بررسی کارایی برخی علف‌کش‌های سولفونیل اوره در کنترل علف‌های‌هرز ذرت شیرین (Zea mays L.)

محورهای موضوعی : بوم شناسی علف‌های هرز

محبوبه نبی‌زاده ¹ , مجید عباس‌پور ² , علی‌اصغر چیت‌بند ³ , محمد بازوبندی ⁴

1 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
2 - استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
3 - دانشجوی دکترای علوم علف‌های هرز دانشگاه فردوسی مشهد
4 - استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

تاریخ دریافت : 1392/01/22 تاریخ پذیرش : 1393/02/15 تاریخ انتشار : 1393/12/01

کلید واژه: Foramsulfuron, Nicosulfuron, ریم‌سولفورون, مزوتریون, تربوتیلازین, Mesotrion, اس- متولاکلر, بروموکسنیل, فورام سولفورن, نیکو‌سولفورون, Bromoxinyl, Rimsulfuron, S-Metolacholor, Terbuthlazine,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی کارایی علف کش های جدید سولفونیل اوره در کنترل علف های هرز آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسات رضوی در تابستان سال 1391 انجام شد. ارقام ذرت شیرین در سه سطح شامل دانه طلایی (KSC403su)، رقم مریت (Merit) و رقم چیس (Chase) به عنوان فاکتور اول و تیمارهای مبارزه شیمیایی در هفت سطح شامل نیکوسولفورون، نیکوسولفورون + بروموکسینیل + ام سی پی ای (برومایسید اِم آ)، فورام‌سولفورون، ریم‌سولفورون + نیکوسولفورون، مزوتریون+ اس- متولاکلر + تربوتیلازین به همراه دو شاهد بدون وجین و وجین دستی علف های هرز بودند. نمونه برداری از علف های هرز چهار هفته پس از سم‌پاشی از هر کرت انجام شد که براساس آن تعداد و وزن خشک علف های هرز به تفکیک گونه های اصلی مشخص شدند. نتایج نشان داد تمامی علف کش ها تراکم و وزن خشک علف های هرز تاج خروس ریشه قرمز، خرفه، پیچک، سلمه تره، اویارسلام و تاج ریزی سیاه را به طور معنی داری نسبت به شاهد بدون وجین کاهش دادند. در بین ارقام، رقم چیس و دانه طلایی به ترتیب دارای بالاترین و پایین ترین تراکم و وزن خشک علف های هرز بودند. علف کش مزوتریون + اس متولاکلر + تربوتیلازین تأثیر خوبی در کاهش وزن خشک علف های هرز پهن برگ تاج خروس ریشه قرمز، خرفه، پیچک، سلمه تره، اویارسلام و تاج ریزی سیاه داشت، به‌طوری‌که، بالاترین تأثیر را در کنترل علف هرز سلمه تره داشت. نیکوسولفورون و نیکوسولفورون + برومایسید اِم آ نیز دارای تأثیر خوبی در کنترل علف های هرز تاج خروس ریشه قرمز، خرفه، پیچک بودند، نیکوسولفورون + ریم‌سولفورون تأثیر خوبی در کنترل علف هرز باریک برگ اویارسلام داشت.

چکیده انگلیسی:

To evaluate the performance of new Sulfonylurea herbicides in sweet corn weed control, a factorial experimental research was carried out based on a completely randomized block design with three replications in Agriculture and Natural Resources Research Center of Khorasan Razavi in 2012. The first and the second factor, were sweet corn varieties and chemical control treatments respectively. The sweet corn varieties included KSC403su, Merit and Chase. The chemical control treatments included Nicosulfuron (Cruz), Nicosulfuron (Cruz) + Bromoxinyl + MCPA (Brimicide MA), Foramsulfuron (Equip), Rimsulfuron + Nicosulfuron (Ultima), Mesotrion + S-Metolacholor + Terbuthlazine (Lumax 537.5 SE), with weed free, and weed infested in each block. Sampling was done 4 weeks spraying each plot. The result showed that red root pigweed, common purslane, field bindweed, common lambsquarters, purple nutsedge, black night shade dry weight were reduced significantly by all herbicides compared with weedy check. Among the sweet corn varieties, the highest and the lowest weeds density and dry weight resulted by Chase and KSC403su, respectively. Mesotrion+ S-Metolacholor+ Terbuthlazine herbicide had sound effect on dry weight reduction of red root pigweed, common purslane, field bindweed, common lambsquarters, purple nutsedge, black nightshade, with highest control of common lambsquarters. Also, red root pigweed, common purslane and field bindweed should satisfactory control by nicosulfuron and nicosulfuron+ brimicide MA applied, whereas nicosulfuron + rimsulfuron had suitable effect on common purple nutsedge.

منابع و مأخذ:

- پورآذر، ر. و ا. زند. 1389. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی بررسی تکمیلی علف­کش لوماکس در ذرت. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان. 23 ص.

2- جمالی، م.، ش. شریفی نیا.، ا. زند و م. فریدون پور. 1389. بررسی کارایی علفکش جدید ذرت. نوزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران. ص 81 .

3- زند، ا.، ح. رحیمیان مشهدی، ع. کوچکی، ج. خلقانی، س.ک. موسوی و ک. رمضانی. 1383. اکولوژی علف​های­هرز (کاربردهای مدیریتی). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 544 ص.

4- زند، ا.، م.ع. باغستانی، ر. پورآذر، پ. ثابتی، ف. قزلی، م. خیامی و ع. رزازی. 1388. بررسی کارایی علف­کش­های جدید لوماکس (مزوتریون + اس متولاکلر + تربوتیلازین)، اولتیما (ریم‌سولفورون + نیکوسولفورون) و داینامیک (آمیکاربازون) در مقایسه با علف­کش­های رایج در مزارع ذرت دانه­ای ایران. نشریه حفاظت گیاهان، 23 (2): 42 تا 55.

5- مهاجری، ف.، م. هنرمندیان، ر. پورآذر و م. شیرالی. 1389. بررسی روش­های کنترل مکانیکی، شیمیایی و تلفیقی علف­های­هرز ذرت در منطقه رامهرمز. نشریه بوم شناختی علف­های­هرز، 1 (1): 67 تا 76.

6- موسوی، م.ر. 1380. مدیریت تلفیقی علف­های­هرز (اصول و روش‌ها). انتشارات میعاد.

7- نجفی، ح. و ت. تولینار. 1384. پاسخ مراحل مختلف رشدی ذرت به سایه اندازی تاج­خروس ریشه قرمز
(Amaranthus retroflexus L.). مجله دانش علف­های­هرز ایران، 1: 127 تا 140.

8- هادی­زاده، م.ح.، م.ع. باغستانی، م. محمدی و ح. ترابی. 1390. بررسی امکان استفاده از علف­کش­های سایر گیاهان زراعی برای مبارزه شیمیایی با علف­های­هرز در سورگوم علوفه­ای (L. Sorghum bicolor). گزارش نهایی طرح تحقیقاتی به شماره 89002-8901-16-43-014. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، موسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی خراسان رضوی. 46 ص.

9- Ashrafi, Z.Y., A. Rahnavard and S. Sadeghi. 2010. Study of respond wheat (Triticum aestivum L.) to rate and time application Chevalier. J. Agric. Technol. 6 (3): 533-542.

 10- Baghestani, M.A., E. Zand, S. Soufizadeh, A. Eskandari, R. PourAzar, M. Veysi and N. Nassirzadeh. 2007. Efficacy evaluation of some dual purpose herbicides to control weeds in maize (Zea. mays L.). Crop Prot. 26: 936–942.

11- Bauman, D.T., L. Bastiaans and M.J. Kropff. 2001.Competition and crop performance in a leek- cerely intercropping system. Crop Sci. 41: 764-774.

12- Bhowmik, P.C., B.M. O’Toole and J. Andaloro. 1992. Effects of nicosulfuron on quackgrass (Elytrigia repens) control in corn (Zea mays L.). Weed Technol. 6: 52–56. 

13- Bollman, J.D., C.M. Boerboom, R.L. Becker and V.A. Fritz. 2008. Efficacy and tolerance to HPPD-Inhibiting herbicides in Sweet corn. Weed Technol. 22: 666–674.

14- Bruce, A.B. and J.J. Kells. 1997. Quack grass (Elytrigia repens) control in corn (Zea mays) with nicosulfuron and primisulfuron. Weed Technol. 11: 373–378.

15- Carey, J.B. and J.J. Kells. 1995. Timing of total poste-mergence herbicide applications to maximize weed control and corn (Zea mays) yield. Weed Technol. 9: 356–361.

16- Chikoye, D., A.F. Lum, F. Ekeleme and U.E. Udensi. 2009. Evaluation of Lumax for pre-emergence weed control in maize in Nigeria. International. J. Pest Manag. 55(4): 275–283.

17- Dogan, M.N., A. Unay and F. BozoAlbay. 2004. Determination of optimum weed control timings in maize. Turkey. J. Agric Forest. 28: 349–354.

18- Koeppe, M.K., C.M. Hirata, H.M. Brown, W.H. Kenyon, D.P. O’Keefe, S.C. Lau, W.T. Zimmerman and J.M. Green. 2000. Basis of selectivity of the herbicide rimsulfuron in maize. Pesticide Biochem. Physiol. 66: 170–181.

19- Lum, A.F., D. Chikoye and S.O. Adesiyan. 2005a. Control of  Imperata cylindrica (L.) Raeuschel (speargrass) with nicosulfuron and its effect on the growth, grain yield and food components of maize. Crop Prot. 24: 41–47.

20- Lum, A.F., D. Chikoye and S.O. Adesiyan. 2005b. Effect of nicosulfuron dosages and timing on the pos temergence control of cogongrass (Imperata cylindrica) in corn. Weed Technol. 19: 122–127.

21- Rabaey, T.L. and R.G. Harvey. 1997. Sequential applications control wooly cup grass (Eriocloa villosa) and wild-proso millet (Panicum miliaceum) in corn (Zea mays). Weed Technol. 11: 537–542.

22- Scarabel, L., S. Varotto and M. Sattin. 2007. A european biotype of Amaranthus retroflexus cross-resistant to ALS inhibitors and response to alternative herbicides. Weed Res. 47: 527–533.

23- Soltani, N., P.H. Sikkema, J. Zandstra, J. O’Sullivan and D.E. Robinson. 2007. Response of eight sweet corn (Zea mays L.) hybrids to topramezone. Hort Sci. 42: 110–112.

24- Usman, A., K.A. Elemo, A. Bala and A. Umar. 2001. Effect of weed interference and nitrogen on yields of a maize/rice intercrop. International. J. Pest Manag. 47: 241–246.

25- Williams, M.M., J.K. Pataky, J.N. Nordby, D.E. Riechers, C.L. Sprague and J.B. Masiunas. 2005. Cross-sensitivity in sweet corn to nicosulfuron and mesotrione applied post-emergence. Hort Sci. 40: 1801–1805.

26- Wilson, G.C., N. Soltani, F.J. Tardif, C.J. Swanton and P.H. Sikkema. 2010. Control of volunteer cereals with post-emergence herbicides in maize (Zea mays L.). Crop Prot. 29:1389-1395.

27- Zand, E., M.A. Baghestani, S. Soufizadeh, R. Pourazar, M. Veysi, N. Bagherani, A. Barjasteh, M. Khayami and N. Nezamabadi. 2007. Broadleaved weed control in winter wheat (Triticum aestivum L.) with post-emergence herbicides in Iran. Crop Prot. 26: 746–752.