بررسی وضعیت کتابخانه های مراکز پیش دانشگاهی شهر اراک و مقایسه آن با استانداردهای کتابخانه های مدارس

محورهای موضوعی : دانش شناسی

سمیرا مروجی ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان)
احمد شعبانی ² (دانشیار علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه اصفهان)
سمیه حسینی ³ (کارشناس ارشد علوم کتابداری و اطلاع رسانی، کتابدار کتابخانه های عمومی استان خوزستان)

تاریخ دریافت : 1388/03/08 تاریخ پذیرش : 1388/08/20 تاریخ انتشار : 1389/09/01

کلید واژه: استانداردها, اراک, کتابخانه های آموزشگاهی, کتابخانه‌های مدارس, مراکز پیش دانشگاهی,

چکیده مقاله :

هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت موجود کتابخانه های مراکز پیش دانشگاهی شهر اراک با توجه به رسالت و خط مشی، بودجه، فضا و تجهیزات، مجموعه، نیروی انسانی، خدمات و فعالیت ها، ترویج خدمات کتابخانه و ارتقای یادگیری،و مقایسه نتایج حاصل با استانداردهای کتابخانه های مدارس است. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی و از نوع توصیفی است که به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه بهره جویی شد. یافته‌ها: از 34 کتابخانه مراکز پیش دانشگاهی شهر اراک، 4 کتابخانه از پاسخگویی به پرسشنامه اجتناب نمودند. پژوهش بر حسب 30 پاسخنامه دریافتی با استفاده از نرم افزار SPSS-16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل نشان داد که کتابخانه های مراکز پیش دانشگاهی شهر اراک در زمینه رسالت و خط مشی 66/67 درصد، بودجه 68/66 درصد، فضا و تجهیزات 33/88 درصد، مجموعه 50 درصد، نیروی انسانی 11/91 درصد، خدمات و فعالیت ها 99/59 درصد، ترویج خدمات کتابخانه و ارتقای یادگیری 70 درصد، با استانداردهای کتابخانه های مدارس مطابقت دارند. در پایان پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت این کتابخانه ها ارائه گردید.

چکیده انگلیسی:

Purpose This research aims to study the status of pre-university centers’ libraries in Arak in terms of mission and policy, budget, space and equipment, library collection, staff, services and activities, promotion of library services and learning in comparison with the School Library Standards. Methodology: The method used is descriptive survey and for collecting the data the questionnaire was used. It was sent to all 34 pre-university centers and 30 copies were returned. For analyzing the data, SPSS software was utilized. Findings: The findings showed that totally, pre-university centers’ libraries in Arak have observed the School Library Standards in mission and policy 67.66%, budget 66.68%, space and equipment 88.33%, library collection 50%, staff 91.11%, services and activities 59.99%, promotion of library services and learning 70%. Conclusion: Emphasizing that status quo of the libraries can be better than current condition, some suggestions for improving the status of these libraries were presented.  

منابع و مأخذ:

بنی اقبال، ناهید؛ رزاقی اصفهانی، ترانه.(1385)، بررسی وضعیت مجموعه های کتابخانه های مراکز پیش دانشگاهی عادی- دولتی شهر تهران از نظر انطباق آنها با مواد درسی رشته های مختلف تحصیلی، فصلنامه کتاب، ش. 66 : 97-114.

تعاونی، شیرین،(1384)، استانداردهای کتابخانه های مدارس، تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.

تیلک، آنتونی، نقش کتابداران آموزشگاهی در فراهم نمودن شرایط برای ابداع و رشد فردی در کتابخانه های مدارس، ترجمه جمشیدی، نظام،(1386)، بررسی وضعیت کتابخانه های آموزشگاهی مقطع متوسطه استان کرمانشاه و مقایسه آن با استانداردهای ایفلا برای کتابخانه های آموزشگاهی به منظور ارائه راهکارهایی جهت بهینه سازی وضعیت آنها، پایان نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

شرافتی، ثریا.(1383)، وضعیت کتابخانه های آموزشگاهی (مقطع متوسطه) استان کهگیلویه و بویراحمد، فصلنامه کتاب، ش.57.

شعبانی، احمد؛ سعادت، رسول.(1388)، سمینار تحقیق و پیشنهادیه نویسی در کتابداری و اطلاع رسانی. تهران: چاپار.

صمدی علی نیا، ربابه؛ سپهر، فرشته؛ بزرگی، اشرف السادات.(1385)، بررسی وضعیت کیفی کتابخانه های دبیرستانی شهر اصفهان از لحاظ مدیریت، نیروی انسانی، بودجه، منابع و فضا و تجهیزات این کتابخانه ها در بدنه آموزش و پرورش در سال تحصیلی 1385-1384، رشد ،6 ،ش.3.

عمویی اوجاکی، عبدالواحد.(1381)، بررسی کتابخانه های دبیرستانی مناطق شهری استان مازندران در سال تحصیلی 1380-1379، پایان نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی ، دانشگاه شیراز.

کلباسی، محمدعلی؛ شعبانی، احمد.(1383)، بررسی میزان پویایی کتابخانه های مدارس دوره راهنمایی و متوسطه اصفهان، فصلنامه کتاب 58.

نشاط، نرگس؛ حری، عباس.(1383)، کتابخانه آموزشگاهی در مدرسه کتابخانه – مدار، تهران: شبکه کتاب.

هنری، جیمز؛ هی، لین؛ ابرگ،دایان، نقش مدیر در مدرسه ای با محیط سواد اطلاعاتی: یافته های یک طرح پژوهشی بین المللی،ترجمه علی مزینانی، گزیده مقالات ایفلا (گلاسکو ، 18-24 اوت 2002)، تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران،1383.

Chopra ,R.N ,(1992),”Dictionary of Library Science”,University of New Delhi (INDIA).

Drake ,Miriam A ,(2003),”Encyclopedia of Library and Information Science”, Atlanta ,Georgia ,U.S.A ,M. Dekker,Vol.4.

Prasad ,B.K ,(2003),”Encyclopedia of Teaching of Library Science”,New Delhi,Vol.2.

Stephens ,Julie ,(2005),”School Libraries: Are they Places to Learn or Places to Socialize? Students Use of the school Library in Norwey,Evidence based Library and information practice”, Journal, vol.2, iss. 4, pp.64-66.