نوحه در میناب و مسقط، در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان با یکدیگر متفاوت می‌باشد. چنین پیداست که اشعار عاشورایی در میناب با مسقط از جنبه های گوناگونی از جمله ادبیات (زبان، گویش، لهجه) تفاوت بسزایی دارد. در میناب، اکثر مردم به زبان فارسی صحبت می‌کنند. بنابراین؛ اکثر اشعار چکیده کامل
نوحه در میناب و مسقط، در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان با یکدیگر متفاوت می‌باشد. چنین پیداست که اشعار عاشورایی در میناب با مسقط از جنبه های گوناگونی از جمله ادبیات (زبان، گویش، لهجه) تفاوت بسزایی دارد. در میناب، اکثر مردم به زبان فارسی صحبت می‌کنند. بنابراین؛ اکثر اشعار این‌منطقه، به زبان فارسی می‌باشد که گاهی با لهجه مینابی مطرح می‌شود.تنوع زیادی در نوحه‌های مینابی از نظر وزن وجود دارد. اشعار عاشورایی میناب در قالب‌های مثنوی، مستزاد،ترجیع بند، قصیده،غزل، بحر طویل و ... سروده شده‌اند که همین امر سبب تنوع مضامین و اوزان می‌شود.در مسقط، زبان رایج، عربی است. بنابراین نوحه‌های این‌منطقه به زبان عربی می‌باشد. مذهب غالب در مسقط، سنی می‌باشد. بنابراین؛ این مراسمات هم در سفارت ایران برگزار می‌شود که شیعیان این منطقه می‌توانند از آن استفاده کنند. در پایان این‌نتیجه حاصل می‌شود که اگرچه نوحه در میناب با نوحه در مسقط از نظر زبان متفاوت است اما وجوه اشتراکی مانند استفاده از آرایه‌های ادبی، مضمون و ... دارد. ضرورت انجام این تحقیق با توجه به جایگاه و اهمیت مراسم عاشورا در بین مسلمانان مشخص می‌شود.
پرونده مقاله
صفایی جندقی فرزند ارشد یغمای جندقی است و اشعار عاشورایی مهیج و سوزناک وی در قالب ترکیب‌بند سروده شده است. او در این شیوه گوی سبقت را از اقران ربوده و ترکیب‌بند عاشورایی او، مشحون از فنون و صنایع ادبی است.در این مقاله، از میان فنون ادبی مراثی تنها به آواها و صنایع مرتبط چکیده کامل
صفایی جندقی فرزند ارشد یغمای جندقی است و اشعار عاشورایی مهیج و سوزناک وی در قالب ترکیب‌بند سروده شده است. او در این شیوه گوی سبقت را از اقران ربوده و ترکیب‌بند عاشورایی او، مشحون از فنون و صنایع ادبی است.در این مقاله، از میان فنون ادبی مراثی تنها به آواها و صنایع مرتبط با آن مانند واج‌آرایی، انواع جناس و تکرار که بارِ موسیقایی کلام را افزایش می‌دهند، پرداخته شده است. تحلیل آوایی این اشعار از منظر مکتب فرمالیسم، با تأکید بر تحلیل آواها و القاهاست که موریس گرامون به آن‌ها توجّه داشته است. بر این اساس در ذهن پرسش‌هایی مطرح می‌شود؛ آیا می‌توان از تکرار آواهای به کاررفته در شعر صفایی به القاهایی دست یافت؟ آیا تکرار واج و القای آن می‌تواند احساسات یا نام‌آواهایی را تداعی کند؟ در تحلیل واجی نوحهها، با در نظر گرفتن تأثیر انتخاب واژگان و تکرار آن‌ها بر موسیقی و معنای نوحهها به تکرار واج‌ها، القا، جایگاه و شیوه‌های تولید توجّه شده است. در این مقاله به آواها، میزان کاربرد آن‌ها، القاها و تصویرسازی‌های به کار رفته در نوحهها پرداخته تا میزان موفقیّت شاعر را در انتقال مفاهیم و پیام مشخّص کند. نتیجه اینکه تکرار آواها توانسته‌اند احساسات و حسیّات را تداعی کنند؛ بسامد بالای واکة بم "آ" و همخوان خیشومی "ن" در اشعار صفایی جندقی، حاکی از القای درد، رنج و نارضایتی است، حتّی اگر در مضمون بیت‌ها و کلام او آشکارا بیان نشده باشد.
پرونده مقاله
چکیده :
جوامع بنا به سنت ها و فرهنگ خویش هر کدام به گونهای مراسم و نیایش مذهبی خود را اجرا می کنند. در این میان پدیده های هنری از جمله شعر و موسیقی، نقش و حضوری فعال دارند. شعر و موسیقی مذهبی، هنر آیینی ایرانیان است و دارای تاریخچه ای کهنتر از هخامنشیان است. این هنره چکیده کامل
چکیده :
جوامع بنا به سنت ها و فرهنگ خویش هر کدام به گونهای مراسم و نیایش مذهبی خود را اجرا می کنند. در این میان پدیده های هنری از جمله شعر و موسیقی، نقش و حضوری فعال دارند. شعر و موسیقی مذهبی، هنر آیینی ایرانیان است و دارای تاریخچه ای کهنتر از هخامنشیان است. این هنرهاشامل آوازها و سروده های مذهبی در اشکال مختلف است که بمناسبت های متفاوت در مجالس جشن یا سوگواری بکار می رود. موسیقی مذهبیدر گونههای خود چونان تلاوت قـرآن کـریم ، قـرائت اذان و منـاجـات ، مقتل خوانی،نوحـه خوانی وتعزیه خوانیردیف ودستگاه خودراحفظکرده،بخش گسترده ای ازگنج آوازهای موسیقیایی کهن درآن نهفته است.
نویسنده در این مقاله بر آن است تا با دستیابی به ریشه های تاریخی و فرهنگی این هنرها و تاثیرات مذهب در آن، به پیشینه تاریخ و هنر این مرز و بوم دست یافته، راهگشای تحقیقات بعدی آنان گردد.
واژگان کلیدی :موسیقی مذهبی، شعر عاشورایی، مقتل خوانی، نوحه خوانی، تعزیه خوانی، ردیف، دستگاه
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
