به بهکْتی در موضوعی است کهبهکتی بر آن حمل میشود؛ در واقع، شنکره معتقد به نیرگونه بهکْتی (بهکْتی تنزیهی) بود ورامانوجه به سگونه بهکْتی (بهکْتی تشبیهی) باور داشت پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - پدران صحرا و چگونگی تأثیرگذاری آنان بر عرفان مسیحی
علی بادامیاین نوشتار ناظر به معرفی پدران صحرا، اندیشه ها، آموزه ها و ویژگی های عرفانی آنان است. درعرفان مسیحی تعدادی از پدران همانند آنتونی کبیر، پاخامیوس قدیس، یوحنا کاسین، ماکاریوسقدیس، اریجن، شمعون و... به عنوان نمایندگان واقعی رهبانیت به شمار م یروند به گونه ای کهشرح حال و اق چکیده کاملاین نوشتار ناظر به معرفی پدران صحرا، اندیشه ها، آموزه ها و ویژگی های عرفانی آنان است. درعرفان مسیحی تعدادی از پدران همانند آنتونی کبیر، پاخامیوس قدیس، یوحنا کاسین، ماکاریوسقدیس، اریجن، شمعون و... به عنوان نمایندگان واقعی رهبانیت به شمار م یروند به گونه ای کهشرح حال و اقوال آنان دائر مدار عرفان مسیحی بوده و هست. از بین آنان آنتونی به عنوان بانیرهبانیت شرق در تعالیم خود تأکید ویژه ای بر گنوسیس (شناخت) داشت و از پاخامیوس قدیسبه عنوان تدوین کننده قوانین رهبانیت یاد م یشود. از ویژگیهای عرفان پدران صحرا قداست مفهومصحرا در ادبیات آنان و توجه ویژه شان به ریاضت، فقر، و طاعت است آن ها مهمترین راه های کنترلنفس را روزه گرفتن، نیایش و دعا مهما ننوازی و تواضع می دانستند، افزون بر این از دیگر صفاتعرفان پدران صحرا می توان به محبت، توکل، پارسایی، عشق به فقرا، عشق به مسیح، صبور بودن،قرائت کتاب مقد ، س اعتقاد به تثلیث و مهار خشم اشاره کرد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - خاستگاه اخلاق یهودی در عهد عتیق
اعظم پرچم مهدی حبیب اللهیاخلاق یهودی یکی از قدیمی ترین سنت های اخلاق دینی است که تأثیر زیادی بر مکاتب اخلاقیبعد از خود داشته و از همی نرو توجه پژوهشگران این حوزه را به خود جلب کرده است. بااین حال، خاستگاه اولیه و اصلی اخلاق یهودیت، یعنی عهد عتیق با بی مهری و بی توجهی محققان واندیشمندان مواجه شد چکیده کاملاخلاق یهودی یکی از قدیمی ترین سنت های اخلاق دینی است که تأثیر زیادی بر مکاتب اخلاقیبعد از خود داشته و از همی نرو توجه پژوهشگران این حوزه را به خود جلب کرده است. بااین حال، خاستگاه اولیه و اصلی اخلاق یهودیت، یعنی عهد عتیق با بی مهری و بی توجهی محققان واندیشمندان مواجه شده و دربارة این موضوع کم ترین آثار علمی پدید آمده است. هر چند که کتابمقدس یک اثر اخلاقی به حساب نمی آید و تعالیم اخلاقی بخش مستقل و مشخصی از آن را بهخود اختصاص نمی دهد ولی به هر حال با تحلیل گزاره های فقهی، موعظه ای و روایی آن می توانتعالیم اخلاقی زیادی از آن استخراج کرد. در این نوشتار سعی شده است نمایی کلی از جلوه هایاخلاق عهد عتیق ویژگیها آسیب ها و تعالیم اخلاقی این کتاب به تصویر کشیده شود و بعضی ازآموزه های اخلاقی و تربیتی موجود در این کتاب و برخی تقسیمات ممکن در مورد پیام های اخلاقیآن بازگو گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - کندوکاوی در گستره احسان در عهد عتیق
حسین حیدری خدیجه کاردوست فینیخشیت از خداوند یا عالم غیب و شفقت نسبت به خلق دو عنصر مشترک همه ادیان بزرگ است کههردوی آن ها به رها شدن از خودخواهی و خودشیفتگی آدمیان م یانجامد. عهد عتیق مجموعه ایاست که تحولات اندیشة دینی قوم یهود و برخی از تمدن های حاکم و مجاور آنان را در طولحدود 1500 سال پیش از میلا چکیده کاملخشیت از خداوند یا عالم غیب و شفقت نسبت به خلق دو عنصر مشترک همه ادیان بزرگ است کههردوی آن ها به رها شدن از خودخواهی و خودشیفتگی آدمیان م یانجامد. عهد عتیق مجموعه ایاست که تحولات اندیشة دینی قوم یهود و برخی از تمدن های حاکم و مجاور آنان را در طولحدود 1500 سال پیش از میلاد مسیح نشان میدهد. این مقاله در جستجوی تبیین و تحلیل آموزةفقهی و اخلاقی احسان (نیکاندیشی و نیکوکاری) در 39 بخش عهد عتیق است و مصادیق آن را -از قبیل احسان به والدین، احسان به سالمندان و بیوهزنان، کارگران، بردگان و... - بررسی و گزارشمی کند. همچنین می کوشد به احکام و مقررات فقهی مربوط به آن -از قبیل پرداخت عشریه، رهاکردن محصولات و اراضی در سال هفتم برای نیازمندان، بخشیدن همه قرض ها در سال هفتم و... نیز بپردازد. افزون بر این، در این مقاله می بنیم که آموزه برگزیدگی قوم و سرزمین یهود در کتابمقدس به نژادپرستی و تبعیض نژادی نسبت به بیگانگان منتهی نمی گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - بررسی و تحلیل مبانی اعتقادی طریقت بکتاشیه
محمد حسن رازنهان محمد بیطرفان تقی شیردلاصول اعتقادی بکتاشیان بر سه پایه استوار شده است: آموزه هاى صوفیانه مبتنى بر تأویل و مسامحه،تعالیم شیعیانه مبتنى بر حب على (ع) و اهل بیت و بهره گیرى از آموزه هاى دیگر ادیان، به ویژهتثلیث مسیحی. یافته های پژوهش حاکی از این است که پژوهشگران حوزه تاریخ تصوف وجغرافیای فکری آ چکیده کاملاصول اعتقادی بکتاشیان بر سه پایه استوار شده است: آموزه هاى صوفیانه مبتنى بر تأویل و مسامحه،تعالیم شیعیانه مبتنى بر حب على (ع) و اهل بیت و بهره گیرى از آموزه هاى دیگر ادیان، به ویژهتثلیث مسیحی. یافته های پژوهش حاکی از این است که پژوهشگران حوزه تاریخ تصوف وجغرافیای فکری آسیای صغیر، برداشت ها و تأویلات گوناگونی از سیر طریقت بکتاشیه به دستمی دهند، که در پاره ای از مواقع تصویر مبهمی را از گذار تاریخی این فرقه ترسیم می کند. در واقع،دگردیسی مبنای اعتقادی طریقت بکتاشیه حاصل ساختار جغرافیای طبیعی و سیاسی، تساهل وتسامح فکری و نیز شکل گیری و عملکرد مکاتب فکری بعضاً غالیانة آسیای صغیر بود . از این رو،تأثیر طریقه های صوفیه و همچنین آموزه های شمنیسم، دین بودایی و مسیحیت در طریقت بکتاشیه،به جامعه ناهمگون نژادی، فرهنگی و دینی آسیای صغیر باز می گردد. هدف این پژوهش بررسی وتحلیل مبانی اعتقادی فرقه بکتاشیه، با تأکید بر تأثیرات جامعه دینی آسیای صغیر بر این فرقه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - تأملی در پیوند تاریخی بایزید بسطامی با امام جعفرصادق (ع)
محمد جواد شمسبایزید بسطامی از بزرگ ترین و پرآوازه ترین عارفان سدة دوم و سوم هجری است، که بیشترتذکره نویسان و نویسندگان صوفی و همچنین بسیاری از عالمان شیعی بر ارتباط او با امام جعفرصادق (ع) تأکید کرده و گفته اند که او مدتی سقای آن حضرت (ع) بود؛ با این همه برخی ازمحققان معاصر از لحاظ چکیده کاملبایزید بسطامی از بزرگ ترین و پرآوازه ترین عارفان سدة دوم و سوم هجری است، که بیشترتذکره نویسان و نویسندگان صوفی و همچنین بسیاری از عالمان شیعی بر ارتباط او با امام جعفرصادق (ع) تأکید کرده و گفته اند که او مدتی سقای آن حضرت (ع) بود؛ با این همه برخی ازمحققان معاصر از لحاظ تاریخی دربارة این ارتباط تردید کرده اند. اما با توجه به این که در سده هاینخستین-سده های دوم تا چهار مه افراد متعددی با کنیه بایزید و نام طیفور وجود داشته اند که ظاهراًهمگان از خاندان او بوده اند؛ چنین می نماید که اقوال و نظریات آنان و شرح احوالشان درهم آمیختهباشد. در حالی که برخی از اقران بایزید، از جمله ابراهیم ستنبه، در سده دوم می زیسته اند، وبرادرزادة بایزید، ابوموسی، نیز که در حدود نیمه سده سوم فوت کرده، هنگام وفات بایزید، بیست ودو ساله بوده است؛ افزون برآن، برخی تعالیم و سخنان بایزید نیز برگرفته شده و یا شبیه تعالیم ائمهاطهار (ع)، مخصوصاً امام جعفر صادق (ع)، است. پرونده مقاله
-
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400