• صفحه اصلی
  • بررسی زیبایی‌شناختی کنایه در داستان‌های فکری کودکان در ایران با رویکرد به «قصه‌های تازه از کتاب‌های کهن»

اشتراک گذاری

آدرس مقاله


کد مقاله : 668020 بازدید : 154 صفحه: 125 - 151

نوع مقاله: پژوهشی

بررسی زیبایی‌شناختی کنایه در داستان‌های فکری کودکان در ایران با رویکرد به «قصه‌های تازه از کتاب‌های کهن»

محورهای موضوعی : ادبیات فارسی

تاریخ دریافت : 1398/07/04 تاریخ پذیرش : 1398/07/04 تاریخ انتشار : 1398/01/01

کلید واژه: صورخیال, کنایه, irony, Literature, غنای ادبی, آذر یزدی, داستان فکری, literary richness, Azar Yazdi, intellectual fiction,

چکیده مقاله :

برنامۀ فلسفه برای کودکان (فبک) در نیل به اهداف خود، از داستان به‌عنوان یک وسیلۀ مؤثر و کارآمد، جهت تشویق کودکان به گفت‌وگو و مشارکت در اجتماع پژوهش فلسفی و حلقه‌های کندوکاو، استفاده کرده است. صاحب نظران فبک، بیشتر تلاششان متوجۀ کودک، فلسفه و نظریه‌های تربیتی بوده و به استقلال، هویت و غنای ادبی داستان توجه چندانی ندارند و تنها به‌عنوان یک ابزار از آن بهره می‌برند. این مقاله با عنوان بررسی ترکیبات کنایی در داستان‌های فکری کودکان در ایران با رویکرد قصه های تازه از کتاب‌های کهن به لزوم توجه به اهمیت کنایه در داستان می‌پردازد. با اذعان به این‌که بیان صریح بعضی از معانی خوشایند نیست، ولی به وسیلة کنایه، همان معانی را می‌توان با اسلوبی مؤثر و بلیغ بیان نمود. کنایه از تصریح بلیغ‌تر است، چرا که کنایه مانند ادّعای مفهومی است با ارائة دلیل. کنایه ذکر ملازم معنایی است تا ذهن مخاطب را از آنچه در کلام آمده، به آنچه نیامده منتقل کند. استفاده از کنایه در کلام علل گوناگونی دارد که از جملة آنها می‌توان به رعایت ادب، تصویرگری، استدلال، تزیین سخن و یا جذابیّت بخشیدن به کلام اشاره کرد. یکی از صنایع لفظی و معیارهای زیبایی سخن، کنایه است که داستان‌های کودک از آن بهرة فراوان برده است و در موارد گوناگون و به انگیزه‌های متفاوت، تعابیر کنایی دارد. در مقالة حاضر، به روش توصیفی ـ تحلیلی و با بررسی کنایه در قصه های تازه از کتاب‌های کهن، کاربردهای مختلف این شیوة بیانی بررسی شده است.

چکیده انگلیسی:

Aesthetic examination of irony, the Philosophy for Children Program (FABAK) has used storytelling as an effective tool to encourage children to engage in dialogue and participation in the Philosophical Research Society and the Rings of Discovery. Fabak commentators focus most of their efforts on children, philosophy, and educational theories and pay little attention to the independence, identity, and literary richness of the story and use it only as a tool. In Iran, with the "New Tales from Old Books" approach, it is necessary to pay attention to the importance of irony in the story. Acknowledging that the explicit expression of some meanings is not pleasant, but by irony, the same meanings can be expressed in an effective and expressive manner. The metaphor is more subtle than stating, because the metaphor is like a conceptual claim with a reason. The irony of the term is to convey the meaning of the audience from what has been said to what has not been said. The use of metaphor in the word has a variety of reasons, including politeness, illustration, reasoning, ornamentation, or the appeal of the word. One of the rhetorical industries and aesthetics of speech is the "irony" of which the stories of the child have benefited the most, and in various cases and with different motives, have various interpretations. In the present article, various uses of this method have been studied in a descriptive-analytic manner and by examining the irony in new stories from ancient books.

منابع و مأخذ:


  1. اسمیت، فلیپ، فلسفه آموزش وپرورش. مترجم سعیدبهشتی، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی،1377.
    2.
  2. آذر یزدی، مهدی. این زندگی من است. زندگینامه و خدمات علمی و فرهنگی استاد مهدی آذر یزدی، ویراسته امیر قنبری، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی،1385.
    3.
  3. ________________قصه­های تازه از کتاب‌های کهن. تهران: اشرفی،1385.
    4.
  4. آقا زینالی، زهرا و آقاحسینی، حسین. مقایسه تحلیلی کنایه و آیرونی. فصل­نامه علمی پژوهشی کاوش نامه، سال نهم، شماره 32، 1387. صص 127-95
    5.
  5. تجلیل، جلیل. معانی و بیان، جاد 1، تهران: مرکز نشر دانشگاهی،1376.
    6.
  6. حافظ، شمس‌الدین محمد. دیوان حافظ. تصحیح قزوینی و غنی، تهران: زوار،1362.
    7.
  7. حجازی، بنفشه. ادبیات کودکان ونوجوانان. تهران: روشنگران مطالعات زنان،1382.
    8.
  8. خاقانی، افضل الدین. دیوان خاقانی، تصحیح و تعلیق سید ضیاءالدین سجادی، چ 1، تهران: زوار،1368.
    9.
  9. خسرونژاد، مرتضی. تأملی برهم نشینی ادبیات کودک وفلسفه دربرنامه فلسفه برای کودکان. فصلنامه نوآوریهای آموزشی، سال ششم، شماره 20، 1386.
    10.
  10. خسروی، حسین. روش نقدکتاب کودک. فصلنامه پژوهش های نقدادبی وسبک شناسی. انتشارات دانشگاه آزاداسلامی واحدشهرکرد،1393.
    11.
  11. دادبه، اصغر، مقاله اشراق. فصلنامه فلسفی، عرفانی، ادبی. تبریز: دانشگاه آزاد،1381.
    12.
  12. دیچز، دیوید، شیوه های نقدادبی. مترجم غلامحسین یوسفی_محمدتقی صدقیان. تهران: انتشارات علمی، 1369.
    13.
  13. رجایی، محمد خلیل. معالم البلاغه، چ 3، شیراز: دانشگاه شیراز،1372.
    14.
  14. _____________________معالم البلاغه در علم معانی و بیان و بدیع. چاپ پنجم، شیراز: انتشاراتدانشگاه شیراز،1379.
    15.
  15. رئوف، علی، راهنمای نقدکتاب کودک ونوجوانان. تهران: آییژ، 1387.
    16.
  16. شفیعی کدکنی، محمدرضا. صور خیال در شعر فارسی. تهران: نیل،1380.
    17.
  17. شمیسا، سیروس. معانی و بیان، چاپ هشتم، تهران: انتشارات فردوس،1368.
    18.
  18. ________________________بیان، چاپ دوم، تهران: نشر میترا،1381.
    19.
  19. ضمیران، محمد، متن سخنرانی باعنوان "تعامل ادبیات وفلسفه"تهران، خانه هنرمندان، دوم آبان،1387.
    20.
  20. عطار، فریدالدین. منطق‌الطیر، تصحیح سید صادق گوهرین، چ 5، تهران: علمی فرهنگی،1366.
    21.
  21. علوی مقدم، محمد و همکاران. معانی و بیان چاپ دوم. تهران: سمت،1379.
    22.
  22. فضیلت، محمود، زبان وادبیات کودک ونوجوان. کرمانشاه: طاق بستان،1386.
    23.
  23. فیشر، رابرت. آموزش وتفکر. مترجم فروغ کیان زاده، اهواز: نشر رسش،1385.
    24.
  24. قائدی، یحیی. آموزش فلسفه کودکان. تهران: نشر دواوین، 1383.
    25.
  25. _________________مبانی نظری فلسفه برای کودکان. تهران: مرآت، 1395.
    26.
  26. محمدی، محمدهادی- قاینی، زهره. تاریخ ادبیات کودک و نوجوان. چ 3، ج 5، تهران: چیستا،1384.
    27.
  27. میرزانیا، منصور. فرهنگنامۀ کنایه، چاپ دوم، تهران: امیرکبیر،1382.
    28.
  28. ناتل خانلری، پرویز... تاریخ زبان فارسی، چ 2، تهران: نشر نو،1366.
    29.
  29. ناجی، سعید. داستان هایی برای کندوکاو فلسفی، جلددوم. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی، 1394.
    30.
  30. نصیری، محمدرضا. پیشگفتار، زندگی­نامه و خدمات علمی و فرهنگی استاد مهدی آذر یزدی. ویراسته امیر قنبری، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی،1385.
    31.
  31. نوروزی، جهانبخش. معانی و بیان، چاپ دوم، شیراز: انتشارات کوشا مهر شیراز،1380.
    32.
  32. هاشمی، سید احمد. فی المعانی و البیان و البدیع، چاپ دوم، تهران: انتشارات الهام،1379.
    33.
  33. همایی، جلال‌الدین. فنون بلاغت و صناعات ادبی، چاپ دوازدهم، تهران: موسسه نشر هما،1368.
    34.

 

 

  1. Hvan,kendall(2007).story proof:The science behind the startling power of story,CA:Librariesunlimited.
    2.
  2. Lipman,M. thinking children and education.dubuque,lowa: Kendall/Hunt pub.co.1993.
    3.
  3. Vygotsky,lev.s. (1986).thougt and language,Cambridge,MA:MIT press.

    1. اسمیت، فلیپ، فلسفه آموزش وپرورش. مترجم سعیدبهشتی، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی،1377.
      2.
    2. آذر یزدی، مهدی. این زندگی من است. زندگینامه و خدمات علمی و فرهنگی استاد مهدی آذر یزدی، ویراسته امیر قنبری، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی،1385.
      3.
    3. ________________قصه­های تازه از کتاب‌های کهن. تهران: اشرفی،1385.
      4.
    4. آقا زینالی، زهرا و آقاحسینی، حسین. مقایسه تحلیلی کنایه و آیرونی. فصل­نامه علمی پژوهشی کاوش نامه، سال نهم، شماره 32، 1387. صص 127-95
      5.
    5. تجلیل، جلیل. معانی و بیان، جاد 1، تهران: مرکز نشر دانشگاهی،1376.
      6.
    6. حافظ، شمس‌الدین محمد. دیوان حافظ. تصحیح قزوینی و غنی، تهران: زوار،1362.
      7.
    7. حجازی، بنفشه. ادبیات کودکان ونوجوانان. تهران: روشنگران مطالعات زنان،1382.
      8.
    8. خاقانی، افضل الدین. دیوان خاقانی، تصحیح و تعلیق سید ضیاءالدین سجادی، چ 1، تهران: زوار،1368.
      9.
    9. خسرونژاد، مرتضی. تأملی برهم نشینی ادبیات کودک وفلسفه دربرنامه فلسفه برای کودکان. فصلنامه نوآوریهای آموزشی، سال ششم، شماره 20، 1386.
      10.
    10. خسروی، حسین. روش نقدکتاب کودک. فصلنامه پژوهش های نقدادبی وسبک شناسی. انتشارات دانشگاه آزاداسلامی واحدشهرکرد،1393.
      11.
    11. دادبه، اصغر، مقاله اشراق. فصلنامه فلسفی، عرفانی، ادبی. تبریز: دانشگاه آزاد،1381.
      12.
    12. دیچز، دیوید، شیوه های نقدادبی. مترجم غلامحسین یوسفی_محمدتقی صدقیان. تهران: انتشارات علمی، 1369.
      13.
    13. رجایی، محمد خلیل. معالم البلاغه، چ 3، شیراز: دانشگاه شیراز،1372.
      14.
    14. _____________________معالم البلاغه در علم معانی و بیان و بدیع. چاپ پنجم، شیراز: انتشاراتدانشگاه شیراز،1379.
      15.
    15. رئوف، علی، راهنمای نقدکتاب کودک ونوجوانان. تهران: آییژ، 1387.
      16.
    16. شفیعی کدکنی، محمدرضا. صور خیال در شعر فارسی. تهران: نیل،1380.
      17.
    17. شمیسا، سیروس. معانی و بیان، چاپ هشتم، تهران: انتشارات فردوس،1368.
      18.
    18. ________________________بیان، چاپ دوم، تهران: نشر میترا،1381.
      19.
    19. ضمیران، محمد، متن سخنرانی باعنوان "تعامل ادبیات وفلسفه"تهران، خانه هنرمندان، دوم آبان،1387.
      20.
    20. عطار، فریدالدین. منطق‌الطیر، تصحیح سید صادق گوهرین، چ 5، تهران: علمی فرهنگی،1366.
      21.
    21. علوی مقدم، محمد و همکاران. معانی و بیان چاپ دوم. تهران: سمت،1379.
      22.
    22. فضیلت، محمود، زبان وادبیات کودک ونوجوان. کرمانشاه: طاق بستان،1386.
      23.
    23. فیشر، رابرت. آموزش وتفکر. مترجم فروغ کیان زاده، اهواز: نشر رسش،1385.
      24.
    24. قائدی، یحیی. آموزش فلسفه کودکان. تهران: نشر دواوین، 1383.
      25.
    25. _________________مبانی نظری فلسفه برای کودکان. تهران: مرآت، 1395.
      26.
    26. محمدی، محمدهادی- قاینی، زهره. تاریخ ادبیات کودک و نوجوان. چ 3، ج 5، تهران: چیستا،1384.
      27.
    27. میرزانیا، منصور. فرهنگنامۀ کنایه، چاپ دوم، تهران: امیرکبیر،1382.
      28.
    28. ناتل خانلری، پرویز... تاریخ زبان فارسی، چ 2، تهران: نشر نو،1366.
      29.
    29. ناجی، سعید. داستان هایی برای کندوکاو فلسفی، جلددوم. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی، 1394.
      30.
    30. نصیری، محمدرضا. پیشگفتار، زندگی­نامه و خدمات علمی و فرهنگی استاد مهدی آذر یزدی. ویراسته امیر قنبری، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی،1385.
      31.
    31. نوروزی، جهانبخش. معانی و بیان، چاپ دوم، شیراز: انتشارات کوشا مهر شیراز،1380.
      32.
    32. هاشمی، سید احمد. فی المعانی و البیان و البدیع، چاپ دوم، تهران: انتشارات الهام،1379.
      33.
    33. همایی، جلال‌الدین. فنون بلاغت و صناعات ادبی، چاپ دوازدهم، تهران: موسسه نشر هما،1368.
      34.

     

     

    1. Hvan,kendall(2007).story proof:The science behind the startling power of story,CA:Librariesunlimited.
      2.
    2. Lipman,M. thinking children and education.dubuque,lowa: Kendall/Hunt pub.co.1993.
      3.
    3. Vygotsky,lev.s. (1986).thougt and language,Cambridge,MA:MIT press.
      4.

_||_

مقالات مرتبط

حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400

صفحه اصلی| عضویت/ ورود| درباره سند| تماس با ما|
[English] [العربية] [en] [ar]