مقایسه اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و زوج درمانی شناختی رفتاری بر خشونت زناشویی و نگرش‌‌های زوجین متقاضی طلاق
محورهای موضوعی : روانشناسی و مشاوره
1 - گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.
کلید واژه: زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد, زوج درمانی شناختی - رفتاری, خشونت, نگرش‌‌های زناشویی,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر جهت مقایسه میزان تاثیر زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و زوج درمانی شناختی-رفتاری بر کاهش خشونت و نگرش‌‌های زناشویی زوجین متقاضی طلاق بود. روش پژوهش، حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه زوجین متقاضی طلاق شهر یاسوج در سه ماهه نخست سال 1402 و نمونه آماری ۶۰ نفر، ا به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در سه گروه ۲۰ نفره، گروه زوج درماني شناختی رفتاری، گروه زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد، گروه کنترل ( هر گروه 10 زوج) قرار گرفتند. قبل و پس از اجراي مداخلات، شرکت کنندگان مواد پرسشنامه همسرآزاری قهاری (1384) و مقیاس زمینه یابی نگرش زناشویی پاسخ دادند.. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد بین میانگین نمرات آزمودنی‌‌ها در مولفه‌‌های خشونت عاطفی و خشونت جسمانی و نگرش‌‌های زناشویی در گروه‌‌های آزمایش با گروه کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (05/0P<)، بدین صورت که زوج درمانی شناختی رفتاری و زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهدمنجر به کاهش خشونت عاطفی و جسمانی و بهبود نگرش‌‌های زوجین در مقایسه با گروه کنترل شده بود. نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی نیز نشان داد بین گروه زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و زوج درمانی شناختی-رفتاری تفاوت معناداری وجود ندارد. هر دو مداخله زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و زوج درمانی شناختی - رفتاری بر کاهش میزان خشونت و بهبود نگرش‌‌های زناشویی زوجین متقاضی طلاق موثرند و می‌‌توان هر یک از مداخلات زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و زوج درمانی شناختی-رفتاری را مورد استفاده قرارداد.
The present study was conducted to compare the impact of acceptance and commitment-based couple therapy and cognitive-behavioral couple therapy on reducing violence the marital attitudes of couples applying for divorce. The current semi-experimental research is of an experimental type with a pre-test and post-test design with a control group. The statistical sample consisted of 60 couples applying for divorce in Yasuj city in the first quarter of 2012, who were selected by purposive sampling and randomly assigned to three groups of 20 people, cognitive behavioral couple therapy group, acceptance and commitment based couple therapy group, The control group (10 couples in each group) were included. Before and after the implementation of the interventions, the subjects responded to the Qahari Spouse Abuse Questionnaire (2014) and the Matrimonial Attitude Context Finding Scale. The results of covariance analysis showed that there is a significant difference between the average scores of the subjects in the components of emotional violence and physical violence and the marital attitudes in the experimental groups with the control group (P<0.05). ). Post hoc Bonferroni test also showed that there is no significant difference between commitment-based couple therapy and cognitive-behavioral couple therapy groups. both interventions of couple therapy based on acceptance and commitment and cognitive-behavioral couple therapy are effective in reducing the level of violence and improving the the marital attitudes of couples applying for divorce, and each of the interventions can be used separately or combined. Contractual use.
آفتاب، رؤیا، احمد کربلایی، میگونی، محمد، تقی لو، صادق (1393)، نقش میانجی گر راهبردهای تنظیم هیجانی در رابطه بین شخصیت مرزی و خشونت زناشویی، وانشناسی کاربردی سال 8 زمستان 1393 شماره 4 پیاپی 32. #
احمدی اوچ تپه پرویز، باقرزاده همایی نجمه، اردونی اول مهدی. مقایسه اثربخشی زوج‌درمانی شناختی- رفتاری و طرحواره درمانی بر کاهش طلاق عاطفی زوجین، پیشرفت‌‌های نوین در علوم رفتاری ۱۴۰۲; ۸ (۵۶) :۶۵۷-۶۴۰. #
بهرامی مقدم، مهدی، افشاری نیا، کریم، کاکابرایی، کیوان (1402)، مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار و زوج درمانی شناختی-رفتاری بر کاهش دلزدگی زناشویی و افسردگی زوجین، فصلنامه پژوهش‌‌های نوین روانشناختی، دوره 18، شماره 71 - شماره پیاپی 71. #
حيدريان فر، ن؛ امان الهي، ع؛ خجسته مهر، ر،. ايماني، م.(1394). بررسي تاثير درمان مبتني بر پذيرش و تعهد در كيفيت و سازگاري زناشويي زوج‌‌هاي شهرستان دزفول، مجله دستاورهاي روان شناسي باليني، 1(3)، 66-49. #
صداقت، سمیره، مرادی، امید، احمدیان، حمزه(1393)، اثربخشی آموزش گروهی شناختی- رفتاری کنترل خشم بر پرخاشگری دانش آموزان دختر پرخاشگر، فصلنامه علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران، جلد ۲۴، شماره ۴، صفحات ۲۱۵-۲۲۰.#
عباسی بورندرق، سکینه و آزموده، معصومه و قنبری‌‌هاشم آبادی، بهرام علی و حسینی نسب، سید داوود(1402)،اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر تعهدوپذیرش بر کاهش تعارضات زناشویی زوجین متقاضی طلاق، https://civilica.com/doc/1804230. #
عظیمی فر شیرین، فاتحی زاده مریم السادات، بهرامی فاطمه، احمدی احمد، عابدی احمد(1395). مقایسه‌ی اثربخشی زوج درمانی شناختی – رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش شادی زناشویی زوجین ناراضی شهر اصفهان : یک پژوهش مورد منفرد. پایان نامه دکتری مشاوره خانواده، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان.
فارابی، مریم، تیموری، سعید، و رجایی، علیرضا. (1402). مقایسه اثربخشی زوج درمانی شناختی رفتاری ترکیبی و زوج درمانی رفتاری یکپارچه بر عملکرد خانواده زوجین دارای روابط فرا زناشویی. روانشناسی و روانپزشکی شناخت، 10(1 )، 31-44. SID. https://sid.ir/paper/1076804/fa. #
فرشی رادور، ف، زهراکار، ک، احمدی، ص (1399)، پیش بینی سرخوردگی زناشویی بر اساس باورهای ارتباطی، نگرش زناشویی و رضایت جنسی، پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، تهران، دانشگاه خوارزی. #
محمدی فریبا، بیات محمد رضا، غلامی کرهرودی سیف‌الله. هم‌سنجی تأثیر برنامه غنی‌سازی روابط مبتنی بر رفتاردرمانی شناختی و زوج‌درمانی هیجان مدار بر صمیمیت زناشویی و سازگاری در زوجین درگیر خشونت خانگی. تحقیقات علوم رفتاری. ۱۴۰۲; ۲۱ (۲) :۲۸۹-۳۰۳. #
Afifi, T.D., Granger, D.A., Joseph, A., Denes, A., Aldeis, D.(2015). The influence of divorce and parents' communication skills on adolescents' and young adults' stress reactivity and recovery. Communication Research. 42 (11): 1009-0421. #
Ager RD. A Qualitative Study of Intimate Partner Violence from a Cognitive-Behavioral Perspective. J Interpers Violence. 2020;35(23-24):5198-5227. doi: 10.1177/0886260517719902. PMID: 29294835.
Arch JJ, Eifert GH, Davies C, Vilardaga JC, Rose RD, Craske MG. Randomized clinical trial of cognitive behavioral therapy (CBT) versus acceptance and commitment therapy (ACT) for mixed anxiety disorders. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 2012; 80(5):750-65. [DOI:10.1037/
a0028310] [PMID] [PMCID]. #
Berger, R.P., Bogen, D., & Dulani, T., Broussard E. (2002). Implementation of a Program to Teach Pediatric Residents and Faculty about Domestic Violence. Archives of Pediatrics Adolescent Medicine, 156(4), 804-810. #
Bélanger, C., Laporte, L., Sabourin, S., & Wright, J. (2015). The effect of cognitive-behavioral group marital therapy on marital happiness and problem solving self-appraisal. American Journal of Family Therapy, 43(2), 103–118. https://doi.org/10.1080/01926187.2014.956614. #
Doh Fia ,Stephen(2020), Efficacy of Integrative Behavioural Couples Therapy and Cognitive Behavioural Therapy in Reducing Conflict and Violence-Related Marital Distress, European Scientific Journal July 2020 edition Vol.16, No.20 ISSN: 1857-7881 (Print) e - ISSN 1857-7431 66 . #
Dousti P, Gholami S, Torabian S. The effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on aggression among students with internet addiction. J Health Care. 2016;18(1):63–72. #
Gökay Keldal, Ayşe Gök Uslu and ,Zahide Tonga (2023), Associations of Quality of Family Communication and Well-Being with Marital Attitudes among Turkish Emerging Adults, Canadian Journal of Family and Youth, 15 (3), 2023, pp. 16-30 ISSN 1718-9748© University of Alberta http://ejournals,library,ualberta.ca/index/php/cjfy. #
Gowen, L. K., Catania, J. A., Dolcini, M. M., & Harper, G. W. (2014). The meaning of respect in romantic relationships among low-ıncome African American adolescents. Journal of Adolescent Research, 29(5), 639-662. doi: 10.1177/0743558414528978. #
Hajloo, N., Pourabdol, S., Saravani, Sh., Sobhi Gharamaleki, N., Mousavi , B. (2022). The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Couple Therapy on Components Social Well-being in Couples with Marital Conflict, Journal of Clinical Psychology Studies, 12(45), 113-137. #
Harris R. ACT made simple: An easy -to -read primer on acceptance and commitment therapy. Oakland: New Harbinger Publications; 2019. #
Hayes SC. Acceptance and commitment therapy, relational frame theory, and the third wave of behavioral and cognitive therapies - republished article. Behavior Therapy. 2016; 47(6):869-85. [DOI:10.1016/j.beth.2016.11.006] [PMID]. #
Hayes, S. C., Levin, M. E., Plumb-Vilardaga, J., Villatte, J. L., & Pistorello, J. (2013). Acceptance and commitment therapy and contextual behavioral science: Examining the progress of a distinctive model of behavioral and cognitive therapy. Behavior Therapy, 44(2), 180-198. #
Hayes SC, Strosahl KD, Wilson KG. Acceptance and commitment therapy. Washington DC: American Psychological Association; 2009. #
Hossein Mardi AA, Khalatbari J. Comparison of the effectiveness of cognitive-behavioral therapy (CBT) and Acceptance and Commitment Therapy (ACT) on the Rate of Anger in High School Students in Tehran. Pajouhan Scientific Journal. 2018;16(2):59–66. #
Hotaling, G. T., and Sugarman, D. B. (1986). An analysis of risk markers in husband to wife violence: The current state of knowledge.Viol. Vict. 101–124. #
Huang, Y. C., & Lin, S. H. (2014). Attitudes of Taiwanese college students toward marriage: A comparative study of different family types and gender.Journal of Comparative Family Studies,45(3), 425-438.https://doi.org/10.3138/jcfs.45.3.425. #
Jalili L, Najar S, Nezamivand-Chegini S, Yaralizadeh M,(2017), The Relationship Between Factors Related to Divorce Request and Mental Health Among Divorce Applicant Women Referred to Legal Medicine Organization in Ahvaz, Iran. Journal of Family & Reproductive Health, 01 Sep 2017, 11(3):128-137. PMID: 30018649 PMCID: PMC6045693. #
Kelly, A. C., Zuroff, D. C., Leybman, M. J., & Gilpert, P. (2012). Social safeness, received social support, and maladjustment: Testing a tripartite model of affect regulation. Cognitive Therapy and Research, 36(6), 815-826. doi 10.1007/s10608-011-9432-5. #
Lee AH, DiGiuseppe RJ. Anger and aggression treatments: a review of meta-analyses. Curr Opin Psychol. 2018;19:65–74. #
Mansouri N, Rasouli A. The Effectiveness of Group Therapy Based On Acceptance and Commitment to Increase the Life Expectancy, Marital Intimacy and Reducing the Marital Conflicts of Women. Iranian Journal of Psychiatric Nursing. 2019;7(1):82 -8. #
Mousavi Haghighi , Seyed Esmaeil., Pooladi, Ali.,Mousavi, Seyed Asghar(2022), Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy and Integrated Behavioral Couples Therapy on Intimacy and Family Functioning in Divorce-seeking Couples , Journal of Research and Health, 12(3):167-176, DOI:10.32598/JRH.12.3.1972.1. #
Murphy, C. M., Eckhardt, C. I., Clifford, J. M., LaMotte, A. D., & Meis, L. A. (2020). Individual versus group cognitive-behavioral therapy for partner-violent men: A preliminary randomized trial. Journal of Interpersonal Violence, 35(15-16), 2846–2868. https://doi.org/10.1177/0886260517705666. #
Nazri A, Falah Zade H, Nazarboland N. Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) on women’s marital disaffection and marital quality. Journal of Applied Psychology. 2018;11(3):433 -53. #
Nesset, M. B., Lara-Cabrera, M. L., Dalsbø, T. K., Pedersen, S. A., Bjørngaard, J. H., & Palmstierna, T. (2019). Cognitive behavioural group therapy for male perpetrators of intimate partner violence: A systematic review. BMC Psychiatry, 19(1). #
Oldham, J. T. (2018). Divorce, Separation and the Distribution of Property. New York: Law Journal Press. #
Peterson BD, Eifert GH, Feingold T, Davidson S. Using acceptance and commitment therapy to treat distressed couples: a case study with two couples. Cognitive and Behavioral Practice. 2009; 16(4):430-42. #
Rahimi A, Amiri H, Afsharriniya K, Arefi M. Comparing the Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy (CBT) with Acceptance and Commitment Therapy (ACT) in the Enhancement of Marital Satisfaction and Sexual Intimacy in Couples Referred to Counseling Centers. Avicenna J Neuro Psycho Physiology. 2020;7(2):126-132. doi: 10.32592/ajnpp.2020.7.2.107. #
Roddy, M. K. , Nowlan, K. M. , Doss, B. D. , & Christensen, A. (2016). Integrative behavioral couple therapy: Theoretical background, empirical research, and dissemination. Family process, 55(3), 408-422. #
Samadi Roshan Sh, Jafari D. The Effectiveness of Acceptance and Commitment (ACT) Therapy on Student Verbal Aggression. Third World Conference on Psychology and Educational Sciences, Law and Social Sciences at the beginning of the third millennium.1395. [Google Scholar]. #
Shadish, W. R., & Baldwin, S. A. (2005). Effects of Behavioral Marital Therapy: A Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 73(1), 6–14. https://doi.org/10.1037/0022-006X.73.1.6. #
Shita, N.G., Zeleke, L.B. Predictors of divorce and duration of marriage among first marriage women in Dejne administrative town. Sci Rep 14, 8728 (2024). https://doi.org/10.1038/s41598-024-59360-5. #
Topkaya N, Şahin E, Mehel F. Relationship-specific irrational beliefs and relationship satisfaction in intimate relationships. Cur Psychol. 2021. doi: 10.1007/ s12144-021-01426-y. #
Vishal Jain(2014), 3D MODEL OF ATTITUDE , International Journal of Advanced Research in Management and Social Sciences ISSN: 2278-6236 Vol. 3 | No. 3 | March 2014 www.garph.co.uk IJARMSS. #
Wallerstein, J. S., Lewis, J., & Blakeslee, S. (2000).The unexpected Legacy of Divorce. New York: Guilford Press. #
Zarling, A., Lawrence, E., & Marchman, J. (2015). A randomized controlled trial of acceptance and commitment therapy for aggressive behavior. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 83(1), 199–212. https://doi.org/10.1037/a0037946.