روابط بین عملکرد دانه با برخی از صفات مورفوفیزیولوژیک و تعیین اهمیت نسبی هر یک از آنها، در 25 ژنوتیپ گندم نان از نظر14صفت مورفوفیزیولوژیک طی آزمایشی در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه طی سال های زراعی 1395-1393در چکیده کامل
روابط بین عملکرد دانه با برخی از صفات مورفوفیزیولوژیک و تعیین اهمیت نسبی هر یک از آنها، در 25 ژنوتیپ گندم نان از نظر14صفت مورفوفیزیولوژیک طی آزمایشی در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه طی سال های زراعی 1395-1393در شرایط آب و هوایی غرب کشور (ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود کرمانشاه) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که صفات مورد بررسی، به جز طول سنبله، تفاوت معنی داری در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی داشتند. در شرایط آبیاری تکمیلی، صفات مذکور مقادیر معنی دار بالاتری را نسبت به شرایط دیم نشان دادند. انجام آبیاری تکمیلی منجر به کاهش دمای سطح برگ و دمای کانوپی گردید. ضرایب همبستگی ساده بین صفات در هر دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی نشان داد که صفات پایداری غشای سلولی، طول برگ پرچم، عملکرد کاه و کلش، محتوای آب نسبی، وزن هزار دانه، محتوای کلروفیل، دمای برگ و دمای کانوپی همبستگی معنی دار بالایی با عملکرد دانه دارند. نتایج تجزیه رگرسیون همچنین نشان داد که صفات عملکرد کاه وکلش و طول برگ پرچم در شرایط دیم و صفات عملکرد کاه و کلش، طول برگ پرچم، محتوای آب نسبی و عملکرد سنبله در شرایط آبیاری تکمیلی وارد مدل رگرسیونی شدند و به ترتیب 741/0 و 899/0 از کل تغییرات مربوط به عملکرد دانه را تبیین نمودند. تجزیه علیت نشان داد که بیشترین اثر مستقیم مثبت به عملکرد کاه و کلش و طول برگ پرچم تحت شرایط دیم و عملکرد کاه و کلش، محتوای آب نسبی، طول برگ پرچم و عملکرد سنبله تحت شرایط آبیاری تکمیلی ارتباط داشت و این امر نشان دهنده اهمیت این صفات بر عملکرد دانه می باشد. در هر دو شرایط، عملکرد کاه و کلش بیشترین اثر مستقیم و مثبت را بر عملکرد دانه دارد.
پرونده مقاله
این پژوهش به منظور بررسی اثر سطوح آبیاری و کود نیتروژنی بر عملکرد دانه و خصوصیات فیزیولوژیکی چهار رقم جو زراعی (Hordeum vulgare) در دانشگاه آزاد اسلامی واحد میاندوآب در سال 1392 در قالب آزمایش فاکتوریل اسپیلت پلات بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار چکیده کامل
این پژوهش به منظور بررسی اثر سطوح آبیاری و کود نیتروژنی بر عملکرد دانه و خصوصیات فیزیولوژیکی چهار رقم جو زراعی (Hordeum vulgare) در دانشگاه آزاد اسلامی واحد میاندوآب در سال 1392 در قالب آزمایش فاکتوریل اسپیلت پلات بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح آبیاری در سه سطح، آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله آبستنی (کد 40 مقیاس زیدوکس) و قطع آبیاری در مرحله گلدهی (کد 60 مقیاس زیدوکس) و کود نیتروژنی در چهار سطح 20، 40، 60 و 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و ارقام جو شامل ماکوئی، ولفجر، صحرا و جنوب بودند. عملکرد دانه در زمان برداشت محصول تعیین گردید. مساحت برگ پرچم، میزان کلروفیل برگ پرچم و میزان پرولین برگ پرچم، میانگره برگ پرچم (پدانکل) و طوقه در اوایل مرحله شیری شدن دانه ها (کد 73 مقیاس زیدوکس) اندازه گیری شدند. کاربرد 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بیشترین عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم، میزان کلروفیل برگ پرچم و مقدار پرولین را به همراه داشت. در صفات مورد مطالعه در شرایط آبیاری کامل اختلاف معنی داری از لحاظ میزان پرولین مشاهده نشد و در تیمارهای قطع آبیاری به ترتیب برگ پرچم، میانگره برگ پرچم و طوقه بیشترین مقدار پرولین را به خود اختصاص دادند. در تیمار آبیاری کامل بیشترین و کمترین عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم و میزان کلروفیل به ترتیب به ارقام ماکوئی و جنوب و در شرایط قطع آبیاری در مرحله آبستنی به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم و میزان کلروفیل به ارقام جنوب و ولفجر تعلق داشتند. منحنی های رگرسیونی نشان دادند که با افزایش شدت تنش کمبود آب، اختلاف بین تیمارهای نیتروژنی بر عملکرد دانه کاهش یافته و میزان پرولین موجود در اندام ها به شدت افزایش یافت و برعکس در شرایط آبیاری کامل اختلاف بین سطوح تیمارهای نیتروژنی بر عملکرد دانه به حداکثر رسیده و میزان پرولین موجود در اندام های مورد مطالعه کاهش چشم گیری نشان داد. منحنی های رگرسیونی در ارقام ماکوئی و ولفجر از شیب بیشتری برخوردار بود که حاکی از کاهش بیشتر عملکرد دانه و افزایش کمتر در میزان پرولین این ارقام در مقایسه با جوهای صحرا و جنوب در شرایط تنش کمبود آب است.
پرونده مقاله
با توجه به اینکه گیاهان زراعی، بخش عمده عناصر غذایی ضروری مورد نیاز خود را توسط خاک جذب کرده و در شرایط دیم که کمبود جذب عناصر غذایی وجود دارد از طریق راهکارهایی مثل استفاده از کود زیستی میتوان جذب عناصر غذایی را در زراعت دیم افزایش داد، به همین جهت به منظور بررسی نقش چکیده کامل
با توجه به اینکه گیاهان زراعی، بخش عمده عناصر غذایی ضروری مورد نیاز خود را توسط خاک جذب کرده و در شرایط دیم که کمبود جذب عناصر غذایی وجود دارد از طریق راهکارهایی مثل استفاده از کود زیستی میتوان جذب عناصر غذایی را در زراعت دیم افزایش داد، به همین جهت به منظور بررسی نقش قارچ میکوریزا بر جذب عناصر غذایی ارقام جو دیم، آزمایشی تحت شرایط مزرعه به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سرابله، ایلام در سال زراعی 99-1398 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل ارقام جو (محلی، ماهور، خرم و فردان) و منابع کودی شامل: شاهد (عدم مصرف منابع کودی)،50 درصد نیاز فسفر گیاه به صورت کود شیمیایی، قارچ میکوریزا، قارچ میکوریزا همراه با 50 درصد نیاز فسفر گیاه به صورت کود شیمیایی و100 درصد نیاز فسفر گیاه به صورت کود شیمیایی بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که اثر برهکمنش رقم ×منابع کودی بر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم، آهن، مس و منگنز معنیدار بود. برهمکنش جو رقم فردان ×قارچ میکوریزا همراه با 50 درصد کود شیمیایی فسفر دارای بیشترین نیتروژن (1/11 درصد)، فسفر (19/1 درصد)، پتاسیم (92/3 درصد)، منیزیم (292/0 درصد)، آهن (5/136 میلیگرم بر کیلوگرم)، منگنز (8/65 میلی گرم بر کیلوگرم) و مس برگ (71/65 میلی گرم بر کیلوگرم) بود. با توجه به نتایج به دست آمده نشان داده شد که در شرایط دیم منطقه رقم جدید فردان ×قارچ میکوریزا همراه با 50 درصد کود شیمیایی فسفر میتواند توصیه گردد.
پرونده مقاله
در بسیاری مناطق، تنش خشکی در مراحل انتهایی رشد گندم رخ میدهد. شناخت واکنشهای فیزیولوژیکی گیاه میتواند در دستیابی به ارقام متحمل مفید باشد. در مطالعهای دو ساله در اصفهان با طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار، اثر سه تیمار بدون تنش خشکی، تنش خشکی چکیده کامل
در بسیاری مناطق، تنش خشکی در مراحل انتهایی رشد گندم رخ میدهد. شناخت واکنشهای فیزیولوژیکی گیاه میتواند در دستیابی به ارقام متحمل مفید باشد. در مطالعهای دو ساله در اصفهان با طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار، اثر سه تیمار بدون تنش خشکی، تنش خشکی پس از گردهافشانی، و تنش خشکی پس از گردهافشانی به همراه محلولپاشی روی، بر 11 ژنوتیپ گندم بررسی شد. تیمارهای تنش عامل اصلی و ژنوتیپها عامل فرعی بود. در برگ پرچم، محتوای نسبی آب (RWC)، سرعت اتلاف آب از برگ جدا شده (RWL)، آب حفظ شده برگ جدا شده (ELWR) و میزان آب اولیه (IWC)، هر یک در سه مرحله گردهافشانی و یک و دو هفته پس از آن اندازهگیری گردید. همچنین پرولین و پروتئینهای محلول برگ پرچم و عملکرد دانه تعیین شد. در اثر خشکی، RWC، RWL و IWC در یک و دو هفته پس از گردهافشانی کاهش و ELWR افزایش یافت. خشکی پرولین را افزایش و پروتئینهای محلول و عملکرد دانه را کاهش داد. محلولپاشی روی اثرات خشکی را تعدیل کرد. در تیمار خشکی + روی، عملکرد دانه، RWC (یک و دو هفته پس از گردهافشانی) و IWC (دو هفته پس از گردهافشانی)، بیش از مقادیر مربوطه در تیمار تنش بدون روی بود. ژنوتیپها در همه صفات تفاوت داشتند. در شرایط تنش، عملکرد دانه با پروتئینهای محلول، RWC (یک و دو هفته پس از گردهافشانی) و ELWR گردهافشانی همبستگیهای مثبت و معنیدار داشت که نشاندهنده قابلیت استفاده آنها بعنوان فاکتورهای انتخاب ژنوتیپهای متحمل به خشکی انتهای فصل است.
پرونده مقاله
رطوبت و تغذیه مناسب از مهمترین عوامل افزایش عملکرد در سامانه های زراعی هستند. به منظور بررسی تأثیر آبیاری تکمیلی و سطوح مختلف کود نیتروژن بر صفات مورفوفیزیولوژیک و عملکرد دانه دو رقم گندم(Triticum aestivum L.)دیم، آزمایشی در سال زراعی 1388-1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه چکیده کامل
رطوبت و تغذیه مناسب از مهمترین عوامل افزایش عملکرد در سامانه های زراعی هستند. به منظور بررسی تأثیر آبیاری تکمیلی و سطوح مختلف کود نیتروژن بر صفات مورفوفیزیولوژیک و عملکرد دانه دو رقم گندم(Triticum aestivum L.)دیم، آزمایشی در سال زراعی 1388-1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه رازی کرمانشاه انجام گرفت. آزمایش از نوع کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار بود. تیمارها شامل آبیاری تکمیلی (دیم و آبیاری در مراحل ساقه رفتن، گردهافشانی و پرشدن دانه) به عنوان فاکتور اصلی، نیتروژن در 4 سطح (0، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار) به عنوان فاکتور فرعی و دو رقم گندم دیم (سرداری و کراسالبرز) در کرت های فرعی فرعی قرار گرفتند. صفات اندازهگیری شده شامل سطح و میزان کلروفیل برگ پرچم در سه مرحله ساقه رفتن، گردهافشانی و پرشدن دانه و عملکرد دانه بودند. اندازهگیری سطح برگ پرچم در مرحله گردهافشانی و پر شدن دانه نشان داد که آبیاری تکمیلی در مرحله گردهافشانی سطح برگ پرچم بالاتری را تولید کرد. آبیاری تکمیلی نسبت به شرایط دیم حائز میزان کلروفیل برگ پرچم بیشتری بود. سطح نیتروژن 150 کیلوگرم در هکتار سطح برگ پرچم بیشتری را تولید کرد. بالاترین عملکرد دانه در آبیاری تکمیلی در زمان گردهافشانی و ساقه رفتن به ترتیب با 3622 و 3520 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. گندم رقم کراس البرز عملکرد دانه (با 3378 کیلوگرم در هکتار) بیشتری نسبت به رقم سرداری (با 2982 کیلوگرم در هکتار) نشان داد. با توجه به نتایج این آزمایش، آبیاری تکمیلی در مرحله گردهافشانی و یا ساقه رفتن نسبت به دوره پرشدن دانه تأثیر بیشتری بر افزایش عملکرد دانه و صفات مورفوفیزیولوژیک دارد. همچنین با مصرف 50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بیشترین عملکرد دانه (3350 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد.
پرونده مقاله
به منظور مطالعه اثر محدودیت های منبع و مخزن بر صفات زراعی و عملکرد دانه لاین های مختلف برنج، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1392 در ایستگاه تحقیقات برنج چپرسر تنکابن در استان مازندران اجرا گردید. عوامل آزمایش شامل اع چکیده کامل
به منظور مطالعه اثر محدودیت های منبع و مخزن بر صفات زراعی و عملکرد دانه لاین های مختلف برنج، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1392 در ایستگاه تحقیقات برنج چپرسر تنکابن در استان مازندران اجرا گردید. عوامل آزمایش شامل اعمال محدودیت های منبع و مخزن در چهار سطح (قطع برگ پرچم، قطع یکسوم خوشه، قطع سایر برگ ها به جز برگ پرچم و شاهد) و عامل لاین در چهار سطح (لاین شماره سه، لاین شماره شش، لاین شماره هفت و لاین شماره هشت) بودند. در بین لاین های مختلف، لاین شماره هفت بیش ترین وزن هزار دانه (3/33 گرم) و لاین شماره هشت حداکثر درصد باروری خوشه را به خود اختصاص داد. بیش ترین طول خوشه ( 7/29 سانتی متر)، تعداد پنجه بارور در بوته (4/21 عدد) و تعداد دانه پوک در خوشه (5/71 عدد) در لاین شماره سه و حداکثر تعداد کل دانه در خوشه در لاین ( 9/210 عدد) شماره شش مشاهده شد. در بررسی اثرات تیمار های محدودیت منبع و مخزن، با قطع سایر برگ ها به جز برگ پرچم، طول خوشه و تعداد دانه پوک در خوشه افزایش و درصد باروری خوشه کاهش یافت. مقایسه میانگین اثرات متقابل دو عامل نشان داد که لاین شماره هفت و تیمار شاهد با میانگین عملکرد 6531 کیلو گرم در هکتار دارای بیش ترین عملکـرد و لاین شمـاره شش و تیمار قطـع سایر برگ ها به جز برگ پرچـم با میانگین 3/4166 کیلو گرم در هکتار کم ترین عملکرد را دارا بودند. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که بین لاین ها، لاین شماره هفت دارای محدودیت مخزن و بقیه لاین ها دارای محدودیت منبع بودند.
پرونده مقاله
به منظور تعیین عوامل محدودکننده فیزیولوژیکی عملکرد دانه در ارقام مختلف گندم، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده - فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 86 – 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه انجام گرفت. ا چکیده کامل
به منظور تعیین عوامل محدودکننده فیزیولوژیکی عملکرد دانه در ارقام مختلف گندم، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده - فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 86 – 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه انجام گرفت. این طرح شامل فاکتور اصلی رقم در دو سطح مهدوی و فلات و فاکتور فرعی شامل تیمارهای تنک کردن بوته ها در دو سطح (عدم تنک کردن و تنک کردن 50 درصد) و حذف برگ در سه سطح (عدم حذف، حذف برگ و حذف سه برگ بالایی بوته) بود که به صورت فاکتوریل درآمده و در شش سطح قرار گرفتند. اعمال تیمارها در مرحله گل دهی انجام گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، تیمار تنک کردن بوته ها باعث افزایش در عملکرد دانه از طریق افزایش در وزن خشک دانه های هر دو رقم گردید. این افزایش در وزن دانه بیشتر به علت افزایش در مؤلفه سرعت پر شدن دانه ها بود. حذف برگ ها باعث کاهش در وزن خشک دانه ها شد و این کاهش در رقم دانه درشت مهدوی در مقایسه با رقم دانه ریز فلات بیشتر بود. نتایج این آزمایش نشان دهنده عکس العمل مثبت ارقام دانه ریز نسبت به دانه درشت ها در شرایط محدودیت منبع است.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد