نقش اندیشه امام خمینی (ره) در شکل گیری گفتمان جمهوری اسلامی

محورهای موضوعی : سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

حامد قورجیلی ¹ (کارشناس ارشد روابط بین الملل، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران)
سجاد امری ² (کارشناس ارشد روابط بین الملل، دانشگاه اصفهان اصفهان، ایران)
سید کاظم سیدباقری ³ (استادیار، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1395/03/25 تاریخ پذیرش : 1395/04/25 تاریخ انتشار : 1395/04/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

امروزه در عرصه ی بین المللی یکی از مباحث بسیار مهم صلح می باشد. این اندیشه می تواند برگرفته از شخصیت و هویت یک ملت و رهبر آن ملت باشد. امام خمینی (ره) به عنوان یکی از رهبران تاثیر گذار در عرصه ی گفتمان سازی در جمهوری اسلامی مورد توجه جهانیان می باشد. ایشان با توجه به معرفی این گفتمان به تشریح گفتار و اندیشه ی خود براساس این گفتمان که برگرفته از قرآن و سنت بوده، پرداخته است. گفتمان ایشان برپایه ی یک دال مرکزی به نام امت و هشت دال شناورکه صلح به عنوان یکی از مهمتری دال های آن می باشد، مورد توجه قرار داده اند. این پژوهش با روش توصیفی _تحلیلی به بررسی این موضوع پرداخته است که نقش اندیشه ی امام خمینی (ره) و همچنین دال شناور صلح در گفتمان جمهوری اسلامی چگونه بوده است؟

چکیده انگلیسی:

Nowadays, one of the very important issues is peace in the international arena. This type of thinking is derived from personality and identity of one nation and its leader. Imam Khomeini (ra) as one of the leaders affecting area of discourse-making in the Islamic Republic of Iran has been favored by the world people. He has dealt with explication of his speech and thought taken from the holy Quran and Sunna considering the introduction of such discourse. Based on a central denotation named ummah and eight floating denotations of which peace is one of the most important denotations, he has taken discourse into account. This article descriptively-analytically explores the issue that what role thinking of Imam Khomeini (ra) played in discourse of the Islamic Republic of Iran and what is floating denotation of peace in this discourse?

منابع و مأخذ:

1. اکبری مالستانی، رمضان (1388)، « عدالت اجتماعی در اندیشه امام خمینی»، مجله حضور، شماره 69.


2. امام خمینی (1361)، صحیفه نور (مجموعه رهنمود های امام خمینی)، 22 جلد، ج4، تهران: مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.


3. امام خمینی (1361)، صحیفه نور (مجموعه رهنمود های امام خمینی)، 22 جلد، ج11، تهران: مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.


4. امام خمینی (1361)، صحیفه نور (مجموعه رهنمود های امام خمینی)، 22 جلد، ج12، تهران: مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.


5. امام خمینی (1361)، صحیفه نور (مجموعه رهنمود های امام خمینی)، 22 جلد، ج15، تهران: مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.


6. امام خمینی (1378)، صحیفه امام، 2 جلد، چاپ اول، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.


7. امام خمینی، روح الله (1361)، صحیفه نور، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.


8. انصاری، حمید (1386)، حدیث بیداری، تهران: مؤسسه ی تنظیم و نشر آثار امام خمینی.


9. بابایی زارج، علی محمد (1383)، امت و ملت در اندیشه امام خمینی (ره)، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.


10. بشیریه، حسین (1378)، دولت و جامعه مدنی (نقد و نظر)، قم: دفتر تبلیغات حوزه علمیه.        


11. بهشتی سرشت، محسن (1385)، «زمینه های تاریخی تکوین اندیشه سیاسی امام خمینی»، مجله متین، تهران: پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، شماره 30.


12. پور احمدی، حسین (1389)، اسلام و روابط بین الملل (چارچوب های نظری، موضوعی و تحلیلی)، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).


13. تقوی، سید محمد ناصر (1377)، « مصلحت در سیاست خارجی با تأکید بر نظریات امام خمینی (ره)»، مجله سیاسیت خارجی، سال دوازدهم، شماره 3، پاییز 77.


14. جعفریان، رسول (1380)، « امام خمینی و سلطنت رضاخان »، نشر تاریخ، شماره 19 و 20، زمستان80.


15. حقیقت، سید صادق (1376)، مسؤلیت های فرا ملی در سیاست خارجی دولت اسلامی، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری.


16. حقیقت، سید صادق (1385)، مبانی، اصول و اهداف سیاست خارجی دولت اسلامی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.


17. داوودی، علی اصغر (1389)، «نظریه گفتمان و علوم سیاسی»، فصلنامه مطالعات سیاسی، سال دوم، شماره 8.


18. دلشیار، علیرضا و حسین اترک (1390)، « عدالت اجتماعی در اندیشه امام خمینی»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال هشتم، شماره 27، زمستان90.


19. دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1391)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات سمت.


20. دوسوسور، فردیناند (1378)، دوره زبان شناسی عمومی، ترجمه کوروش صفوی، تهران: هرمس.


21. رجبی، محمد حسن (1378)، زندگی نامه سیاسی امام خمینی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.


22. روحانی، سید حمید (1360)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی، بی جا، چاپ دوم.


23. سروری مجد، علی (1391)، « عدالت در جامعه آرمانی قرآنی با تأکید بر اندیشه امام خمینی (ره)»، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، سال ششم، شماره 19، تابستان 91.


24. شریعتی، روح الله (1387)، قواعد فقه سیاسی، قم، پژوهشگاه فرهنگ اسلامی.


25. عمیدزنجانی، عباسعلی (1367)، فقه سیاسی، جلد 3، تهران: انتشارات امیرکبیر.


26. فیرحی، داود (1386)، تاریخ تحول دولت در اسلام، قم: انتشارات دانشگاه مفید.


27. گلشنی فومنی، محمدرسول (1373)، جامعه شناسی آموزش و پرورش، تهران: نش نی.


28. مارش، دیوید و جری استوکر (1378)، روش و نظریه در علوم سیاسی، ترجمه امیر محمد حاجی یوسفی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.


29. مدنی، جلال الدین (1389)، تاریخ سیاسی معاصر ایران، 2 جلد، قم: دفترانتشارات اسلامی.


30. مرادی نیا، محمد جواد (1385)، سطر اول، تهران: چاپ و نشر عروج.


31. ملک زاده مهدی (1363)، تاریخ انقلاب مشروطیت، 2 جلد، تهران انتشارات علمی.


32. منوچهری، عباس (1392)، رهیافت و روش در علوم سیاسی، تهران: انتشارات سمت.


33. موسوی بجنوردی، سید محمد و افتخار دانش پور (1385)، «بررسی فقهی حدود دارالاسلام و دارالکفر با رویکردی بر اندیشه امام خمینی (ره)»، پژوهشنامه متین، شماره 31 – 32 .


34. نَش، کِیت (1391)، جامعه شناسی سیاسی معاصر، ترجمه محمد تقی دلفروز، تهران: کویر، چاپ دهم.


35. نقیب زاده، احمد (1379)، دولت رضا شاه و نظام ایلی، تهران: مرکز انقلاب اسلامی.


36. ورعی، سید جواد و علی اکبر ناصری (1389)، « مبانی فقهی انقلاب اسلامی در اندیشه امام خمینی»، مجله حکومت اسلامی، سال چهارم، شماره چهارم، زمستان 88.