• فهرست مقالات Akhåndz§de

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - داستان به‌مثابه متنی انتقادی در عهد ناصری مطالعه موردی: داستان «یوسف شاه یا ستارگان فریب‌خورده» اثر آخوندزاده
        حسین بیاتلو
        یکی از وجوه بارز دوره قاجاریه (1193 1344ﻫ) شکل گیری متونی است که از آن‌ها با عنوان متون انتقادی یاد می شود. انواع متنوع این گونه از آثار که تحت تأثیرتحولات سیاسی و اجتماعی این دوره شکل گرفت و بالید، حاوی دیدگاه های اصلاح گران ه ای اند که مؤلفانشان برای بهبود اوضاع چکیده کامل
        یکی از وجوه بارز دوره قاجاریه (1193 1344ﻫ) شکل گیری متونی است که از آن‌ها با عنوان متون انتقادی یاد می شود. انواع متنوع این گونه از آثار که تحت تأثیرتحولات سیاسی و اجتماعی این دوره شکل گرفت و بالید، حاوی دیدگاه های اصلاح گران ه ای اند که مؤلفانشان برای بهبود اوضاع سیاسی و اجتماعی ارائه کرده اند. این گونه از آثار در قالب هایی مانند سیاست نامه ها، رسائل مشروطه، آثار روشنفکران و علما، مکتوبات خیالی و نمایشنامه ها قابل تفکیک و دسته بندی است. دسته اخیر یعنی نمایشنامه ها به عنوان ژانری نوین که در آن‌ها در قالبی نمایشی به انتقادات بعضا تندی از اوضاع نابسامان دوره ناصری و قاجاریه می شد، شایسته بررسی و پژوهش است. از جمله کسانی که به عنوان پیش گام در نگارش چنین آثاری شناخته می شوند، میرزا فتحعلی آخوندزاده است که در تمثیلات انتقادات متنوعی را بر دوره ناصری وارد ساخته است. داستان یوسف شاه یا ستارگان فریب خورده یکی از داستان های مهم آخوندزاده است که جنبه انتقادی فراوانی دارد و می توان از خلال آن جنبه های اصلاح گرایانه اندیشه او را دریافت. در نوشتار حاضر، نگارنده سعی دارد تا این داستان را به مثابه متنی انتقادی بررسی کند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که این داستان را می توان به نوعی عصاره نقد و انتقاد سیاسی و اجتماعی آخوندزاده از اوضاع نابسامان عصر ناصری قلمداد کرد که در دیگر آثار او نیز قابل مشاهده است. پرونده مقاله