حیله در فقه امامیه یعنی رسیدن به مطلوب شرعى و هدف مشروع، چه این که راه رسیدن به آن، امر حلالى باشد یا راه مذکور خود غیرمشروع باشد و حیله در فقه اهل سنت یعنی توسل به راههای مباح برای انجام فعل حرام یا ساقط نمودن واجب یا باطل نمودن حق یا ثابت کردن باطل که راههای فرار از چکیده کامل
حیله در فقه امامیه یعنی رسیدن به مطلوب شرعى و هدف مشروع، چه این که راه رسیدن به آن، امر حلالى باشد یا راه مذکور خود غیرمشروع باشد و حیله در فقه اهل سنت یعنی توسل به راههای مباح برای انجام فعل حرام یا ساقط نمودن واجب یا باطل نمودن حق یا ثابت کردن باطل که راههای فرار از حرام و دستیابی به حلال و حیله در اصطلاح حقوق ایران به معنای استعداد استفاده از سکوت یا اجمال قانون به منظور اکتساب حق برای غیرمحق از راههایی که مخالف با ماهیت قانون است، این تعاریف مختلف سبب تفاوت در مصادیق حیله و بالتبع آن راهکارهای مقابله با آن شده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی صورت پذیرفته و درصدد پاسخگویی به پرسشهایی از قبیل: حیله، مصادیق و راهکارهای مقابله با آن در فقه فریقین و حقوق ایران چیست؟میباشد. مصادیق حیله در فقه امامیه به سه دسته تقسیم میشوند: مصادیق حیلۀ واقعى مثبت و مشروع، مصادیق حیلۀ واقعى منفى و مذموم، مصادیق حیلۀ صورى، مصادیق حیله در فقه اهلسنت به دو دسته مصادیق حیله مشروعه و مصادیق حیله محرمه تقسیم میشود اما مصادیق حیله در حقوق ایران را میتوان به دو بخش؛ مصادیق حیله ناقض قوانین شکلی و مصادیق حیله ناقض قوانین ماهوی تقسیم کرد. در فقه امامیه برای حیلههای مباح راهکار مقابله وجود ندارد اما برای حیلههای حرام دو راهکار پیشنهاد شده است؛ راهکار اخلاقی یعنی تقوا و راهکار فقهی یعنی حکم به حرمت و در فقه اهلسنت تنها راه مقابله با حیله تبعیت از حکم فقهی با استناد به دلیل قرآن و روایت ذکر شده است. راهکارهای مقابله با حیله در حقوق ایران عبارتند از: نظریه انگیزه یا جهت؛ نظریه حسن نیت؛ نظریه منع سوء استفاده از حق؛ نظریه نظم عمومی؛ قاعده تبعیت عقد از قصد؛ قاعده سد ذرایع؛ قاعده یعامل المکلف بنقیض مقصوده.
پرونده مقاله
موضوع تحریف قرآن از جمله مباحثی است که در صدر اول (قرن سوم و چهارم) میان عالمان اسلامی مطرح و به نقض و ابرام پیرامون آن سخن گفتهاند و البته اجماع مرکب بر عدم تحریف به زیاده قائم است و آنچه موضوع خلاف است تحریف به نقیصه میباشد. خوشبختانه عموم علمای فریقین بر این باورند چکیده کامل
موضوع تحریف قرآن از جمله مباحثی است که در صدر اول (قرن سوم و چهارم) میان عالمان اسلامی مطرح و به نقض و ابرام پیرامون آن سخن گفتهاند و البته اجماع مرکب بر عدم تحریف به زیاده قائم است و آنچه موضوع خلاف است تحریف به نقیصه میباشد. خوشبختانه عموم علمای فریقین بر این باورند که این نسخه آسمانی از هر گونه دستبردی مصون ماندهاست و برای اثبات این حقیقت دلائل فراوانی از قرآن،روایات،گواهی تاریخ،تجربه انسانی و....ارائه نمودهاند.در این مقال برآنیم تا این حقیقت را صرفاً از منظر آیه حفظ(حجر/9) از دیدگاه مفسران شیعه و سنی احراز نمائیم. ظاهر قوی و شبیه به نص این کریمهی قرآنی بر مصونیت قرآن از تحریف گواهی میدهد،لکن بعضی از محققان سخنی برخلاف این ظاهر قوی گفته و مجالی برای تشکیک ایجاد کردهاند. آنچه در آیه مورد بحث،مهم و کلیدی است، این است که این آیه بظاهری قوی شاهد مصونیت قرآن از تحریف است و آنچه از تردید و تشکیک در این معنا از جانب قلیلی از محققان ایراد شده همه برخلاف ظاهر نص گونه آیه بوده و در این مقدار تردیدی وجود ندارد.پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ایی انجام شده است.
پرونده مقاله
آیه دهم سوره واقعه را بدان جهت آیه سابقون نامیدهاند که کلمه سابقون در آن به کار رفته است. سابقون کسانی هستند که نهتنها در ایمان پیشگاماند، که در اعمال خیر و صفات و اخلاق انسانی نیز پیشقدماند، آنهااسوه و قدوه مردم، و امام و پیشوای خلق میباشند، و به همین دلیل مقربان چکیده کامل
آیه دهم سوره واقعه را بدان جهت آیه سابقون نامیدهاند که کلمه سابقون در آن به کار رفته است. سابقون کسانی هستند که نهتنها در ایمان پیشگاماند، که در اعمال خیر و صفات و اخلاق انسانی نیز پیشقدماند، آنهااسوه و قدوه مردم، و امام و پیشوای خلق میباشند، و به همین دلیل مقربان درگاه خداوند بزرگ هستند. بنابراین اگر بعضی از مفسران پیشگام بودن آنها را تنها به سبقت در اطاعت خدا یا نمازهای پنجگانه، یا جهاد، یا هجرت، یا توبه، و امثال آن تفسیر کرده اند، هر کدام گوشه ای از این مفهوم وسیع را مورد توجه قرار داده اند، وگرنه این کلمه اینها و غیر اینها از خیرات و برکات را شامل می شود، و نیز اگر در روایات اسلامی گاه سابقون به امیر مؤمنان علی(ع) که نخستین مسلمان از مردان بود تفسیر شده، در حقیقت بیان مصداقهای روشن آن است، ما در این کوتاه نخست به شأن نزول آیه ده سوره واقعه میپردازیم و در ادامه پیشینه السابقون را بیان میکنیم و در انتها ویژگیهای السابقون را در آیات و احادیث فریقین مطرح میکنیم.
پرونده مقاله
وجوب عصمت پیامبران و پاکی آنها از هرگونه آلودگی و گناه یکی از مهمترین مسائل قرآن و روایات، و تقریباً مورد اتفاق علما و دانشمندان مسلمان است. ما در این کوتاه، نخست به بررسی عصیان و عدم عصیان حضرت آدم(ع) از منظر مفسران شیعه و سپس مفسران اهل سنت پیرامون آیه 121 سوره مبار چکیده کامل
وجوب عصمت پیامبران و پاکی آنها از هرگونه آلودگی و گناه یکی از مهمترین مسائل قرآن و روایات، و تقریباً مورد اتفاق علما و دانشمندان مسلمان است. ما در این کوتاه، نخست به بررسی عصیان و عدم عصیان حضرت آدم(ع) از منظر مفسران شیعه و سپس مفسران اهل سنت پیرامون آیه 121 سوره مبارکه طه میپردازیم، سپس در ادامه به روایات فریقین، پیرامون این مطلب میپردازیم تا به عصمت یا عدم عصمت حضرت آدم(ع) و اختلافات موجود در تفاسیر و روایات فریقین پی برده و به شبهات پیرامون آن پاسخ دهیم و نقدهایی را بر برخی نظرات مفسران و تعدادی از روایات وارد میکنیم و به پارهای از شبهات اشاره کرده و پاسخ میدهیم. در انتها نظرات جامع آیت الله سبحانی بر آیات مشکله عصمت یا عصیان آدم را بیان میکنیم و وجود عصمت و عدم عصیان حضرت آدم(ع) را اثبات میکنیم.
پرونده مقاله
آیه 25 سوره انفال، یکی از آیات مورد توجه در تفاسیر فریقین است. بررسی رویکرد مفسران در تفسیر این آیه به روشنی بیانگر آن است که مفسران برای بازکاوی و فهم مدالیل کلام الهی از روشهای مختلفی بهره جسته و در این زمینه از روش و الگوی مشخصی پیروی نکردهاند؛ بلکه هر کدام بر اساس چکیده کامل
آیه 25 سوره انفال، یکی از آیات مورد توجه در تفاسیر فریقین است. بررسی رویکرد مفسران در تفسیر این آیه به روشنی بیانگر آن است که مفسران برای بازکاوی و فهم مدالیل کلام الهی از روشهای مختلفی بهره جسته و در این زمینه از روش و الگوی مشخصی پیروی نکردهاند؛ بلکه هر کدام بر اساس مبانی و اصول مورد پذیرش در نزد خود، به روشی روی آوردهاند. این آیه از سه بخش تشکیل شده که بخش اول یعنی وَاتَّقُواْ فِتْنَةً و میانی یعنی لَّا تُصِیبنَّ الَّذِینَ ظَلَمُواْ مِنکُمْ خَاصَّةً، مشتمل بر ابهامهایی است که مورد توجه مفسران قرار گرفته است. این تحقیق، با نگرش توصیفی- تحلیلی، به بررسی روش مفسران در تفسیر آیه 25 انفال در تفاسیر التبیان، روض الجنان و المیزان از شیعه و تفاسیر جامع البیان، التحریر والتنویر و المنیر از اهل سنت پرداخته است. بررسیها نشانگر آن است که در میان تفاسیر فریقین، تفسیر المیزان از جهت غنای مباحث و در نظر گرفتن جوانب مختلف و نقد و بررسی آنها و ارائه نظر مختار مبتنی بر آیات قرآن، جایگاه ممتازی دارد.
پرونده مقاله
به اعتقاد امامیه، آیات بسیاری در قرآن کریم درباره امامت و ولایت و همچنین مقام و فضائل اهل بیت(ع) است که از جمله آیات در فضائل اهل بیت(ع)، آیه 54 سوره مائده یعنی آیه محبت است که در شأن نزول این آیه اقوال متعددی میان مفسران شیعه و سنی از قرن چهارم تا کنون وجود دارد که اکث چکیده کامل
به اعتقاد امامیه، آیات بسیاری در قرآن کریم درباره امامت و ولایت و همچنین مقام و فضائل اهل بیت(ع) است که از جمله آیات در فضائل اهل بیت(ع)، آیه 54 سوره مائده یعنی آیه محبت است که در شأن نزول این آیه اقوال متعددی میان مفسران شیعه و سنی از قرن چهارم تا کنون وجود دارد که اکثریت اهل سنت آیه را در شأن ابوبکر و اکثر مفسران شیعه آن را در شأن امیر مؤمنان علی(ع) میدانند که در بررسی مصادیق این آیه دو راه وجود دارد: الف) بررسی روایات مؤید شأن نزول ب) بررسی صفات مذکور در آیه شریفه و مفهوم شناسی واژگان آن مفسران در مفهوم شناسی صفات مذکور، تسامح کردهاند که این مقاله سعی دارد در رویکردی جدید با مفهوم شناسی واژگان آیه همچون ارتداد، محبت، نفاق، ولایت، مرض و سلامت قلب و با تکیه بر وحدت سیاق آیات 52 سوره مائده تا 55 سوره مائده، مصادیق مورد نظر آیه را متعیّن نماید.
پرونده مقاله
سوره فجر در مکه نازل شده و همانند بسیاری دیگر از سورههای مکی، آیاتش کوتاه، تکاندهنده، پر محتوا و همراه با هشدارهای فراوان و خطاب است؛ از جمله این خطابها ﴿یَأَیَّتهُا النَّفْسُ الْمُطْمَئنَّة﴾ میباشد. مفسران فریقین در مورد معنای نفس مطمئنه و تطبیق این مفهوم بر مصادی چکیده کامل
سوره فجر در مکه نازل شده و همانند بسیاری دیگر از سورههای مکی، آیاتش کوتاه، تکاندهنده، پر محتوا و همراه با هشدارهای فراوان و خطاب است؛ از جمله این خطابها ﴿یَأَیَّتهُا النَّفْسُ الْمُطْمَئنَّة﴾ میباشد. مفسران فریقین در مورد معنای نفس مطمئنه و تطبیق این مفهوم بر مصادیق خارجی، نظرات مختلفی بیان نمودهاند. نوشتار پیش رو با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی نظرات مفسران فریقین در این موضوع پرداخته است، که در راستای آن به اقوال متفاوتی در مورد نفس مطمئنه دست یافته، که هر کدام به یکی از خصوصیات نفس مطمئنه اشاره داشته و همه آنها به همان معنای لغوی؛ یعنی آرامش قلب بدون اضطراب یا سکونت پس از اضطراب بازگشت میکند و نیز به هشت مصداق رسیده که برخی مصداق آیه را حمزه، برخی حبیب بن عدی، بعضی دیگر عباس، عموی پیامبر(ص) و عدهای نیز رسول خدا(ص)، گروهی امام حسین(ع) و شیعیان ایشان و یا قائلین به ولایت علی(ع) و در مقابل گروهی هم مصداق آیه را خلیفه اول و خلیفه سوم میدانند.
پرونده مقاله
مسئله تعدد زوجات از جمله احکام امضایی است که در نظام حقوقی اسلام مورد شناسایی قرارگرفته است. این حکم برای حمایت از زنانمحروم از زوج، پیش بینی شده است. اعمال محدودیت کمی در تعدد زوجات و دیگر شرایط، از رویکردی واقع بینانه و مصللحت گرایانلهدر جعل آن حکایت دارد. از همین رو، چکیده کامل
مسئله تعدد زوجات از جمله احکام امضایی است که در نظام حقوقی اسلام مورد شناسایی قرارگرفته است. این حکم برای حمایت از زنانمحروم از زوج، پیش بینی شده است. اعمال محدودیت کمی در تعدد زوجات و دیگر شرایط، از رویکردی واقع بینانه و مصللحت گرایانلهدر جعل آن حکایت دارد. از همین رو، از دیرباز فقهای امامیه و اهل سنت با استناد به آیات، روایات و اجماع به بررسی این امر پرداختله ودر کتب خود مشروعیت آن را تبیین ساخته اند اما در این بین این موضوع مخالفینی نیز دارد. همچنین فقها فلریقین بلرای حلدوع تعلددزوجات با استناد به آیات شرط عدل و تمکن مالی را از جمله شرایط موجهه میشناسند. لذا ما در این پژوهش ضمن تبیین ادله مشلروعیتتعدد زوجات در فریقین و ادله مخالفان آن به بررسی شرط عدالت و تمکن مالی به عنوان اساسی ترین شروط مشلروعیت تعلدد زوجلات،خواهیم پرداخت.
پرونده مقاله
یکی از این حقوق زوجین، حق تمکین است و یکی از مصادیق تمکین این است که زن از منزل بدون اذن شوهر خارج نشود. همه ی فقهای اسلامی معتقدند که خروج از منزلِ شوهر بدون اذن او نُشوز محسوب میشود. درباره ی محدوده ی استیذان زوجه در فقه امامیه چند قول بیان شده است: گروهی از فقها، اس چکیده کامل
یکی از این حقوق زوجین، حق تمکین است و یکی از مصادیق تمکین این است که زن از منزل بدون اذن شوهر خارج نشود. همه ی فقهای اسلامی معتقدند که خروج از منزلِ شوهر بدون اذن او نُشوز محسوب میشود. درباره ی محدوده ی استیذان زوجه در فقه امامیه چند قول بیان شده است: گروهی از فقها، استیذان از زوج را بهطور مطلق واجب میدانند؛ گروه دوم، استیذان را مقید به قید منافات نداشتن با حق زوج در استمتاع تام از زوجه میدانند. مذاهب اهل سنت نیز دو دسته تقسیم شدهاند. از تطبیق نظرهای فقهای شیعه و اهل سنت دریافتیم که بیشتر فقهای امامیه و در میان مذاهب اهل سنت بیشتر فقهای مذاهب شافعی، مالکی و حنبلی، قائل به استیذان مطلق بوده و معتقدند، زوجه فقط در موارد ضرورت میتواند بدون اذن شوهر از منزل خارج شود. در مقابل، برخی فقهای شیعه و از میان مذاهب اهل سنت، مذهب حنفیه قائل به استیذان مقید هستندو استیذان را در مواقعی که با حق استمتاع منافات داشته باشد، واجب میدانند؛ البته غالبِ مردان در فحوا، به خروجهای متـداول روزانه راضی می باشند. بعد از مقایسه ی استدلالهای بیانشده از سوی طرفین، به این نتیجه رسیدیم که قول احتیاج به استیذان مطلق، قویتر بوده و دلایلِ آن تمامتر است.
پرونده مقاله
جایگاه شهادت و گواهی به عنوان یکی از ادله اثبات دعوی در فقه قضایی اعم از مدنی و کیفری و اثبات موضوعات حکم شرعی، ضرورت شناخت شرط های معتبر را در فقه و حقوق ایجاب می کند. با توجه به آیات و روایات و مواد قانونی شرط هایی مانند بلوغ، عقل، اسلام، عدالت، عدم تهمت، به عنوان شرط چکیده کامل
جایگاه شهادت و گواهی به عنوان یکی از ادله اثبات دعوی در فقه قضایی اعم از مدنی و کیفری و اثبات موضوعات حکم شرعی، ضرورت شناخت شرط های معتبر را در فقه و حقوق ایجاب می کند. با توجه به آیات و روایات و مواد قانونی شرط هایی مانند بلوغ، عقل، اسلام، عدالت، عدم تهمت، به عنوان شرط های مشترک و شرط هایی مانند ایمان، حریت، نطق و... به عنوان شرط های غیرمشترک پذیرفته شده است. برخی از شرط ها مانند طهارت مولد هم مورد اختلاف است که با توجه به دلایل فریقین مورد بررسی قرار گرفته است.
پرونده مقاله
امروزه، اشتغال، زنان گریزناپذیر گردیده است. از دیگر سو، خروج از منزل شوهر بدون اذن او، نُشوز محسوب میشود. درباره ی محدوده استیذان زوجه برای خروج از منزل، گروهی از فقها، استیذان از زوج را بهطور مطلق واجب و گروهی به قید منافاتنداشتن با حق زوج در استمتاع تام از زوجه، مق چکیده کامل
امروزه، اشتغال، زنان گریزناپذیر گردیده است. از دیگر سو، خروج از منزل شوهر بدون اذن او، نُشوز محسوب میشود. درباره ی محدوده استیذان زوجه برای خروج از منزل، گروهی از فقها، استیذان از زوج را بهطور مطلق واجب و گروهی به قید منافاتنداشتن با حق زوج در استمتاع تام از زوجه، مقیّد میدانند؛ هرچند زوجه نیز در صورت ضرورت میتواند از خانه خارج و به اشتغال بپردازد. همه ی مذاهب اسلامی اتفاق نظر دارند اگر اشتغال زوجه - چه خارج از منزل، چه داخل منزل- با حق استمتاع تام زوج در تنافی باشد، به اذن زوج نیاز دارد. فقه فریقین همراستای با هم بیان می کنند اشتغال زوجه نباید با مصلحت خانواده و همچنین با شؤون زوجین و وظیفه مشارکت در تربیت فرزندان و تحکیم خانواده در تنافی باشد. طبق وظیفه ریاست و اداره ی خانواده، زوج میتواند بر روابط و رفت و آمدهای زوجه نظارت داشته باشد. از آنسو، طبق اصل آزادی اراده، زوجه میتواند در تمام اموال خود تصرّف نماید و زوج حق ندارد در امور شخصی زوجه دخالت کند؛ هرچند اجازه از زوج، امری حَسَن بهشمار میرود.
پرونده مقاله
تمکین زوجه به معنای انجام وظایف زناشویی است. در مقابل، شوهر نیز وظایفی بر عهده دارد که یکی از آنها پرداخت نفقه، مطابق عرف و قانون میباشد. برای اثبات وجوب و حدود تمکین و وجوب نفقه می توان از آیات و روایات زیادی استفاده کرد. مسأله اصلی این نوشتار چگونگی ارتباط بین تمکین چکیده کامل
تمکین زوجه به معنای انجام وظایف زناشویی است. در مقابل، شوهر نیز وظایفی بر عهده دارد که یکی از آنها پرداخت نفقه، مطابق عرف و قانون میباشد. برای اثبات وجوب و حدود تمکین و وجوب نفقه می توان از آیات و روایات زیادی استفاده کرد. مسأله اصلی این نوشتار چگونگی ارتباط بین تمکین با نفقه و بیان مبانی آن در فقه فریقین است. فقهای امامیه درباره موجبات الزام به انفاق سه دیدگاه دارند. مشهور فقها، تمکین را همانند عوض یا شبه عوض در برابر نفقه قرار داده اند. گروهی معتقدند عقد، سبب وجوب انفاق است و فقط نشوز باعث سقوط نفقه خواهد شد. برخی نیز نفقه را در مقابل حق ریاست شوهر بر خانواده می دانند. در میان فقهای عامه دو نظر وجود دارد. مشهور معتقدند زن ناشزه استحقاق نفقه ندارد. در مقابل فقهای فرقه ظاهریه و حکم بن عتیبه، زن ناشزه را مستحق نفقه می دانند. اختلاف مبانی یادشده دارای آثار حقوقی متفاوتی است. مثلاً در صورت اختلاف در پرداخت نفقه با توجه به مبنای یاد شده مدعی و یا مدعی علیه متفاوت خواهد بود. بدین گونه چگونگی ارتباط بین تمکین با نفقه و مبانی آن در فقه فریقین مورد بررسی قرار گرفت.
پرونده مقاله
به گواهی میراث مکتوب فقه اسلامی، بسیاری از احکام و فروع فقهی، به عدالت، مشروط است. این واقعیت، اهمیت و ضرورت تعریف و مفهوم شناسی عدالت فقهی را اهمیت و ضرورت میبخشد؛ از این رو، فقهاء مذاهب اسلامی (شیعه، مالکی، حنفی، شافعی و حنبلی)، دربارهی مفهوم شناسی عدالت در فقه، با چکیده کامل
به گواهی میراث مکتوب فقه اسلامی، بسیاری از احکام و فروع فقهی، به عدالت، مشروط است. این واقعیت، اهمیت و ضرورت تعریف و مفهوم شناسی عدالت فقهی را اهمیت و ضرورت میبخشد؛ از این رو، فقهاء مذاهب اسلامی (شیعه، مالکی، حنفی، شافعی و حنبلی)، دربارهی مفهوم شناسی عدالت در فقه، با عبارات متعدد و متفاوت، اظهارنظر کردهاند و در نتیجه، ادبیات فقه اسلامی، تعاریف متعددی را برای عدالت فقهی، بیان میدارد. نوشتار پیش رو، تعریف عدالت را در فقه مذاهب اسلامی میجوید و ماهوی و واقعی بودن و یا ظاهری و عارضی بودن اختلاف بین این تعاریف را میکاود و با رویکردی تقریب گرایانه، این گمانه را به محک بررسی مینشیند که تعاریف به ظاهر متفاوت از عدالت در ادبیات فقه اسلامی، محصول شیوهی بیان و هماهنگی با ادبیات رایج در هر مذهب فقهی است و با استناد به توضیحات فقیهان هر یک از مذاهب اسلامی (شیعه، مالکی، حنفی، شافعی و حنبلی)، به تحلیل عمدهترین تعاریف عدالت فقهی روی میآورد که در کتب فقهی مسطور است و در پایان پژوهش، به این نتیجه دست مییابد که همهی تعاریف بیان شده برای عدالت فقهی، در مذاهب اسلامی، بر مفهومی واحد، همگرا و دارای اتفاق هستند و از این رو، عدالت، در ادبیات فقه مذاهب اسلامی، تنها، دارای یک معنی است؛ امتثال واجبات، اجتناب از کبائر و عدم اصرار بر ارتکاب صغائر. اما میتوان گفت در باب معاملات عدالت نفسانی حداقلی شهود و در ابواب مربوط به قضاء، حدود و قصاص عدالت نفسانی حداکثری مورد توجه میباشد.
پرونده مقاله
در این نوشتار سیر مواجهه مفسرانِ فریقین درباره تفسیر واژه کوثر بررسی شده و تطور تاریخی گرایش مفسران به اقوال مربوط به کثرت نسل انعکاس یافته است. توسعۀ معنایی و مصداقیِ واژه کوثر که به تدریج در قالب نظریه به کتب تفسیری راه یافته، حاکی از این است که مفسران به مصادیق روایی چکیده کامل
در این نوشتار سیر مواجهه مفسرانِ فریقین درباره تفسیر واژه کوثر بررسی شده و تطور تاریخی گرایش مفسران به اقوال مربوط به کثرت نسل انعکاس یافته است. توسعۀ معنایی و مصداقیِ واژه کوثر که به تدریج در قالب نظریه به کتب تفسیری راه یافته، حاکی از این است که مفسران به مصادیق روایی کوثر که همان نهر بهشتی است، اکتقاء نکرده و با کاوش در معنای لغوی و قرائن موجود در سوره و بخصوص سیاق سوره کوثر، مصادیق وسیعتری از جمله کثرت نسل را برای تفسیر واژه کوثر پذیرا شده-اند. لذا هرچه به قرون اخیر نزدیکتر میشویم، توجه مفسران به مصادیق عینی تر از جمله خیر نسلی بیشتر شده و به تدریج بر تعداد این دسته از مفسران افزوده شده است. کثرت نسل پیامبر بعنوان یکی از مصادیق خیر کثیر از این حیث که ملازم با توجه به دختر گرامی پیامبر بوده، در قرون اخیر مفسران را به تأمل بیشتر در فقرات سوره و بهره گیری از شواهد تاریخی واداشته و در نتیجه فاطمه نه تنها بعنوان واسطه و مجرای این خیر، بلکه فاطمه زهرا بعنوان مصداق اتم کوثر به صورت نظریه ای مطرح به منابع تفسیری راه یافته است. تکثیرِ کمی و کیفی نسل پیامبر و انتساب آن به حضرت فاطمه از این نظر که مستند به قرائن لغوی، معنایی و تاریخی میباشد نشان دهنده منزلتِ قرآنی حضرت زهرا نیز تلقی میشود.
پرونده مقاله
به شهادت تاریخ اعجاز ادبیِ قرآن از اولین عوامل جذبِ مخاطب اولیه و تعجیز آن بوده است، اما رویکرد برخی از قوت اثریِ اعجاز ادبی در دوران متقدم و تضعیف آن در معاصر به دلیل اثبات اعجاز معنوی یا محتوایی حکایت دارد. لذا پژوهش حاضر در پی شناسایی سیر تحول اعجاز ادبی قرآن در معا چکیده کامل
به شهادت تاریخ اعجاز ادبیِ قرآن از اولین عوامل جذبِ مخاطب اولیه و تعجیز آن بوده است، اما رویکرد برخی از قوت اثریِ اعجاز ادبی در دوران متقدم و تضعیف آن در معاصر به دلیل اثبات اعجاز معنوی یا محتوایی حکایت دارد. لذا پژوهش حاضر در پی شناسایی سیر تحول اعجاز ادبی قرآن در معاصر است. از این رو روش پژوهش حاضر تحلیلی و توصیفی، حاصل از گردآوری اطلاعات کتابخانهای و اسنادی در منظومه آراء فریقین است و نتایج بدست آمده نشان میدهد نمیتوان اعجاز و وجوه آن را مستقل و در عرض، یا مستقل اما بیارتباط به هم دانست، بلکه طرحی به نام نظام اعجاز قرآن همۀ وجوه اعجاز از جمله وجوه ادبی را مرتبط به هم و تشعشعی از نور حقیقت اعجاز بر مدار هدف نزول قرآن، یعنی هدایتگری قرار میدهد که تطبیق آراء قدما و معاصران نیز با سیری متفاوت اما مؤید آن است. لذا همواره اعجاز ادبی و وجوه شناخته شده آن مهم است و سیری رو به این تحول دارد تا با ظهور امام عصر کامل شود.
پرونده مقاله
باور به منجی موعود در اسلام به صورتی هر چه واضحتر جلوه کرده است. اخبار این باب به اندازهای صریح و گسترده بوده و با نقل اجماعی روایت شده است که بهرغم گذشت قرنها، پیشامد فراز و فرودها در تاریخ و سوء استفادههای بیسابقه جریانات تاریخی از آن باور، هنوز می توان به آنها چکیده کامل
باور به منجی موعود در اسلام به صورتی هر چه واضحتر جلوه کرده است. اخبار این باب به اندازهای صریح و گسترده بوده و با نقل اجماعی روایت شده است که بهرغم گذشت قرنها، پیشامد فراز و فرودها در تاریخ و سوء استفادههای بیسابقه جریانات تاریخی از آن باور، هنوز می توان به آنها استناد نمود. این که مهدی از عترت و آخرینِ فرد از سلالة پیامبر اسلام (ص) است و با آمدن او قبل از پایان دنیا عدل و داد حاکم میشود و ...، هماهنگ و بهطور اجماعی در اهم جوامع حدیثی فریقین ثبت شده است. در این میان به سبب قرنها وجود اختلاف مذهبی، اختلافاتی هم در باره برخی ابعاد این موضوع، چون تبار، نام پدر و یا ولادت حضرت (ع) بروز کرده که به نظر می رسد با بررسی و تحلیل بیطرفانۀ علمی برطرف گردد و معلوم میشود موعود اسلام کسی جز امام دوازدهم از امامان اهل بیت (ع)، یعنی محمد بن حسن عسکری(ع)، نیست که به تقدیر الهی ولادت و حیاتش چون برخی انبیای عظام، مثل یوسف (ع)، موسی (ع) و عیسی (ع) نامتعارف رقم خورده و به همین دلیل هم، معصومان (ع) بهطور ویژه او را معرفی کردهاند.
پرونده مقاله
عمده فقهای شیعه و فقهای اهل سنت پیوند اعضا را در صورتی كه حفظ انسان (چه مسلمان، چه كافر) بر آن متوقف باشد را بطور مطلق جایز میدانند و اگر حفظ حیات انسان بر آن توقف نداشته باشد مشروط بر شرایط دیگری است كه در بین فقهای امامیه و اهل سنت اختلافی است. اما در كشورهای امریکای چکیده کامل
عمده فقهای شیعه و فقهای اهل سنت پیوند اعضا را در صورتی كه حفظ انسان (چه مسلمان، چه كافر) بر آن متوقف باشد را بطور مطلق جایز میدانند و اگر حفظ حیات انسان بر آن توقف نداشته باشد مشروط بر شرایط دیگری است كه در بین فقهای امامیه و اهل سنت اختلافی است. اما در كشورهای امریکایی و اروپایی از جمله فرانسه پیوند اعضا بعد از انجام پنج آزمایش تشخیص وقوع مرگ مغزی جائز است. در حقوق فرانسه مرگ مغزی به منزله مرگ تلقی می¬شود ودر صورت تائید مرگ مغزی، مجوز استفاده از اعضای بدن مردگان مغزی برای پیوند اعضا استفاده می¬شود. پرسش اصلی این پژوهش عبارت است از این که پیوند اعضاء از دیدگاه حقوق موضوعه و فقه فریقین و حقوق فرانسه چگونه بیان شده است؟ فرضیه ای كه برای پرسش اصلی پژوهش مطرح است، عبارت است از: به نظر می رسد در این نظام های مختلف در پیوند اعضاء، ماهیت تمام احکام شرعی و قانونی یکی است و بین پیوند اعضای مسلمان به غیر مسلمان در موارد غیر ضرور در بین فریقین و حقوق فرانسه تفاوتی باشد و در سایر موارد تمایز خاصی در حوزه اجرای پیوند وجود ندارد. پژوهش حاضر به روش تحلیلی توصیفی می باشد. جمع آوری اطلاعات بر اساس روش گردآوری كتابخانه ای است. از آیات قرآن، منابع معتبر اسلامی، كتب فقهی و احادیثی كه تبیین كننده مفارقت روح از بدن و مسئله مرگ بودند، بهره لازم گرفته شد.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد