فهرست مقالات پیوندهای شهری- روستایی

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - شناخت تحولات سازمان فضایی ناحیه روستایی زبرخان طی بازه زمانی 23 ساله (1375-1398)
  نسیبه حسینی حسن افراخته فرهاد عزیزپور
  مقدمه: یکی از مشکلات اساسی توسعه فضایی به ویژه در کشورهای کمتر توسعه‌یافته، گسیختگی سازمان فضایی مبتنی بر رابطه تعاملی میان سکونتگاه‌ها است. سازمان فضایی دهستان زبرخان شهرستان نیشابور نیز از این قاعده مستثنی نیست. کوشش در راستای انتظام فضایی سکونتگاه‌ها، می‌تواند زمینه‌ چکیده کامل

  مقدمه: یکی از مشکلات اساسی توسعه فضایی به ویژه در کشورهای کمتر توسعه‌یافته، گسیختگی سازمان فضایی مبتنی بر رابطه تعاملی میان سکونتگاه‌ها است. سازمان فضایی دهستان زبرخان شهرستان نیشابور نیز از این قاعده مستثنی نیست. کوشش در راستای انتظام فضایی سکونتگاه‌ها، می‌تواند زمینه‌ساز پیشبرد برنامه‌های توسعه در سطوح گوناگون به شمار آید. در این راستا، شناخت ظرفیت‌ها و قابلیت‌های سکونتگاه‌های روستایی و تنظیم صحیح و بسامان نحوه ارایه خدمات مناسب به آنها به منظور بهره‌گیری عقلایی از این قابلیت‌ها، از گام‌های اولیه و اساسی است که باید به نحوی متین و استوار برداشته شود. هدف پژوهش: پژوهش حاضر به تحلیل و ارزیابی سازمان فضایی دهستان زبرخان و تغییرات رخ داده در آن، طی دوره زمانی 23 ساله (1375-98)، می‌پردازد.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از حیث روش‌شناسی، توصیفی- تحلیلی است. شیوه گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای و میدانی بوده است. که به جهت دست‌یابی به اهداف تحقیق، با رویکرد فضایی و با روش علمی به تبیین تغییر و تحولات رخ داده طی 23 سال گذشته در سازمان فضایی ناحیه‌ی روستایی زبرخان شهرستان نیشابور می‌پردازد. جامعه آماری تحقیق، شامل 29 سکونتگاه شهری و روستایی واقع در دهستان زبرخان شهرستان نیشابور است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی تحقیق، دهستان زبرخان شهرستان نیشابور است. بخش زبرخان شامل سه دهستان است که دهستان زبرخان به عنوان پرجمعیت‌ترین دهستان شناخته می‌شود.یافته‌ها و بحث: یافته‌ها نشان داد که عدم توزیع مناسب خدمات و نبود تعادل فضایی سبب‌ساز افزایش جابه‌جایی و حرکت بین سکونتگاه‌های انسانی در سطح دهستان شده است. از این‌رو سه سکونتگاه قدمگاه، باغشن و درود با رتبه‌های اول تا سوم به مکان‌های اصلی تردد درون ناحیه-ای تبدیل شده‌اند.نتایج: نتایج حاصل از تحلیل جریان‌ها بیانگر آن است که الگوی جریان‌ها به صورت روابط یکسویه است و پیوندهای مکمل، دوسویه و هم‌افزا شکل نگرفته است. این الگو مطابق با نظریه قطب رشد با حاکمیت شهرهاست و هنوز با الگوی شبکه منطقه‌ای فاصله زیادی دارد. به طور کلی می‌توان اینگونه عنوان کرد که سازمان فضایی دهستان زبرخان فاقد تعادل فضایی است که با ایجاد تعادل در توزیع امکانات و خدمات می‌توان به توسعه متعادل و پایدار و سازمان فضایی بهینه دست یافت. پرونده مقاله