هدف از انجام این تحقیق بررسی اثرات شرایط اقلیمی دو منطقه مختلف از استان خوزستان (مسجدسلیمان و ایذه) و مراحل فنولوژیکی (رشد رویشی، گلدهی و بذردهی) بر خصوصیات کمی و کیفی اسانس سرشاخه هوایی سه گونه از جنسArtemisia (دشتی sieberi، کوهی aucheri و معمولی vulgaris) از خانواده ک چکیده کامل
هدف از انجام این تحقیق بررسی اثرات شرایط اقلیمی دو منطقه مختلف از استان خوزستان (مسجدسلیمان و ایذه) و مراحل فنولوژیکی (رشد رویشی، گلدهی و بذردهی) بر خصوصیات کمی و کیفی اسانس سرشاخه هوایی سه گونه از جنسArtemisia (دشتی sieberi، کوهی aucheri و معمولی vulgaris) از خانواده کاسنی بود. این تحقیق در قالب طرح کاملاً تصادفی به‌صورت فاکتوریل در 3 تکرار انجام شد. پس از جمع‌آوری سرشاخه هوایی گیاهان در مراحل مختلف، اسانس‌گیری به روش تقطیر با بخار آب توسط دستگاه کلونجر صورت گرفت و پس از آماده‌سازی، جهت شناسایی ترکیبات به دستگاه GC و GC/MS تزریق گردید. بیشترین ترکیبات مؤثره اسانس شامل آلفا-پینن، کامفن، سابینن، لیمونن، آرتمیزیا-کتون، بورنئول، کاریوفیلن، ژرماکرن-دی و بتا-اودسمول بود. نتایج نشاندهنده اثرگذاری معنی‌دار مناطق و مراحل فنولوژیکی بر کمیت و کیفیت اسانس بود. بیشترین میزان اسانس (57/2 درصد) در گونه A.aucheri L. تحت اقلیم مسجد سلیمان و در مرحله گلدهی و کمترین میزان اسانس (61/1 درصد) در گونه A.vulgaris L. تحت اقلیم ایذه و در مرحله بذردهی حاصل گردید. بیشترین میزان ترکیبات معطر مانند آلفا-پینن، سابینن و بورنئول (گروه مونوترپن‌های هیدروکربنه) و کاریوفیلن (سزکوئی ترپن هیدروکربنه) در اسانس گونه های درمنه در مرحله انتهای رشد رویشی به‌دست آمد. با تغییر منطقه از سردسیر (ایذه) روبه گرمسیر (مسجدسلیمان)، میزان ترکیبات معطر موجود در اسانس مانند آلفا-پینن و لیمونن از گروه مونوترپن‌های هیدروکربنه کاهش، ولی ترکیبات سزکوئی‌ترپن مانند کاریوفیلن افزایش یافت. پیشنهاد می‌شود در جهت استحصال اسانس بیشتر در سه گونه مورد مطالعه درمنه، در مرحله گلدهی و در مناطق گرمسیر اقدام به بهره‌برداری نمود.
پرونده مقاله
گیاه چای (Camellia sinensis L.) یک گیاه چوبی و دارویی چندساله متعلق به تیره چای می باشد. در این تحقیق تنوع تعداد سی اکوتیپ از گیاه چای از رویشگاههای: لنگرود، لاهیجان و سیاهکل (هر منطقه ده اکوتیپ) به عنوان سه منطقه عمده چایکاری در ایران در سال 1398 مورد آزمایش قرار گرفتن چکیده کامل
گیاه چای (Camellia sinensis L.) یک گیاه چوبی و دارویی چندساله متعلق به تیره چای می باشد. در این تحقیق تنوع تعداد سی اکوتیپ از گیاه چای از رویشگاههای: لنگرود، لاهیجان و سیاهکل (هر منطقه ده اکوتیپ) به عنوان سه منطقه عمده چایکاری در ایران در سال 1398 مورد آزمایش قرار گرفتند. صفاتی مثل وزن تر و خشک، میزان کلروفیل a، b و کل، میزان کافئین، پلی فنول، درصد خاکستر کل و خاکستر محلول و نامحلول در آب اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس تفاوت معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد بین اکوتیپ های چای برای همه صفات نشان داد. مقایسه میانگین اکوتیپ ها نشان داد که بیشترین میزان وزن خشک و تر برگ را اکوتیپ سیاهکل (کد 11) به خود اختصاص داد. اکوتیپ سیاهکل (کد 13) بالاترین درصد کافئین (63/7 درصد) و اکوتیپ لاهیجان (کد 21) پایین ترین درصد کافئین را به خود اختصاص دادند. بیشترین میزان کلروفیل a و کلروفیل کل در اکوتیپ سیاهکل (کد 18) و بیشترین میزان کلروفیل b در اکوتیپ لاهیجان (کد 30) مشاهده شد. بیشترین درصد پلی فنول (45/9درصد) در اکوتیپ سیاهکل (کد 16) و کمترین درصد پلی فنول (1/3 درصد) در اکوتیپ لاهیجان (کد 21) بدست آمد. بیشترین درصد خاکستر کل، خاکستر محلول و غیرمحلول در آب را هم به ترتیب اکوتیپ های سیاهکل (کد 18)، سیاهکل (کد 12) و لاهیجان (کد 21) نشان دادند. به طور کلی اکوتیپ های مربوط به منطقه سیاهکل (کدهای 11، 13، 16 و 18) می توانند در برنامه ریزی پروژه های اصلاحی و تصمیم گیری برای انتخاب والدین مناسب در دورگه گیری برای افزایش عملکرد چای و افزایش صفات فیتوشیمیایی مورد استفاده قرار گیرند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
