• فهرست مقالات پساجنگ سرد

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - الگوی روسیه از نظم در نظام بین‌الملل پساجنگ سرد «نظم موازنه محور»
        علیرضا رضایی
        موضوع نظریه روابط بین‌الملل، حل کردن روابط بین‌الملل یا سامان دادن به آن در پرتو مسالة نظم است. به همین جهت می‌توان علم روابط بین‌الملل را به‌عنوان علم مطالعه نظم سیستمی تعریف کرد. در بحث از نظم بین‌المللی می‌بایست بین تقاضا برای نظم و عرضه نظم تمایز قائل شویم، چرا که ب چکیده کامل
        موضوع نظریه روابط بین‌الملل، حل کردن روابط بین‌الملل یا سامان دادن به آن در پرتو مسالة نظم است. به همین جهت می‌توان علم روابط بین‌الملل را به‌عنوان علم مطالعه نظم سیستمی تعریف کرد. در بحث از نظم بین‌المللی می‌بایست بین تقاضا برای نظم و عرضه نظم تمایز قائل شویم، چرا که بسیاری از بازیگران نظام بین‌الملل بیش از آنکه در ایجاد سازوکارهای نظم بین‌المللی دخیل باشند، به‌عنوان متقاضی نظم بین‌المللی عمل می‌نمایند. همچنین شایان ذکر است که در بحث بازیگران نظام بین‌المللی، نظم بیش از آنکه متکی بر افراد و بازیگران غیردولتی باشد، متکی بر دولت‌ها است. نقش و جایگاهی که قدرت‌های بزرگی نظیر ایالات متحده آمریکا، چین و روسیه و اتحادیه اروپا در عرضه نظم در عرصة نظام بین‌الملل ایفا می‌کنند، حائز اهمیت می‌باشد. این نوشتار بر آن است تا به بررسی این نکته بپردازد که الگوی روسیه از نظم در نظام بین‌الملل پسا جنگ سرد چیست؟ در پاسخ به این پرسش و در چارچوب ابعاد چهارگانه نظم بین‌المللی، الگوی روسیه از نظم بین‌المللی را در قالب مفهوم نظم موازنه محور، یعنی ایجاد موازنه سیاسی- نظامی قدرت، تحلیل خواهیم کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - نظم ایده محور: الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم در نظام بین الملل پساجنگ سرد
        علیرضا رضایی
        زمانی ه ساختار قدرت در سیاست بینالملل تغییر م ىیابد، امکان و بستر همکار ىها و ک چالش ها جدید به وجود آمده و الگو روابط بین بازیگران، خارج از ساختار سنت ى ى ى ى تنظیم خواهد شد. در گذار از ساختار دوقطب ، آمریکای ىها خود را پیروز جنگ سرد دانسته ى و تلاش نمودند تا موقعیت خو چکیده کامل
        زمانی ه ساختار قدرت در سیاست بینالملل تغییر م ىیابد، امکان و بستر همکار ىها و ک چالش ها جدید به وجود آمده و الگو روابط بین بازیگران، خارج از ساختار سنت ى ى ى ى تنظیم خواهد شد. در گذار از ساختار دوقطب ، آمریکای ىها خود را پیروز جنگ سرد دانسته ى و تلاش نمودند تا موقعیت خود را در نظام بینالملل تثبیت نند. دوران پساجنگ سرد، ک عرصهی مناسبی برای اجرای مقاصد استراتژیک ایالات متحده آمریکا به عنوان تکقطب باقیمانده فراهم نمود. این امر به مفهوم تلاش دولتمردان آمریکای برا تثبیت هژمونیشان ى ى در نظام بینالملل پساجنگ سرد بود. پرسش این است ه الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم بینالمللی در دوران پساجنگ سرد را چگونه میتوان تبیین نمود؟ در پاسخ باید گفت، ه ک الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم در نظام بینالملل پساجنگ سرد را میتوان در چارچوب آنچه بدان نظم ایده محور میگوییم، تبیین نمود. در نظم ایدهمحور هژمونیک گرایی تکقطب، پویشهای جهانی، منطقهای و حتی محلی را ترسیم و مدیریت می کند. بینالمللی در دوران پساجنگ سرد را چگونه میتوان تبیین نمود؟ در پاسخ باید گفت، ه ک الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم در نظام بینالملل پساجنگ سرد را میتوان در چارچوب آنچه بدان نظم ایدهمحور میگوییم، تبیین نمود. در نظم ایده محور هژمونیک گرایی تک قطب، پویشهای جهانی، منطقه ای و حتی محلی را ترسیم و مدیریت می کند. بینالمللی در دوران پساجنگ سرد را چگونه میتوان تبیین نمود؟ در پاسخ باید گفت، ه ک الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم در نظام بینالملل پساجنگ سرد را میتوان در چارچوب آنچه بدان نظم ایدهمحور میگوییم، تبیین نمود. در نظم ایده محور هژمونیک گرایی تک قطب، پویش های جهانی، منطقه ای و حتی محلی را ترسیم و مدیریت می کند. نظم ایده محور مبتنی بر یک سری هنجارها، رویه ها، الگوها، قوانین و معیارها ی است که بازیگر مسلط جهانی، تدوین، توجیه و پیاده سازی آنها را به لحاظ ضرورت تأمین منافع ملی خود، هدا یت میکند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - مبانی نظری تداوم ناتو پس از جنگ سرد
        حسین سلیمی حسن عیوض زاده
        چکیده شکل گیری و تداوم سازمان آتلانتیک شمالی ناتو در دوره جنگ سرد، به ویژه پس از پایان جنگ سرد، یکی از موضوع های اساسی و در عین حال بحث برانگیز در نزد محققان رشته روابط بین الملل محسوب می شود. تبیین علل شکل گیری و تداوم این سازمان که در قالب سه نظریه پراستفاده دربارۀ ر چکیده کامل
        چکیده شکل گیری و تداوم سازمان آتلانتیک شمالی ناتو در دوره جنگ سرد، به ویژه پس از پایان جنگ سرد، یکی از موضوع های اساسی و در عین حال بحث برانگیز در نزد محققان رشته روابط بین الملل محسوب می شود. تبیین علل شکل گیری و تداوم این سازمان که در قالب سه نظریه پراستفاده دربارۀ روابط بین الملل یعنی واقع گرایی اعم از کلاسیک و جدید، لیبرالیسم کلاسیک و جدید و سازه انگاری اجتماعی در جریان بود، به گونه های متفاوتی شکل گرفته است. این مقاله ضمن بررسی قدرت تبیین هر سه جریان نظری، درصدد ارائه یک چهارچوب نظری تلفیقی است که قادر به توضیح کارآمدتری از تداوم ناتو به ویژه پس از جنگ سرد می باشد. بر مبنای چهارچوب تلفیقی، در تحلیل چرایی تداوم و توسعه این سازمان هم، بایستی به عوامل سطح تحلیل کلان مانند: ساختار آنارشیک نظام بین الملل، قطبیت نظام بین الملل، نقش قدرت های بزرگ در این نظام و جایگاه نهادهای بین المللی توجه کرد و هم به عوامل و نیروهای درونی و سیاست های داخلی در فرایند شکل گیری و تداوم اتحادیه هایی چون ناتو پرداخت. در عین حال باید پدیده های ذهنی و عوامل مادی را درکنار هم سنجید و به همراه هم تأثیر آنها را مورد بررسی قرار داد. در این نوع تبیین، عوامل مختلف در سطوح گوناگون برای فهم روند تداوم ناتو مورد توجه قرار می گیرند. در نهایت، در تبیین این مسأله به نقش و جایگاه هویت به ویژه فرایند هویت سازی که براساس آن هویت غربی با برداشت و تفسیری خاص از ارزش های دموکراتیک در مقابل هویت های غیرغربی با انگاره ها و ارزش هایی متفاوت، مورد توجه قرار می گیرد. در واقع این دوگانگی هویتی به عامل تداوم سازمان هایی مانند ناتو منجر می شود که هدف آن، حفظ هویت برساخته شده در مقابل دگر هویتی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - عملکرد بنیادگرایی اسلامی در برابر جهان غرب
        جمیل حسن‌پور محمد قنبری
        در حالی که در دوره جنگ سرد، نظام سرمایه‌داری و ایالات متحده به منظور اعمال قدرت و نفوذ خود در سطح جهانی همیشه نظام کمونیستی و اتحاد جماهیر شوروی را به عنوان دشمن ایدئولوژیکی، سیاسی، نظامی و اقتصادی در برابر خود می‌دیدند، اما با فروپاشی نظام کمونیستی و اتحاد جماهیر شوروی چکیده کامل
        در حالی که در دوره جنگ سرد، نظام سرمایه‌داری و ایالات متحده به منظور اعمال قدرت و نفوذ خود در سطح جهانی همیشه نظام کمونیستی و اتحاد جماهیر شوروی را به عنوان دشمن ایدئولوژیکی، سیاسی، نظامی و اقتصادی در برابر خود می‌دیدند، اما با فروپاشی نظام کمونیستی و اتحاد جماهیر شوروی و ضعف این کشور به عنوان یک رقیب دیرینه اما در عین حال هویت‌ساز، باعث گردید که پس از پایان دوره جنگ سرد، ایالات متحده به جهت خلاء ایجاد شده به دنبال رقیبی هویت‌ساز باشد. لذا نظریه‌پردازان آمریکایی برای ایجاد یک رقیب و دشمن ایدئولوژیک مباحثی همچون جنگ تمدن‌ها و جنگ‌های صلیبی را مطرح نمودند. و با توجه به شکل‌گیری ایدئولوژی انقلاب اسلامی ایران طرح چنین مباحثی را تسریع نمود. اما بنیادگرایی اسلامی چه به عنوان پروسه و یا پروژه، به دلایلی همچون عدم برخورداری از پتانسیل هویت‌سازی،عدم همگرایی و اتحاد در بین جوامع اسلامی و فقدان توانمندی‌های لازم سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی نمی‌تواند به عنوان یک منبع قدرت ایدئولوژیک و هویت‌ساز همچون ایدئولوژی کمونیسم در برابر ایدئولوژی سرمایه‌داری و جهان غرب موفق باشد. پرونده مقاله