• فهرست مقالات ‌اکولوژی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - ارزیابی توان اکولوژیک توسعه‌ فیزیکی شهر رشت با استفاده از منطق فازی در محیط GIS
        مهدی خداداد حسین موسی زاده فضل الله اسمعیلی
        با مدلسازی سیستم پیچیده شهری، الگوهای فضایی و روندهای رشد شهری را می توان شبیه سازی و پیش بینی کرد و درک بهتری از سیستم شهر به عنوان یک کل به دست آورد. از اینرو از مدل های فضایی ابزارهایی مفید برای درک فرآیند توسعه شهری و ابزاری کمکی برای سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ری چکیده کامل
        با مدلسازی سیستم پیچیده شهری، الگوهای فضایی و روندهای رشد شهری را می توان شبیه سازی و پیش بینی کرد و درک بهتری از سیستم شهر به عنوان یک کل به دست آورد. از اینرو از مدل های فضایی ابزارهایی مفید برای درک فرآیند توسعه شهری و ابزاری کمکی برای سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ریزی شهری می باشد. در همین راستا ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسعه شهری به معنای عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین مورد انتظار است. هر صورت، برای داشتن یک توسعه پایدار و در خور شهرها، برنامه ریزی سرزمین امری ضروری است. بنابراین پژوهش حاضر به منظور ارزیابی توان اکولوژیک توسعه فیزیکی شهر رشت با استفاده ترکیبی از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و منطق فازی انجام گرفته است. در این نوشتار، هشت معیار جهت پهنه بندی اراضی مستعد توسعه شهری رشت در محیط نرم افزاری Arc GIS10.2 استفاده شده است. یافته های تحقیق حاصل از روش فازی، بیانگر این بود که 15.88 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه که معادل 1299.98 هکتار می باشد در کلاس خیلی مناسب قرار دارد. این مقدار برای کلاس با قابلیت مناسب برابر 22.95 درصد معادل 1878.495 هکتار از مساحت منطقه می باشد. 27.56 درصد از مساحت حوزه که معادل 2255.273 هکتار می باشد در کلاس با قابلیت متوسط قرار دارد. 22.81 درصد از مساحت حوزه که معادل 1867.261 هکتار می باشد در کلاس با قابلیت نامناسب قرار دارد. در نهایت 10.77 درصد از مساحت حوزه که معادل 881.4634 هکتار در کلاس با قابلیت خیلی نامناسب می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی آت‌اکولوژی گیاه دارویی Ferulago angulata (Schlecht) Boiss. در زاگرس مرکزی (منطقه کهگیلویه)
        اسفندیار جهانتاب عادل سپهری سیده زهره میردیلمی یاسر قاسمی آریان سهیلا نوری
        گیاه چویل با نام علمی Ferulago angulata (Schlecht) Boiss. متعلق به تیره Apiaceae می‌باشد که از زمان‌های قدیم به‌صورت سنتی به‌عنوان مسکن، هضم‌کننده در درمان کرم‌های روده مصرف می‌شد. این بررسی به‌منظور شناخت برخی خصوصیات اکولوژیکی گونه چویل جهت معرفی به‌منظور کشت انبوه آن چکیده کامل
        گیاه چویل با نام علمی Ferulago angulata (Schlecht) Boiss. متعلق به تیره Apiaceae می‌باشد که از زمان‌های قدیم به‌صورت سنتی به‌عنوان مسکن، هضم‌کننده در درمان کرم‌های روده مصرف می‌شد. این بررسی به‌منظور شناخت برخی خصوصیات اکولوژیکی گونه چویل جهت معرفی به‌منظور کشت انبوه آن برای استفاده دارویی و همچنین جلوگیری از تخریب رویشگاه‌های طبیعی گونه F. angulata انجام شد. درصد پوشش‌تاجی، تعداد پایه و گونه‌های همراه گیاه چویل در هر پلات به‌صورت تصادفی‌سیستماتیک و با استفاده از تعداد 220 پلات بر روی 6 ترانسکت تعیین گردید. پارامترهای خاک شامل کربن آلی، عمق، pH، EC و بافت خاک با استفاده از تعداد 6 نمونه خاک تعیین و مشخصات اقلیمی زمین‌شناسی، توپوگرافی، تیپهای اراضی و تیپ رویشگاه این گونه شناسایی و ثبت گردید. نتایج نشان داد که گیاه چویل اغلب همراه با گونه‌های Allium bodeanumRegel.، Arum albispathum Stev.،Astragalus adscendens Boiss. & Hausskn.و Tulipa Montana Lindl. در منطقه‌ای با اقلیم نیمه‌مرطوب سرد، دامنه ارتفاعی 2700 تا 3300 متر ارتفاع از سطح دریا، میزان شیب بیشتر از 40 تا 45 درصد و خاک‌های دارای بافت لومی و سندی‌لومی با 51/1=C، 5/7 =pH و 1=EC می‌روید. گلدهی گیاه از اوایل خرداد ماه آغاز و تا اوایل تیر ادامه دارد. به‌طور کلی با توجه به اهمیت و مصارف درمانی فراوان گیاه دارویی چویل و نقش بهینه آن در اقتصاد خانوارهای روستایی، این مطالعه می‌تواند در راستای کشت و اهلی کردن گونه چویل موثر باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی برخی از ویژگی‏های بوم‏شناسی گیاه ریواس در منطقه اَرچلان استان یزد
        غلامرضا زارعی ابوالفضل مروتی سیدوحید میررکنی بنادکی مریم دهستانی اردکانی
        گیاه ریواس با نام علمی Rheum ribes L.، گیاهی علفی و پایا است که در ایران به صورت خودرو می‌روید و تنها گونه ریواس است که در استان یزد رویش دارد. در تحقیق حاضر ویژگی‌های رویشگاهی شامل اقلیم، خاک و موقعیت جغرافیایی رویشگاه (شیب، ارتفاع و مساحت)، فنولوژی گیاه و میزان دو عنص چکیده کامل
        گیاه ریواس با نام علمی Rheum ribes L.، گیاهی علفی و پایا است که در ایران به صورت خودرو می‌روید و تنها گونه ریواس است که در استان یزد رویش دارد. در تحقیق حاضر ویژگی‌های رویشگاهی شامل اقلیم، خاک و موقعیت جغرافیایی رویشگاه (شیب، ارتفاع و مساحت)، فنولوژی گیاه و میزان دو عنصر آهن و مس موجود در اندام‌های گیاه بررسی شد. جهت تعیین خصوصیات خاک از 6 پروفیل داخل رویشگاه و 3 پروفیل خارج از رویشگاه در 3 عمق، نمونه برداری گردید. مراحل فنولوژی گیاه با مراجعه هر دو هفته یکبار به منطقه ثبت گردید. اطلاعات حاصل از خصوصیات خاک در قالب طرح آماری آزمون t و داده های حاصل از اندازه گیری مس و آهن در اندام های گیاهی در قالب طرح کاملاً تصادفی آنالیز شد. نتایج نشان داد که میزان اسیدیته‌ی خاک و بافت خاک بر رویش گیاه ریواس تأثیرگذار است، به گونه‌ای که این گیاه در خاک‌هایی با 7/6 =pH با بافت شنی لومی‌ رویش دارد. میزان عناصر آهن و مس، در خاک مربوط به محدوده رویشگاه نسبت به منطقه خارج از آن، تفاوت معنی‌داری ندارد. بررسی‌های فنولوژیکی نشان داد که جوانه‌زنی گیاه در اواسط اسفندماه صورت می گیرد و تا آخر فروردین ادامه دارد. در اوایل اردیبهشت ماه گیاه وارد فاز زایشی شده و گل می دهد و در اواخر اردیبهشت تا اواسط خرداد میوه ها تشکیل می شود. با توجه به نتایج این تحقیق، مناطقی با خاک سبک، شیرین با واکنش خاک اسیدی، میزان بارندگی 106 میلی متر و حرارت متوسط 5/14 درجه سانتیگراد به عنوان یکی از رویشگاه های ریواس معرفی می گردد. . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - مطالعۀ خصوصیات بوم‌شناختی نسترن وحشی و زالزالک با روش تجزیه تطبیقی متعارفی و قوس‌گیرشده در استان آذربایجان شرقی، ایران
        فرخ احمدی نسب عرفان ذوالفقاری
        این پژوهش با هدف مطالعه نیازهای رویشگاهی و خصوصیات اکولوژیکی دو گونه زینتی دارویی نسترن وحشی و زالزالک جهت توصیه و توسعه کاشت در فضای سبز شهری استان آذربایجانشرقی انجام شد. برای این منظور 52 نمونه خاک مربوط به گونه های مذکور از آذربایجان شرقی برداشت و خصوصیات رویشگاهی چکیده کامل
        این پژوهش با هدف مطالعه نیازهای رویشگاهی و خصوصیات اکولوژیکی دو گونه زینتی دارویی نسترن وحشی و زالزالک جهت توصیه و توسعه کاشت در فضای سبز شهری استان آذربایجانشرقی انجام شد. برای این منظور 52 نمونه خاک مربوط به گونه های مذکور از آذربایجان شرقی برداشت و خصوصیات رویشگاهی و فیزیوگرافیکی از قبیل شیب، جهت و ارتفاع محل و نیز خصوصیات ادافیکی محل استقرار آنها شامل اسیدیته، شوری، بافت خاک، درصد آهک و عوامل حاصلخیزی آن مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات به دست آمده با نرم افزارPC-ORDو بر مبنای تجزیه رگرسیون چندمتغیره و تجزیه تطبیقی متعارفی و قوس گیر شده تجزیه و تحلیل شد. با افزایش فسفر خاک و کاهش میزان شیب، درصد پوشش زالزالک افزایش یافت و کمترین مقدار اسیدیته در نمونه های خاک برداشت شده زالزالک بود. همچنین، مشخص شد که رویش نسترن وحشی و زالزالک بیشتر در جهت های شمالی و در خاکهایی با بافت سبک با زهکشی بالا می باشد. این دو گیاه دارای نیازهای اکولوژیکی تقریباً یکسانی تشخیص داده شدند. بنابراین، با توجه به ویژگی های مشترک دو گیاه، می توان در فضاهای سبز داخل یا بیرون شهری از این دو گونه به صورت ترکیبی استفاده نمود. پرونده مقاله