• فهرست مقالات مصاحف امصار

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - قرائت رایج در ایران در قرن‌های پنجم و ششم قمری؛ مطالعۀ موردی قرائات مضبوط در مصاحف آستان قدس رضوی
        الهه شاه‌پسند سیده مهناز شریفیان فر
        گزارش‌ها دربارۀ قرائت رایج در هر کدام از بلاد اسلامی در سده‌های متقدّم اندک و گاه غیردقیقند. ازاین‌رو، بررسی شواهد عینی برجای مانده از آن دوران راهگشاست. یکی از مهم‌ترین شواهد، قرائت مضبوط در مصاحف کهن هر منطقه است. این پژوهش به منظور کشف قرائتِ رایج در قرن‌های پنجم و ش چکیده کامل
        گزارش‌ها دربارۀ قرائت رایج در هر کدام از بلاد اسلامی در سده‌های متقدّم اندک و گاه غیردقیقند. ازاین‌رو، بررسی شواهد عینی برجای مانده از آن دوران راهگشاست. یکی از مهم‌ترین شواهد، قرائت مضبوط در مصاحف کهن هر منطقه است. این پژوهش به منظور کشف قرائتِ رایج در قرن‌های پنجم و ششم ایران، به بررسی قرائت مضبوط در سه قرآن از قرن پنجم و سه قرآن از قرن ششم در کتابخانۀ آستان قدس رضوی پرداخته‌است. بدین جهت، جدولی مشتمل بر 1000 کلمه تهیه شد. بعد از تهیۀ آمارِ میزان شباهت قرائت این کلمات با هریک از قرائات ده‌گانه و نیز موارد برجای مانده از اختیار ابوحاتم، این نتیجه حاصل شد که رسم این مصاحف بیشترین شباهت را به رسم بوم بصره، و سپس کوفه دارد. کمترین مشابهت آن نیز به رسم شامی است. از این نظر، نسبت به قرن چهارم تغییری ایجاد نشده است. بررسی فرش الحروف مصاحف و مقایسۀ آن با قرائات ده‌گانه نیز نشان می‌دهد که این مصاحف تابع قرائت واحدی نبوده‌اند، بلکه مشتمل بر اختیاری هستند که یکی از ملاک‌های آن، موافقت با قرائت بیشتر قاریان است. در یک میانگین کلّی، قرائت این مصاحف ابتدا به قرائت عاصم و سپس خَلَف شبیه است. درمقایسه با قرن چهارم، قرائت رایج، از مشابهتِ بیشتر با قرائت بصری ابوعمرو روی برتافته و به قرائات کوفی، به خصوص روایت حفص از قرائت عاصم، متمایل شده‌است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - قرائات مختلف از تعبیر «ال یاسین» در آیۀ 130 سورۀ صافات و تفاسیر مبتنی بر هر یک از این خوانشها
        مجید چهری
        تعبیر ال یاسین فقط یک بار در قرآن کریم در آیۀ 130 سورۀ صافّات آمده است: سَلامٌ عَلیٰ ال یاسین. نه تنها مفهوم این تعبیر، که حتی قرائت صحیح آن در میان مفسران و قاریان مختلف موضوع بحث بوده است. برخی مفسران شیعه، و عمدۀ مفسران عامی مذهب، ال یاسین را تحریری دیگر از اِلیاسین چکیده کامل
        تعبیر ال یاسین فقط یک بار در قرآن کریم در آیۀ 130 سورۀ صافّات آمده است: سَلامٌ عَلیٰ ال یاسین. نه تنها مفهوم این تعبیر، که حتی قرائت صحیح آن در میان مفسران و قاریان مختلف موضوع بحث بوده است. برخی مفسران شیعه، و عمدۀ مفسران عامی مذهب، ال یاسین را تحریری دیگر از اِلیاسین و مترادف با الیاس نبی (ع) دانسته‌اند. این دسته از مفسران قرائنی همچون قرائت مشهور، تعابیر مشابه در زبان عربی، و سیاق آیات را مستند مدعای خویش می‌دانند. از آن سو، برخی از دیگر مفسران شیعه نیز به استناد قرائات و روایاتی، عبارت را آل یاسین خوانده، و مراد از آن را اهل بیت پیامبر (ع) دانسته‌، و این را که یکی از نامهای پیامبر اکرم(ص) یاسین است، مؤید نظر خویش برشمرده‌اند. در مطالعۀ پیش رو بنا داریم با مرور اختلاف نظرهای مفسران، بررسی شواهد قرآنی موجود و قرائات مختلف، مراد از این تعبیر قرآنی را بازشناسیم؛ همچنان که خواهیم کوشید مستندات روایی بحث را نیز، بازخوانی و تبیین کنیم؛ و همچنان که خواهیم کوشید اسباب و علل این اختلاف قرائت و پیامدهای عملی رواج هر یک از آن دو را در فرهنگ اسلامی بازکاویم. پرونده مقاله