داستان معراج رسول اکرم(ص) رایج ترین مضمون و درون مایۀ دینی در سروده های کُردی جنوبی است. شاعران کُرد جنوبی از زوایای مختلف داستان معراج را دست مایۀ سروده های خود قرار داده اند و حضور علی (ع) در همۀ این معراج نامه ها از ویژگی های مشترک آن ها به شمار می آید. از آن جایی که چکیده کامل
داستان معراج رسول اکرم(ص) رایج ترین مضمون و درون مایۀ دینی در سروده های کُردی جنوبی است. شاعران کُرد جنوبی از زوایای مختلف داستان معراج را دست مایۀ سروده های خود قرار داده اند و حضور علی (ع) در همۀ این معراج نامه ها از ویژگی های مشترک آن ها به شمار می آید. از آن جایی که پرداختن به این اشعار، روایت معراج از دیدگاه مردم عامّۀ کُرد ( کُردان جنوبی) را نیز روشن می سازد، بنابراین نگارندگان در این جستار بر آن شدند ضمن بیان نمایی کلّی از معراج، توضیحاتی دربارۀ معراجنامهها و نسخههای خطی آنها، بازتاب این واقعه را - با تکیه بر جایگاه علی(ع) - در ادبیات کُردی جنوبی بررسی نمایند.
پرونده مقاله
یکی از نسخههای گمنام، معراجنامهای ناشناخته به نام سلمالجنان سرودۀ اکبرعلیخان متخلص به جاوید است. این پژوهش بر آن است تا ضمن معرفی این اثر، به بیان ویژگیها و شاخصههای زبانی، ادبی، موسیقایی و فکری آن بپردازد. ازنظر ویژگیهای زبانی، واژهها و عبارتهای عربی در متن چکیده کامل
یکی از نسخههای گمنام، معراجنامهای ناشناخته به نام سلمالجنان سرودۀ اکبرعلیخان متخلص به جاوید است. این پژوهش بر آن است تا ضمن معرفی این اثر، به بیان ویژگیها و شاخصههای زبانی، ادبی، موسیقایی و فکری آن بپردازد. ازنظر ویژگیهای زبانی، واژهها و عبارتهای عربی در متن غلبه دارد که برخی از آنها منسوخ و متروک و نامأنوس است. سراینده در برخی ابیات به ترکیبسازیهای جدید دست زده است. بهرهگیری از عامیانهگویی و مخففنویسی از دیگر شگردهای شاعر در حیطۀ زبانی است. جاوید در قلمرو ویژگیهای ادبی بهصورت معتدل مباحث بلاغی و آرایههای ادبی را در متن نشانده است. در زمینۀ موسیقی شعر، شاعر از وزن مفتعلن مفتعلن فاعلن (بحر سریع) و قالب مثنوی بهره برده است. در قلمرو محتوا نیز بر آن بوده است تا معراج حضرت رسول (ص) را براساس اعتقادات و روایات مسلمانان بهگونهای پرشور و معنوی ازطریق پیوند مناسب میان تصاویر، عواطف، احساسات، خیالپردازی و وزن ترسیم کند.
پرونده مقاله
سخنسرای گنجه نه تنها در حوزة ترکیبسازی، تصویرگری، مضمونآفرینی و سرودن داستانهای بزمی و عاشقانه سرمشق گویندگانِ زبان فارسی است، بلکه در ذکر بعضی از موضوعات دیگر از جمله واقعة معراج پیامبر اکرم، صلّی الله علیه و آله و سلّم، نیز گوی سبقت از دیگران ربوده و سلسلهجنبان و چکیده کامل
سخنسرای گنجه نه تنها در حوزة ترکیبسازی، تصویرگری، مضمونآفرینی و سرودن داستانهای بزمی و عاشقانه سرمشق گویندگانِ زبان فارسی است، بلکه در ذکر بعضی از موضوعات دیگر از جمله واقعة معراج پیامبر اکرم، صلّی الله علیه و آله و سلّم، نیز گوی سبقت از دیگران ربوده و سلسلهجنبان و پیشوای سخنوران دیگر محسوب میشود، تا آنجا که اغلب شاعران پس از او نیز به تقلید از وی این موضوع را در شعر خویش منعکس کردهاند. این چابک سوار عرصة شعر فارسی در خلال منظومههای پنجگانة خویش اشعاری بسیار دلنشین، هنرمندانه و توأم با خلاقیت در مورد این سفر آسمانی پیامبر، صلّی الله علیه و آله و سلّم، سروده است. در این نوشتار سعی میشود تا با بررسی و تحلیل موضوعی این معراجنامهها مهمترین مسائل مطرح شده در مورد این معجزة شگفتانگیز پیامبر اکرم، صلّی الله علیه و آله و سلّم، از دیدگاه نظامی گنجوی بیان شود.
پرونده مقاله
برخورداری انسان از قوة تخیل و تلاش او برای فرار از محدودیتهای بشری، او را به تفکری ماورایی واداشته است که یکی از مجاری به روز این تفکر خلق سفرنامههای روحانی و آن جهانی است که ادبیات جهان به هر رنگ و زبانی، نمونهای از آن را بروز داده است. در ادبیات اسلامی نیز از این چکیده کامل
برخورداری انسان از قوة تخیل و تلاش او برای فرار از محدودیتهای بشری، او را به تفکری ماورایی واداشته است که یکی از مجاری به روز این تفکر خلق سفرنامههای روحانی و آن جهانی است که ادبیات جهان به هر رنگ و زبانی، نمونهای از آن را بروز داده است. در ادبیات اسلامی نیز از این مقوله شاهکارهایی وجود دارد که خود در شکلگیری و حتی روند این سیر و سیاحت در ادب اروپا بسیار تأثیرگذار بوده است؛ همچنانکه پیشینة کمدی الهی دانته را در آثاری چون ارداویرافنامه و فتوحات مکیه و... جستجو کردهاند. البته، بیهیچ گمانی باید تمامی این آثار را برگرفته از معراج حضرت رسول (صلیاللهعلیهوسلم) دانست. در میان سفرنامههای روحانی ـ اسلامی دو شاهکار ادبی؛ یعنی سیرالعباد الیالمعاد سنایی و رسالة الغفران ابوالعلاء معری با نگاهی متفاوت از دیگران گزارش شده است که هر دو به لحاظ دشواریهایی که در ارائه اندیشة مؤلفان داشتهاند، آنچنان که میبایست تحلیل و بررسی نشدهاند. لذا در این نوشتار، تلاش شده است ضمن معرفی و نمودن بسترهای مشترک هر دو سفر، به هدف غایی و باز هم مشترک این دو ادیب پرداخته شود. به همین جهت، ضمن معرفی اجمالی مؤلفان و احوال ایشان در زمان تألیف اثر، با نگاهی انتقادی تشابهات و تمایزات هر دو اثر ارائه و جایگاه هر یک در گسترة سفرنامههای روحانی بررسی شده است.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد