بهره‌وری منابع انسانی با رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری در سازمان
محورهای موضوعی : مطالعات مدیریت شهریعلی جوادیان 1 , اسدالله مهرآرا 2 , محمدرضا باقرزاده 3
1 - دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قائم شهر، مازندران، ایران
3 - استادیار گروه مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قایمشهر، قائمشهر، ایران.
کلید واژه: بهره‌وری, بهره‌وری منابع انسانی, مدلسازی, معادلات ساختاری, سازمان,
چکیده مقاله :
مقدمه و هدف پژوهش: یکی از اصلی ترین اولویت های مدیران، بهره وری و بهبود خدمات ارائه شده در سازمان جهت افزایش رضایتمندی و برآورده کردن سطح توقعات خدمت گیرندگان است؛ بنابراین هدف هر سازمانی دستیابی به بهره وری یا همان کارایی و اثربخشی است. هدف پژوهش حاضر تدوین مدل بهره‌وری منابع انسانی است. روش پژوهش: در تحقیق حاضر در مرحله کیفی از تیم تصمیم (مشارکت کننده) که شامل خبرگان و اساتید دانشگاهی بودند، به تعداد 27 نفر و همچنین در مرحله کمی جهت گردآوری داده‌ها کلیه مدیران میانی و پایه با تحصیلات کارشناسی و بالاتر سازمانها که به صورت نمونه برای استان گلستان انجام شد و تعداد آنها مطابق با جدول کرجسی مورگان آنان برابر با 384 نفر انجام شد. جهت جمع‌آوری داده‌ها از هر دو روش میدانی و کتابخانه‌ای و ابزار پرسشنامه استفاده گردیده است، جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روشها و آزمون‌های آماری در دو سطح توصیفی و استنباطی نظیر آزمون t تک متغیره، آزمون کولموگروف اسمیرنوف، تکنیک کمی تصمیم گیری تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، و تحلیل عاملی تأییدی و نرم افزارهای نظیر Excel، SPSS، LISREL وExpert Choice استفاده شده است. یافته‌ها: بر اساس مدل ارائه شده در این پژوهش شاخصهای بهره‌وری منابع انسانی استخراج شده از تحقیقات پیشین که شامل هفت شاخص اصلی (عوامل ساختاری- مدیریتی، عوامل فرهنگی، عوامل فردی، عوامل اقتصادی، عوامل محیطی، عوامل ایجاد کننده صمیمیت و همکاری، عوامل اجتماعی- روانی) و 56 شاخص فرعی است که با کمک معادلات ساختاری به صورت یک مدل ارائه شد. نتیجه گیری: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مدل ارائه شده قابل استفاده در کلیه سازمانهای دولتی مانند وزارت علوم، وزات بهداشت و ... و نهادهای عمومی غیردولتی مانند شهرداریها، بنیاد مسکن، سازمان تأمین اجتماعی و ... است و جهت عملکرد بهتر از مدل ارائه شده، نیاز است تا برای هر سازمانی به صورت جداگانه مولفهها و شاخصها اولویت بندی و بومیسازی شود.
Introduction and Objective: One of the main priorities of managers is the efficiency and improvement of services provided in the health sector to increase satisfaction and meet the level of people's expectations; Therefore, the goal of any organizations is to achieve productivity or efficiency and effectiveness. The purpose of the research is to develop a human resource productivity model. Method: In this study, 27 people of the decision-making team (participants) which included experts and university professors were involved in the qualitative phase. In order to collect data in a quantitative stage, all middle and basic managers of organizations with a bachelor's degree or higher were selected as a sample size equal to 384 people according to Krejcie Morgan table. The statistical community was Gorgan Province. Both field and library methods and questionnaire tools have been used to collect data. To analyze the data, statistical methods and tests were applied at both descriptive and inferential levels such as single-variable t-test, the Kolmogorov-Smirnov test, quantitative technique of Analytical Hierarchy process (AHP), and confirmatory factor analysis as well as software such as Excel, SPSS, LISREL, and Expert Choice. Results: Human resource productivity indicators extracted from previous research was presented as a model with the help of structural equivalence include seven main indicators (Structural-Managerial factors, Cultural factors, Individual factors, Ave Mel economic, environmental factors, risk factors intimacy and cooperation, socio-psychological factors) and 56 sub-indices. Conclusion: The research findings show that the proposed model can be used in all government organizations such as the Ministry of Science, Ministry of Health, etc. and public non-governmental organizations such as municipalities, housing foundation, social security organization, etc. For better performance of the proposed model, it is necessary to prioritize and localize the components and indicators for each organization separately.
احرامیان، بهادر (1396) »اتخاذ الگوی جدید جهانی در بهره‌وری نیروی انسانی،ماهنامه چیلان«، 78: 7.
الله وردی، مصطفی و همکاران (1389) »اولویت بندی عوامل مؤثر بر بهره‌وری منابع انسانی از دیدگاه مدیران میانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان«، 9 (3): 77-85.
رجایی. زهرا. علی ارغوانی. زهرا مهمی. (1396) »بررسی رابطه بین مدیریت منابع انسانی الکترونیکی با بهره‌وری در سازمان«. مدیریت شهری. 16 (48): 411-419.
سلاجقه, سنجر و عبداله ریحانی یساولی، (۱۳۹۵) »طراحی مدل بهره‌وری نیروی انسانی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد با روش دلفی«، اولین کنفرانس ملی تحول و نوآوری سازمانی با رویکرد اقتصاد مقاومتی، مشهد، دانشگاه علوم پزشکی مشهد.
شجاعی، سید سعید؛ جمالی، غلام‌رضا؛ منطقی، نیکزاد (۱۳۹۵) »شناسایی عوامل موثر بر بهره‌وری منابع انسانی، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین (ع) «، 8 (2): ۱۶۱-۱۸۱.
شکرچی‌زاده، احمدرضا؛ حاجی اسماعیلی، سمیه (۱۳۹۴) »مروری بر مدل های بهره‌وری نیروی انسانی و ارتباط آن با کیفیت خدمات در سازمان های خدماتی و دولتی«، اولین کنفرانس ملی مدیریت راهبردی خدمات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد، ۲۸ مهرماه ۹۴.
صالحی، سید رسول. محمد حسین پور. غلامحسین برکت. (1391). عوامل موثر بر افزایش بهره‌وری نیروی انسانی در شهرداری اهواز. فصلنامه مطالعات مدیریت شهری. سال چهارم. شماره دوازدهم. زمستان 1391.
عسکری ماسوله، سعید و تقوی فرد، سید محمد تقی(1397) »مخارج عمومی و بهره‌وری نیروی انسانی در ایران«، نشریه مدیریت فردا، 54 (11): 195-204.
قمری، آزاده. حسن رضا زین آبادی. حمیدرضا آراسته. محمدرضا بهرنگی. (1397) »بهره‌وری سازمانی با نگه داشت استعدادهای نیروی انسانی: ارائه الگو (مورد مطالعه: شرکت ملی گاز ایران) «. فصلنامه علمی- پژوهشی اقتصاد و مدیریت شهری. 67-80.
_||_
Arulrajah. A. (2017) “Productivity and Quality Management through Human Resource Management: A Systematic Review. International review of management and business research”. 6 (2): 420-437.
Enrico Marelli, Marcello Signorelli (2015) “Identification of Human Resource Efficiency Indicators in Hospitals in Germany”, 1 (7): 732-754.
HaltingerA. Schnabel, (2017) “Difference in productivity among workers in various industries in the United States during the years 2010-2015", International Journal of Commerce and Management, 20(1): 41-48.
Buono AF (1998) “Managing human resources: Productivity quality of work life”. Personnel Psychology; 51(4):1041-4.
Chukwuka Christian Ohueri, Wallace Imoudu Enegbuma, Ngie Hing Wong, Kuok King Kuok, Russell Kenley, (2018) “Labour productivity motivation framework for Iskandar Malaysia”, Built Environment Project and Asset Management, 8(3): 293-304.
De Sivatte, I., Gordon, J.R., Rojo, P., Olmos, R (2015). “The impact of work-life culture on organizational productivity”. Personnel Review, 44 (6): 883 – 905.
Edison and Walter, (2015) “Productivity in the Australian small and large industries, Journal of Services Marketing”, 30 (2): 238-254.
Gary D. Holt, David Edwards, (2015) “Analysis of interrelationships among excavator productivity modifying factors, International Journal of Productivity and Performance Management”, 64 (6):853-869.
HaltingerA. Schnabel, (2017) “Difference in productivity among workers in various industries in the United States during the years 2010-2015", International Journal of Commerce and Management, 20 (1): 41-48.
Hosseini M, Ahmadi S (2013)” knowledge Transfer and Exchenge in Iranian Medical Sciences Universities]”. Tehran: Ministry of Health and Medical Education; [Persian].
Jones DC, Kalmi P, Kauhanen A (2006) “Human resource management policies and productivity: new evidence from an econometric case study”. Oxford Review of Economic Policy. 22(4):526-38.
McLaughlin C, Coffey S (1990) “Measuring productivity in services. International Journal of Service Industry”. Management. 1(1):46-64.
Weaver CA, Warren JJ, Delaney C. Bedside (2005) “Classroom and Bench: Collaborative Strategies to Generate Evidence-Based Knowledge for Nursing Practice”. Int J Med Inform; 74 (11-12): 989-99.