تاثیر آبیاری با آب شور و کودهای آلی و شیمیایی بر جذب عناصر غذایی و عملکرد گیاه دارویی زنیان (Carum copticum (L.) C. B. Clarke)

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مدینه بیژنی ¹ (گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زابل)
پرویز یدالهی ده چشمه ² (باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان، واحد دانشگاه آزاد شهرکرد)
مسلم حیدری ³ (گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زابل)
ملیحه لطیفی ⁴ (گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زابل)
محمد رضا اصغری پور ⁵ (گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زابل)
محمود رمرودی ⁶ (گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زابل)

تاریخ دریافت : 1393/07/28 تاریخ پذیرش : 1393/10/29 تاریخ انتشار : 1394/07/09

کلید واژه: کود شیمیایی, کود آلی, زنیان, قابلیت هدایت الکتریکی,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی جذب عناصر غذایی و عملکرد زنیان در شرایط تنش شوری و کودهای شیمیایی و آلی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار، در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه زابل، در سال 91-1390 انجام شد. تیمارها شامل شوری آب آبیاری در سه سطح: 1 (شاهد)، 8 و 13 دسی زیمنس بر متر و سیستم‌های مختلف کودی شامل: NPK به نسبت 80:40:30 کیلوگرم در هکتار، کود دامی به میزان 40 تن در هکتار، ترکیب کود شیمیایی و دامی به میزان نصف مقادیر یاد شده و تیمار عدم کود (شاهد) بود. نتایج نشان داد که افزایش شوری آب آبیاری سبب کاهش معنی دار جذب و تجمع عناصر فسفر، پتاسیم و منیزیم دانه گردید، گرچه تاثیر معنی‌داری بر غلظت کلسیم نداشت. با کاهش جذب عناصر، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، اسانس و میزان پروتئین کاهش یافت. این در حالی بود که در شرایط تنش شدید درصد اسانس نسبت به شاهد 12 درصد افزایش داشت. همچنین نتایج حاکی از آن بود که تیمارهای مختلف کود سبب افزایش معنی‌دار تمام صفات اندازه‌گیری شده به جز غلظت کلسیم شد. در این میان مصرف تلفیقی کود دامی و شمیایی در مقایسه با استفاده جداگانه اثربخش‌تر بود. به طوری که عملکرد دانه در تیمار کاربرد تلفیقی نسبت به شاهد 11 درصد افزایش داشت. باتوجه به نتایج حاصل از این بررسی می‌توان مصرف کود دامی و شیمیایی بصورت تلفیقی به میزان NPK به نسبت 40:20:15 کیلوگرم در هکتار، کود دامی به میزان 20 تن در هکتار را به منظور افزایش عملکرد زنیان توصیه نمود.

چکیده انگلیسی:

In order to evaluate nutrient uptake and yield of ajowan at saline conditions and application of inorganic and organic fertilizer an experiment was conducted as factorial randomized design with tree replications at Zabol University research greenhouse at 2011. Treatments included irrigation salinity at three levels: 1 (as control), 8 and 13 dS.m-1 and four fertilization systems including application of NPK at 80:40:30 kg ha-1, 40 ton of manure ha-1, NPK at 40:20:15 kg ha-1 plus 20 ton of manure ha-1 and no soil fertility. Results showed that the increase of dissolved salts decreases the uptake and concentrations of phosphorus, potassium and magnesium in the seed, however, had no significant effect on calcium concentration in plants. The reduced nutrient uptake in plants decreased 1000 seed weight, seed and essential oil yield and protein content. Although in severe stress conditions essential oil content increased by 12 percent compared to the control. As well as, results reveled that different fertilization systems significantly increased all measured traits except calcium concentration. Combination of organic and inorganic fertilizer was more effective from sole application, and combined application of organic and inorganic fertilizer increased seed yield by 11 percent compared with the control. Therefore it could be combined organic and inorganic fertilizer for improvement of ajowan cultivation.