• فهرست مقالات Ideal Man

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - أشعار حافظ وعلم النفس الإیجابی
        منصور پیرانی
        علم النفس الإیجابی هو الدراسة العلمیة للأداء النفسی الوظیفی الإنسانی المثالی وهو علم یرکّز على مکامن القوة والقدرات بدلاً من نقاط الضعف والاضطرابات النفسیة، والتوقف عند المعوقات. یدرس مارتن سلیجمان العواطف البشریة فی ثلاث مراحل، وهی: الحاضر (السعادة، والمرح، والتلهّف، و چکیده کامل
        علم النفس الإیجابی هو الدراسة العلمیة للأداء النفسی الوظیفی الإنسانی المثالی وهو علم یرکّز على مکامن القوة والقدرات بدلاً من نقاط الضعف والاضطرابات النفسیة، والتوقف عند المعوقات. یدرس مارتن سلیجمان العواطف البشریة فی ثلاث مراحل، وهی: الحاضر (السعادة، والمرح، والتلهّف، والاشتیاق والانسیاب)، والماضی (الرضا، والسرور، والفخر والاعتزاز) والمستقبل (التفاؤل، والثقة، والأمل والإیمان). یعتقد سلیجمان أنه عندما یقوم المرء بمراجعة عواطفه وتجاربه واضطراباته فی فترته الراهنة ویقارنها مع الماضی والمستقبل، فهو فی الوقت الذی یشعر بالهدوء والأمان والسعادة والرفاهیة فی وقته الحاضر، فعلیه أن یشعر بالرضا والارتیاح والفخر والاعتزاز مقارنةً بالماضی، وأن یشعر بالأمل والتفاؤل والإیمان بالنسبة للمستقبل. إن هذه الورقة البحثیة تهدف إلی أن قراءة النصوص الأدبیة فی ظلّ اتّجاه علم النّفس الإیجابی، یجعل من الممکن تطبیق الاستنتاجات؛ ومن هذا المنطلق تناول البحث هذه التجربة فی أشعار حافظ التی تُعتبر تجسیداً شاملاً للتجربة البیولوجیة والروحیة للمجتمع الإیرانی. أما الفضائل الأخلاقیة التی أخضعت للدراسة فی هذا البحث، فیمکن الإشارة إلى الحکمة والمعرفة والسمو، کما أن البهجة (السرور) والأمل والرضا والسعادة فهی من القدرات التی تمت دراستها فی هذه العجالة وکل ذلک تم تطبیقها بناءً على أدلةٍ وشواهدَ من دیوان حافظ الشیرازی. وتظهر نتائج هذه الدراسة أن قراءة الأعمال الأدبیة من خلال منهج العلوم المعرفیة تجعل النصوص أکثر عرضة للفهم والاستیعاب کما تجعلها أکثر أداء فی حیاتنا الیومیة. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - «انسان آرمانی در اندیشه عطار نیشابوری با رویکرد به عرفان اسلامی»
        شهین قاسمی
        در آثار عارفان بزرگ ، هدف نهایی از ارائه داستان ها و تمثیلات چیزی جز بیان و توجیه صفات ارزشمند انسان کامل نیست . عارفان بزرگ به درستی انسان را «عالم اکبر» می دانند، عالمی که خداوند در سرنوشت او استعداد های شگفت به ودیعت نهاده است . انسان می تواند به مدد اراده و کوشش خوی چکیده کامل
        در آثار عارفان بزرگ ، هدف نهایی از ارائه داستان ها و تمثیلات چیزی جز بیان و توجیه صفات ارزشمند انسان کامل نیست . عارفان بزرگ به درستی انسان را «عالم اکبر» می دانند، عالمی که خداوند در سرنوشت او استعداد های شگفت به ودیعت نهاده است . انسان می تواند به مدد اراده و کوشش خویش راه تکامل وعروج معنوی را طی کند .عطّار به عنوان یکی از قلّه های رفیع عرفان اسلامی، محور آثار خویش را انسان و سعادت او قرار داده و همواره در سراسر مثنوی هایش سیر ترقی انسان را تا مرتبه کمال و رسیدن به مرحله انسان کامل به تصویر کشیده است.آثارعطار همانند بسیاری از شعرای پارسی گوی دیگر سرشار از مضامینی است که می توان سیمای انسان آرمانی را از طریق آن ترسیم نمود . بررسی اشعار عطار نشان می دهد که آثار او آکنده از مفاهیم مذهبی و عرفانی است که می توان با بررسی آن مفاهیم دیدگاه عطار در باره انسان آرمانی را استنباط کرد.در این مقاله بر آنیم  با بررسی مفهوم انسان آرمانی و جایگاه آن در اشعار و اندیشه های شبه آن پی ببریم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تأویل عرفانی در تفسیر آیات الولایه راز شیرازی
        علی اشرف امامی محسن شرفایی
        تفسیر قرآن کریم به مقامات اهل بیت یکی از مهم‌ترین گرایش های رایج در عرفان شیعی است. یکی از مهم‌ترین تفاسیری که در آن آیات قرآن به جایگاه اهل بیت تفسیر شده، تفسیر آیات الولایه اثر میرزا ابوالقاسم حسینی شریفی ذهبی معروف به میرزا بابا و متخلّص به راز شیرازی (1202- 1286 ق) چکیده کامل
        تفسیر قرآن کریم به مقامات اهل بیت یکی از مهم‌ترین گرایش های رایج در عرفان شیعی است. یکی از مهم‌ترین تفاسیری که در آن آیات قرآن به جایگاه اهل بیت تفسیر شده، تفسیر آیات الولایه اثر میرزا ابوالقاسم حسینی شریفی ذهبی معروف به میرزا بابا و متخلّص به راز شیرازی (1202- 1286 ق) از عارفان سلسلة ذهبیه است. او در تفسیر خود 1001 آیه از قرآن کریم را در شأن ائمه علیهم السلام و دشمنانشان دانسته، از این رو، آنها را در پرتو تعالیم عرفانی شرح کرده است. از ویژگی های مهم این تفسیر قابل استفاده بودن آن برای عامه مردم است. رازشیرازی، برآن است که در این تفسیر از روش تفسیر و تأویل حضرات ائمه بهر برده و معرفت خویش را در این باب از ریاضت های شاقه و سیر وسلوک و پیروی از اهل کشف و معرفت حاصل کرده است. از مهم‌ترین مفاهیم عرفانی که در شأن ائمه علیهم السلام مطرح گردیده می‌توان به انسان کامل و ولایت اشاره کرد که در جای جای این تفسیر مطرح شده‌اند. افزون بر این، تدقیقات راز شیرازی در این تفسیر نیز حائز اهمیت است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - مقایسۀ سیاوش، انسان آرمانی شاهنامه با نوح، انسان کامل تورات
        مهدی رضازاده قزاآن سیروس شمیسا عبدالرضا مدرس زاده یونس حمامی لاله زار
        سیاوش و نوح(ع) در شاهنامه و تورات، همسان و هم‌روزگار نیستند اما هر دو از یک ویژگی مشترک برخوردارند؛ یعنی کامل و آرمانی‌اند، دو شاخصۀ قدسی و مینوی که همواره مطلوب بشر کمال‌طلب بوده است. کمال‌طلبی، گاه در قامت سیاوش، انسان آرمانی شاهنامۀ فردوسی، و در روایتی اسطوره‌ای و حم چکیده کامل
        سیاوش و نوح(ع) در شاهنامه و تورات، همسان و هم‌روزگار نیستند اما هر دو از یک ویژگی مشترک برخوردارند؛ یعنی کامل و آرمانی‌اند، دو شاخصۀ قدسی و مینوی که همواره مطلوب بشر کمال‌طلب بوده است. کمال‌طلبی، گاه در قامت سیاوش، انسان آرمانی شاهنامۀ فردوسی، و در روایتی اسطوره‌ای و حماسی ترسیم می‌شود و گاه در قالب نوح، انسان کامل تورات و ضمن روایتی تاریخی‌مذهبی ظهور و بروز می‌یابد. معیارهایی که شاهنامه به‌عنوان منبعی سرشار از نکته‌های اخلاقی و تربیتی از انسان آرمانی ارائه می‌دهد، با شاخصه‌های انسان کامل تورات به‌عنوان متنی تاریخی‌مذهبی، چندان تفاوتی ندارند؛ زیرا فردوسی به‌عنوان حکیمی خردورز تلاش می‌کند چهره‌ای الهی و جاودانه از سیاوش ارائه ‌دهد که هم با دیدگاه اسطوره‌ای منطبق باشد و هم از نظر مذهبی قابل پذیرش و مقبول؛ بر همین مبنا، داستان سیاوش با وجود نقل در متون مهری و مزدیسنی پیش از شاهنامه، همواره مورد توجه ایرانیان مسلمان نیز بوده است. با مقایسۀ سیاوش و نوح(ع) و واکاوی برخی از ویژگی‌های شخصیتی و اخلاقی و تعلیمی دو انسان اسطوره‌ای و دینی، دریافت می‌شود که وجه مشترک هر دو، اخلاق و معیارهای تربیتی و آموزه‌های تعلیمی است و ارزش‌ها و ملاک‌های ارزشی در تورات و شاهنامه بسیار به هم نزدیک‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - انسان آرمانی چند شاعر عارف
        احمدعلی جعفری
        انسان همیشه در تاریخ زندگی و حیات خویش به دنبال یافتن راه نجات و رستگاری از این دنیا بوده است و فکر او به دنبال پاسخ‌گویی به این پرسش که چگونه می‌توان زندگی ایده‌آلی در این دنیا داشت تا به رستگاری رسید. شاعران و عارفان ادب فارسی نیز برای پاسخ‌گویی به این سؤال، اندیشه‌ها چکیده کامل
        انسان همیشه در تاریخ زندگی و حیات خویش به دنبال یافتن راه نجات و رستگاری از این دنیا بوده است و فکر او به دنبال پاسخ‌گویی به این پرسش که چگونه می‌توان زندگی ایده‌آلی در این دنیا داشت تا به رستگاری رسید. شاعران و عارفان ادب فارسی نیز برای پاسخ‌گویی به این سؤال، اندیشه‌ها و نظریات خودشان را به شکل‌های گوناگون در اشعار و نوشته‌هایشان بیان کرده‌اند. آنها به تبعیت از قرآن کریم، حضرت رسول اکرم(ص) و جانشینان بحقّ او را دارای ویژگی‌های انسان ایده‌آل می‌دانند و با معرفی آنان، به انسان‌ها گوشزد می‌کنند تا با داشتن همان ویژگی‌ها زندگی سعادتمندانه‌ای را که به رستگاری منجر شود، بشناسند و راه آن بزرگان را پیش گیرند. حافظ شیرازی در معرفی حالات روحی و اخلاقی چنین انسانی، بهتر از دیگران توفیق یافته است. پرونده مقاله