از متون عرفانی این گونه فهم می شود که مشایخ صوفیه به رغم گفته های مناقب نویسان از عنوان نمودن خرقعادت و کرامت غیر طبیعی و ناباورانه پرهیز می کردند و اصولاً در دوران اولیۀ پیدایش تصوّف، قدرت خارق-العادۀ اولیاء نقش چندان مهمی در جایگاهشان نداشت. اما رفته رفته با پیدایش سل چکیده کامل
از متون عرفانی این گونه فهم می شود که مشایخ صوفیه به رغم گفته های مناقب نویسان از عنوان نمودن خرقعادت و کرامت غیر طبیعی و ناباورانه پرهیز می کردند و اصولاً در دوران اولیۀ پیدایش تصوّف، قدرت خارق-العادۀ اولیاء نقش چندان مهمی در جایگاهشان نداشت. اما رفته رفته با پیدایش سلسله های صوفیه این امر ازاین جهت که هر یک از آنان برای اثبات ح قانیت خویش از آن بهره می گرفتهاند، اهمیت فوق العاده ای می یابدو نوعی فخر فروشی با اثبات کرامات مشایخ، میان مریدان در میگیرد.در این مقاله قصد داریم به موضوع کرامت از منظر دو تن از برجسته ترین دانشمندان اسلامی - ابن سیناو ابن عربی - بنگریم . ابن سینا ، در نمط دهم کتاب اشارات و تنبیهات به ذکر اسرار کرامات و خوارق عاداتعرفا می پردازد و با آوردن مثال هایی می کوشد این پدیده را از منظر عقلانی توجیه کند . ابن عربی نیز در آثارخود از کرامات صوفیانه نمونه های زیادی را نقل می کند و ضمن تقسیم بندی خوارق عادات به معجز ه،کرامات و سحر و جادو وقوع کرامات را پذیرفتنی و ممکن می داند.
پرونده مقاله
نخستین و برترین ویژگی حماسههای طبیعی و ملی، اساطیری بودن است و ویژگی سرشتینه اساطیر، خارقالعادگی. بنابراین حماسهها از راه پیوند با اساطیر، و اساطیر از راه همبستگی با خوارق عادات، قداست پیدا میکنند. روایتگران حماسهها نیز برای برانگیختن توجه و احساسات مخاطبان خود به چکیده کامل
نخستین و برترین ویژگی حماسههای طبیعی و ملی، اساطیری بودن است و ویژگی سرشتینه اساطیر، خارقالعادگی. بنابراین حماسهها از راه پیوند با اساطیر، و اساطیر از راه همبستگی با خوارق عادات، قداست پیدا میکنند. روایتگران حماسهها نیز برای برانگیختن توجه و احساسات مخاطبان خود به رنگآمیزی و جلا دادن خوارق عادات و بزرگنمایی در حماسهها میپردازند. دانسته است که هر ملتی دوست دارد قهرمانان ملی خود را در مقام قداست و شکوهمندی ببیند، لذا به صنعت اغراق روی میآورد تا از این راه تعجب و شگفتی مخاطبان را برانگیزد و به آن ببالد. بزرگنمایی، ویژگی ذاتی شعر است و بهویژه در ادبیات حماسی با تمام گونهها رخ مینماید همچون:
شود کوه آهن چو دریای آب اگر بشنود نام افراسیاب
شایان توجه خواهد بود که بدانیم سرایندگان متون حماسی، آفرینندگان حماسه و اساطیر آن نیستند بلکه هنر آفرینندگی خود را در پردازش و آرایش صحنهها و بزرگنمایی آنها به کار میگیرند.
پرونده مقاله
برخی از انسانها با انگیزههای مادی و اغواگرانه تواناییهای خارقالعادهای را بروز میدهند؛ برخی دیگر با موهبت الهی و گروه سیم از راه ترویض نفس مبتنی بر شریعت همین تواناییها را از خود نشان میدهند. اهل نظر این ظرفیت و تواناییهای انسانی را «خوارق عادت» میخوانند. خرق ع چکیده کامل
برخی از انسانها با انگیزههای مادی و اغواگرانه تواناییهای خارقالعادهای را بروز میدهند؛ برخی دیگر با موهبت الهی و گروه سیم از راه ترویض نفس مبتنی بر شریعت همین تواناییها را از خود نشان میدهند. اهل نظر این ظرفیت و تواناییهای انسانی را «خوارق عادت» میخوانند. خرق عادت انجام امری فراتر از عادت نظام عمومی و طبیعی و اظهار اتصال به نیرویی فراتر از حد بشری است که همهی ادیان و مکاتب دینی و غیردینی بدان اذعان کردهاند.
هر خرق عاداتی که به اذن و تأیید خداوند، توأم با تحدّی و ادعای نبوت بر دست انبیای کرام ظاهر شود «معجزه»، و آنچه مقرون به تحدی و دعوی نباشد و بر دست اولیا ظاهر شود، «کرامت»خوانده میشود. البته خوارق عاداتی که غیر متشرعانه بر دست غیر موحدین و ارباب ریاضات انجام گردد، «مخرقه» و «استدراج» نامیده میشود. با وجود آنکه شناخت حقانیت و بطلان این امور چندان ساده نیست، اما تحلیل شواهد وحیانی و شاخصهای مشروعِ قرآنی، فلسفی و عرفانی خوارق، از راههای تبیین آنها است.
پرونده مقاله
شناسایی و بررسی انواع منابعِ حاویِ خوارق عادات صوفیه چکیده خوارق عادات و کرامات از اصطلاحات و مفاهیم رایج در گسترۀ عرفان و تصوف است و مباحث گوناگون آنها در بسیاری از متون عرفانی و منابع اهل تصوف از گذشتۀ دور مطرح شده است. این مفاهیم همچنین در ادبیات فارسی بسیار به کار چکیده کامل
شناسایی و بررسی انواع منابعِ حاویِ خوارق عادات صوفیه چکیده خوارق عادات و کرامات از اصطلاحات و مفاهیم رایج در گسترۀ عرفان و تصوف است و مباحث گوناگون آنها در بسیاری از متون عرفانی و منابع اهل تصوف از گذشتۀ دور مطرح شده است. این مفاهیم همچنین در ادبیات فارسی بسیار به کار رفته است. از این رو شناخت مباحث مرتبط با آنها ضروریست. تحقق این شناخت منوط به مقدماتی است که منبع شناسی یکی از آنهاست. بنابراین در این مقاله با نظر به انواع متون عرفانی در دورانهای مختلف، منابع حاوی خرق عادات و کرامات صوفیه در قالب سه گروه تقسیم بندی و بررسی شده است. گروه اول منابعی هستند که عمدتاً مباحث نظری خوارق عادت، در آنها مطرح شده است. گروه دوم اغلب مصادیق کرامات عدهای از بزرگان صوفیه را در خود دارند و گروه سوم فقط حاوی انواع خوارق عادات یکی از مشایخ و سران صوفیه هستند.
پرونده مقاله
خوارق عادات و کرامات از اصطلاحات و مفاهیم رایج در گسترۀ عرفان و تصوف است که در بسیاری از متون عرفانی و منابع اهل تصوف از گذشتۀ دور دربارة آن مباحثی مطرح بوده است. این مفاهیم همچنین در ادبیات فارسی بسیار به کار رفته است. از این رو شناخت مباحث مرتبط با آنها ضروری است. تحق چکیده کامل
خوارق عادات و کرامات از اصطلاحات و مفاهیم رایج در گسترۀ عرفان و تصوف است که در بسیاری از متون عرفانی و منابع اهل تصوف از گذشتۀ دور دربارة آن مباحثی مطرح بوده است. این مفاهیم همچنین در ادبیات فارسی بسیار به کار رفته است. از این رو شناخت مباحث مرتبط با آنها ضروری است. تحقق این شناخت منوط به مقدماتی است که منبعشناسی یکی از آنها است. در این مقاله با نظر به انواع متون عرفانی در دورانهای مختلف، منابع حاوی خرق عادات و کرامات صوفیه در قالب سه گروه تقسیمبندی و بررسی شده است: گروه اول منابعی هستند که عمدتاً مباحث نظری خوارق عادت، در آنها مطرح شده است؛ گروه دوم اغلب مصادیق کرامات عدهای از بزرگان صوفیه را در خود دارند؛ و گروه سوم فقط حاوی انواع خوارق عادات یکی از مشایخ و سران صوفیه هستند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد