فتوّت

دسترسی آزاد مقاله

1 - جوانمردی، عیاری و فتوّت در قبل و بعد از اسلام
علی زرینی محمد شفیع صفاری رضا سمیع زاده

جوانمردی یک خصلت ارزشمند و آیینی کهن با آداب و اصول اخلاقی خاص خود و میراث گرانقدر ایرانی و اسلامی است. براساس منابع موجود ظاهراً سرچشمه های آن را در مشرق‌زمین و بخصوص در ادیان و آیین های ایران باستان باید جست. درباره جوانمردی و فتوّت نگارندگان در فتوّت‌نامه‌ها و کتب عر چکیده کامل

جوانمردی یک خصلت ارزشمند و آیینی کهن با آداب و اصول اخلاقی خاص خود و میراث گرانقدر ایرانی و اسلامی است. براساس منابع موجود ظاهراً سرچشمه های آن را در مشرق‌زمین و بخصوص در ادیان و آیین های ایران باستان باید جست. درباره جوانمردی و فتوّت نگارندگان در فتوّت‌نامه‌ها و کتب عرفانی نظرهای گوناگون دارند. گروهی خاستگاه جوانمردی و فتوّت را ایران، به‌ویژه ایران پیش از اسلام می‌دانند و دسته‌ای دیگر در پی سرچشمه‌ای اسلامیبرای این جریان هستند. در این پژوهش خاستگاه و ریشه‌های جوانمردی و فتوّت، عیاری و پهلوانی در ادیان و آیین‌های ایران باستان و نیز آداب و اصول جوانمردی در قبل و بعد از اسلام، نقاط اشتراک و وجوه اختلاف آن‌ها بر اساس منابع موجود به‌ویژه دو منبع مهم سمک‌ عیار و فتوّت‌نامه ‌سلطانی بررسی شده است؛ هم‌چنین سعی شده تا صفات و فضیلت‌های اخلاقی، ارزش‌ها و سنن ملی، دینی، اجتماعی و اسلامی این جریان بیان گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - مطالعه تطبیقی سیمای امام علی(ع) در آیینه فتوّت، با رویکرد به چند اثر ادبی
نجمیّه کریمی حسین آذر پیوند غلامرضا تمیمی

10.30495/clq.2021.683770

فتوّت، یک حرکت اجتماعی و تکانه روحی از فرهنگ و تمدّن ایران باستان است که از آغاز ورود فرهنگ اسلامی به جغرافیای گسترده ایران، در میان توده مردم اثرگذار بوده و به نوعی با فرهنگ اسلامی درآمیخته است. این پژوهش به روش تحلیل محتوایی کیفی و با مراجعه به منابع و اسناد معتبر کتا چکیده کامل

فتوّت، یک حرکت اجتماعی و تکانه روحی از فرهنگ و تمدّن ایران باستان است که از آغاز ورود فرهنگ اسلامی به جغرافیای گسترده ایران، در میان توده مردم اثرگذار بوده و به نوعی با فرهنگ اسلامی درآمیخته است. این پژوهش به روش تحلیل محتوایی کیفی و با مراجعه به منابع و اسناد معتبر کتابخانه‌ای، به مشاهده سیمای امام علی(ع) در فتوت نامه سلطانی از ادبیات فارسی و رسالۀ الفتوة فی الاسلام، یوسف بن صوشه و کتاب الصلة بین التصوف والتشیع کامل مصطفی الشیبی، از ادبیات عرب، پرداخته است. در طول تاریخ بسیاری از جوانمردان و عیّارانِ شیعه و سنّی که مبانی شریعت و طریقت را باور داشتند، امام علی(ع) را پیشوای جوانمردان و نقطه قوتِ این جریان فکری می‌دانستند. حضور تاریخی و پشتوانه معنوی حضرت علی(ع) شاه مردان به عنوان رهبر اهل فتوّت موجب شد که با شعار لا فتی الّا علی یار و یاور بینوایان باشند و با ستمگران مبارزه کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بررسی اثرپذیری سبک فتوت‌نامه‌ی سلطانی از سبک گلستان و رسالات منثور سعدی با رویکرد آیات قرآنی بر پایه نظریه بینامتنیت
نجمیّه کریمی حسین آذرپیوند غلامرضا تمیمی تواندشتی

فتوّت یا جوانمردی، یک حرکت اجتماعی و تکانه‌ی روحی در فرهنگ ایران باستان بوده که از زمان ورود دین مبین اسلام به جغرافیای گسترده ی ایران، با فرهنگ قرآنی و مبانی شریعت محمدی (ص) درآمیخته و درمیان توده‌ی مردم آن روزگار رواج یافته است. این پژوهش به روش تحلیل کیفی محتوا و با چکیده کامل

فتوّت یا جوانمردی، یک حرکت اجتماعی و تکانه‌ی روحی در فرهنگ ایران باستان بوده که از زمان ورود دین مبین اسلام به جغرافیای گسترده ی ایران، با فرهنگ قرآنی و مبانی شریعت محمدی (ص) درآمیخته و درمیان توده‌ی مردم آن روزگار رواج یافته است. این پژوهش به روش تحلیل کیفی محتوا و با مراجعه به اسناد و مدارک معتبر کتابخانه‌ای، اثرپذیری سبک فتوت نامه‌ی سلطانی را از سبک گلستان و رسالات سعدی، بر اساس نظریه بینامتنیت مورد بررسی قرار داده و به این نتایج دست یافته است که: فتوت نامه سلطانی بیشترین اثرپذیری را از آیات نورانی و سوره های مبارک قرآن مجید و آثار سعدی شیرازی داشته است. واعظ کاشفی معارف قرآنی و مبانی عرفان اسلامی را به شیوه ی نثر آمیخته با نظم و تقلیدی استادانه از مقامات حریری، بدیع‌الزمان و سعدی شیرازی آراسته است. چون احوال نفسانی، شخصیت افراد را می سازد و شاعر نیز مانند دیگر افراد اجتماع، تحت تأثیر احوال نفسانی و احساسات و عواطف قرار می گیرد و شخصیت هنری او که در واقع سبک او به شمار می رود از این طریق تکوین می یابد. پس اگر دو یا چند شاعر همزمان در جغرافیایی خاص می زیسته و شعر می سروده اند لزوما نمی توان گفت دارای سبکی یکسان می باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - آیین های مشترک سمک عیّار با فتوّتنامة سلطانی
علی زرینی رقیه کاردل ایلواری

ذخیرهها و میراث فرهنگی جوامع متمدن، قوای دفاعی معنوی در مقابل هجوم بیماریهای فرهنگی و معنوی است. اعتقادات و آیینهای هر ملتی در صورت بروز بحران، می‌توانند جامعه را از آسیبها و بیماریهای اجتماعی و فرهنگی مصون بدارند. بویژه در شرایطی که مجموع نظام ارزشی کهن در حال بی چکیده کامل

ذخیرهها و میراث فرهنگی جوامع متمدن، قوای دفاعی معنوی در مقابل هجوم بیماریهای فرهنگی و معنوی است. اعتقادات و آیینهای هر ملتی در صورت بروز بحران، می‌توانند جامعه را از آسیبها و بیماریهای اجتماعی و فرهنگی مصون بدارند. بویژه در شرایطی که مجموع نظام ارزشی کهن در حال بیاعتبار شدن و نظام ارزشی جدید بیگانه در حال استقرار و جایگزینی میباشد. این ذخائر فرهنگی و اخلاقی که به صورت رسوم عرفی و آداب قدیمی در بَطن جامعه و لایههای درونی آن وجود دارد با تجلی خود و بهوسیلة افزایش قدرت اعتقادی و باورهای معنوی و اخلاقی افراد جامعه میتواند ضایعات اخلاقی و اجتماعی را کاهش دهد. از جمله آثاری که در رابطه با آیین فتوّت و جوانمردی نوشته شده، دو اثر (سمک عیّار و فتوّت نامة سلطانی) سراسر سرشار از اندیشهی فتوّت و آیین جوانمردی است. در این پژوهش سعی شد تا به پنجاه و یک آیین مشترک بین دو اثر پرداخته شود و مورد بررسی و تحلیل قرار گیرند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - تأملی در آداب و رسوم و مسائل اجتماعی اهل فتوّت در متون نثر عرفانی تا پایان قرن ششم هجری
سیده مریم ابوالقاسمی نسرین فخیمی

آیین فتوت و جوانمردی به عنوان طریقه‌ای شناخته شده در میان مردم، در طول تاریخ جایگاهی چشمگیر داشته است. جوانمردان همواره به صفاتی چون فداکاری، از خودگذشتگی، ایثار، شجاعت، سخاوت و... مشهور بوده‌اند. این آیین از پیشینه‌ای بسیار طولانی برخوردار است و حتی قدمت آن را به دوران چکیده کامل

آیین فتوت و جوانمردی به عنوان طریقه‌ای شناخته شده در میان مردم، در طول تاریخ جایگاهی چشمگیر داشته است. جوانمردان همواره به صفاتی چون فداکاری، از خودگذشتگی، ایثار، شجاعت، سخاوت و... مشهور بوده‌اند. این آیین از پیشینه‌ای بسیار طولانی برخوردار است و حتی قدمت آن را به دوران پیش از اسلام می‌رسانند. طریقه فتوت و جوانمردی دارای رویکردهای مهم و گوناگونی است که از جمله مهمترین و شاخص‌ترین آن ها می‌توان به رویکرد اجتماعی آن اشاره کرد. به گواهی تاریخ، جوانمردان در مسائل اجتماعی نقش بسیار مهم وتأثیرگذار بر عهده داشته و همواره موجد تحرکات و جنبش‌های اجتماعی بوده‌اند. اهل فتوت در کنار نقش اجتماعی خوددارای آداب و رسوم ویژه‌ای نیز بوده‌اند که پیوسته خودرا ملزم به رعایت آن می‌دانسته‌اند. این آداب و رسوم کمابیش در متون نثر عرفانی جلوه یافته است. در این پژوهش قصد داریم تا به بررسی مسائل اجتماعی و چگونگی انعکاس آداب و رسوم اهل فتوت در متون نثر عرفانی تا پایان قرن ششم هجری بپردازیم. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه‌ای و اسنادی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - فتوّت و جوانمردی در سیره و کلام حضرت علی (ع)
علی زرینی رضا سمیع‌زاده

فتوّت شعبه‌ای از علم تصوف است که راه و رسم‌های آن ساده، عملی و درخور فهم عامه مردم است. حضرت علی (ع) فتوّت و جوانمردی را بهترین جلوه دین و زیباترین زینت انسان می‌دانند. آنچه که حضرت علی (ع) را برای جوانمردان و اهل فتوّت در جایگاه قطب فتوّت نشانده، ویژگی‌های اخلاقی آن حض چکیده کامل

فتوّت شعبه‌ای از علم تصوف است که راه و رسم‌های آن ساده، عملی و درخور فهم عامه مردم است. حضرت علی (ع) فتوّت و جوانمردی را بهترین جلوه دین و زیباترین زینت انسان می‌دانند. آنچه که حضرت علی (ع) را برای جوانمردان و اهل فتوّت در جایگاه قطب فتوّت نشانده، ویژگی‌های اخلاقی آن حضرت است که در اعمال و کلام آن بزرگوار پدیدار است. ویژگی‌های اخلاقی آن امام همام از دیرباز مورد توجه علمای اخلاق و نگارندگان بوده است لذا در بسیاری از متون دینی و فتوّت‌نامه‌ها به سیره پاکیزه آن بزرگوار استناد و استدلال نموده‌اند. در این پژوهش شرایط، نشانه‌ها، آیین و اصول فتوّت و جوانمردی در سیره و کلام آن حضرت مورد بررسی قرار گرفته و به صفات و خصلت‌های امیرالمؤمنین به‌عنوان قطب فتوّت و سرمشق جوانمردان پرداخته شده است. پرونده مقاله

فهرست مقالات فتوّت

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی