تعیین سطح هوش سازمانی کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاهی شهر اهواز بر اساس مدل کارل آلبرخت و ارتباط آن با خلاقیت

محورهای موضوعی : دانش شناسی

فریده عصاره ¹ (استاد رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شهید چمران اهواز)
بهنام مکوندی ² (استادیار رشته روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان.)
فریبا کوتی ³ (دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان)
مریم سید طبیب ⁴ (کارشناس ارشد رشته آمار دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز.)

تاریخ دریافت : 1394/10/10 تاریخ پذیرش : 1395/02/15 تاریخ انتشار : 1396/03/29

کلید واژه: خلاقیت, هوش سازمانی, کتابخانه‌های دانشگاهی, شهر اهواز, مدل کارل آلبرخت,

چکیده مقاله :

هدف: خلاقیت و هوش دو ویژگی هستند که در هر یک از اعضای سازمان نهفته است. این پژوهش با هدف تعیین سطح هوش سازمانی کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاهی شهر اهواز بر اساس مدل کارل آلبرخت و بررسی ارتباط آن با خلاقیت کتابداران انجام گرفته است. روش پژوهش: روش پیمایشی است و ابزار پژوهش شامل پرسش‌نامه استاندارد هوش سازمانی کارل آلبرخت و پرسش‌نامه خلاقیت رند سیپ بوده است. تعداد 105 کتابدار شاغل در کتابخانه های دانشگاهی شهر اهواز به عنوان جامعه پژوهش مورد بررسی قرار گرفته شد. در این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی (میانگین ، فراوانی، فراوانی نسبی)‌ و آزمون استنباطی (آزمون‌های تحلیل رگرسیون، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس) نسبت به تجزیه و تحلیل اقدام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین هوش سازمانی (به طور کلی) و خلاقیت، با سطح معنی داری 000/0 ارتباط مثبتی وجود دارد، ولی هیچ یک از مؤلفه های هوش سازمانی رابطه معنی داری با خلاقیت را نشان نداد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، می توان نتیجه گرفت که سطح هوش سازمانی و خلاقیت در نمونه ها مورد مطالعه بسیار ضعیف است. از بین مؤلفه های هوش سازمانی تنها سرنوشت مشترک بیشترین قدرت تبیین کنندگی را داشته است. کتابخانه ها بایستی به همه مؤلفه های هوش سازمانی به صورت یکسان توجه نموده و زمینه ساز پرورش خلاقیت در کتابداران باشند. نظام مدیریت نیز با تکیه بر خود کنترلی کارکنان، مشورت، تشویق به ابتکار و احترام به افراد، نقش مهمی در پرورش خلاقیت کارکنان ایفا نماید.

چکیده انگلیسی:

Purpose: The main objective of the research revolves around the components of organizational intelligence and creativity in order to determine the level of organizational intelligence of librarians employed in academic libraries of the city of Ahvaz, and the relationship between their organizational intelligence and creativity. Methodology: The statistical population of the study is all librarians working in academic libraries that including 105 persons. The tool for data collection in this research was Karl Albrecht’s standardized questionnaire of organizational intelligence and Rand Sip’s questionnaire of creativity In this study, analysis was performed using descriptive statistics and inferential test (regression analysis tests, Pearson’s correlation coefficient, and analysis of variance). Findings: The results showed that there is a statistically significant relationship between organizational intelligence (in general) and creativity in a significant level of 0.000. However, none of the organizational intelligence components showed a significant correlation with the creativity. Conclusion: Organizational intelligence and creativity in the samples are very weak. The enterprise intelligence component only shared the fate of most power users have been explained. These organizations should equally consider all the components of the organizational intelligence, and provide grounds for creativity in the library. Management system, with its emphasis on control personnel self, counseling, encouraging innovation and respect for individuals, plays an important role in fostering the creativity of the employees.

منابع و مأخذ:

بیک زاده، ج.؛ علائی ، م.ب.؛ اسکندری، ک. (1389). بررسی رابطه هوش سازمانی مدیران با عملکرد آنان در سازمان‌های دولتی استان آذربایجان شرقی. فصلنامه پژوهش‌های  مدیریت، 3(8)، 163-143.

پوراحمد، س.؛ سلیمانی نژاد، ع. (1389). نقش هوش سازمانی در توسعه خلاقیت سازمانی. در اولین کنفرانس سالانه مدیریت، نوآوری و کارآفرینی ایران. 12-1شیراز: دانشگاه شیراز، 11-1

جعفری، پ.؛ فقیهی، ع.ر. (1388). میزان مولفه های هوش سازمانی در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی. دانش و پژوهش در علوم تربیتی، (23)، 66-45.

خدادادی، م.ر.؛ کاشف، م.م.؛ صالح زاده ، ک.؛ شیر محمد زاده، م.؛ خوشنویس، ف. (1388). رابطه بین هوش سازمانی با بهره وری مدیران ادارات تربیت بدنی استان آذربایجان شرقی. فصلنامه مدیریت ورزشی، (4)، 168-155.

سلاسل، م.؛ کامکار، م.؛ گلپرور، م. (1388). رابطه هوش سازمانی و مولفه های آن با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان شرکت احیاء گستران اسپادان. فصلنامه دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 11(40) ،37-26.

غلامی، ش.؛  غفوریان، ه.؛ معنوی پور، د. (1390). رابطه هوش سازمانی و عملکرد مدیران. فصلنامه تازه‌های روانشناسی صنعتی سازمانی، 2(6)، 99-89.

قهرمان تبریزی،ک.؛ تندنویس ، ف.؛ امیرتاش، ع.م.؛ کدیور، پ. (1384). ارتباط بین فرهنگ سازمانی و خلاقیت اعضای هیأت علمی گروه‌های تربیت بدنی در دانشگاه‌های دولتی کشور، نشریه علوم حرکتی و ورزش، 1(6)، 150-139

ملائیان، ص.؛ اسلامیه، ف. (1389). بررسی رابطه بین میزان برخورداری شرکت سایپا یدک از ویژگی‌های سازمان‌های یادگیرنده با میزان هوش سازمانی در این شرکت. فصلنامه تازه‌های روانشناسی صنعتی/سازمانی، 1(4)، 88-77.

نسبی، ن.ا. (1388). ارتباط هوش سازمانی و خلاقیت کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 1387. سومین کنفرانس توانمند سازی منابع انسانی ایران، 14-1تهران: بنیاد توانمند سازی منابع انسانی ایران ،14-1.

Akgun, A.; Byrene, j. & halit Keskin(2007). Organizational intelligence: A Structuratio view. journal          of organizational change management , 20(3):272-289.

Albrekht, K. (2003). Organizational intelligence and Knowledge Management: Thinking Outside the Silos. 1-17, available at:www.karlalbrecht.com.

 Dealtry, R. (2005). Achieving integrated performance management with the  corporate

       university.  Journal of Workplace Learning, 16 (1), 65-78.

Glynn, Mary A. (1996). Innovative genius: a framework for relating individual   and organizational intelligences to innovation.  publisher: Academy of  Management. 1081- 1111.

Kalkan,V. D. (2005). Organizational Intelligence: Antecedents and  consequences. Journal of Business & Economics Research , 3(10), 43-54.

McMaster, M D. (1996). The Intelligence Advantage : Organizing for Complexity.  ISBN 10: 075069792X / 0-7506-9792-X. ISBN 13: 9780750697927 .Amazon.com. Publicati on Date: 1996.

Prejmerean, M.; Simona V. (2007). Standards and markets for university-originated organizational intelligence. Systems analysis model simul, 43(1),  53-65.

Rahnama A.; Alaei A.; Shafaee J.; Hasanzadeh H.(2012). The Relationship between Organizational    Intelligence and Creativity in University Lecturers. ISSN 2090-4304. Journal of Basic and Applied Scientific Research. 2(3), 2945-2955, 2012

Yolles, M. (2005). Organisational intelligence. Journal of Workplace Learning, 17(1/2), 99 – 114.4