ارزیابی تنوع درآمدی روستاییان شهرستان زابل

محورهای موضوعی : پژوهش‌های اقتصاد روستا

ماشاالله سالارپور ¹ , سید مهدی خدادادی حسینی ²

1 - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه زابل
2 - دانشجوی دکترا، اقتصاد کشاورزی، دانشگاه زابل

تاریخ دریافت : 1394/01/15 تاریخ پذیرش : 1394/06/14 تاریخ انتشار : 1394/06/01

کلید واژه: مناطق روستایی, زابل, تنوع درآمد, مدل خانوار کشاورز, معیشت روستاییان,

چکیده مقاله :

روستائیان تأمین کننده مواد غذایی خود و دیگران هستند ولی مهمتر از همه بقای خود روستائیان و کسب حداقل درآمد از فعالیت‌های کشاورزی و غیرکشاورزی است که مورد توجه روستائیان و دولت‌ها است. ادامه حیات روستا وابسته به کسب درآمد کافی روستائیان وکاهش فقر بخصوص در مناطقی است که از فقر رنج می‌برند. خانوارهای روستایی به منظور مدیریت ریسک، ایجاد جریان درآمدی و تخصیص نیروی کار مازاد، نیاز به تنوع در منابع درآمدی خود دارند. بر این اساس، در این مطالعه ابتدا تابع مطلوبیت روستاییان شهرستان زابل با استفاده از مدل خانوار کشاورز (AHM) برآورد شد. سپس، تابع تنوع درآمد روستائیان تخمین زده شد. در پایان نیز برای تعیین احتمال تعلق هر خانوار به ترکیب خاصی از گروه های درآمدی، از مدل لوجیت استفاده شد. داده های مورد نیاز برای این مطالعه مربوط به سال 91-1390 می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری جمع آوری شد. حل مدل های مذکور نیز در محیط نرم‌افزاری Eviews و SHAZAM صورت گرفت. نتایج نشان‌داد که منابع درآمدی روستاییان شهرستان زابل شامل درآمد حاصل از فعالیت‌های کشاورزی، دامی و جنبی می باشد و سهم درآمد بخش کشاورزی بیش از سایر بخش ها است. مدل لوجیت ارائه شده نیز برای بخش‌‌های مختلف درآمدی در سطح بالایی معنی دار شد. بیشترین ارزش احتمال نیز پس از تخمین مدل برای بخش درآمد زراعی به‌دست آمد. به منظور ایجاد تنوع درآمدی بین خانوارهای روستایی شهرستان زابل و کاهش فقر نیاز به سرمایه گذاری در حمل و نقل و امر آموزش و افزایش دسترسی روستائیان به بازار فروش می‌باشد.