• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی اقتصادی تک‌آبیاری و تعیین هزینه تمام شده آب آبیاری در مزارع گندم دیم منطقه هنام، استان لرستان
        هرمز اسدی غلامرضا زمانیان علیرضا توکلی
        این مطالعه با هدف برآورد هزینه، ارزش ناخالص و سود حاصل از تیمارهای مختلف آبیاری در تولید گندم دیم، تعیین نسبت‌های هزینه‌ای و بازده فروش محصول و انتخاب مدیریت زراعی مناسب با استفاده از آزمون اقتصادی و غیراقتصادی بودن جایگزینی تیمارهای آزمایش و تعیین هزینه تمام شده آب آبی چکیده کامل
        این مطالعه با هدف برآورد هزینه، ارزش ناخالص و سود حاصل از تیمارهای مختلف آبیاری در تولید گندم دیم، تعیین نسبت‌های هزینه‌ای و بازده فروش محصول و انتخاب مدیریت زراعی مناسب با استفاده از آزمون اقتصادی و غیراقتصادی بودن جایگزینی تیمارهای آزمایش و تعیین هزینه تمام شده آب آبیاری بوده که طی دو سال زراعی 1389 و 1387 در سطح زارعین در منطقه هنام شهرستان الشتر در استان لرستان انجام شد. تیمارها شامل تک‌آبیاری زمان کاشت (پاییزه) و بهاره و شرایط دیم بود که تحت دو مدیریت مرسوم (عملیات خاکورزی بدون دیسک و کاشت دستی) و برتر زراعی (عملیات خاکورزی همراه دیسک و کاشت با بذرکار) به مرحله اجرا درآمد. برای این منظور فن بودجه‌بندی جزیی و روش‌های اقتصاد مهندسی (فرمول‌های سری یکنواخت) استفاده شد. میانگین سود خالص تولید گندم دیم در مدیریت برتر زراعی تحت شرایط دیم، تک‌آبیاری پاییزه و تک‌آبیاری بهاره به ترتیب 6/30، 103 و 5/76% بیشتر از حالت مدیریت مرسوم محاسبه شده که نشان‌دهنده اثربخشی کاربرد مدیریت برتر زراعی به جای مدیریت مرسوم در منطقه است. در این مدیریت زراعی و تک‌آبیاری به ازای یک ریال فروش، سود حاصله 74% محاسبه شد. با استفاده از فرمول‌های سری یکنواخت، ارزش کنونی هزینه یکنواخت سالانه سرمایه‌گذاری در آب آبیاری با نرخ تنزیل 15 و 25% به ترتیب 5/42 و 5/67 میلیارد ریال برآورد شد. هزینه هر متر مکعب آب آبیاری در منطقه با نرخ ‌‌تنزیل 15 و 25% به ترتیب 213 و 338 ریال محاسبه گردید. بنابراین تحت مدیریت برتر زراعی، تک‌آبیاری در زمان کاشت به عنوان اولویت اول و تک‌آبیاری بهاره به عنوان اولویت دوم قابل توصیه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بیان عوامل نسخه برداری MYB3R-2، ZFP252 و AP37 و طول ریشه در برنج تحت تنش خشکی
        مریم اکبرپور رمضانعلی خاوری نژاد علی مومنی فرزانه نجفی
        برنج از مهمترین غلات کشورهای آسیایی است. به دلیل محدودیت آب استفاده از ژنوتیپ های مقاوم به کم آبی و مطالعه سازوکار‌های تحمل به خشکی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. در این پژوهش سه رقم برنج ایرانی ندا، آمل3 و سنگ طارم تحت سه تیمار شاهد با سطح آبیاری مطلوب، مقدار آب ق چکیده کامل
        برنج از مهمترین غلات کشورهای آسیایی است. به دلیل محدودیت آب استفاده از ژنوتیپ های مقاوم به کم آبی و مطالعه سازوکار‌های تحمل به خشکی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. در این پژوهش سه رقم برنج ایرانی ندا، آمل3 و سنگ طارم تحت سه تیمار شاهد با سطح آبیاری مطلوب، مقدار آب قابل تبخیر خاک برابر با 1، 5/0 (تنش ملایم) و 2/0 (تنش شدید) در شرایط گلخانه پرورش یافتند. طول ریشه و سطح بیان ژن برخی از عوامل رونویسی شاملMYB3R-2, ZFP252 وAP37 در مرحله رشد رویشی به روش ریل-تایم پی سی آر کمی در این ژنوتیپ ها مورد مطالعه قرار گرفت. طول ریشه در رقم ندا افزایش معنی داری در مقایسه با رقم سنگ طارم در تنش خشکی ملایم و شدید نشان داد اما بین ارقام ندا و آمل 3 تفاوت معنی داری مشاهده نشد. در تنش خشکی ملایم در رقم ندا افزایش کمتر و معنی داری در سطح بیان ZFP252 , AP37 و MYB3R-2 در مقایسه با رقم سنگ طارم و همچنین افزایش معنی دار کمتری در سطح بیان ZFP252وAP37 در مقایسه با رقم آمل 3 مشاهده شد. در وضعیت تنش شدید، رقم ندا افزایش کمتر و معنی داری در سطح بیان هر سه عامل نسخه برداریدر مقایسه با رقم سنگ طارم نشان داد. بنابراین، رقم ندا احتمالاً به دلیل طول ریشه بیشتر در شرایط تنش خشکی رقم متحمل تر و کاندیدی جهت انتخاب علیه تنش خشکی است اما سازوکار های مختلفی در واکنش به خشکی در سطح بیان ژن های پاسخ دهنده به این تنش در ارقام مختلف وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - باززایی و اندام­ زایی با عملکرد بالای بادمجان در محیط کشت مصنوعی
        فرهاد تقی پور سلیمان جمشیدی فهرول حیوپ
        بادمجان یک گیاه جالیزی مهم که در مناطق مختلف گرمسیری و معتدل رشد میکند. باززایی بادمجان در محیط مصنوعی جهت تعیین کردن غلظت مناسب و کارآمد هورمون های گیاهی به منظور اندام زایی از بافت کوتیلدون و برگ انجام شد. بافت کوتیلدون 10 روزه و بافت برگ 25 روزه در محیط کشت MS حاوی و چکیده کامل
        بادمجان یک گیاه جالیزی مهم که در مناطق مختلف گرمسیری و معتدل رشد میکند. باززایی بادمجان در محیط مصنوعی جهت تعیین کردن غلظت مناسب و کارآمد هورمون های گیاهی به منظور اندام زایی از بافت کوتیلدون و برگ انجام شد. بافت کوتیلدون 10 روزه و بافت برگ 25 روزه در محیط کشت MS حاوی ویتامینهای B5 و 2% ساکارز و در 10 غلظت مختلف از هورمونهایNAA, BAP, TDZ, 2,4-D و IAA کشت گردیدند. بافتهای کشت شده در دمای 2 ± 25 درجه سلسیوس تحت 16:8 ساعت روشنایی و تاریکی قرار گرفتند. اندام های خوب باززایی شده (ساقه) بعد از سه هفته به محیط کشت جدید جهت افزایش طول ساقه منتقل شدند. تمام بافت های کوتیلدون و برگ توده های کالوس یا بافت های متمایز نشده مختلفی تولید کردند ولی تنها کالوس های سفید و ترد قادر به تولید جوانه های قوی بودند. بالاترین بازدهی محیط کشت مربوط به محیط کشت جوانه SRM10 که محیط کشت MS حاوی 2 میلی گرم در لیتر TDZ، 5/0 میلی گرم در لیتر BAP و 0.5 میلی گرم در لیتر هورمون NAA بود که بیشترین مقدار بازدهی و تولید را در هر دو نوع بافت نشان داد. ساقه-زایی و اندام زایی از بافت کوتیلدون خیلی بیشتر از بافت برگ بوده و به طور متوسط از هر پنج بافت کوتیلدون و برگ در هر ظرف پتری به ترتیب 33/0 ± 4.3 و 67/0 ± 6/1 بافت اندام زایی ایجاد کردند. درصد باززایی بافت کوتیلدون و برگ در محیط کشت SRM10 به ترتیب 67/6 ± 6/86 و 3/13 ± 3/33 بود. این تحقیق می تواند راه حلی جهت تولید بادمجان تراریخته ارایه داده و باززایی و تولید گیاهان بالغ را در محیط مصنوعی ایجاد نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - اثر تنش شوری ناشی از کلرید سدیم ‎‏‏ بر غلظت عناصر در برگ گندم در شرایط آب‌کشت
        حاجی آقائی کامرانی منیره اعظم رحیمی چگنی هادی حسین نیا علی بابایی قاقلستانی
        شوری آب و خاک از مهمترین موانع افزایش تولید محصولات کشاورزی در جهان به ویژه مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد. این تحقیق به منظور تعیین اثر سطوح مختلف شوری بر میزان غلظت عناصر در گندم در قالب طرح کاملاً تصادفی و آزمایش فاکتوریل با چهار تکرار انجام گردید. تیمارها شامل شوری در چکیده کامل
        شوری آب و خاک از مهمترین موانع افزایش تولید محصولات کشاورزی در جهان به ویژه مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد. این تحقیق به منظور تعیین اثر سطوح مختلف شوری بر میزان غلظت عناصر در گندم در قالب طرح کاملاً تصادفی و آزمایش فاکتوریل با چهار تکرار انجام گردید. تیمارها شامل شوری در چهار سطح 0، 20، 40، 60 میلی مولار کلرید سدیم در محیط کشت پرلیت و تیمار کودی شامل اوره، NPK جامد و NPK محلول بود. اثر سطوح مختلف شوری بر محتوای کلروفیل و درصد نیتروژن برگ معنی دار بود. شوری تا دامنه مشخصی باعث افزایش کلروفیل شد ولی پس از آن به علت اثر سوء شوری بر کلروفیل و تخریب کلروپلاست ها، کاهش یافت. همچنین شوری باعث کاهش نیتروژن برگ شد. کاهش مقدار نیتروژن در اندام‌های هوایی در محیط‌های شور می‌تواند ناشی از ممانعت یون کلر از جذب نیترات باشد. بیشترین و کم‌ترین غلظت فسفر به ترتیب مربوط به سطوح شوری صفر همراه با کود اوره و سطح 60 میلی مولار شوری همراه با اوره بود که احتمالاً به دلیل میزان بالای سدیم و رقابت کلر با فسفر در جذب توسط گیاه است. مهمترین اثر شوری افزایش غلظت سدیم در بافت گیاهی است. کاهش جذب پتاسیم و کاهش رشد و عملکرد گیاه از نتایج افزایش حضور سدیم است. حداکثر غلظت کلسیم در تیمار شوری 40 میلی مولار همراه با کود اوره و حداقل مقدار در تیمار شوری 60 میلی مولار همراه با کود NPK جامد مشاهده گردید. مطابق نتایج به دست آمده در شرایط اعمال تنش شوری استفاده از کود NPK محلول در بستر کشت پرلیت کارایی بهتری در میزان غلظت عناصر در برگ گندم داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - اثر پیش تیمار اسمزی و آبی بر جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه ذرت سینگل کراس 704 تحت تنش خشکی و شوری
        عالیه رخ فیروز سلیمان جمشیدی ناصر محبعلی پور
        برای تعیین اثر پیش تیمار اسمزی و آبی بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه ذرت رقم سینگل کراس 704 تحت شرایط تنش شوری و خشکی آزمایشی در تابستان 1392 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل با سه تکرار اجرا گردید. بذور پیش تیمار شده ذرت با چکیده کامل
        برای تعیین اثر پیش تیمار اسمزی و آبی بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه ذرت رقم سینگل کراس 704 تحت شرایط تنش شوری و خشکی آزمایشی در تابستان 1392 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل با سه تکرار اجرا گردید. بذور پیش تیمار شده ذرت با نیترات پتاسیم (پیش تیمار اسمزی) و آب مقطر (پیش تیمار آبی) از نظر شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه در شرایط تنش شوری با کلرید سدیم و شرایط خشکی ایجاد شده به وسیله پلی اتیلن گلیکول 6000 در پتانسیل های آبی 0، 2/0-، 4/0-، 6/0- مگاپاسکال در شرایط آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. بذرها قادر به جوانه زنی در تمام غلظت های محلول کلرید سدیم بودند، اما تنها در پتانسیل اسمزی 6/0- مگاپاسکال جوانه زنی مشاهده نشد. پیش تیمار بذر باعث جوانه زنی بهتر و رشد گیاهچه ها تحت تنش های شوری و خشکی شد. استفاده از روش پیش تیمار اسمزی و آبی توانست اثرات منفی تنش ها را جبران نماید و اثر مثبت بر شاخص های جوانه زنی داشت و باعث شد تا جوانه زنی بذرها سریعتر انجام شود. در کل، اعمال پیش تیمار برای بهبود جوانه زنی و استقرار اولیه گیاهچه ذرت تحت تنش توصیه می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - اثر کمپوست زباله‌ی شهری در سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ
        سمانه مهرآفرید سید مرتضی عظیم زاده
        به منظور بررسی اثرات کود کمپوست زباله‌ی شهری در سطوح مختلف آبیاری و کود اوره بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ آزمایشی در مزرعه‌ی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان در سال زراعی 93-1392 به صورت کرت خرد شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور چکیده کامل
        به منظور بررسی اثرات کود کمپوست زباله‌ی شهری در سطوح مختلف آبیاری و کود اوره بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ آزمایشی در مزرعه‌ی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان در سال زراعی 93-1392 به صورت کرت خرد شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی آبیاری شامل یک نوبت آبیاری همزمان با کشت، دو نوبت آبیاری همزمان با کشت و ساقه دهی، سه نوبت آبیاری همزمان با کشت، ساقه دهی و گلدهی و فاکتور فرعی کود بود که شامل 5، 10، 15 و 20 تن در هکتار کمپوست زباله‌ی شهری و 200 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی اوره بود. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته که معادل 8/96 سانتی‌متر بود در تیمار دو نوبت آبیاری و استفاده از 15 تن در هکتار کمپوست زباله‌ی شهری مشاهده شد که در مقایسه با کود شیمیایی اوره 14% افزایش داشت. بیشترین تعداد قوزه در بوته در تیمار دو نوبت آبیاری و با مصرف 5 تن در هکتار کمپوست زباله‌ی شهری تولید شد که 20% در مقایسه با کود شیمیایی اوره بیشتر بود. بیشترین عملکرد دانه نیز متعلق به تیمار دو نوبت آبیاری در مراحل کشت و ساقه دهی با مصرف 5 تن در هکتار کمپوست زباله‌ی شهری بود که در مقایسه با کود شیمیایی 24% افزایش داشت. بنابراین، برای زراعت گلرنگ دو نوبت آبیاری در زمان کاشت و ساقه دهی با مصرف 5 تن در هکتار کمپوست زباله‌ی شهری توصیه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - تنوع ژنتیکی برخی توده‌های بومی گندم استان زنجان با الگوهای گلیادینی
        آرش محمدی مصطفی ولیزاده محمد مقدم یوسف ارشد
        در مطالعه حاضر، تنوع ژنتیکی گلیادین ها بین 30 نمونه از توده های بومی گندم متعلق به استان زنجان با استفاده از روش الکتروفورز اسیدی بررسی گردید. در کل 54 نوار گلیادین چندشکل شناسایی گردید. بیشترین فراوانی مربوط به نوار گلیادین 46 بود که در 90% توده های بومی گندم مشاهده شد چکیده کامل
        در مطالعه حاضر، تنوع ژنتیکی گلیادین ها بین 30 نمونه از توده های بومی گندم متعلق به استان زنجان با استفاده از روش الکتروفورز اسیدی بررسی گردید. در کل 54 نوار گلیادین چندشکل شناسایی گردید. بیشترین فراوانی مربوط به نوار گلیادین 46 بود که در 90% توده های بومی گندم مشاهده شد. همچنین نوارهای 5/12 و 5/15 در 7/86 % از گندم ها مشاهده شدند. میزان تنوع نوارهای گلیادینی بالا بود (967/0=H). بیشترین و کمترین میزان تنوع ژنتیکی به ترتیب مربوط به امگا-گلیادین ها و گاما- گلیادین ها بود. توده های بومی گندم مورد مطالعه از لحاظ تعداد نوارهای گلیادینی نیز متنوع بوده و واجد 25 - 11 نوار بودند و هر یک از نمونه های مورد مطالعه، الگوی گلیادینی خاصی را نشان دادند. در کل، 29 الگوی امگا-گلیادینی، 15 الگوی گاما-گلیادینی، 22 الگوی بتا-گلیادینی و 23 الگوی آلفا-گلیادینی شناسایی شدند. تجزیه خوشه ای توانست سه توده تتراپلویید TN-11372 ،TN-11734 و TN-11743 را از هگزاپلوییدها جدا کند. نتایج این مطالعه نشان داد که تجزیه و تحلیل گلیادین ها می تواند برای ارزیابی تنوع ژنتیکی، شناسایی ژنوتیپ های گندم و تشخیص سطوح پلوییدی مختلف بسیار مفید باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - بهبود عملکرد گیاه دارویی گل همیشه بهار با مهار به موقع سلمه تره در شرایط مزرعه
        بهرام میرشکاری رضا صیامی
        چکیده به منظور مطالعه تأثیر تداخل سلمه تره بر عملکرد گل همیشه بهار آزمایشی فاکتوریل در سال 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و با دو فاکتور تراکم سلمه تره شامل صفر، 2، 4، 6 و 8 بوته در هر متر از ردیف کاشت و زمان چکیده کامل
        چکیده به منظور مطالعه تأثیر تداخل سلمه تره بر عملکرد گل همیشه بهار آزمایشی فاکتوریل در سال 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و با دو فاکتور تراکم سلمه تره شامل صفر، 2، 4، 6 و 8 بوته در هر متر از ردیف کاشت و زمان نسبی ‌سبزشدن آن شامل همزمان، 10، 20 و 30 روز بعد از گل همیشه بهار اجرا شد. نتایج نشان داد که زمان تا ظهور دوازدهمین برگ در گل همیشه بهار در دو سطح تراکم 8-6 بوته در هر متر از ردیف 3/5 روز به تأخیر افتاد. در تیمار تراکم دو بوته سلمه تره شاخص سطح برگ گل همیشه بهار برابر با شاهد بود. اثر زمان سبز شدن علف هرز بر زیست توده بیشتر از تراکم آن بود. به ازای افزایش هر واحد تراکم سلمه‌تره و نیز هر روز زودتر سبز شدن آن، از زیست توده گیاه زراعی به ترتیب حدود 3/6 و 5/1 گرم در متر مربع کاسته شد. شدت تأثیر رقابت علف هرز بر عملکرد اقتصادی بیشتر از زیست توده بود. سلمه تره بیشتر در تراکم های چهار بوته و بالاتر از آن توانست روی عملکرد تأثیر گذار باشد. با در نظر گرفتن 5% کاهش مجاز عملکرد آستانه خسارت اقتصادی سلمه تره در مزرعه گل همیشه بهار از موقعی شروع می شود که حداقل دو بوته سلمه تره از روز دهم پس از سبز شدن همیشه بهار در مزرعه ظاهر شده و تا انتهای فصل رشد با گیاه زراعی رقابت کند. توصیه می شود در صورت سبز شدن حداقل دو بوته سلمه تره در هر متر از ردیف در زمان قبل از روز دهم سبز شدن همیشه بهار نسبت به مهار آن اقدام کرد. پرونده مقاله