بررسی رابطه عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی (مورد مطالعه: معاونت نیروی انسانی وزارت اقتصاد و دارایی))

محورهای موضوعی : روانشناسی و مشاوره

حسن رنگریز ¹ (استادیار گروه مدیریت، دانشگاه علوم اقتصادی، تهران، ایران.)

تاریخ دریافت : 1402/02/21 تاریخ پذیرش : 1402/02/21 تاریخ انتشار : 1392/09/01

کلید واژه: رفتارشهروندی سازمانی, عدالت توزیعی, عدالت رویه ای, عدالت مراوده ای, عدالت اطلاعاتی, واژگان کلیدی: عدالت سازمانی,

چکیده مقاله :

چکیده :عدالت سازمانی اصطلاحی است که برای توصیف نقش عدالت که بطور مستقیم با موقعیتهایشغلی ارتباط دارد بکار می رود. در عدالت سازمانی مطرح می شود که باید با چه شیوه هایی با کارکنانرفتار شود تا احساس کنند به صورت عادلانه با آنها برخورد شده است. (مدرمن: 1999 )، و چطوربرخورد با افراد در سازمان ها ممکن است باورها، احساسات، نگرش ها و رفتار کارکنان را تحت تأثیر قراردهد. رفتار عادلانه از سوی سازمان با کارکنان عموماً منجر به تعهد بالاتر آنها نسبت به سازمان و رفتارمجموعه ای از رفتارهای داوطلبانه و (OCB) شهروندی فرا نقش آنها می شود. رفتار شهروندی سازمانیاختیاری که بخشی از وظایف رسمی فرد نیستند، اما با این وجود توسط وی انجام و باعث بهبود مؤثروظایف و نقش های سازمان می شوند.در این پژوهش رابطه بین دو متغیر سازمانی تحت عنوان عدالت سازمانیمورد بررسی قرار گرفته است. نمونه این تحقیق تعداد 186 OCB و (Organizational Justice)نفر از کارکنان معاونت نیروی انسانی وزارت اقتصاد و دارایی است که با روش نمونه گیری تصادفیطبقه ای انتخاب شدند. برای روش تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کولمگروف– اسمیرنوف، آزمونهمبستگی پیرسون، و آزمون تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شده است. اطلاعات این پژوهش ازOCB طریق پرسشنامه های مربوط به عدالت سازمانی (توزیعی، رویه ای، مراوده ای و اطلاعاتی) وجمع آوری گردید که هردو پرسشنامه از پرسشنامه های روا و پایا شده بودند؛ تنها در مورد شاخصعدالت اطلاعاتی که برای اولین بار در ایران مورد استفاده قرار گرفته بود روایی و پایایی آن موردسنجش قرار گرفت.دارای همبستگی OCB نتایج تحقیق نشان می دهد که بین عدالت سازمانی و ابعاد آن بامعنی دار بالا و با ثباتی است، که برخی از فرضیه های پژوهش مورد پذیرش قرار گرفتند. لذا از آنجاییدر این پژوهش به خوبی مشخص شده است، کاربرد عدالت OCB که رابطه مابین عدالت سازمانی وکارکنان الزامی به نظر م یرسد. OCB سازمانی و نحوه بکارگیری آن جهت افزایشواژگان کلیدی: عدالت سازمانی، عدالت توزیعی، عدالت رویه ای، عدالت مراوده ای، عدالتاطلاعاتی، رفتارشهروندی سازمانی.