تحلیل عناصر داستانی در منظومة «لیلی و مجنون» مکتبی شیرازی
محورهای موضوعی : ادبیات فارسی
کلید واژه: عناصر داستان, Story Elements, مکتبی شیرازی, تحلیل داستان, Maktabi Shirazi, Analysis of the story, منظومة «لیلی و مجنون», Keywords "Leili and Majnoun" system,
چکیده مقاله :
مکتبی شیرازی، شاعر قرن نهم هجری، با اثر لیلی و مجنون خود به شهرت رسیده، اثری که در قالب مثنوی و با طرحی داستان وار سروده شده است. منظومه هایی نظیر لیلی و مجنون، مرز بین حکایت و داستانِ هنری هستند. به همین دلیل در رد یابیِ عناصر داستانیِ آنها گاه توجیه یک ادعا یا تخصیصِ یک عنوان، چندان آسان نیست و به خصوص در تقسیم‌بندی‌ها، امکان دوگانگی بعضی انواع در داستانی واحد نیز وجود دارد. با این همه، هدف اصلی این پژوهش، جستجوی عناصر داستانی این منظومه و تحلیل و بررسی آن هاست. عناصری چون، پیرنگ، زاویة دید، شخصیت ها و انواع آن، درونمایه، گفتگو و شیوه های گوناگون آن، لحن، فضا و صحنة داستان. حاصل این بررسی نشان می‌دهد؛ این روایت، به طور کلی درونمایه ای عاشقانه و داستانِ یک عشق عُذری است، عناصر ساختاری پیرنگ با گفتگوهای میان شخصیت ها و فضای حزن انگیز سراسر داستان کاملاً هماهنگی دارد. زاویة دید این روایت، زاویة بیرونی (دانای کل) می باشد. هم چنین، شخصیت ها بیشتر ایستا و ثابت هستند، بجز دو شخصیت اصلیِ قصه که از شخصیتی پویا و متحرک برخوردار است. ویژگی دیگر این داستان، مطابقت لحنِ آن با طرح و مضمون اصلی روایت است. به دلیل ماهیت این داستان، حجم بالایی از آن را عنصر گفتگو تشکیل می دهد.
mahboobeh zamani seyyed Mahmood elham bakhsh (Ph.d) Abstract Maktabi Shirazi, the ninth-century poet, his fame reached with effect "Leili and Majnoun", a work written in Masnavi and Anecdotal plan. The poems such as "Leili and Majnoun", is the boundary between the anecdote and the art story. That's why they sometimes justify a claim about story elements or to assign a title, is not so easy, especially in divisions, there is also the possibility of duality, in some of the same story. However, the main purpose of this research, the search for the story elements of the system and analyze them. Elements such as, plot, point of view, characters and its variants, theme, dialogue and its various styles, tone, atmosphere and scene of the story. Investigations showed that, this narrative themes are romantic and its story is an love virginity; The structural elements of the plot with dialogue between the characters and sad space is perfectly synchronized throughout the story. the point of view in this narrative, is external (omniscient). also Characters are more static, except the main characters of the story, the characters are dynamic. Another feature of this story is consistent with the tone and theme of the narrative. Because of the nature of this story, It constitutes a huge amount of dialogue element.
_||_