تغییر اقلیم در ناهمواری های زاگرس

محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی

معصومه صوفی ¹ , بهلول علیجانی ²

1 - ندارد
2 - ندارد

تاریخ دریافت : 1393/09/15 تاریخ پذیرش : 1393/09/15 تاریخ انتشار : 1391/05/01

کلید واژه: :تغییر اقلیم, تحلیل روند, آزمون نرمالی, آزمون استقلال,

چکیده مقاله :

در ایران، تغییرات اقلیم بسیار مهم ارزیابی می گردد زیرا بالارفتن دما و کمبود بارش ایران تأثیرات منفی زیادی بر رویمنابع آب و امنیت غذایی دارد که سبب گسستن بافت های زیستی، اجتماعی و غیره می گردد. از این لحاظ، ارزیابیتغییرات مقدار بارش حائز اهمیت است. بررسی و ارزیابی روند بلندمدت بارش و دما در ناهمواری های زاگرس بهکمک سری های زمانی مجموع بارش، فراوانی روزهای بارشی، میانگین دمای شبانه روز و تفاوت دمای کمینه وبیشینه ی 26 ایستگاه های هواشناسی ممکن گردیده است. حداقل دوره ی آماری سری های زمانی 17 و حداکثر 55 سالبود. بنهجاری سری های زمانی با آزمون لایلی فورس و روند آنها با آزمون های پارامتریلجانگ- باکس و ناپارامتریتاوکندال ارزیابی شده است. علاوه بر این، از آزمون همبستگی پیرسن برای برآورد نوع روند و شیب آن استفاده گردیدهاست. نتایج آزمون ها، تغییرات گرایش دار(کاهشی و افزایشی ) معنی داری را در سری مجموع بارش و فراوانیروزهای بارشی سالانه ی ایستگاه های زاگرس نشان ندادند. در مقابل، سری های زمانی میانگین دمای شبانه روز وتفاوت دمای کمینه و بیشینه، دچار تغییرات شدیدتری گردیده اند. در بیش از 90 درصد ایستگاه های مورد مطالعه، سریزمانی میانگین دمای شبانروز دارای روند بوده که عمدتاً گرایش افزایشی دارد. درمقابل، سری زمانی تفاوت دمای کمینهو بیشینه در بیش از یک سوم ایستگاه های ناهمواری های زاگرس دارای روند می باشد. ایستگاه هایی که روند کاهشیو افزایشی در سری زمانی تفاوت دمای کمینه و بیشینه آنها وجود دارد، در فراوانی با همدیگر یکسان بوده و از اینلحاظ یک الگوی مکانی مشخص در تغییرات سری زمانی تفاوت دمای کمینه و بیشینه ی ناهمواری های زاگرس وجودندارد

چکیده انگلیسی:

Climate change, especially global warming affect s every aspects of the environment, socialstructure, and food security. The zagros region due to its rugged nature and diverse climate isvery vulnerable to climate change such as temperature warming and rainfall decrease. In orderto unclose the signs of climate change in the Zagros region, the existing monthly rainfall, raindays, mean, low and high temperatures of 26 stations in the region were studied. Thesestations had data with different durations ranging from 17 to 55 years. The normality of thetime series were tested via lobly force, and their trend with Ljung-Box and Mankendal Tau.The degree and sign of the trend were tested by correlation coefficient.The results did not show any significant trend in the rainfall series. But the mean lowtemperature and daily temperature range showed significant trend. More than 90 percent ofthe stations showed significant increasing trend in the minimum temperature. While the dailyrange showed both increasing and decreasing trends.