رویکرد دوئم به فیزیک، رویکردی نظام مند و ریاضی وار است که این امر بی تردید تا اندازه ی زیادیبر ماهیت تبیین فلسفی او از نظریه های علمی اثرگذار بوده است. به نظر دوئم هدف علم طبق هبندیطبیعی پدیده ها در یک چارچوب ریاضی مناسب است که بتواند روابط واقعی میان هستومندهایغیرمشاهد چکیده کامل
رویکرد دوئم به فیزیک، رویکردی نظام مند و ریاضی وار است که این امر بی تردید تا اندازه ی زیادیبر ماهیت تبیین فلسفی او از نظریه های علمی اثرگذار بوده است. به نظر دوئم هدف علم طبق هبندیطبیعی پدیده ها در یک چارچوب ریاضی مناسب است که بتواند روابط واقعی میان هستومندهایغیرمشاهدتی را بدون آشکار ساختن آنها، مشخص کند. نظریه ها تنها جعبه هایی پر شده از ابزارهایطبقه بندی پدیده ها نیستند که مناسب امروز و نامناسب برای آینده باشند. مهم ترین ویژگی یکنظریه ی علمی توانایی پیش بینی پدید هها و قوانین تجربی کشف نشده است اما آنچه در اینپیش بینی بدیع تأثیر می گذارد، روابط بین هویات است و به لحاظ هستی شناختی نظریه های علمیتعهدی نسبت به هویات غیرمشاهدتی به بار نمی آورند. با توجه به این که دوئم یک مورخ علم است،با جستجو در آثار و آراء او نم یتوان با صراحت و به وضوح نشان داد که درباره ی نظریه های علمی،دوئم یک واقع گرا است یا ابزارگرا. حتی برخی معتقدند او تلاش کرده است تا راهی بین ابزارگرایی وواقع گرایی بیابد. در این مقاله ابتدا آراء دوئم درخصوص هدف و ساختار نظریه فیزیکی بررسیمی شود. سپس با بیان برخی نظرات موافق و مخالف با واق عگرا بودن دوئم، نشان می دهیمدیدگاه های او درباره ی نظریه های علمی تمایل بیشتری به واقع گرایی ساختاری دارد.
پرونده مقاله
حکیم عمر خیام نیشابوری به عنوان یکی از بزرگترین دانشمندان و رباعی سرایان قرن پنجم هجری، اگرچه به واسطه رباعیاتش شناخته شده است، اما بر بسیاری از علوم زمان خود تسلط داشت. رباعیات خیام به شیوهای ساده و قابل درک برای همگان سروده شده است، اما واژگان و اصطلاحاتی در آن مشاه چکیده کامل
حکیم عمر خیام نیشابوری به عنوان یکی از بزرگترین دانشمندان و رباعی سرایان قرن پنجم هجری، اگرچه به واسطه رباعیاتش شناخته شده است، اما بر بسیاری از علوم زمان خود تسلط داشت. رباعیات خیام به شیوهای ساده و قابل درک برای همگان سروده شده است، اما واژگان و اصطلاحاتی در آن مشاهده میشود که باوجود سادگی، گاهی دربردارنده مفاهیم علمی و تخصصی هستند. با بررسی این مفاهیم، از سویی میتوان گوشهای از اندیشهها و جهانبینی این دانشمند برجسته را بازشناخت، و از سوی دیگر گواهیست بر نادرستی فرضیهای که خیام دانشمند و خیام رباعیسرا را دو شخصیت مستقل در نظر میگیرد. در این مقاله که بر مبنای اطلاعات کتابخانهای انجام گرفته است، ابتدا نظرات و گزارشهای محققین و مورخین درباره ویژگیهای شخصیتی خیام، و انگیزههای احتمالی سرایش رباعیات توسط وی بیان میشود، و سپس به واکاوی واژگان و مفاهیم علمی به کار رفته در رباعیات او، و هدف و کارکردهای آنها پرداخته شده است. بررسی این واژهها که شامل نام افلاک و باورهای گذشتگان درمورد تأثیرات آنها، ویژگیهای عناصر اربعه، اعداد، و مفاهیم علمی و فلسفی دیگر است، در شناخت چارچوب فکری و نگاه ژرف خیام به جهان یاریرسان خواهد بود.
پرونده مقاله
کتاب الضعفاء ابن غضائری، به لحاظ میزان صحت، تأثیرگذاری و اختلاف دیدگاههای حدیثی و فقهی مترتب بر آن، پیوسته محل مناقشه بوده است. این مسأله انگیزه پژوهش حاضر شد و به روش تحلیلی ـ تاریخی با تبیین دیدگاههای مختلف پیرامون این کتاب و اعتبار سنجی وثاقت ابن غضائری، به این پرسش چکیده کامل
کتاب الضعفاء ابن غضائری، به لحاظ میزان صحت، تأثیرگذاری و اختلاف دیدگاههای حدیثی و فقهی مترتب بر آن، پیوسته محل مناقشه بوده است. این مسأله انگیزه پژوهش حاضر شد و به روش تحلیلی ـ تاریخی با تبیین دیدگاههای مختلف پیرامون این کتاب و اعتبار سنجی وثاقت ابن غضائری، به این پرسش پرداخت که از قرن پنجم تا کنون چه جایگاهی در میان علمای رجال داشته است. این پژوهش، جرح ابن غضائری را با توثیقات علمای مشهور رجالی متعارض یافت و إکثار وی در جرح ثقات تأیید نشد. نیز روشن شد که ابن غضائری با معیارهای درست به جرح و تعدیل راویان حدیث پرداخته است. تحقیق به دست داد که از قرن پنجم تا کنون پیوسته علمای متقدّم مانند نجاشی، علامۀ حلّی و ابن داوود حلّی و علمای متأخر مانند محمد تنکابنی، محمد تقی شوشتری و عبدالهادی فضلی و خوانساری به ابن غضائری اعتماد کرده و از اقوالش تأثیر پذیرفتهاند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد