فهرست مقالات ژئوپلیتیک مرز

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - تبیین مولفه های تاثیر گذار بر ژئوپلیتیک مرز ایران وعراق
  زهرا صابر فرهام گودرزی غلامرضا ادبی مهذب
  روابط کشور- ملت های همسایه حول محور عوامل سرزمینی و غیر سرزمینی همواره بخشی از واقعیت های تاریخ سیاسی جهان را به خود اختصاص داده است. در این بین جغرافیا و ژئوپلیتیک هر منطقه نقش مهمی را در کیفیت روابط میان واحدهای سیاسی- فضایی هم جوار ایفا نموده است.عراق از منظر ژئوپلیت چکیده کامل

  روابط کشور- ملت های همسایه حول محور عوامل سرزمینی و غیر سرزمینی همواره بخشی از واقعیت های تاریخ سیاسی جهان را به خود اختصاص داده است. در این بین جغرافیا و ژئوپلیتیک هر منطقه نقش مهمی را در کیفیت روابط میان واحدهای سیاسی- فضایی هم جوار ایفا نموده است.عراق از منظر ژئوپلیتیک، مهم ترین همسایه ایران به شمار می رود چنانکه بیشترین طول مرز مشترک ایران با این کشور می باشد و مسائل مرزی یکی از زمینه های ژئوپلیتیکی همیشگی مناسبات دو کشور را تشکیل می دهد. لذا نگارندگان در این مقاله با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای به گردآوری اطلاعات پرداخته و با ارائه نقشه های GIS درصدد تبیین مولفه های تاثیر گذار بر ژئوپلیتیک مرز ایران وعراق بر آمده اند. یافته های تحقیق که در سه محور "مولفه های طبیعی، انسانی و اقتصادی" مورد تحلیل قرار گرفته حاکی از آن است، مولفه های طبیعی در قالب توپوگرافی و رودخانه های مرزی، مولفه های انسانی در قالب تاریخ و قدمت،تحولات هویتی و نژادی و پراکنش مذهب و مولفه های اقتصادی در قالب بازارچه های مرزی، گمرکات و توریسم، بر ژئوپلیتیک مرز ایران و عراق تاثیرگذار می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - بررسی عوامل تأثیرگذار بر تغییر بستر رودخانه مرزی هریرود در شمال شرق کشور
  ابوالفضل بهنیافر ‌هادی قنبرزاده
  چکیده یکی از مشکلات عمده مرزهای کشور از نظر ژئوپلتیک، درنظر گرفتن رودخانه‌ها به عنوان یکی از پدیده‌های دینامیکی برای تعیین مرز بوده که تقریبأ در اغلب مناطق کشور معضلات و منازعات ویژه‌ای را به وجود آورده است. طی چند دهه اخیر به دلیل خشکسالی‌های شدید حاکم بر استان‌های خ چکیده کامل

  چکیده یکی از مشکلات عمده مرزهای کشور از نظر ژئوپلتیک، درنظر گرفتن رودخانه‌ها به عنوان یکی از پدیده‌های دینامیکی برای تعیین مرز بوده که تقریبأ در اغلب مناطق کشور معضلات و منازعات ویژه‌ای را به وجود آورده است. طی چند دهه اخیر به دلیل خشکسالی‌های شدید حاکم بر استان‌های خراسان رضوی و شمالی تعداد زیادی از رودخانه‌های مرزی مانند هریرود، سومبار و اترک با تغییر بستر شدید همراه شده‌اند و پیامدهای زیادی را به بار آورده‌اند. منطقه مورد پژوهش، بخشی از حوضه آبریز تجن، منطبق بر رودخانه مرزی هریرود به طول78کیلومتر می‌باشد که مرز طبیعی جمهوری اسلامی‌ایران و جمهوری ترکمنستان را تشکیل می‌دهد. در این مطالعه از طریق روش تجربی– تحلیلی و با تکیه بر عملیات میدانی و در نظر گرفتن شاخص‌های مآندرشدگی و تغییر بستر رودخانه اقدام گردید. مهم‌ترین عوامل مداخله گر در منطقه عبارت بودند از، عوامل طبیعی(گسل هریرود، ژنتیک رودخانه، شرایط فیزیوگرافی و هیدرولوژیکی منطقه، منابع خاک و لیتولوژی)و عوامل آنتروپوژن(سکونتگاه‌های مرزی و تراکم جمعیت، تشدید کاربری و تخریب پوشش گیاهی، شخم اراضی) در تغییر بستر رودخانه هریرود است. بررسی‌های انجام شده در محدوده مطالعاتی نشان داد که طی سه دهه اخیر، خسارات وارده ناشی از روند تغییر بستر رودخانه هریرود بی‌سابقه بوده است. به طوری که آسیب دیدگی‌های جّدی به جاده مرزی، کنده شدن و تخریب میله‌های مرزی، فرسایش خاک و آسیب دیدگی سکونتگاه‌های روستایی و پاسگاه‌های مرزبانی از آثار مستقیم تغییرات مورفودینامیکی هریرود است. در این راستا نقش عوامل آنتروپوژن بیش از سایر عوامل طبیعی بوده است. بنابراین فرآیندهای مآندرشدگی و فلش سیلاب‌های سالانه می‌تواند سریعأ خط مرزی را تغییر داده و منجر به مناقشات ژئوپلتیک و حتی سیاسی در مرز شده وامید است در زمینه مدیریت کنترل رودخانه‌های مرزی از طریق همگرایی با کشورهای همسایه تدابیر ویژه‌ای، اتخاذ گردد تا این عامل دینامیکی تعیین مرز(یعنی رودخانه‌ها)قابل کنترل شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - بررسی عوامل تأثیرگذار بر تغییر بستر رودخانه مرزی هریرود در شمال شرق کشور
  ابوالفضل بهنیافر ‌هادی قنبرزاده
  چکیده یکی از مشکلات عمده مرزهای کشور از نظر ژئوپلتیک، درنظر گرفتن رودخانه‌ها به عنوان یکی از پدیده‌های دینامیکی برای تعیین مرز بوده که تقریبأ در اغلب مناطق کشور معضلات و منازعات ویژه‌ای را به وجود آورده است. طی چند دهه اخیر به دلیل خشکسالی‌های شدید حاکم بر استان‌های خ چکیده کامل

  چکیده یکی از مشکلات عمده مرزهای کشور از نظر ژئوپلتیک، درنظر گرفتن رودخانه‌ها به عنوان یکی از پدیده‌های دینامیکی برای تعیین مرز بوده که تقریبأ در اغلب مناطق کشور معضلات و منازعات ویژه‌ای را به وجود آورده است. طی چند دهه اخیر به دلیل خشکسالی‌های شدید حاکم بر استان‌های خراسان رضوی و شمالی تعداد زیادی از رودخانه‌های مرزی مانند هریرود، سومبار و اترک با تغییر بستر شدید همراه شده‌اند و پیامدهای زیادی را به بار آورده‌اند. منطقه مورد پژوهش، بخشی از حوضه آبریز تجن، منطبق بر رودخانه مرزی هریرود به طول78کیلومتر می‌باشد که مرز طبیعی جمهوری اسلامی‌ایران و جمهوری ترکمنستان را تشکیل می‌دهد. در این مطالعه از طریق روش تجربی– تحلیلی و با تکیه بر عملیات میدانی و در نظر گرفتن شاخص‌های مآندرشدگی و تغییر بستر رودخانه اقدام گردید. مهم‌ترین عوامل مداخله گر در منطقه عبارت بودند از، عوامل طبیعی(گسل هریرود، ژنتیک رودخانه، شرایط فیزیوگرافی و هیدرولوژیکی منطقه، منابع خاک و لیتولوژی)و عوامل آنتروپوژن(سکونتگاه‌های مرزی و تراکم جمعیت، تشدید کاربری و تخریب پوشش گیاهی، شخم اراضی) در تغییر بستر رودخانه هریرود است. بررسی‌های انجام شده در محدوده مطالعاتی نشان داد که طی سه دهه اخیر، خسارات وارده ناشی از روند تغییر بستر رودخانه هریرود بی‌سابقه بوده است. به طوری که آسیب دیدگی‌های جّدی به جاده مرزی، کنده شدن و تخریب میله‌های مرزی، فرسایش خاک و آسیب دیدگی سکونتگاه‌های روستایی و پاسگاه‌های مرزبانی از آثار مستقیم تغییرات مورفودینامیکی هریرود است. در این راستا نقش عوامل آنتروپوژن بیش از سایر عوامل طبیعی بوده است. بنابراین فرآیندهای مآندرشدگی و فلش سیلاب‌های سالانه می‌تواند سریعأ خط مرزی را تغییر داده و منجر به مناقشات ژئوپلتیک و حتی سیاسی در مرز شده وامید است در زمینه مدیریت کنترل رودخانه‌های مرزی از طریق همگرایی با کشورهای همسایه تدابیر ویژه‌ای، اتخاذ گردد تا این عامل دینامیکی تعیین مرز(یعنی رودخانه‌ها)قابل کنترل شوند. پرونده مقاله