زمینه و هدف: مدلسازی کیفیت آب رودخانهها میتواند بهعنوان یکی از مؤثرترین ابزارها در جهت مدیریت کیفیت آب رودخانهها و کاهش تبعات مسایل محیط زیستی ناشی از ورود آلایندهها به آن مورد استفاده قرار گیرد. هدف از مقاله حاضر استفاده از مدل معتبر QUAL2Kw.5.1 در راستای مدلساز چکیده کامل
زمینه و هدف: مدلسازی کیفیت آب رودخانهها میتواند بهعنوان یکی از مؤثرترین ابزارها در جهت مدیریت کیفیت آب رودخانهها و کاهش تبعات مسایل محیط زیستی ناشی از ورود آلایندهها به آن مورد استفاده قرار گیرد. هدف از مقاله حاضر استفاده از مدل معتبر QUAL2Kw.5.1 در راستای مدلسازی کیفیت آب در رودخانه شاهرود میباشد.
روش بررسی: در مقاله حاضر ازمدل QUAL2Kw.5.1 برای مدلسازی هفت پارامتر کیفیت آب شامل اکسیژن محلول، اکسیژنخواهی بیوشیمیایی، قلیاییت، کل مواد جامد محلول، هدایت الکتریکی، فسفر کل و نیتروژن کل در چهار دوره زمانی در رودخانه شاهرود استفاده شده است. به منظور واسنجی مدل از دادههای آبان 1386 و تیر 1387 و برای صحتسنجی مدل از دادههای شهریور 1387 و مهر 1387 استفاده شده است. واسنجی خودکار ضرایب مدل با استفاده از الگوریتم ژنتیک موجود در مدل انجام شده است. به منظور مقایسه نتایج شبیهسازی شده مدل با دادههای مشاهداتی از دو پارامتر آماری شامل ضریب تبیین و میانگین قدرمطلق خطا استفاده شده است.
یافتهها: مهمترین ضرایب واسنجی شده در مدل مربوط به مواد جامد معلق، اکسیژنخواهی بیوشیمیایی، نیتروژن و فسفر میباشد. مدل در شبیهسازی پارامترهای pH و هدایت هیدرولیکی با مقادیر میانگین قدرمطلق خطای 19/0 و 89/163 در مرحله صحتسنجی بهترتیب بیشترین و کمترین دقت را از خود نشان داد. به طور میانگین حداقل و حداکثر اکسیژن محلول اندازهگیری شده در رودخانه شاهرود در شهریور 1387 و مهر 1387 و بهترتیب برابر 93/6 و 99/9 میلیگرم بر لیتر اندازهگیری شده است. همچنین بیشترین و کمترین دقت مدل در شبیهسازی این پارامتر مربوط به تیر و مهر 1387 با میانگین قدرمطلق خطای برابر 86/0 و 29/1 میباشد. همچنین نتایج نشان داده که مدلسازی هیدرولیکی دقیق از تغییرات پارامترهای هیدرولیکی رودخانه و جریان در طول رودخانه تأثیر زیادی در مدلسازی کیفیت آب رودخانه دارد.
بحث و نتیجهگیری: نتایج مقاله حاضر دقت مناسب مدل QUAL2Kw.5.1را در شبیهسازی پارامترهای کیفیت آب رودخانه شاهرود نشان میدهد. از طرف دیگر دقت شبیهسازی هر پارامتر با توجه به مقدار تغییرات آن در طول رودخانه متغیر میباشد. به نحویکه هر چه تغییرات یک پارامتر در طول رودخانه و در بازههای مختلف کمتر باشد، دقت مدل در شبیهسازی این پارامتر بیشتر خواهد بود.
پرونده مقاله
مدل سازی آب های زیرزمینی به دلیل کارآیی بالا و هزینه های کمتر نسبت به روش های دیگر به عنوان ابزار مدیریتی منابع آب مورد توجه قرار گرفته است. در تحقیق حاضر به ارزیابی اثر شبکه آبیاری و زهکشی مارون بر منابع آب زیرزمینی شمال دشت بهبهان با استفاده از مدل عددی تفاضل محدود و چکیده کامل
مدل سازی آب های زیرزمینی به دلیل کارآیی بالا و هزینه های کمتر نسبت به روش های دیگر به عنوان ابزار مدیریتی منابع آب مورد توجه قرار گرفته است. در تحقیق حاضر به ارزیابی اثر شبکه آبیاری و زهکشی مارون بر منابع آب زیرزمینی شمال دشت بهبهان با استفاده از مدل عددی تفاضل محدود و به کمک نرم افزار GMS با کد MODFLOW2000 پرداخته شده است. دشت بهبهان با وسعت 484 کیلومتر مربع در جنوب شرقی استان خوزستان واقع شده است. بعد از انتخاب بسته نرم افزاری مناسب اقدام به ایجاد مدل مفهومی در ماژول نقشه گردید. سپس منطقه مورد مطالعه به شبکه ای منظم تقسیم شد. به این ترتیب مدل برای دوره زمانی یک ماهه (شهریورماه 1395) به عنوان حالت ماندگار و در یک دوره زمانی یکساله (مهر الی شهریور ماه سال آبی 96-1395) در حالت غیر ماندگار شبیه سازی شد. در نهایت مدل در بازه زمانی یک ساله از مهرماه 1396 تا شهریور ماه 1397 صحت سنجی شد. بعد از انجام واسنجی و صحت سنجی مدل و اطمینان خاطر از اینکه مدل می تواند شرایط واقعی آبخوان را شبیه سازی نماید، از مدل به عنوان ابزار مدیریتی مناسب استفاده شد. برخی از سناریوهای مدیریتی نظیر وضعیت آبخوان در شرایط خشکسالی، ترسالی، کاهش بهره برداری از شبکه و احداث چاه جدید توسط مدل نیز شبیه سازی شد. با توجه به سطح ایستابی پیش بینی شده توسط مدل، در صورت تداوم وضعیت کنونی تا 10 سال آینده، سطح ایستابی در پیزومترهای B16 و B18 به ترتیب به میزان 75/4 و 07/3 متر بالاتر از وضعیت کنونی پیش بینی می شود که به علت تاثیر شبکه آبیاری خواهد بود. در چنین شرایطی، زون تبخیری توسعه زیادی نخواهد یافت و از این جهت آبخوان به جز محدوده اطراف پیزومتر B18 که دارای عمق تبخیری است دارای مشکل نخواهد بود.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد