مطالعه تحلیل هزینه - سودمندی پایگاه‌های اطلاعاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 2009

محورهای موضوعی : دانش شناسی

علی اکبر پور احمد ¹ (استاد گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه آزاد شیروان)
هادی شریف مقدم ² (استاد گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه پیام نور مشهد)
عفت بنیادی ³ (نویسنده مسئول و کتابداردانشگاه پیام نوراردبیل)

تاریخ دریافت : 1392/06/26 تاریخ پذیرش : 1392/09/15 تاریخ انتشار : 1394/09/01

کلید واژه: واژه‌های‌کلیدی: تحلیل هزینه, هزینه- سودمندی, پایگاه‌های داده, دانشگاه محقق اردبیلی,

چکیده مقاله :

هدف: سنجش میزان استفاده و بررسی هزینه- سودمندی پایگاه های اطلاعاتی مورد اشتراک دانشگاه محقق اردبیلی در سال 2009 هدف اصلی پژوهش حاضر است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف، پژوهشی کاربردی و از نظر روش، پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش پایگاه‌های اطلاعاتی دسترس پذیر از طریق سرورهای مرکزی سه پایگاه: ساینس دایرکت، تیلور اند فرانسیس و سیج می باشد. برای گردآوری داده های مورد نیاز این پژوهش از گزارش های آماری تهیه شده توسط کارگزار استفاده شد و برای تحلیل یافته ها از دو شیوه بسامد استفاده و تحلیل هزینه- سودمندی که دو روش علمی در ارزیابی منابع الکترونیکی به شمار می روند، استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که فراوانی میزان استفاده بر اساس شاخص های تعداد دانلود مقاله با فرمت اچ.تی.ام.آل، پی. دی. اف و چکیده در پایگاه های مختلف اختلاف معناداری دارد، به طوری که در بین سه پایگاه مورد مطالعه، پایگاه ساینس دایرکت بالاترین و پایگاه تیلور‌اند‌ فرانسیس پایین‌ترین میزان استفاده را دارا بودند. نتیجه گیری: دانشگاه محقق اردبیلی در سال 2009 مبلغ یک میلیارد و ششصد و سی و هفت میلیون و پانصد و بیست و دو هزار و ششصد و سی و پنج هزار ریال صرف اشتراک پایگاه ها کرده است، نتایج نشان داد از نظر هزینه– سودمندی، پایگاه ساینس دایرکت ارزان‌ترین؛ پایگاه سیج در حد نسبتاً گران و پایگاه تیلور اند فرانسیس گرانترین پایگاه بوده است.

چکیده انگلیسی:

Purpose: To analyze the cost-benefit of databases of Mohaghegh Ardabili University in 2009. Methodology: It is an applied and survey research. Statistical population is databases ScienceDirect, Taylor and Francis, and Sage. Statistical reports provided by the server were used to collect the required data. And, the two methods namely use frequency and cost-benefit analysis, as two scientific methods in evaluating electronic resources, have been used. Findings: The frequency of the rate of use on the basis of indexes including the number of downloading the papers with HTML and PDF formats and abstracts in different databases were of significant differences, so that among the three databases, ScienceDirect and Taylor and Francis had the lowest rate of use. Conclusion: Due to the costs provided for subscribing the databases, the three databases “ScienceDirect”, “Sage” and “Taylor and Francis” had been the cheapest, relatively expensive, and the most expensive databases, respectively.  

منابع و مأخذ:

 

تصویری قمصری، ف.؛ جهان نما، م.ر. (1386). هزینه – سودمندی و میزان استفاده از کتاب‌های لاتین تهیه شده از نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی. فصلنامه کتاب، 18 (72)، 298 – 285.

حسن زاده، م (1387). سنجش و ارزیابی کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع رسانی: نظریه‌ها، روش‌ها و ابزار. تهران: نشر کتابدار.

خاصه، ع.ا.؛ حاتمی، ع. (1386). رفتار اطلاع یابی اعضای هیأت علمی علوم انسانی در پایگاه مرکز اطلاع رسانی تحقیق و توسعه ایران. بازیابی از http://www.irdic.ir/showpaper.aspx?paperId=26 (7 دی ماه 1389).

دادخواه، ن. (1389). میزان استفاده و تحلیل هزینه- سودمندی منابع اطلاعاتی الکترونیکی کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد بر اساس شاخص‌های ایی متریک. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.

رجبی، ع. (1388). بررسی استفاده از نشریات الکترونیکی پایگاه­های اطلاعاتی تحت وب در دانشگاه امام صادق (ع). پیام کتابخانه، 15 (57)، 216- 193.

شهرزادی، ل. (1385). تعیین هزینه- سودمندی مجموعه‌های نشریات الکترونیکی سال 2003 در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی ایران، تهران.

عمرانی، ا. (1386). از باشگاه خرید تا کنسرسیوم گزارش تجربه خرید جمعی مجلات چاپی و الکترونیکی دانشگاه‌های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فن­آوری 1386 – 1385. اطلاع شناسی، 3 و 4 (16)، 118- 89.

کریمی، س. و دیگران (1387). تعیین هزینه‌ی سودمندی بانک‌های اطلاعاتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 2007. مدیریت اطلاعات سلامت، 5 (9)، 16- 9.

میثمی، ر.؛ میر حسینی، ز. (1385). تعیین هزینه- اثربخشی منابع الکترونیکی در کتابخانه‌های تخصصی شهر تهران. علوم و فناوری اطلاعات، 21 (48)، 64- 41.

وایت، اندرو کارل؛ کمال، اریک، ج.(1388). سنجش منابع و نظامهای الکترونیکی برای متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی: چگونه از داده‌ها برای مدیریت و ارزیابی مجموعه منابع الکترونیکی استفاده نمائیم. ترجمه رضا رجبعلی بگلو و علی اکبر خاصه. تهران: چاپار.

Atilgan, D., Ozlam (Gokkkurt), Bayram (2006). An Evaluation of Faculty Use of the Digital Library at Ankara University, Turkey. The Journal of Academic Libraryianship, 32 (1), 86-93.

Galyani Moghadam, Golnessa, Talavar V. G. (2008). The use of scholary electronic journals at the Indian Institute of Science: a case study in India. Interlendingand Document Supply, 36 (1).

Kidd, T. (2002). Electronic journal usage statistics: present practice and future progress, statistics in practice: megering and managing. http:// www.lboro.ac.uk/departments/ls/lisu/downloads/statsinpractice-pdfs/kidd.pdf (accessed 10 Jan. 2010).

Kryllidou. Martha (2004). Serials Trends Reflected in the ARL Statistics 2002-3, ARL Bimonthly Report, 234. http://www.arl.org/newsltr/234/serials.html (accessed 3 may 2010).

Lancaster, F.W. (1972), Evaluation and Testing of information retrival system, Encyclopedia of Library and Information Science, 8, 234.

Luther, J. (2001). White Paper on Electronic Journals Usage Statistics. http://www.clir.org/pubs/reports/pub94/pub94.pdf (accessed 15 Feb. 2010).

Riahinia, N.; Zandian, F. (2008). Evaluation of information providers and popular search engines on the base of postgraduate students’perspectives. Theelectronic Library, 26 (4), 594-604.