• فهرست مقالات کاتبی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - نقدِ یک طبع¬آزمایی شاعرانه (التزام شتر حجره)
        محمدهادی خالق زاده
        التزام یکی از شگردهای ادبی است که به اعتقاد منتقدان هم می¬تواند زیبایی بیافریند و هم باعث تفنّن و تصنّع افراطی گردد. التزام مورد نظر در این پژوهش تکرار یک یا دو کلمه در هر بیت یا مصراع است که شاعر از آغاز تا پایان غزل، قصیده یا قطعه، خود را ملزم به ذکر آن کند. محقّقین پ چکیده کامل
        التزام یکی از شگردهای ادبی است که به اعتقاد منتقدان هم می¬تواند زیبایی بیافریند و هم باعث تفنّن و تصنّع افراطی گردد. التزام مورد نظر در این پژوهش تکرار یک یا دو کلمه در هر بیت یا مصراع است که شاعر از آغاز تا پایان غزل، قصیده یا قطعه، خود را ملزم به ذکر آن کند. محقّقین پیشین نوشته¬اند "شتر حجره"، نام قصیده¬ای از کاتبی ترشیزی که در هر بیت دو کلمۀ مستبعد "حجره" و "شتر" را التزام کرده است و بسیاری از شعرا او را تقلید و تتبع نموده¬اند، امّا واقعیت آن است که پیش از کاتبی نیز این نوع طبع¬آزمایی شاعرانه، با دو واژۀ ناسازگار با یکدیگر مانند "شتر" و "حجره" سابقه داشته و شعرای بسیاری تا عهد قاجار و پهلوی ذوق خود را تحت شکنجۀ التزام-های دشواری مانند این قرار داده¬اند. در پژوهش حاضر که به صورت کتابخانه¬ای انجام شده، این پژوهشگر با این پرسش روبرو شد که در این التزام¬های دشوار کدامین شعرا تتبّع کرده¬اند و چه کلمات دیگری تا عهد قاجار و پهلوی به آن افزوده شده است؟ پرونده مقاله