هیدروپلیتیک رودخانه مرزی ارس و تاثیر آن بر امنیت استان اردبیل

محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی

حمیدرضا پاک نژاد متکی ¹ , عبدالرضا فرجی راد ²

1 - ندارد
2 - ندارد

تاریخ دریافت : 1393/09/08 تاریخ پذیرش : 1393/09/08 تاریخ انتشار : 1389/09/01

کلید واژه: هیدروپلیتیک, ارس, ترکیه, جمهوری آذربایجان, استان اردبیل, دشت مغان,

چکیده مقاله :

کمبود آب شیرین در سطح جهان و میزان بارش کم باران در نقاط مختلف جهان و افزایش بی رویه جمعیت و نیاز روز افزون به آب شیرین، مناسبات سیاسی کشورهایی را که دارای حوضه های آبریز مشترک می باشند دچار تنش و بحران نموده است. تا جایی که سازمان های مهم بین المللی نظیر سازمان ملل و یونسکو، قرن 21 را به عنوان قرن هیدروپلیتیک نامیده اند. ایران با داشتن 195/648/1 کیلو متر مربع وسعت که بیش از یک چهارم آن را بیابانها و مناطق کویری تشکیل می دهد از نظر آب و هوایی جزء مناطق کم باران جهان است. جمعیت ایران نیز از دهه 1335 (اولین سرشماری در ایران) تا دهه 1385 به بیش از 4 برابر افزایش یافته و از رشد شتابانی برخوردار می باشد، که نیاز های آبی ایران را افزایش می دهد.در ایران 24 رود خانه مرزی جریان دارد که مهمترین و طولانی ترین آنها رودخانه مرزی ارس است که بخشعمده ای از آن در استان اردبیل قرار دارد. سرچشمه های رودخانه ارس از کشور ترکیه بوده که پس از عبور از ارمنستان، وارد ایران شده و در امتداد مرزهای ایران و جمهوری آذربایجان، مسافتی طولانی را پیموده و وارد خاک آذربایجان می شود و در نهایت به دریای خزر می ریزد. استان اردبیل به خصوص دشتهای شهرهای اردبیل و مغان به شدت به آب رودخانه مرزی ارس وابسته است. افزایش زیاد جمعیت در این استان و مهاجر پذیر بودن آن در سطح کشور، نیاز روز افزون این استان را به آب بیشتر به خاطر تامین مواد غذایی این منطقه، افزایش داده است. وجود سرچشمه های ارس در ترکیه، نداشتن رژیم حقوقی مناسب در برداشت از حوضه ارس و نیازهای آتی جمعیت استان به مواد غذایی بیشتر و آب شرب، پیش بینی می گردد که امنیت سیاسی این منطقه دچار تنش شده که منشاء این تنش ها، آبهای مرزی و هیدرو پلیتیک منطقه خواهد بود.

چکیده انگلیسی:

The political relations of the countries with common marine domains have been involved a crisis because of inadequacy of water in the world and low rainfall rate in different parts of the world and irregular population growth and the ever-increasing need to water. Therefore some important international organizations like United Nations organization and UNESCO has named the 21st century as the hydropolitic century. Iran with 1/648/195 km2 width and more than 1/4 of its land is desert. So this climatic condition made this country as one of the low rainfall zone in the world. From 1335 decade (Iran's 1st census) to 1385 decade, Iran's population has grown more than 4 times. This rapid growth of population increases Iran's water needs. 24 border rivers flow in Iran. The most important and the longest one is Aras Border River which the main part of it has located in Ardabil province. Aras river sources were from Turkey that after passing Armenia, flows in Iran. Then it travels a very long distance along with Iran and republic of Azerbaijan borders. Afterward it enters Azerbaijan land. At last it flows in Caspian sea. Ardabil province, specially the fields of Ardabil and moghan cities are depending on the water of Aras border river, strongly. The high population growth in this province and the influx of immigrants from other cities of country has increased the need of more water of this region in order to provide food. Because of the existence of Aras river sources in Turkey, the lack of a suitable legal regime in using of Aras zone and the population's future needs for more food and drinking water, it will be anticipated that the political security of this region has been crisised and the root of these crisises are the border water and the hydropolitic of region.