همانگونه که مشهور است قصه لیلی و مجنون داستان عشق ناکام قیسعامری به دختری از قبیله خود به نام لیلی است که اصل آن از زبان عربی واردزبان و ادبیات فارسی شده است و نظامی آن را از منابع عربی دریافته است وبه نظم کشیده است. همچنین داستان شکسپیر نیز عشق نافرجام "رومئو و ژولیت " چکیده کامل
همانگونه که مشهور است قصه لیلی و مجنون داستان عشق ناکام قیسعامری به دختری از قبیله خود به نام لیلی است که اصل آن از زبان عربی واردزبان و ادبیات فارسی شده است و نظامی آن را از منابع عربی دریافته است وبه نظم کشیده است. همچنین داستان شکسپیر نیز عشق نافرجام "رومئو و ژولیت " است که درشهری به نام "ورونا" زندگی می کنند که از فرزندان دو خاندان سرشناس شهرمی باشند و به خاطر کینه ای قدیمی با هم در ستیز می باشند که این داستان رانیز شکسپیر از ادبیات ایتالیا وام گرفته است، و هر دو داستان بر حول محورعشق می چرخد. در این مقاله به بررسی تطبیقی این دو داستان پرداخته ایم.
پرونده مقاله
زنان، همان خواهران و مادران و دختران و همسران ما هستند که از دیدگاه ما، مردان، پاکترین و نجیبترین و زیباترین و دوست داشتنی ترین انسانهای روی زمیناند و هیچ گونه بد گمانی یا بد اندیشی دربارهی آنها را بر نمی تابیم، امااز زمانهای باستان، دیدگاههای متفاوتی دربارهی بر چکیده کامل
زنان، همان خواهران و مادران و دختران و همسران ما هستند که از دیدگاه ما، مردان، پاکترین و نجیبترین و زیباترین و دوست داشتنی ترین انسانهای روی زمیناند و هیچ گونه بد گمانی یا بد اندیشی دربارهی آنها را بر نمی تابیم، امااز زمانهای باستان، دیدگاههای متفاوتی دربارهی برابری حقوق و آزادی زن ومرد مطرح است. متأسفانه، بنیاد این بحثها وداوریها بر نوعی کج اندیشی استوار است که همان تصور نادرست برتری مرد بر زن است وچون خشت اول کج نهاده شده است، حاصل تمام این مباحث هم نادرست بوده است و اگر این تصور باطل اصلاح نشود، سخن هم به جایگاه اصیل خود بر نمیگردد. خوشبختانه درآثار ادبی ما به این مهم توجه شده است، در شاهنامهی فردوسی، بسیاری از چهرههای حماسی زنان، بر مردان پیشی میگیرند و تدبیر و چاره اندیشی آنان، شگفت انگیز و کارساز است.
گروهی بیهیچ دلیلی مرد را مظهر کمال انسانیت میدانند وزنان را از لحاظ جنسی و فکری کمتر میبینند، بی آنکه به این نکته ی مهم بیندیشند: چه کسی گفته است، مرد انسان کامل است ؟! و زن نمیتواند با او برابر باشد!
نظامی در دو مثنوی معروف خود، جایگاه های اجتماعی متفاوت زنان را به تصویر کشیده است. لیلی که اسیر سنتهای خانوادگی و قبیلهای عرب است و شیرین که در جامعهی نسبتاً آزاد ایران و ارمن پرورش یافته است، هر یک اصالت و نجابت خود را به گونه ای دیگر به نمایش میگذارند.
پرونده مقاله
وجود نابغۀ چیرهدست و جامع الاطرافی چون امیر خسرو دهلوی، برای گسترش زبان و فرهنگ پارسی در سرزمین هند، موهبتی ارزشمند بوده است. او با استعداد سرشار خود، بسیاری از توانمندیهای فرهنگ و هنر ایرانی را به نمایش گذاشت. زبان، موسیقی و شعر زبده، تواناییهای فرهنگی هر ملّتی است چکیده کامل
وجود نابغۀ چیرهدست و جامع الاطرافی چون امیر خسرو دهلوی، برای گسترش زبان و فرهنگ پارسی در سرزمین هند، موهبتی ارزشمند بوده است. او با استعداد سرشار خود، بسیاری از توانمندیهای فرهنگ و هنر ایرانی را به نمایش گذاشت. زبان، موسیقی و شعر زبده، تواناییهای فرهنگی هر ملّتی است و امیر خسرو توانست در این راستا، قسمت چشمگیری از استعداد فرهنگی و هویّت ملّی ایرانی را به شیواترین زبان، برای مشتاقان در دیار هند بازگو کند. مجنون و لیلی از جمله آثار داستانی منظوم در ادب فارسی است که امیر خسرو دهلوی، شاعر قرن هفتم هجری، آن را به تقلید از لیلی و مجنون نظامی سروده است. در این پژوهش، چگونگی عرفان در مجنون و لیلی امیر خسرو دهلوی بررسی شد و به این سؤالات پاسخ دادهایم که حضور الفاظ صوفیانه و عرفانی در مجنون و لیلی، هر چند به صورت غیر تناوبی و نامکرّر، امّا برخوردار از اندیشههای عرفانی امیر خسرو میباشد. لذا، ابتدا عناصر عرفانی مجنون و لیلی، استخراج و پس از بررسی و دستهبندی آنها، با سایر اصطلاحات کتب عرفانی به صورت اجمالی مورد مقایسه و بررسی قرار گرفت. پس از انجام پژوهش، این نتیجه به دست آمد که مجنون و لیلی امیر خسرو دهلوی، به رغم آنکه منظومهای غنایی و عاشقانه است؛ از اصطلاحات عرفانی خالی نیست. فقر، توکّل، عشق، شوق و مباحث مربوط به وحدت وجود، در لا به لای داستان عاشقانه و غنایی مجنون و لیلی امیر خسرو نمود دارد و توجّه وی به عناصر عرفان، حاصل پرورش یافتن امیر خسرو در مکتب چشتیّه و آشنایی وی با عرفان اسلامی از طریق استادش نظامّالدّین اولیا بوده است.
پرونده مقاله
برخی از منظومه های عاشقانه ادب فارسی، تنها قصه دلدادگی های عاشقانی نیست که در راه وصال، مراحل سخت و پر فراز و نشیب عشق را پشت سر می گذارند و در این راه دچار حوادث و اتفاقات عجیب می شوند؛ بلکه به قرینه اشعار می توان به طور ضمنی به داشتن گرایش عرفانی شاعران پی برد. منظومه چکیده کامل
برخی از منظومه های عاشقانه ادب فارسی، تنها قصه دلدادگی های عاشقانی نیست که در راه وصال، مراحل سخت و پر فراز و نشیب عشق را پشت سر می گذارند و در این راه دچار حوادث و اتفاقات عجیب می شوند؛ بلکه به قرینه اشعار می توان به طور ضمنی به داشتن گرایش عرفانی شاعران پی برد. منظومه لیلی و مجنون نظامی، غمنامه ای عاشقانه و عارفانه است که روح درد و رنج سالکان حق را آشکارا می توان در آن دید. لیلی و مجنون دارای قابلیت های زیادی برای تحلیل مفاهیم و صفات عرفانی است که گاه به طور مستقیم، و گاه به طور غیر مستقیم، در پس سخنان شاعر جلوه گر می شود. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی در پی این هدف است که شناخت عرفان نظامی از میان عاشقانه های وی امکان پذیر است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که افعال و اقوال و سخنان عاشقانه در لیلی و مجنون، قرابت بسیاری با حالات و مقامات عرفانی دارد و دقیقاً خصوصیات یک عشق عرفانی را بیان می کند. شاخصه های عرفانی لیلی و مجنون در قالب صفاتی چون؛ وحدت، فنا، نفی و اثبات، صبر، مناجات با خداوند، و سعه وجودی (ظرفیت) بررسی شده تا اوج کمال عشق در این منظومه به تصویر کشیده شود.
پرونده مقاله
بررسی جایگاه زن در ادبیات فارسی با مطالعه ی متون برجسته ی نظم و نثر امکان پذیر است. یکی ازآثار کم نظیری که بیش از همه به زن پرداخته، مثنوی هفت اورنگ جامی و داستان لیلی و مجنون در آن،است. در این داستان عاشقانه، لیلی در مقام زن، معشوق و محبوبی است که دارای ویژگی هایی چونز چکیده کامل
بررسی جایگاه زن در ادبیات فارسی با مطالعه ی متون برجسته ی نظم و نثر امکان پذیر است. یکی ازآثار کم نظیری که بیش از همه به زن پرداخته، مثنوی هفت اورنگ جامی و داستان لیلی و مجنون در آن،است. در این داستان عاشقانه، لیلی در مقام زن، معشوق و محبوبی است که دارای ویژگی هایی چونزیبایی، عقلانیت، عزت نفس، وفاداری، لطافت، روحیه بخشی و مانند آن است.روایت جامی با نظامی،مکتبی و دهلوی تفاوت هایی دارد که شاخصه ی اصلی آن دیدگاه مثبت نسبت به زن می باشد و در آنواژه ی زن بسامدی بسیار بالاتر از مرد دارد.
پرونده مقاله
فرضیۀ سلطه شناسی عاشق و معشوق بر یکدیگر، برآیند رویکرد جامعه شناختی نظریهپردازی مانند جورج لوکاچ، پی یر بوردیو و تئودور آدورنو در مقولۀ عشق است. در این مقاله، بنا براین است که از طریق خوانش عناصر جامعه شناختی ذیربط با عشق، به وضعیت سلطه، علل و پیامدهای آن در عاشقان چکیده کامل
فرضیۀ سلطه شناسی عاشق و معشوق بر یکدیگر، برآیند رویکرد جامعه شناختی نظریهپردازی مانند جورج لوکاچ، پی یر بوردیو و تئودور آدورنو در مقولۀ عشق است. در این مقاله، بنا براین است که از طریق خوانش عناصر جامعه شناختی ذیربط با عشق، به وضعیت سلطه، علل و پیامدهای آن در عاشقانگی لیلی و مجنون نظامی گنجوی بپردازیم. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است، این تحقیق آشکار ساخت که عشق با جدال دیگرخواهی دو کودک تا نوجوانی و جوانی، در جغرافیایی صورت گرفته و عینیات، ذهنیات و عادت واره ها و پایگاه اجتماعی، بر سلسله مراتب رفتاری عشاق حاکم گشته است، نه ارادۀ آنها وحدت جمع و سلطه-؛ در تفکر عشاق رسوخ کرده و همبستگی های مردمی با لیلی و مجنون، نتوانسته است از پس نظام قبیلگی برآید. جامعه شناختی رفتار آنها نشان داد که سلطۀ مردانه به عنوان یک افزوده و متغیر، گهگاه لیلی را سلطه پذیر کرده اما نیروی معشوقگی در اغلب اوقات تعادل سلطه را به نفع لیلی بر هم زده است و در نهایت عینیات و ذهنیات جامعه، متغیر فعال و طبقاتی دیگری را به نام ابن سلام وارد داستان کرده تا عشق ناکام، که دلخواه ذهنیات جامعه است سوزناک و اثرگذارتر بر فضای داستان سیطره یابد.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد