بررسی گونه‌های مختلف کنه‌های سخت (آکارینا: ایکسودیده) درگوسفندان شهرستان کرج
محورهای موضوعی : پژوهش های بالینی دام های بزرگ
کلید واژه: گوسفند, کرج, کنه‌های ایکسودیده,
چکیده مقاله :
خانواده ایکسودیده یکی از بزرگترین خانواده کنه‌های حیوانات اهلی محسوب میشوند که تا کنون ١٣ جنس و ٦٥٠ گونه در پنج زیر خانواده از آنها گزارش شده است. هدف ازانجام این پژوهش، ارزیابی گسترش آلودگی گوسفندان به گونه‌های مختلف کنه‌های سخت ازنظرکمی و همچنین تعیین تنوع گونه ای کنه های یافت شده در شهرستان کرج می باشد. در این بررسی از کل گوسفندان تحت بررسی شهرستان کرج که در طول سال 1388انجام گرفت تعداد 665 کنه جمع آوری و سپس مورد شناسایی قرار گرفتند. تنوع گونه ای کنه های یافت شده عبارت از هیالوما آناتولیکوم آناتولیکوم ، هیالوما آناتولیکوم اکسکاواتوم، ریپی سفالوس سانگوئینوس ، ریپی سفالوس بورسا بودند.کنه هیالوما آناتولیکوم آناتولیکوم(13/34%) بالاترین فراوانی و کنه ریپی سفالوس سانگوئینوس(84/16%) کمترین فراوانی را نشان داد و بعد از کنه هیالوما آناتولیکوم آناتولیکوم، کنه ریپی سفالوس بورسا (76/26%) و کنه هیالوما آناتولیکوم اکسکاواتوم (25/22%) به ترتیب دارای بیشترین فراوانی بودند. در این مطالعه از نظر شیوع فصلی آلودگی ، در فصل بهار 125 عدد کنه، در فصل تابستان 387 عدد کنه و در فصل پاییز و زمستان به ترتیب 126و17 عدد کنه از گوسفندان جمع آوری شد بیشترین میزان آلودگی در فصل تابستان و کمترین میزان آن در فصل زمستان مشاهده شد. همچنین بالاترین میزان کنه های یافت شده در ناحیه گوش و کمترین میزان در ناحیه زیر کتف مشاهده گردید.
Ixodidae family is one of the greater Tick family of domestic animals which since 13 genus and 650 species in 5 sub family of them reported. In Iran since 14 species of Hyalomma, 5 species of Rhipicephalus, 8 species of Ixodes, 11 species of Haemaphysalis, 1 species of Boophilus, 3 species of Dermacentor, 2 species of Ornithodorous and 2 species of Argas identified which this ticks are transporter for 24 species of pathogen virus, bacteria and protozoa and by a long way 10% of ticks feed on domestic animals specially cattle, sheep and goat and it has saliently hygienic importance in transmission of human and animal pathogenic factors. The aim of this research was to evaluation of sheeps contamination to different species of hard ticks from quantitative aspect and also determination of species diversity found ticks in karaj location. In this survey 549 tick were collected from all Karaj suburb sheeps during year 2009 and then were identified. In this survey H. anatoliceum anatoliceum (34/13%) with maximum infection rate and R.sanguineus (16/84%) with minimum contamination rate were determined and after H. anatoliceum anatoliceum, Rh.bursa(26/74%) and H. anatoliceum excavatum (22/25%) respectively with maximum contamination were determined. In this study from seasonal prevalence aspect in spring 125 number, summer 387 number and in autumn and winter respectively 17,126 number tick were collected from the surveyed area sheeps and maximum contamination rate in summer and minimum contamination rate in winter were absorved. Also maximum rate of found ticks were absorved in ear area and minimum rate in were absorved subscapular area.
1- اسدی قربانی،م. نعمت اللهی، ا.( 1383) : بررسی میزان شیوع آلودگی گوسفندان شهر مرند و حومه به کنه های ایکسودیده در سال 1382، پایان نامه جهت دریافت دکترای حرفه ای دامپزشکی. دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد تبریز.
2- انتخابی، م.ع. (1365):ارزیابی کیفی حشره کش‌های دامی در ایران، پایان‌نامه دوره دکترای دامپزشکی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، شماره 1550.
3- حدادزاده، ح.ر. خضرایی نیا پ. (1377): اصول تشخیص و اهمیت بهداشتی بندپایان، انتشارات، دانشگاه تهران، چاپ اول، صفحات ٢٠٩ و 213-215.
4- داودی، ج . حقوقی راد، ن. (1386): بررسی فون کنه های آلوده کننده گاو و تغییرات فصلی جمعیت آنها در استان آذربایجانغربی ،دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی واحد علوم وتحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران ،پایان نامه جهت دریافت دکترای تخصصی انگل شناسی.شماره 75 .
5- رفیعی، ع. راک ، ه. (1357) : انگل‌شناسی بندپایان، انتشارات دانشگاه تهران، صفحه30-90 .
6- رفیعی، ع. (1357): تک‌یاخته شناسی دامپزشکی و مقایسه‌ای. انتشارات دبیرخانه شورای پژوهشهای علمی کشور.
7- رنجبر بهادری،ش. (1381): بررسی تنوع گونه ای کنه‌های دامی در شهرستان گرمسار.، مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران.، دوره 58، شماره1.، صفحه 11-14.
8- شاددل، ف. (1377): انگل‌شناسی دامپزشکی، انتشارات دانشگاه شیراز.
9- فشارکی، ر. گودرزی، م.ع. (1380): شناسایی کنه‌های ایکسودیده جدا شده از نشخوارکنندگان اهلی منطقه قم.،مجله پژوهش و سازندگی.، شماره 5.،صفحه 11-13.
10- گرامی، ب. (١٣٦١): خلاصه نتایج تحقیقات موسسه رازی. انتشارات موسسه رازی کرج، صفحات 58-80.
11- مظلوم، ذ. (1350): انواع کنه‌های یافت شده در ایران، انتشار جغرافیایی، فصول فعالیت و میزبان‌ها، نامه دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، جلد 2، شماره اول، ص : 31-1.
12- نعمت اللهی،ا. سلیمانی،ش. (1380): بندپایان و اهمیت آنها در دامپزشکی و بهداشت، جلد دوم، انتشارات اصلانی.، صفحه 25-98.
13- هاشم‌زاده فرهنگ، ح. (1385): بررسی تنوع گونه‌ای کنه‌های شهرستان تبریز و حومه، طرح پژوهشی شماره 43 .
14- Abbasian, Lintzen, R., (1960): A preliminary list of ticks occurring in Iran and their distributional data. Acarologia 2 : 43-61.
15- Bahrami, A., Telmadarraiy, Z., Vatandoost, H., (1998): Survay on fauna of Ticks in west Azarbaijan province, Iran.Iranian Jpubl Health, 33(4):65-69.
16- Calisir B., Polat E., Yucel A., (1997): Identification of ticks collected from some domestic animals from some villages around Silivri town and detection of Borrelia burgdorferi in Ixodes ricinus. Acta Parasitological Turcica. 21:379-382.
17- Razmi, Gh.,Glinsharifodini, M., Sarvi, Sh.,(2007):Prevalence of ixodid ticks on cattle in Mazandaran province,Iran.korea Journal of parasitology, Vol:45,No:4,pp:307-310
18- Walker, A.R., Koney, E.B.M., (1999) Distribution of ticks. Bulletin of Entomological Research.89: 473-479.
19- Wall, R., Shearer, D., (1997): Veterinary entomology.1st ed. Chapman and Hall, pp: 114-135.
_||_