مطالعه ریخت شناسی گرده در گونه های ایرانی جنس Delphinium L.
محورهای موضوعی : زیست شناسی
معصومه حسن بارانی
1
,
فریبا شریف نیا
2
,
مصطفی اسدی
3
1 - دانشگاه ازاد اسلامی
2 - هیئت علمی
3 - هیئت علمی
کلید واژه: تجزیه خوشه ای, میکروسکوپ الکترونی, Delphinium, آنالیز PCA,
چکیده مقاله :
تباره Delphinieae در زیر تیره Ranunculoideae تقریبا دارای 700 گونه است. Delphinium یکی از جنس های تباره Delphinieae است که در ایران دارای دو زیر جنس می باشد. اختلاف زیر جنس ها در دوره رویشی و شکل دانه می باشد. در زیر جنس Olighophyllon گیاهان دروه رویشی چندساله و در زیر جنس Delphinium گیاهان یکساله هستند. در این مطالعه، دانه گرده 27 گونه از جنس Delphinim مورد بررسی میکروسکوپ الکترونی نگاره قرار گرفت. شکل کلی دانه های گرده به سه گروه کروی، بیضوی و تقریبا بیضوی گروه بندی شد و تزئینات سطح دانه گرده در این جنس به صورت میکرواکینت، میکرواکینت- سوراخ دار و مشبک مشاهده گردید. آنالیز تجزیه خوشه ای با نرم افزار SPSS انجام شد. همچنین آنالیز PCA انجام گرفت و متغیر ترین صفات مشخص شدند . نتایج نشان داد مولفه اول شامل صفات نسبت P/E، اندازه طول محور قطبی و اندازه طول شیار و مولفه دوم شامل صفات اندازه قطر محور استوایی و اندازه مزوکولپیوم می باشند که بیشترین نقش را در بررسی شباهتها و تفاوت های تاکسون ها داشته اند. مطالعات دانه گرده جنس Delphinium در این پژوهش نشان می دهد که گونه های نزدیک به هم از نظر ریخت شناسی، دارای صفات گرده شناسی کاملا مشابه نمی باشند، در حقیقت مطالعات گرده شناسی قادر به گروه بندی و تیپ بندی گونه های مورد مطالعه نیست. فنوگرام گرده شناسی این تحقیق اطلاعات مفیدی برای مشخص کردن جایگاه و وضعیت گونه های D. elbursense، D. saniculifolium، D. aquilegifolium و برخی از گونه های دیگر فراهم می کند.
Delphinieae tribe in Ranunculoideae subfamily has about 700 species. Delphinium is one of the genus in Delphinieae that has 29 species and two subgenus in Iran. Differences between subgenera are in the form of seed and vegetative period. Olighophyllon and Delphinium, which are perennial and annual species, respectively. In this study pollen grains of 27 species were examined by Scaning Electron Microscope. Pollen grains were grouped into spheroidal, prolate-spheroidal and subprolate-perprolate. In this genus surface ornaments of grain were seen as scabrate ،microperforate scabrate- and scabrate-reticulate. To investigate similarities among genus for palynology characteristics, cluster analysis was performed by SPSS. Also, PCA analysis was performed and the most variable characteristics were determined. The results showed that the first component included P / E ratio traits, polar axis length and colpi length size, and the second component included equatorial axis diameter and mesocolpium size traits, which played the most important role in the similarities and differences of taxons. Micro-morphological studies of Delphinium pollen in this study show that closely related species do not have very similar morphological characters. Pollen characters could not group the species studied. Pollen Phenogram in this study provides useful information to determine the status of D. elbursense, D. saniculifolium, D. aquilegifolium, and many other species.
_||_