مطالعه توانمندی زمین¬گردشگری برخی لندفرم¬های استان خوزستان
محورهای موضوعی : جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری
آصف جان افزایی
1
,
جبرائیل قربانیان
2
*
,
منوچهر جوانمردی
3
,
رضا برنا
4
,
آزاده امیری
5
1 - دانش آموخته دکتری جغرافیای طبیعی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - هیات علمی تمام وقت واحد اهواز
3 - استادیار گروه جغرافیا، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
4 - گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، واحداهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، خوزستان، ایران
5 - استادیار گروه جغرافیای انسانی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
کلید واژه: واژگان کلیدی: لندفرم, زمین گردشگری, مدل پرالونگ, خوزستان,
چکیده مقاله :
ژئوتوریسم به¬عنوان زیر شاخه¬ای از توریسم طبیعت¬گرا از ظرفیت¬های بالقوه زیادی برای توسعه سرزمین و پایداری منابع طبیعی برخوردار است. استان خوزستان در این زمینه ساختارهای علمی و تاریخی و فرهنگی زیادی دارد که از ظرفیت¬های بالایی جهت جذب گردشگران برخوردار است. هدف از این پژوهش، شناسایی توانمندی¬های برخی مکان¬های ژئوتوریسم استان خوزستان و بررسی اهمیت آنها در جذب گردشگری استان می¬باشد. این تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی بوده و جهت جمع¬آوری داده¬ها از روش کتابخانه¬ای، اسنادی و کار میدانی استفاده شده است. پس از شناسایی پدیده¬ها و لندفرم¬های گردشگری در منطقه مورد مطالعه، ویژگی¬های هر کدام از لندفرم¬های ژئومورفولوژی از طریق کارشناسان در جداول پرالونگ تکمیل شد. نتایج نشان داد بالاترین میانگین ارزش گردشگری استان، تالاب شادگان و سازه¬های آبی¬شوشتر به ترتیب با (66/0) و (63/0) و کمترین میانگین ارزش گردشگری با (33/0) مربوط به سواحل خلیج فارس می¬باشد. سازه¬های آبی شوشتر و سواحل کارون با کیفیت بهروری (84/0 و 78/0) بالاترین ارزش میزان بهره¬وری و سواحل خلیج فارس با (12/0) کمترین میزان بهره¬وری منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص داده است. بنابراین تالاب شادگان و سازه¬های آبی شوشتر و سواحل کارون از نظر سرمایه¬گذاری بایستی بیشتر مد نظر قرار گیرد.
Geotourism, as a sub-branch of nature-oriented tourism, has many potential capacities for the development of the land and the sustainability of natural resources. In this field, Khuzestan province has many scientific, historical and cultural structures that have high capacities to attract tourists. The purpose of this research is to identify the capabilities of some geotourism places in Khuzestan province and to investigate their importance in attracting tourism in the province. This research is descriptive and analytical, and library, documentary and fieldwork methods were used to collect data. After identifying tourism phenomena and landforms in the study area, the features of each geomorphological landform were completed through experts in the Prolong tables. The results showed that the highest average value of tourism in the province is Shadgan Wetland and Shushtar water structures with (0.66) and (0.63) respectively, and the lowest average value of tourism with (0.33) is related to the coasts of the Persian Gulf. be Shushtar water structures and Karun beaches have the highest productivity value (0.84 and 0.78) and Persian Gulf beaches have the lowest productivity of the study area with (0.12). . Therefore, Shadgan lagoon and Shushtar water structures and Karun beaches should be considered more in terms of investment.
• آرا، هایده، قهفرخی، شعله، خرازی، پوریا و کیانیان، محمدکیا (1393). ارزیابی پتانسیل گردشگری لندفرم‌های انحلالی سه غار سرآب و سید عیسی و چهل پله، در استان چهارمحال بختیاری بر اساس مدل اصلاح شده پرالونگ کوچین و مدل پرالونگ. مطالعات گردشگری، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، 8 (25)، 151-135.
• اسلام فرد، فاطمه، علیزاده، محمدرضا، علم الهدی، محمد و علی، فرجی فرزانه (1394). ارزیابی توانمندی‌های ژئومورفوتوریستی لندفرم‌های منطقه پنج دانگ ساری. آمایش جغرافیایی دانشگاه گلستان، 5 (18)، 168- 153.
• امید زاده، هانیه، ارسطو، یاری و محمد، روشن‌علی (1393). ارزیابی توانمندی‌های و اولویت‌های ژئومورفوتوریستی استان لرستان با استفاده از روش پرالونگ. پژوهش‌های بوم شناسی شهری، 5 (1)، 28-9.
• پاکدل، سعید و ظهرابی، نرگس (1398) نشریه علمی علوم و مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، 9 (26)، 41-56.
• حیدری ساربان، وکیل، فتحی، محمد حسین و بهشتی جاوید، ابراهیم (1395) ارزیابی توانمندی‌های ژئومورفوتوریستی لندفرم‌ها بر اساس پرالونگ استان زنجان، جغرافیا و آمایش شهری و منطقه‌ای، 6 (21)، صص 76-63.
• روستایی، شهرام و بهرامی، زینب (1392). ارزیابی توانمندی‌های ژئوتوریستی تالاب‌های پل دختر به روش پرالونگ. جغرافیا و آمایش شهری و منطقه‌ای، 3(9)، 82-69..
• ریاحی خرم، مهدی و محجوب، حسین (1386). آمایش سرزمین و اکوتوریسم در استان همدان، همایش ملی جغرافیا و آمایش سرزمین، (1697).
• سادات سعیدی شهری، سوزان و زرندیان، ندا (1394). ارزیابی توانمندی‌های ژئومورفوتوریستی لندفرم‌های، جنوب شرق شهرستان گناباد. مطالعات مدیریت گردشگری، 10 (29)، 67- 45.
• قنواتی، عزت اله، امیر، کرم و فخاری، سعیده (1391). مروری بر روند تحولات ژئوتوریسم و مدل‌های مورد استفاده آن در ایران، جغرافیای سرزمین واحد علوم تحقیقات، 6 (2)، صص 93-77.
• کامیابی، سعید و ترحمی، احترام (1395). شناخت و ارزیابی جاذبه‌های طبیعی منطقه گردشگری رودبارک با استفاده از روش پرالونگ. علوم جغرافیا، 12 (24)، 93-76.
• مقصودی، مهران و عرب عامری، علیرضا (1396). ارزیابی کمی سایت‌های نمکی استان سمنان با روش‌های بریل و پرالونگ با تاکید بر ژئوسایت‌های غرب استان، جغرافیای طبیعی، دانشگاه تهران، 49 (2)، صص 76-63.
• Baronian, I., Borna, R., Jafarpour Ghalehteimouri, K. (2024). Unveiling the thermal impact of land cover transformations in Khuzestan province through MODIS satellite remote sensing products. Paddy Water Environ 22, 503–520
• Bernard Joyce, Edmund (2010) Australia’s Geoheritage: History of Study, a New Inventory of Geosites, and Applications to Geotourism and Geoparks, Geoheritage, 39 – 56
• Bollati, L., Pellegrini, M., Reynard, E., & Pelfini, M.)2017(. water driven processes and landforms evolution rates in mountain geomorphosites: examples from swissalps. Journal of Discover the world's research, (158), 321-339.
• Brandolini, P., F. Faccini., & Piccazzo, M. (2006). Geomorphological, hazard and tourist vulnerability along portofine peak trails (Italy). Natural Hazards and earth system sciences, 4(6), 563-571.
• Brilha, J. (2015). Inventory and Quantitative Assessment of Geosites and Geodiversity Sites: a Review, The European Association for Conservation of the Geological Heritage, DOI 10.1007/s12371-014-0139-3.
• Comanescu, L., Nedeled, A., & Dobre, R. (2009). Inventoring and Evaluation of Geomorphosites in the Bucegimountains, Journal forum Geografic, (8), 38-43.
• Coratza, P., Braschi, V.M., Piocentini, D., & Saliba, D., Soldati, M. (2011). Recognition and Assessment of Geomorphosites in Malta at the Majjistr Nature And History Park. Geoheritage, (3), 175-185. [https://www.um.edu.mt/Library/oar//handle/123456/3547]
• Coratza, P., Ghinoi, A., Piacentini, D., & Valdati, j. (2008). Managment of Geomorphosites in high tourist Vocation area: an example of geo- hiking maps in the alpe di Fanes (natural park of fanes- braies Italian dolomites), Journal Geojournal of tourism and geosite, 2(2), 106-117.
• Golestani, Z., Borna, R. (2024).Impact of Urban Expansion on the Formation of Urban Heat Islands in Isfahan, Iran: A Satellite Base Analysis (1990–2019). J geovis spat anal 8, 32.
• Hajinejhaz, E., & Mahdikhah, A. (2020). Spatial Analysis of Social Justice in Tabriz Metropolis by Factor Analysis. Regional Planning, 10(37), 109-122.
• Hose, T.A. (2007). Geotourism in Almeria province, southeast spain. Preliminary communication, Almeria province, southeast spain, Journal Preliminary Communication, (55), 259-276.
• Jafarpour Ghalehteimouri, K. (2024). Empowering urban spaces: a functional evaluation of women’s participation through participatory planning–a case study of Tehran’s 20th district. Journal of Research and Innovation for Sustainability, 1(1), 36-54.
• Newsome, D, Dowling, RK (2010) Geotourism: the tourism of geology and landscape. Goodfellow Publishers, Oxford.
• Panizza, M. (1996). Environmental Geomorphology, Elsevier, Dipartimento di Scienze della Terra, Universitd degli Studi Modena, Largo S. Eufemia, Amsterdam - Lausanne - New York - Oxford - Shannon - Tokyo (19), 41100, 263
• Panizza, M. (2001). Geomorphosites: concepts, methods and examples of geomorphological survey, universita degli studi di Modena ereggio Emilia 87 publications, chinese science Bulletin, (46), 4-5
• Pellegrin, L. B., & Vercesi, P. (2010). Geotourism and geomorphological hazard the pocca dolgisio case study (Northern Apennines Italy) Natural Hazards and earth system sciencse, 441-467
• Pourahmad, Ahmad, Ahmad Shahbazpoor,. (2015), "Utilizing Multi-Criteria Decision Making Models in Evaluating Tourism Potential (Case study: Semnan Province)." 50-66.
• Prolong, j. (2005). A method for assessing the torist potential and usec of geomorphological sites, Geomorphologie, Rrlief, processus, environment, 3, 189- 196.
• Reynard, E. (2009). Geomorphosite: Definitions and characteristics, university of lausanne Institut de Geography, 205 Pubucation 1,688 citations,. P. 9-20. lausanne, switzeland.
• Reynard, E., Coratza, P., & Hoblea, F. (2016). current Research on Geomorphosites, Geoheritage (8), 1-3.
• Sarvar, R. (2021). "Urban policy in the field of wicked problems." journal of Urban environment planning and development 1(1): 1-16.
• Sarvar, R. (2023). Pathology of Land Use Planning in Guilan province. Geographical Studies of Coastal Areas Journal, 3(4), 1-20.
• Sarvar, R., Darvish, B. (2021). Political economy and integrated greenbelt management of Tehran metropolitan area. Urban Economics, 6(1), 27-40.
• Vujicic, D.M.; Djordjije, A.; Vasiljevic, D.A.; Markovic, B.S.; Hose, A.T.; Lukic, T.; Hadzic, O. and Janievic, S. (2011). Preliminary Geosites Assessment Model (GAM) and its Application on Fruska Gora Mountain, Potential Geotourism Detinarion of Serbia, Acta geographica Slovenica, 51(2): 361-37.
• Yazdani, H., Sarvar, R. (2022). Analysis of halal tourism in Qom Province. Geographical Engineering of Territory, 6(4), 899-916.