نقد واگرایی عمل از ایمان و ممانعت از فروکاست آن در نحله های کلامی
محورهای موضوعی : کاوش های عقلی"
علی حسینی
1
(
استادیار فلسفه، گروه فلسفه، دانشکده علوم انسانی،دانشگاه یاسوج،یاسوج،ایران
)
ابولحسن بختیاری
2
(
گروه الهیات و معارف اسلامی- دانشگاه فرهنگیان پردیس همدان
)
کلید واژه: کفر, خوارج, مرجئه, گسست عمل از ایمان, ایمان,
چکیده مقاله :
ایمان همراه عمل صالح در قرآن کریم، حکایت از یک همگرایی و نوعی رابطه ای وثیق دارد؛ و این که چرا؛ در چیستی ایمان و نوع رابطه آن با عمل اختلاف وجود دارد ذهن را به سمتی سوق می دهد تا به دنبال گونه ای تبیین و نقد باشد، تبیین از بابت چرایی اختلاف و نقد در راستای فهمی دقیق، محکم و مستدل با اتکال به ام الکتاب آموزه های دینی و اسلامی. فرقه ی مرجئه "ایمان" را امری بسیط و هویتّی تجزیه ناپذیر دانسته و برآن باورند ایمان تقدّم رتبی برعمل دارد و عمل در پَسِ" ایمان " قرار دارد درتقابل با این دیدگاه فرقه خوارجند که معتقدند عمل جزء ایمان است و ایمان امری ترکیبی است. برخلاف نظرگاه این دو دیدگاه؛ نظرگاه سوم نظر اعتدالی مکتب اهل بیت-علیهم السلام- است که تفکر مرجئه و خوارج را مورد نقد قرار داده است. حال سوال این است که؛ آیا ایمان صرف تصدیق قلبی و با عمل یکی است و یا به نوعی عمل از آثار خارجی و نشانه یا لازمه ایمان می باشد و از حقیقت ایمان خارج است؟ نقطه عزیمت این تحقیق بیان رابطه مفهومی و ساختارمعنایی ایمان در واگرایی از عمل در فهم فرقه مرجئه و همگرایی از عمل در اندیشه خوارج و دسته نقد هایی که از طرف مکتب اهل بیت برآنان وارد است که عمل از ارکان ایمان است، می باشد. از ظاهر برخی روایات شیعه بر می آید که عمل جوارحی یکی از ارکان ایمان است و از واکاوی چنین رابطه ای و در پاسخ به سوال طرح شده می توان گفت، عمل از آثار خارجی و نشانه یا لازمه ایمان می باشد.از این رو؛ با نظر به واگرایی ایمان و عمل از نگاه مرجئه و همگرایی ایمان و عمل از نگاه خوارج این مقاله برآن است با روش مطالعات کتابخانه ای ضمن بررسی این دو نظرگاه، نظر تشکیکی همگرایی و نگره تعدیلی هر دو دیدگاه توقیف شده دربطن دین اسلام را ترسیم و از فروکاست(حل و منحل) آن دو در آموزه های اسلامی اجتناب نماید.
The mention of faith along with righteous deeds in the Holy Qur'an is the discovery of a convergence and the sign of a possible relationship, but there is a difference in what faith is and its relationship with behavior. The Marja'i sect considers "faith" as an indisflexible identity, so it has a priority and action is located on the back of "faith", contrary to the opinion of the Khawarij sect, which is part of the faith. The Ahl al-Bayt (a)'s school of thought has been criticized and the important point is to analyze the definition of faith from the perspective of theolines and its components. Following the fundamental question arises, whether faith is merely a heartfelt affirmation, or is it an act of external or necessary works of faith, but it is generally out of its truth? In the course of this research, the conceptual and structural relationship is effective and what criticisms are on it. The appearance of some Shi'a hadiths shows that jurahi's act is one of the pillars of faith, so the criticism is incompatible with the appearance of hadiths. The brief result of this analysis of the above relationship is that the mentioned relationship is an act of external and indestheic works or the necessity of faith. Considering the title and preventing its collapse in Islamic teachings, it is possible to prove the co-ordation of faith and practice.
_||_