جایگاه، ابعاد و تحقق رقابتپذیری شهری در مدیریت شهری

محورهای موضوعی : مطالعات مدیریت شهری

فاطمه السادات افصح حسینی ¹ (دکتری شهرسازی، گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران [e-mail])
حسین ذبیحی ² (دانشیار، گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران [e-mail])
لعلا جهانشاهلو ³ (استادیار، گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران [e-mail])

تاریخ دریافت : 1397/04/21 تاریخ پذیرش : 1397/05/21 تاریخ انتشار : 1397/06/01

کلید واژه: رقابت پذیری شهری, رقابت پذیری مکانی, مدیریت شهری, مشارکت مردم, فناوری اطلاعات و ارتباطات,

چکیده مقاله :

هدف مفهوم رقابت پذیری تا حدودی مشخص و قابلیت برتری یافتن بر سایر رقبا می‌باشد. با توجه به پدیده‌های معاصر جهانی شدن و اطلاعات و ارتباطات، اهمیت توجه به بحث رقابت پذیری شهری آشکار می‌شود. رقابت پذیری مولفه‌ها مختلفی دارد. هدف پژوهش حاضرتوجه بر مولفه‌های مکانی رقابت پذیری شهری جهت ارائه به مدیران شهری می‌باشد. پس از تعیین فرضیه‌ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری، با رویکرد حداقل مربعات جزئی به وسیله نرم افزار Smart PLS برازش مدل برای تحقق فرضیه‌ها انجام می‌شود. برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از 110 نفر به عنوان جامعه آماری، ابتدا آمار توصیفی و سپس آمار استنباطی مطرح می گردد. کل فرضیه‌های پژوهش تایید گردیدند. همچنین، نظریه پژوهش عبارت است از: رقابت پذیری شهری را می‌توان با مشارکت مردم و فناوری اطلاعات و ارتباطات ارتقا داد.

چکیده انگلیسی:

The goal of the concept of competitiveness is somewhat specific and is overcome to other competitors. Due to the contemporary phenomena of globalization and information and communication, the importance of paying attention to the issue of urban competitiveness is evident. Competitiveness has different components. The purpose of the present research is to focus on the spatial components of urban competitiveness in order to provide it to urban managers. After determining the hypotheses using the structural equation model, with the partial least squares approach, the fitting of the model is performed by Smart PLS software to realization the hypotheses. To analyze the collected data from 110 people as a statistical population, descriptive statistics and then inferential statistics are presented first. The whole research hypothesis is confirmed. Also, research theory is: Urban competitiveness can be enhanced with people's participation and information and communication technology.  

منابع و مأخذ:

احمدی پور، زهرا، قادری حاجت، مصطفی، و ملاحسینی اردکانی، رضا .1392. «الگویابی رقابت‌های مکانی ناشی از مهر مکان در نواحی متجانس فرهنگی (مطالعه موردی: شهرهای اردکان و میبد در استان یزد)»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره 45، شماره 1، تهران، 168-147.

حافظ نیا، محمدرضا .1385. «اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک»، مشهد: پاپلی.

خواجویی، محسن .1389. «رقابت پذیری و مولفه‌های اقتصادی شهر»، ماهنامه بازار بین الملل، سال 2، شماره 9، آبان و آذر، تهران، 61-60

دیک، ماین پیتر وان .1393. «مدیریت شهری از نظریه تا عمل، اداره شهرها در کشورهای در حال توسعه»، ترجمه غلامرضا کاظمیان، و حامد رستگار، تهران: تیسا (تاریخ انتشار زبان اصلی 2006).

علیزاده اصل، جبار، ضرابی، اصغر، محمدی، جمال، و صمصام شریعت، جمال الدین .1392. «تحلیلی بر سنجش فناوری اطلاعات و ارتباطات و نقش آن در تحقق مشارکت اجتماعی و توانمندسازی مدیریت شهری: مطالعه موردی منطقه 6 شهر اصفهان»، مدیریت شهری، شماره 31 بهار و تابستان، تهران، 240-223.

کارگر سامانی، امیر .(1393). طراحی مدل رقابت پذیری شهری با تکیه بر شاخص‌های حکمرانی خوب شهری در بستر فرآیند جهانی شدن، تز دکتری، دانشکده مدیریت، دانشگاه تربیت مدرس.

هافکین، نانسی، و تاگارت، نانسی. .1383. «تحلیلی بر جنسیت و فناوری اطلاعات در کشورهای درحال توسعه»، ترجمه حسین شعبانعلی فمی، و امیرحسین علی بیگی، تهران: دانشگاه الزهرا (تاریخ انتشار زبان اصلی 2001).

Beaverstock, J.V., Doel, M.A., Hubbard, P.J., Taylor, P.J. (2002) Attending to the world: competition, cooperation and connectivity in the World City network, Global Networks, 2, pp. 111-132.

Begg, I. (1999). Cities and Competitiveness, Urban Studies. 36(5/6), 795-809.

Begg, I. (1999). Cities and Competitiveness, Urban Studies. 36(5/6), 795-809.

Begg, I. (Ed.) (2002). Urban Competitiveness: Policies for Dynamic Cities, Bristol: Policy Press.

Buck, N., Gordon, I., Harding, A. and Turok, I. (Eds) (2005). Changing Cities: Rethinking Urban Competitiveness, Cohesion and Governance, Basingstoke: Palgrave Macmillan.

Budd, L, & Himis, A (2004) Conceptual Framework for Regional Competitiveness. Regional Studies 38(9): 1015-1028.

Camagni, R (2002). On the Territorial Competitiveness: Sound of Misleading, Urban Studies, 39(13), 2395-2411.

Cheshire, P (1999). Cities in Competition: Articulating the Gains fromIntegration. Urban Studies, 36(5-6), 843-864.

Cheshire, P., & Gordon, I (1996). Terrirotial competition and the predictability of collective (in)action International, Journal of Urban and Regional Research, 383-399.

Davoudi, S., & Strange, I (2009). Conceptions of Space and Place in Strategic Spatial Planning, RTPI Library Series.

DTI (2002). Regional Competitiveness Indicators, London: Development of Trade and Industry.

Dukic, M, Jovenovic, A, & Vukovic, D (2012). Defining competitiveness through the theories of new economic geography and regional economy J. Georgr Inst Cvijic, 49-64.

Florida, R (2003). Cities and the creative class. City and Community Journal. 2(1).

Friedmann, J. (1995) Where we stand: a decade of world city research, in: P. Knox and P.J. Taylor (eds), World Cities in a World System, pp. 21-47. New York: Cambridge University Press.

Gordon, I., Cheshire, P. (2001). Local Advantage and Lessons for Territorial Competition in Europe.In Johansson, B., Karlsson, C., Stough, R. (Eds.). Theories of Endogenous Regional Growth (pp. 137-149). Berlin: Springer-Verlag.

Harris, N. (2007). City Competitiveness, World Bank study of competitiveness in four Latin American cities.Retrieved from http://meta-interlab.org/openpdf/publications/Nigel%20Harris_City_Competitiveness_2007.pdf.

Harvey, D. (1989). From Managerialism to Entrepreneurialism: The Transformation in Urban Governance in Late Capitalism, Geografiska Annaler, Series B, Human Geography, 71(1).3-1.

Hu, R. (2011). Benchmarking the Competitiveness of Australian Global Cities: Sydney and Melbourne in a Global Context, Proceedings of 3rd World Planning Schools Congress. Perth, Australia. 4-8 July (2011). Retrieved from http://www.wpsc2011perth.com.au/WPSC-FINAL-PROGRAM-V2.pdf.

Hu, R., Blakely, E. J., Zhou, Y. (2013). Benchmarking the Competitiveness of Australian Global Cities: Sydney and Melbourne in the Global Context. Urban Policy and Research. 31(4), 435–452. Retrieved from http://dx.doi.org/10.1080/ 08111146.2013. 832667.

Hu, R., Blakely, E. J., Zhou, Y. (2013). Benchmarking the Competitiveness of Australian Global Cities: Sydney and Melbourne in the Global Context. Urban Policy and Research. 31(4), 435–452. Retrieved from http://dx.doi.org/10.1080/ 08111146.2013. 832667.

Jiang, Y., Shen, J. (2010). Measuring the Urban Competitiveness of Chinese Cities in 2000. Cities. 27, 307-314.

Kapitsinis, N., & Metaxas, T. (2013). Territorial Competition: Theories, arguments, policies and lessons of the last 25 years. Retrieved from http://www-sre.wu.ac.at/ersa/ersaconfs/ersa12/ e120821aFinal00949.pdf.

Kitson, M., Martin, R., Tyler, P. (2004) Regional competitiveness: an elusive, yet key concept?, Regional Studies, 41, pp. 991-999.

Kostiainen, J. (2002). Urban Economic Development Policy in the Network Society. Tamper: City offset Oy.

Kresl, P. (1995). The determinants of urban competitiveness a survey. In P. Kresl, & G. Gappert (Eds.). North American cities and the global economy. (pp. 45-68). Beverly Hills: Sage.

Kresl, P. K., & Singh, B. (1994). The Competitiveness of Cities: the United States. In OECD (Ed.). Cities and the New Global Economy. (pp. 424-446). Melbourne: The Government of Australia and the OECD.

Kresl, P.K., Singh, B. (1999) Competitiveness and the urban economy: twenty-four large US metropolitan areas, Urban Studies, 36, pp. 1017-1027.

Lengyel, I (2009). Bottom-up Regional Economic Development Competition, Competitiveness and Clusters. In I. Lengyel, & Z. Bajnocy, Regional Competitiveness, Innovation and Environment (13-38). Szeged: JTAAEPress.

Lever, W.F., Turok, I. (1999) Competitive cities: introduction to the review, Urban Studies, 36, pp. 791-793.

Ling, O. G., Yuen, B. (2010). World Cities: Achieving Liveability and Vibrancy. Singapore: World Scientific Publishing.

LINNAMAA, R. 1999. Kaupunkiseudun kilpailukyvyn rakenteelliset ja dynaamiset elementit [Structural and dynamic elements of urban competitiveness]. In Sotarauta, M. (ed.) Kaupunkiseutujen kilpailukyky ja johtaminen tietoyhteiskunnassa. [Urban competitiveness and management in information society], 18-40. Suomen Kuntaliitto, Acta-sarja 106. Helsinki.

Malecki. E (2002). Hard and Soft Networks for Urban Competitiveness. Urban Studies, 5-6, 929-945.

Ng, M., Hills, P. (2003). World Cities or Great Cities? A Comparative Study of Five Asian Metropolises. Cities. 20(3), 151-165.

Ni, P. (2012). Global Urban Competitiveness Report-2012, Cheltenham/ Northampton: Edward Elgar Publishing.

OECD (2000) The competitiveness of European industry: 1999 Report. Working Document of The Services of The European Commission: COM (1999) 465. OECD, Paris.

OECD (2006a). Competitive Cities in the Global Economy, OECD Territorial Reviews, Paris: OECD.

Paddison, R. (1993) City marketing, image reconstruction and urban regeneration, Urban Studies, 30, pp. 339-349.

Parkinson, M., & Boddy, M. (2004). Introduction. In M. Boddy, and M. Parkinson (Eds.). City Matters: Competitiveness, Cohesion and Urban Governance. (pp. 1-12). Bristol: Policy Press.

Parkinson, M., & Boddy, M. (2004). Introduction. In M. Boddy, and M. Parkinson (Eds.). City Matters: Competitiveness, Cohesion and Urban Governance. (pp. 1-12). Bristol: Policy Press.

Petrella, R. (2000). The Future of Regions: Why the Competitiveness Imperative Should Not Prevail over Solidarity, Sustainability and Democracy. Geografisca Annaller. 82(2), 67-72.

Pike, A Rudriqnes, A., & Tomaney, J (2006). Local and Regional development (Vol First Published). London: Routledge.

Popescue, R. I. (2011). Study Regarding the Ways of Measuring Cities Competitiveness. Economica Seria Management.14 (2), 288-303.

Porter ME (1990) The competitive advantages of nations. The Free Press: New York.

Porter, M. (1990a), The Competitive Advantage of Nations. Macmillan: New York.

Porter, M. (1995). The competitive Advantage of the Inner Cities. Harvard Business Review, 73(3). 55-71.

Ranci, C. (2011). Competitiveness and Social Cohesion in Western European Cities. Urban Studies. Published online 10 March 2011,1-16. Retrieved from http://usj.sagepub.com/content/early/2011/03/10/ 0042098010394688  

Ren, Fu, et al. (2014), Measuring and Analysis of Urban Competitiveness of Chinese Provincial Capitals in 2010 under the Constraints of Major Function-Oriented Zoning Utilizing Spatial Analysis, Sustainability 6, 3374-3399.

Schwab, Klaus (2014), The Global Competitiveness Report 2014-2015, the World Economic Forum.

Serrano, F.A. (2003). City Competitiveness and Attractiveness: A New Approach to Evaluate Economic Development in Mexican Cities. (Doctoral dissertation). University of Glasgow, United Kingdom. Retrieved from http://theses.gla.ac.uk/982/1/2003 serranophd.pdf.

Shen, J. (2004). Urban Competitiveness and Urban Governance in the Globalizing World.Asian Geographer. 23(1-2), 19-36.

Shen, J. (2004). Urban Competitiveness and Urban Governance in the Globalizing World.Asian Geographer. 23(1-2), 19-36.

Sinkiene, J. (2009). Competitiveness Factors of Cities in Lithuania. VIEŠOJI POLITIKA IR ADMINISTRAVIMAS, 29, 47-53.

Storper, M. (1997). The Regional World: Territorial Development in a Global Economy. New York: Guilford Press.

UNHABITAT (2013), The Competitiveness of Cities, Nairobi, UN-HABITAT.

Van der Berg, L., Braun, E. (1999) Urban competitiveness, marketing and the need for organising capacity, Urban Studies, 36, pp. 987-999.

Webster, D., & Muller, L. (2000). Urban Competitiveness Assessment in Developing Country Urban Regions: the Road Forward. Paper prepared for Urban Group, Washington DC, USA, 17 July (47 pp).

Yongqiang, Li (2005). Conceptual Mode lfor Urban Competitiveness. Southwestern University of Finance and Economics,sep., 4(9).