بررسی اثر داروی گیاهی تیماسین‌پلاس®بر عفونت تجربی خوراکی سالمونلا تیفی موریوم در جوجه‌های گوشتی

محورهای موضوعی : میکروبیولوژی

زهرا داودی ¹ , حمید استاجی ² , سحر غفاری خلیق ³ , سیدحسام‌الدین عمادی‌چاشمی ⁴

1 - گروه زیست فناوری میکروبی، دانشکده دانشکده فناوری‌های نوین، دانشگاه سمنان، سمنان
2 - گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه سمنان
3 - گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
4 - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

تاریخ دریافت : 1402/04/27 تاریخ پذیرش : 1402/08/18 تاریخ انتشار : 1402/11/11

کلید واژه: سالمونلا تیفی‌موریوم, Real-time PCR, ختمی, آویشن باغی, شربت تیماسین‌پلاس®, ,

چکیده مقاله :

سالمونلا تیفی‌موریوم یکی از مهمترین و بیماریزاترین سالمونلا‌ها بوده که منجر به آلودگی در انسان، دام و طیور می‌شوند و کاهش تولید و متعاقباً خسارات اقتصادی فراوانی در صنعت طیور به همراه دارد. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها در جهت کاهش عوارض و از بین بردن باکتری‌ها در دوز‌های مختلف، منجر به ایجاد مقاومت می‌شود. در گیاهان، خاصیت ضدمیکروبی، بطور ذاتی در عناصر سازنده وجود دارد، بنابراین در بدن انباشته نشده و اثرات جانبی آنتی‌بیوتیک‌ها، نظیرمقاومت آنتی‌بیوتیکی، واکنش آلرژیک، مشکلات معده و... به بار نمی‌آورند. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر ضدمیکروبی داروی گیاهی تیماسین‌پلاس® و اثر هم‌افزایی این دارو با آنتی‌بیوتیک اریترومایسین بر عفونت سالمونلا تیفی‌موریوم در جوجه‌های گوشتی یک روزه نژاد رأس 308، انجام گرفت. بدین منظور از 40 قطعه جوجه یک روزه نژاد رأس 308 در چهار گروه ده‌تایی، استفاده گردید. مقدار 2 میلی‌لیتر از سوسپانسیون حاوی CFU 106 باکتری سالمونلا تیفی‌موریوم با سوند معدی به روش گاواژ چینه‌دان به تمام جوجه‌ها، به طور تجربی القاء شد. تیمارهای آزمایشی شامل کنترل منفی (القای عفونت ولی بدون مداخلات درمانی)، درمان با اریترومایسین، درمان با تیماسین‌پلاس® (حاوی عصاره آویشن‌باغی (Thymus vulgaris) و ختمی (Althea officinalis)) و درمان با ترکیب اریترومایسین و تیماسین‌پلاس®، بود. درمان از 24 ساعت پس از القای عفونت آغاز و تا یک روز قبل از نمونه‌گیری ادامه داشت. در روز‌های چهار و دوازده، بعد از مرگ با ترحم، بافت کبد و طحال جداسازی و برای بررسی‌های میکروبی شامل شمارش کلونی و تست Real-time PCR و آسیب‌های بافتی، مورد آزمایش، قرار گرفت. نتایج حاصل از تست Real-time PCR و شمارش کلونی ثابت کرد، شربت تیماسین‌پلاس® دارای اثر ضدمیکروبی بر روی باکتری سالمونلا تیفی‌موریوم است. در این بررسی بیشترین میزان باکتری مختص گروه کنترل و کمترین مقدار مربوط به گروه درمان با اریترومایسین و تیماسین‌پلاس®، بود؛ همچنین در مطالعه نتایج هیستوپاتولوژی بافت کبد و طحال، اختلاف معنی‌داری میان گروه کنترل با سایر گروه‌ها مشاهده شد. طبق یافته‌های این پژوهش مشخص شد، داروی‌گیاهی‌ تیماسین‌پلاس عملکردی مشابه با اریترومایسین دارد و به‌صورت هم‌افزایی با اریترومایسین در کاهش جمعیت باکتری سالمونلا‌تیفی‌موریوم موثر می‌باشد. با توجه به پدیده مقاومت آنتی‌بیوتیکی، بهتر است به جای استفاده از مواد شیمیایی، از داروهای گیاهی و یا ترکیب داروی گیاهی و آنتی‌بیوتیک، استفاده شود.