همانطور که میدانیم ادبیات شفاهی هر ملت، بهترین بیان کنندۀ باورها و ذهنیات یک ملت و سیاستهای حاکم بر ایشان است و تاریخ هر ملتی را، میتوان با تأمل در فرهنگ آن ملت، از جمله ترانههایشان جستجو کرد. ترانهها و تصنیفهایی که گاه برای تغییر یک حکومت یا یک سیاست، ملتی را مت چکیده کامل
همانطور که میدانیم ادبیات شفاهی هر ملت، بهترین بیان کنندۀ باورها و ذهنیات یک ملت و سیاستهای حاکم بر ایشان است و تاریخ هر ملتی را، میتوان با تأمل در فرهنگ آن ملت، از جمله ترانههایشان جستجو کرد. ترانهها و تصنیفهایی که گاه برای تغییر یک حکومت یا یک سیاست، ملتی را متحد کردهاند و یا طبق شرایط سیاسی خاص، متولد شدهاند، مانند اشعار و ترانههای دورۀ مشروطیت که در این دوره وحدت موضوعی و مضمونی، به چشم میخورد و مضامینی چون دعوت به مبارزه، ترسیم چهرۀ بیدادگری و کجفهمی پادشاهان، بیان جنایات مستبدان داخلی و خارجی و شرح خیانتهای آنان به مملکت ایران، ستایش آزادی و شهدای آن و القای امید به آینده، دعوت به مبارزه با یاری گرفتن از عناصری چون ارتقای سطح آگاهی مردم و بزرگداشت شهدای راه آزادی. از این رو جلوههای گوناگون ادب پایداری آیینی، ملی و انسانی شکل گرفت. برای شکوفایی این مؤلفهها، عصر مشروطه سهم بسیاری دارد، به دلیل آنکه آغازگر تحولات نوینی در عرصۀ سیاسی و اجتماعی و به تبع آن تغییراتی در حوزۀ فرهنگ و ادبیات کشور همچون دموکراسی بود. در این جستار، سعی بر این است که با بررسی اشعار دورۀ مشروطه، هماهنگی شاعران و همچنین وحدت موضوعی و مضمونی اشعار را، بررسی نماییم. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی(کتابخانهای) انجام گرفته است
پرونده مقاله
معنی ترانه و تصنیف، نوع اجرا و تاریخچۀ شکل گیریِ آنها، از مباحثی است که ذهن بسیاری از محققان را به خود مشغول داشته است. بعضی، هر دو مقوله را یکی میکنند و به انواع خواندنها، ترانه میگویند، در حالیکه در شیوۀ اجرا، فرق بسیار است. و یا از دیدگاه بعضی از محققان و شاعران چکیده کامل
معنی ترانه و تصنیف، نوع اجرا و تاریخچۀ شکل گیریِ آنها، از مباحثی است که ذهن بسیاری از محققان را به خود مشغول داشته است. بعضی، هر دو مقوله را یکی میکنند و به انواع خواندنها، ترانه میگویند، در حالیکه در شیوۀ اجرا، فرق بسیار است. و یا از دیدگاه بعضی از محققان و شاعران دو بیتی، رباعی، قطعه و شاید غزل کوتاه را، نیز، ترانه مینامند و از دیدگاه آنها تنها قالبِ کوتاهِ ترانه است که آنرا، از قصیده، مثنوی، غزل و دیگر قالبهای شعری جدا میکند، حتی مرحوم ملکالشعرای بهار، که خود پایهگذار علم سبکشناسی است، تصنیف را نوعی از اشعار هجایی محلی که قبل از اسلام در ایران رایج بوده، دانستهاند و فرق زیادی بین شعر و تصنیف قائل نشدهاند و هر شعری را خاصه در مزاحفات بحر هزج و رجز، به جای تصنیف به کار بردهاند و از سوی دیگر ترانه را پایینتر از شعر و غزل قرارداده و صاحبان فن، نیز، کمتر به ضبط آنها مبادرت نمودهاند؛ در حالیکه وجود فهلویات نشان میدهد که قدمت ترانه، از شعر بیشتر است. در این مقاله، با بررسی مشخصاتِ ترانه و تصنیف، ضمن اینکه معنیِ درستی از این دو مقوله، ارائه میشود، بیان میداریم که ترانه و تصنیف، از لحاظ خوانِش تفاوت بسیاری دارند. ترانه بر پایهی احساساتِ درونیی خواننده، شاد یا غمگین و بهطور یکنواخت، اما تصنیف در چارچوب خاص و اصول اساسی خوانده میشود و باید شروع، میانه و فرودِ مناسب داشته باشد. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی(کتابخانهای) انجام گرفته است
پرونده مقاله
درونمایههای گوناگون ترانه با توجه به گستردگی مخاطبان، تاثیری انکار ناپذیر بر ذهن و دانش ادبی عامه مردم دارند و این درونمایهها به سبب گنجایش زیادی که برای طرح مضمونهای گوناگون دارند، امروزه کارکرد هایی مانند اطلاعرسانی، آموزش و تبلیغ نیز پیدا کردهاند. این مقاله ب چکیده کامل
درونمایههای گوناگون ترانه با توجه به گستردگی مخاطبان، تاثیری انکار ناپذیر بر ذهن و دانش ادبی عامه مردم دارند و این درونمایهها به سبب گنجایش زیادی که برای طرح مضمونهای گوناگون دارند، امروزه کارکرد هایی مانند اطلاعرسانی، آموزش و تبلیغ نیز پیدا کردهاند. این مقاله با هدف بازنمایی درونمایههای به کار رفته در ترانهها و با مطالعه منابع اصلی و تجزیه و تحلیل دادهها انجام شده است و درونمایههای ترانه و تصنیف از نظر کاربرد و محتوا طبقهبندی شدهاند. تصنیف و موسیقی ایرانی، یکی از برجستهترین عناصر شکلدهنده فرهنگ معاصر است. یافتههای پژوهش نشان میدهند که انواع ترانه از نظر درونمایه در دوازده بخش که شامل درونمایههای عاشقانه، شادی، کودکانه، سوگ، کار، عرفانی، دینی، آداب و رسمها، سیاسی، سرگرمی، تبلیغاتی و ورزشی هستند، دستهبندی میشوند. درونمایه عاشقانه در ترانهها بیشترین پرداخت را دارد و ترانههایی با درونمایه سرگرمی به نسبت درونمایههای دیگر اندک هستند. در ترانههای نوین معاصر درونمایههای جدید تبلیغاتی و ورزشی وجود دارند که تا پیش از آن نمود نداشتهاند و در همین دوره به خاطر صنعتی شدن سرودن ترانههای کار کمتر شده است.
پرونده مقاله
در ادب فارسی ترانه همواره اصطلاحی عام بوده است که بر انواع قالبهای شعریِ ملحون یا همراه موسیقی به ویژه فهلویات، دوبیتی، رباعی، و بیت اطلاق میشده است. فهلویات, خسروانی, گلبانگ, تصنیف و .... در گذرگاه تاریخ نامهای دیگر این صورت شعری بودهاند (بهار: 1344،60). همچنین عد چکیده کامل
در ادب فارسی ترانه همواره اصطلاحی عام بوده است که بر انواع قالبهای شعریِ ملحون یا همراه موسیقی به ویژه فهلویات، دوبیتی، رباعی، و بیت اطلاق میشده است. فهلویات, خسروانی, گلبانگ, تصنیف و .... در گذرگاه تاریخ نامهای دیگر این صورت شعری بودهاند (بهار: 1344،60). همچنین عدهای ترانه (ترانک، ترنگه، ترنگ، رنگ) را از مادهی تر در لغت به معنای خرد، تر و تازه و جوان، خوش از ریشهی اوستایی تئورونه گرفتهاند(داد،1375،68) این اصطلاح، امروزه در میان اهل ادب بهخصوص مترادف با دوبیتی و در اصطلاح موسیقی نیز معمولاً مترادف با تصنیف، آواز، سرود و نغمه و بهطور کلی اشعار ملحون بهکار میرود. موسیقی و اولین سند مکتوب در ترانه به نظر کدکنی به سرودی از باربد، شاعر و موسیقیدان دربار خسرو پرویز ساسانی باز میگردد ترانه بعد از گذر از تحولات تاریخی دوران اسلامی، جنگ ها و صلح ها، آرامش ها و جنبش ها به انقلاب اسلامی ایران پیوند خورد و به آنچه امروز شاهد آن هستیم تبدیل شد. زبان ترانه ی امروز صمیمی و همه فهمتر شده است که ناشی از تحولات اجتماعی و فرهنگی جامعه اسلامی ست. در این پژوهش تلاش بر آن است که تحولات ترانهسرایی با رویکردی جریانشناسانه مورد کنکاش قرار گیرد.
پرونده مقاله
در ترانههای دینی و عرفانی باتوجه به ریشة باستانی و عامیانة ترانهها، قدیمیترین شعرهای فارسی یافته شده است. در این جستار به شیوة تحلیلی ـ توصیفی به تمایز ترانه و تصنیف دینی و ترانه و تصنیف عرفانی در شیوههای اجرایی پرداختهایم. مشخص کردن دقیق حوزههای ترانهها و تصنیف چکیده کامل
در ترانههای دینی و عرفانی باتوجه به ریشة باستانی و عامیانة ترانهها، قدیمیترین شعرهای فارسی یافته شده است. در این جستار به شیوة تحلیلی ـ توصیفی به تمایز ترانه و تصنیف دینی و ترانه و تصنیف عرفانی در شیوههای اجرایی پرداختهایم. مشخص کردن دقیق حوزههای ترانهها و تصنیفهای دینی و عرفانی یک از مسائل مهم مباحث سرایش و اجرای این ترانهها است. موضوع پژوهش بهصورت توصیف و تحلیل فرم، زبان و محتوا بررسی شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهند که درونمایههای دینی و عرفانی که در دو حوزة متفاوت هستند، بخش قابلتوجهی از ترانهها را شکل دادهاند و از ابتدا نیز تفاوت این دو گونه در محتوا و شکل اجرایی مشخص بوده است و سازندگان آنها نیز از ابتدا شناختی نسبت به این دو حوزة اندیشهای داشتهاند. سازندگان و اجراکنندگان ترانهها و تصنیفهای دینی، درویش، چاووشخوان، تعزیهخوان، نوحهخوان و شرخون هستند. سازندگان و اجراکنندگان ترانهها و تصنیفهای عرفانی، عاشیق، سوزخوان، بیتخوان و تصنیفخوان نامیده میشوند. زبان این ترانهها و تصنیفها صمیمی است و موسیقی بیشتر بر پایة کلام آنها ساخته شده است.
پرونده مقاله
چکیده
تصنیف و موسیقی ایرانی یکی از برجستهترین عناصر شکلدهندهء ادبیّات عامه و فرهنگ معاصر است. ترانهها با توجّه به گستردگی مخاطبان، تأثیری انکار ناپذیر بر ذهن و دانش ادبی عامّهء مردم دارند. این مقاله با هدف بازنمایی ویژگیهای تشکیل دهندة ترانه امروز و بیان دلایل چکیده کامل
چکیده
تصنیف و موسیقی ایرانی یکی از برجستهترین عناصر شکلدهندهء ادبیّات عامه و فرهنگ معاصر است. ترانهها با توجّه به گستردگی مخاطبان، تأثیری انکار ناپذیر بر ذهن و دانش ادبی عامّهء مردم دارند. این مقاله با هدف بازنمایی ویژگیهای تشکیل دهندة ترانه امروز و بیان دلایلی که میتواند سبب ماندگاری این ترانهها شود با مطالعة منابع اصلی انجام شده است. روش گردآوری دادهها، اسنادی و کتابخانهای و ابزار گردآوری دادهها، فیشبرداری است و موضوع پژوهش به صورت توصیف و تحلیل ساختار و محتوا بررسی شده است. این کار از طریق بررسی ترانههای مکتوب صورت گرفته است و ویژگیهای ساختاری این ترانهها و تصنیفها طبقهبندی شدهاند. یافتههای پژوهش نشان میدهند که ترانه و موسیقی و جنس و زیر و بمهای صدای خواننده و زمان پخش از بخشهای تشکیل دهنده ترانه امروز است. اساسیترین بخش ترانه، شعر و بعد از آن موسیقی است. وقتی این مجموعه کنار هم قرار گرفت، زیر و بمهای صدای خواننده همراه با جنس خواننده مطرح میشود. در کنار اینها شخصیّت خواننده و شناخت جامعه از او در ترانه نقش دارد و در نهایت شیوة پخش، حتّی زمان پخش و ارائه ترانه به جامعه از عاملهای تأثیرگذار در ترانهاند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد