سنجش و ارزيابي کيفيت زندگي در نواحي شهری با استفاده از تکنيک روش تشابه به گزينة ايده آل فازي (مطالعه موردی:نواحی شهری شهر گچساران).
محورهای موضوعی : جغرافیا و برنامه ریزی شهری و منطقه ای
1 - فارغ تحصیل
کلید واژه: کليد واژه ها: کيفيت زندگي, روش تشابه به گزينة ايده آل فازي, نواحي شهری, شهر گچساران.,
چکیده مقاله :
کيفيت زندگي، مفهومي است که در سال هاي اخير، به واسطة نقشي که در سلامت روان افراد دارد، اهميت بسزايي يافته است. پيامدهاي عدم توجه به کيفيت زندگي در نواحي روستايي مي تواند فقر گسترده، نابرابري فزاينده، رشد سريع جمعيت، بيکاري، مهاجرت، حاشيه نشيني شهري و غيره باشد با توجه به آنچه گفته شد، هدف اصلي اين تحقيق تعيين شاخص‌ها، ارزيابي و سنجش کيفيت زندگي ذهني در نواحی شهری شهر گچساران می باشد.. اين مطالعه از نوع «توصيفي- تحليلي» است که داده هاي مورد نياز آن از طريق تکميل پرسشنامة توسعه يافتة کيفيت زندگي سازمان جهاني بهداشت (WHOQOL-BREF)، توسط ساکنين نواحي شهری و از طريق مطالعات پيمايشي به دست آمده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و با در نظر گرفتن حداکثر ناهمگني (5/0=q=p)، 385 نفر برآورد شده که اعضاي آن به صورت نمونه گيري سهميه بندي از ساکنان هفت ناحیۀ شهری شهر گچساران از طريق نمونه گيري احتمالي ساده انتخاب شدند. تحليل داده ها با استفاده از به کارگيري روش تشابه به حل ايده آل فازي صورت پذيرفته است و به منظور تشخيص گروه هاي همگن به لحاظ تعيين سطح رضايت در ناحیۀ شهری شهر گچساران ، از روش تحليل خوشه اي بهره برده شده است. نتايج نشان مي دهد که ناحیۀ پنج در تمامي سنجه هاي کيفيت زندگي نسبت به نواحی دیگر شهر حالت بهتري را دارا مي باشد. به صورت کلي در بين نواحی مورد مطالعه از نظر شاخص هاي ترکيبي کيفيت زندگي تفاوت زيادي وجود ندارد. هرچند که در ارتباط با سنجه هاي مختلف سلامتِ محيط، سلامت اجتماعي، اقتصادي، رواني و جسميِ افراد، تفاوت هايي در سطح رضايتشان ديده مي شود.
Abstract Quality of life is a concept that has become very important in recent years due to its role in people's mental health. Consequences of not paying attention to quality of life in rural areas can be widespread poverty, increasing inequality, rapid population growth, unemployment, migration, urban marginalization, etc. According to what has been said, Mentally in the urban areas of Gachsaran city. This study is a "descriptive-analytical" study, the data of which have been obtained by completing the World Health Organization's (WHOQOL-BREF) Quality of Life Development Questionnaire by urban residents and through survey studies. The sample size was estimated to be 385 using the Cochran's formula and taking into account the maximum heterogeneity (q = p = 0.5), whose members were sampled by quoting residents of seven urban areas of Gachsaran through simple sampling. were chosen. Data analysis was performed using the similarity method to solve the fuzzy ideal and in order to identify homogeneous groups in terms of determining the level of satisfaction in the urban area of Gachsaran city, cluster analysis method has been used. The results show that the fifth district has a better situation in all measures of quality of life than other areas of the city. In general, there is not much difference between the studied areas in terms of the combined indicators of quality of life. However, there are differences in their levels of satisfaction with different measures of environmental health, social, economic, psychological and physical health. fgh The results show that the fifth district has a better situation in all measures of quality of life than other areas of the city. In general, there is not much difference between the studied areas in terms of the combined indicators of quality of life. Keywords: Quality of life, Similarity method to ideal fuzzy selection, urban areas, Gachsaran city.
منابع و مآخذ
اکبری، نعمت الله و مهدی زاهدی کیوان (1387): کاربرد روش های رتبه بندی و تصمیم گیری های چند شاخصه، چاپ اول، انتشارات سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور، تهران.
پورطاهری، مهدی (1389): کاربرد روشهای تصمیم گیری چند شاخصه در جغرافیا، چاپ اول، انتشارات سمت، تهران.
حریرچی، امیر محمود؛ میرزایی، خلیل؛ جهرمی و مکانی،اعظم(1388): ، چگونگی وضعیت کیفیت زندگی شهروندان شهر جدید پردیس 1388، فصلنامه ی پژوهش احتماعی، سال دوم، شماره چهارم، صص 89-110.
حیدری، علی، (1390): بررسی شاخص های کیفیت زندگی در سکونتگاه های روستایی استان کهگیلویه و بویر احمد، مسکن و محیط روستا، شماره 136، صص 51 - 66.
خوارزمی، شهین دخت. (1383): کیفیت زندگی و الزامات عصر دیجیتال در ایران، روزنامه دنیای اقتصاد، روزهای 9 و 10 و 11 و 12.
رضوانی، محمدرضا؛ شکیبا، علیرضا؛ منصوریان، حسین (1387): ارزیابی کیفیت زندگی در نواحی روستایی، فصلنامه پژوهشی رفاه اجتماعی، سال هشتم، شماره 30و31. صص 35 - 59.
رکن الدین افتخاری، عبدالرضا؛ فتاحی، احدالله؛ حاجی پور، مجتبی (1390): ارزیابی توزیع کیفیت زندگی در مناطق روستایی (نمونه موردی: بخش مرکزی شهرستان دلفان)، مجله پژوهش های روستایی، سال دوم، شماره دوم، صص 69-94.
رهنمايي، محمدتقي و حسيني، شاه پروانه (1383): فرايند برنامه ريزي شهري ايران، چاپ اول، تهران، انتشارات سمت.
فرجی سبکبار، حسنعلی و رضاعلی، منصور (1388): مقایسة مدلهای گسسته و پیوستۀ مکانی – مطالعه موردی مکانیابی محل واحدهای تولید روستایی بخش طرقبه، فصلنامۀ پژوهش های جغرافیای انسانی، شمارۀ 67، بهار 1388، صص 69 - 83.
قالیباف، محمدباقر؛ روستائی، مجتبی؛ رمضان زاده لسبویی، مهدی و طاهری، محمدرضا (1390): ارزیابی کیفیت زندگی شهری( مطالعه موردی: محله یافت آباد)، فصلنامه پژوهشی انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، سال نهم، شماره 31، صص33 - 53.
معاونت برنامه ریزی- دفتر آمار و اطلاعات استان فارس (1388): نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهرستان فسا 1385، انتشارات استانداری فارس.
o A.L.Brown. (2003). Increasing the utility of urban environmental quality information, Landscape and Urban planning 65, p.p 85-93.
o Allen, John, Voget, Rebecca and Cordes, Sam, 2002, Quality of Life in Rural Nebraska: Trends and Changes, Institute of agriculture and natural resoures.
o Bukenya, J. Gebremedhin, T.x Schaeffer P. (2003), ((Analasis of Quality of Life Rural Development: Evidence from West Virginia Data)), Growth and Change, No, 34.
o Collados, C. & Duane. T., 1999, Analysis Natural Capital Quality of Life: A Model for Evaluating the Sustainability of Alternative Regional Development Paths, Ecological 30 (1999) 441- 460.
o Das, D. (2008). Urban Quality of Life: A case study of Guwahati, Social Incicators Research, 88.
o Epley, R. Donald & Menon, M(2007), ((A Method of Assembling Cross-sectional Indicators into a Community Quality of Life)), Soc Indic Res, 88.
o European Commission, 2001, A Framework for Indicators for the Economic and Social Dimensions of Sustainable Agriculture and Rural Development, London.
o Glatzer, W. (2006), ((Quality of Life in the European Union and the United States of America: Evidence from Comprehensive Indices)), Applied Research in Quality of Life, 1.
o Kamp Irene Van, Leidelmeijer Kees, Marsman Gooitske and Hollander Augustinus de, 2003, Urban Environmental Quality and Human Well-being towards a Conceptual Framework and Demarcation of Concepts, a Literature Stud. Landscape and Urban Planning 65,pp 5-18.
o Kordzanganeh, J., 2006, Study of Health Related Quality of Life in Aged People Who Were 60 or More, (A Case Study in Ramhormoz City). A Thesis Presented for the Master of Science Degree, By supervisor Dr. Mohammad Mirzaie, University of Tehran Facility of Social Since.
o Pal, A. K., Kumar, U. C., 2005, Quality of Life Concept for the Evaluation of Societal Development of Rural Community in West Bangal, India, Rural Development, Volume xv, no 2.
o Philips, D., 2006, Quality of Life Concept, Policy and Practice London, Routledge.
o S. Mahmoodzadeh, J. Shahrabi, M. Pariazar & M. S. Zaeri (2007). “Project Selection by Using Fuzzy AHP and TOPSIS Technique”.World Academy of Science, pp333- 338.
o Sun, Ch.Ch. and Lin, G.T.L., 2008, Application of Fuzzy TOPSIS for Estimating the Industrial Cluster Policy, Institute of Management