فهرست مقالات منجی گرایی

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - نقاط تأثیرگذاری باورهای ایرانی بر دین یهود از مسیر مکاشف هگرایی
  ابوالقاسم پیاده کوهسار
  بحث تأثیرپذیری ادیان از یکدیگر همواره از موضوعات مورد توجه دین پژوهان بوده است. در اینمیان، برخی از دین شناسان و تاریخ دانان ادیان، باورهای ایرانی را سرچشمۀ بسیاری از اینگونهتأثیرات به شمار آورده اند. یکی از نظریه های مهم این گروه از دانشمندان باور به تأثیرگذاریباورهای چکیده کامل

  بحث تأثیرپذیری ادیان از یکدیگر همواره از موضوعات مورد توجه دین پژوهان بوده است. در اینمیان، برخی از دین شناسان و تاریخ دانان ادیان، باورهای ایرانی را سرچشمۀ بسیاری از اینگونهتأثیرات به شمار آورده اند. یکی از نظریه های مهم این گروه از دانشمندان باور به تأثیرگذاریباورهای ایرانی بر دین یهود، و از آن طریق بر دو دین مسیحیت و اسلام است. درحالیکه بسیاری ازپژوهشگران برای چنین نظری شواهد و قرائن متعددی ذکر می کنند، برخی دیگر چنین نظری رانپذیرفته اند و به دنبال یافتن سرچشمه های دیگری برای باورهای موجود در دین هایی نظیر یهودیتو مسیحیت اند. یکی از گونه های مهم ادبیات دینی یهودی و مسیحی ادبیات مکاشفه ای است. اینادبیات که آغاز پیدایش آن به دورۀ معبد دوم باز می گردد، مفاهیم و آموزه های جالب توجه و درعین حال نویی را در خود دارد. برخی از این آموز هها را م یتوان بیش و کم در کتاب مقدس وسنت دینی یهودی- مسیحی پیدا کرد، اما برخی از آنها یا به کلی جدیداند و یا به مراتب نسبت بهخاستگاه های کتاب مقدسی خود تغییر یافته اند. برای نمونه می توان به آموزه هایی چون طرحی برایتاریخ، منج یگرایی، پیروزی نهایی خیر بر شر، آخر تشناسی، داوری و رستاخیز، فرشت هشناسی،شهود خداوند، ثنویت و ... اشاره کرد. با توجه به آنکه چنین آموز ههایی همزمان با تعاملات یهودیانبا ایرانیان در دین یهود ظهور کرد هاند، امکان آنکه باورهای ایرانی زمینۀ پیدایش چنین آموز ههاییبوده باشند، وجود دارد. مقالۀ پیش رو با بررسی مهم ترین اصول و آموزه های این گونۀ ادبی، بهتأثیرپذیری این بخش از دین یهود از باورهای ایرانی پرداخته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - نقش تاریخ پنداری و موعود گرایی در افکارعرفانی شیخ احمد احسایی و پیدایش فرقه شیخیه
  رضا یوسف‌وند
  10.2234/erfan.2023.708528
  بررسی مکتب شیخیه از آن رو ضرورت دارد که این فرقه نقش قابل توجهی در پیدایش جریانات انحرافی جدید مذهبی و تحوّلات اجتماعی در دوره معاصر داشته است. عقاید خاص شیخ احمد احسایی و پس از او سید کاظم رشتی باعث شد، مکتب شیخیه از دل تشیّع سر برآورده و چهره‌ای متفاوت نسبت به اصل اصی چکیده کامل

  بررسی مکتب شیخیه از آن رو ضرورت دارد که این فرقه نقش قابل توجهی در پیدایش جریانات انحرافی جدید مذهبی و تحوّلات اجتماعی در دوره معاصر داشته است. عقاید خاص شیخ احمد احسایی و پس از او سید کاظم رشتی باعث شد، مکتب شیخیه از دل تشیّع سر برآورده و چهره‌ای متفاوت نسبت به اصل اصیل خود، یعنی شیعه‌ی ناب ارائه دهد. در تقسیم‌بندی علل و عواملی که بر اساس آنها موعودباوری و اعتقاد به آمدن منجی آخر الزمان موجب پیدایش فرقه‌های مذهبی می‌شود، دو دسته عامل را می توان ذکر کرد: نخست دسته‌ای که فردی بوده و به ادعاهای فردی خاص مربوط می شود؛ مانند فرقه‌ی قادیانیه دسته‌ی دوم، عوامل اجتماعی است و به شرایط اجتماعی پیدایش فرقه‌ها باز می‌گردد؛ مانند قیام مهدی سودانی. این دسته عوامل یعنی شرایط اجتماعی از قبیل: فقر، ظلم و فساد و بی‌عدالتی، در پیدایش فرقه‌ی شیخیه نقش ویژه‌ای داشته است. پرسش اصلی این پژوهش، این است که چه رابطه‌ای بین پیدایش فرقه‌ی شیخیه و عوامل زمینه‌ساز آن وجود داشته است؟ فرضیه‌ی مورد بحث، عبارت است از اینکه بین مقتضیات زمان و شرایط اجتماعی و ایجاد فرقه‌ی شیخیه، رابطه‌ وجود دارد. این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی به تبیین فرضیه پرداخته است. پرونده مقاله