• فهرست مقالات شیخ محمود شبستری

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - شیخ محمود شبستری و مسئلۀ کثرت ادیان
        عباس گوهری امین رضا نوشین
        سنجش، تأیید یا تکذیب هیچ یک از آرای معطوف به واقعیت کثرت ادیان، همچون حصرگرایی 4شمول گرایی 5 یا کثرت گرایی 6 دینی، که از مهم ترین مباحث دو حوزۀ فلسفۀ دین و کلام جدید به شمارمی آیند، مقصود این نوشتار نیست. بلکه این پژوهش بی هیچ ارزشداوری، تنها در پی تبیین رویکرد یکی ازمت چکیده کامل
        سنجش، تأیید یا تکذیب هیچ یک از آرای معطوف به واقعیت کثرت ادیان، همچون حصرگرایی 4شمول گرایی 5 یا کثرت گرایی 6 دینی، که از مهم ترین مباحث دو حوزۀ فلسفۀ دین و کلام جدید به شمارمی آیند، مقصود این نوشتار نیست. بلکه این پژوهش بی هیچ ارزشداوری، تنها در پی تبیین رویکرد یکی ازمتأملان و عارفان شهیر ایرانی اسلامی نسبت به مقولۀ کثرت ادیان است و می کوشد تا پرده از چهرۀ رأیخاص وی دربارۀ این مقولۀ مهم بردارد. هرچند که در حاشیه، به خود مدعای کثر تگرایی و رابطۀ آن باتجارب دینی نیز می پردازد و از منظری پدیدار شناختی، این دو امر را بررسی می کند.شیخ محمود شبستری که از عرفای نامدار ایرانی اسلامی، و از نظریه پردازان عرصۀ اندیشۀ دینیعرفانی به شمار می آید، محور و منظور این نوشتار است. وی که در ارایۀ آرای مربوط به دین، بر بنیادجهان بینی عرفانی تکیه دارد، کوشیده است تا حاصل تأملات خویش را به هر دو زبان نظم و نثر، و در مطاویآثاری ارجمند اما موجز به ظهور رساند. از وی، همچون برخی دیگر از عرفا، دربارۀ مقولۀ کثرت ادیان نیزرأی و نظری باقی مانده است. قصد این نوشتار پرداختن به رأی واقعی او دربارۀ مسئلۀ تکثر ادیان است، تابدین وسیله شعاعی هرچند کم رنگ، به ویژه دربارۀ آرای معطوف به کثرت ادیان بر اندیشۀ شبستری به طورخاص، و عرفان اسلامی به طور عام بیافکند و رأی شیخ را در این باره بازنماید. نگارنده برآن باور است کهحاصل کار نه تنها به شبستری، که به سایر عارفان اسلامی نیز قابل تعمیم است، زیرا همگی این بزرگان، چنانکه فروتر تبیین خواهیم نمود، از نظر فکری و به ویژه فلسفی، در یک محدودۀ زمانی و تحت سیطرۀ یک نظامو سنت اندیشگانی واحد به سر می برده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تجلّی قرآن و حدیث در سعادت نامۀ شیخ محمود شبستری
        حمید عدالت فر سید محسن ساجدی راد محمدعلی آتش سودا
        قرآن، نوری است از نور النوّر به پیامبر گرامی اسلام به واسطۀ جبرییل امین نازل شده است. این کتاب آسمانی چارچوب و اساس دین اسلام را تشکیل می دهد، لذا نخستین کتاب و راهنمای اصلی مسلمین است. قرآن و حدیث پیامبر و ائمۀ اطهار، فرقان و جان مایۀ فرهنگ مسلمانان بوده و در زندگی آنا چکیده کامل
        قرآن، نوری است از نور النوّر به پیامبر گرامی اسلام به واسطۀ جبرییل امین نازل شده است. این کتاب آسمانی چارچوب و اساس دین اسلام را تشکیل می دهد، لذا نخستین کتاب و راهنمای اصلی مسلمین است. قرآن و حدیث پیامبر و ائمۀ اطهار، فرقان و جان مایۀ فرهنگ مسلمانان بوده و در زندگی آنان راه جُسته است. آثار ادبی و هنری و عرفانی مسلمانان با استناد به قرآن و احادیث نبوی، سندیت پیدا می کند. ادبیات و زبان فارسی نیز از آن بهره مند گردیده است. از جمله آثار ادبی و عرفانی، کتاب سعادت نامه شیخ الاسلام شیخ محمود شبستری، فقیه و عارف برجستۀ سدۀ هشتم هجری را می توان نام برد. این منظومه دارای سه هزار بیت و هشت باب در قالب مثنوی و در وزن خفیف حدیقه الحقیقه سنائی سروده شده است که هر باب دارای فصل ها و حکایات و تمثیلات می باشد. این منظومه دربارۀ معرفت ذات واجب الوجود و صفات و اسما و افعال خداوند است. این مقاله به روش (توصیفی- تحلیلی) می کوشد تا تاثیر بلاغی از شگرهای ادبی و اثرپذیری واژگانی را در بهره مندی از آیات قرآن و احادیث نشان دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - چشم انداز احسن ازدیدگااه شیخ محمود شبستری
        مجید نوری
        در فایل اصل مقاله موجود است.
        در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - میزان سازگاری و سازوارگی مقولات عرفانی با علم در گلشن راز شیخ محمود شبستری
        محمد فرهمند مریم سلطان زاده منافی
        نگاه عمیق به متون عرفانی مسبّب حرکت فکری انسـان است. شناخت عرفانی عـارف، کلّ هستی از جمله فیزیک عالم و ماورای فیزیک آن را در بر می گیرد. لذا تفکّر اندیشمندانه در آن ضروری می نماید. بررسی این حوزه از جنبه­های مختلف مخصوصاً جنبه علمی و هم سویی آن با یافته­های علمی بشری آن چکیده کامل
        نگاه عمیق به متون عرفانی مسبّب حرکت فکری انسـان است. شناخت عرفانی عـارف، کلّ هستی از جمله فیزیک عالم و ماورای فیزیک آن را در بر می گیرد. لذا تفکّر اندیشمندانه در آن ضروری می نماید. بررسی این حوزه از جنبه­های مختلف مخصوصاً جنبه علمی و هم سویی آن با یافته­های علمی بشری آن چنان که باید مورد توجّه اندیشمندان و دانشمندان ادیان مختلف قرار نگرفته است. مسأله این است که اگر حوزه معرفتی عرفان مشتمل بر شناخت بالاتری از هستی است، حتماً زمینه شناخت علمی نیز در آن موجود است. لذا این مسأله را باید از مسائل مهّم در عرصه پیشرفت علمی بشر محسوب کرد و ورود عرفان را به حوزه علم جایز دانست. عدّه ای با ابراز رابطه خصمانه بین «علم» و «عرفان» سعی بر آن داشته اند تا این دو را ناسازگار جلوه دهند و عدّه ای به سازگاری علم بشری با گفتار عرفانی عارفان باور داشته اند. مقاله حاضر، ابیاتی از گلشن راز شیخ محمود شبستری را با توجّه به داده­های علمی منطبق با کشفیّات علمی عصر جدید، مورد بررسی قرار داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تاثیر فصوص ابن عربی بر گلشن راز شیخ محمود شبستری
        وحیده داداش‌زاده طیبه شمسایی
        این مقاله ما حصل تحلیل مقایسه گونه‎ای بین آراء ابن‎عربی و شبستری برای نشان دادن نکته های تأثیر عارف شبستر از فصوص الحکم شیخ اکبر است و سعی شده است آن چه از تعالیم محی‎الدین ابن‎عربی دراندیشه ی شیخ شبستری رسوخ کرده است با تکیه بر منظومه ی گلشن‎راز بررسی وتحلیل شود. شبستر چکیده کامل
        این مقاله ما حصل تحلیل مقایسه گونه‎ای بین آراء ابن‎عربی و شبستری برای نشان دادن نکته های تأثیر عارف شبستر از فصوص الحکم شیخ اکبر است و سعی شده است آن چه از تعالیم محی‎الدین ابن‎عربی دراندیشه ی شیخ شبستری رسوخ کرده است با تکیه بر منظومه ی گلشن‎راز بررسی وتحلیل شود. شبستری تحت تأثیر و نفوذ معنوی کلام و بیان ابن‎عربی قرار گرفته و بنابر قول محمد لاهیجی شارح معروف گلشن راز، هربیت این منظومه فشرده و موجز، ولی در نهان به تفصیل بخشی از عرفان شیخ اکبر اشاره دارد. شیخ محمود شبستری در مباحثی چون وحدت وجود، انسان کامل، عالم صغیر، اطوار خلقت، نبوت و ولایت و مانند آن از اندیشه‎های ابن‎عربی تأثیر پذیرفته است. محیی‎الدین ابن‎عربی بنیانگذار مکتب عرفان نظری و مبشر نوعی عرفان فلسفی در قرن هفتم، توانست تأثیر چشمگیری را در کل تاریخ عرفان پس از خود به جا بگذارد. اندیشه‎های عرفانی ابن عربی به طور بارزی بر تفکر عارفان ایرانی غلبه یافت و خاصه در ادبیات صوفیان جایگاه بلندی پیدا کرد. پرونده مقاله