رابطه هوش سازمانی و اثربخشی در کتابخانه‌های عمومی استان گیلان از دیدگاه کتابداران
محورهای موضوعی : دانش شناسی
رقیه نجفی خواه
1
(کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران.)
عصمت مومنی
2
(استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی)
کلید واژه: هوش سازمانی, کتابداران, اثربخشی سازمانی, کتابخانه‌های عمومی استان گیلان,
چکیده مقاله :
هدف: این پژوهش با هدف آگاهی از تأثیر هوش سازمانی بر اثربخشی سازمانی و شناسایی وضعیت هر کدام از متغیرهای مذکور در کتابخانه‌های عمومی استان گیلان وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور انجام گرفت. روش پژوهش: پژوهش از نظر نوع، کاربردی، از نظر روش، توصیفی – پیمایشی، و از نظر ماهیت، مطالعۀ همبستگی است. ابزار گردآوری اطلاعات دو پرسشنامۀ هوش سازمانی کارل آلبرخت و اثربخشی سازمانی پارسونز است. جامعۀ پژوهش، 162 نفر کتابدار کتابخانه های عمومی استان گیلان بوده است که با استفاده از جدول مورگان نمونه ای به حجم 118 نفر انتخاب گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص‌های آمار توصیفی و استنباطی و برای انجام محاسبات آماری از نرم افزار آماری (اس. پی. اس. اس.) استفاده شده است. یافته ها: بین هوش سازمانی و مؤلفه های آن با اثربخشی سازمانی و مؤلفه های آن رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. میزان برخورداری کتابداران از هوش سازمانی و مؤلفه های آن بالاتر از حد متوسط قرار دارد. در خصوص وضعیت اثربخشی سازمانی، میزان اثربخشی سازمانی و مؤلفه‌های آن به جز مؤلفه پایداری و حفظ الگوها که کمتر از حد متوسط بدست آمده است در دیگر مؤلفه ها بالاتر از حد متوسط بوده است. نتیجه گیری: هوش سازمانی بر موفقیت و اثربخشی کتابخانه تأثیرگذار است. توجه یکسان به همه ی مؤلفه های هوش سازمانی و اثربخشی سازمانی و تلاش های هماهنگ و سازمان‌یافته در جهت حل مسائل کاری، افزایش حقوق و مزایا، فراهم کردن امکانات رفاهی و طرح های تشویقی، ایجاد نظام پاداش رضایت‌بخش زمینه رشد و پیشرفت کتابدران را فراهم کرده و در نتیجه باعث ارتقای اثربخشی در کتابخانه ها خواهد شد.
Objective: The aim of this research is to investigate the impact of organizational intelligence on organizational effectiveness, and also to identify the situation of the aforementioned variables in public libraries of Guilan province under the authority of Iran public libraries foundation. Methods: This study was an applied one, using the descriptive survey research and correlation method. Data gathering was done by 2 questionnaires of Karl Albrecht organizational intelligence and Parsons organizational effectiveness. The research population are all employees of the public libraries of Guilan province that are 162 people that 118 of them were selected as the sample size. Data Analysis was done by indicators of descriptive statistics and statistical calculations were carried out by SPSS. Results: The findings show that positive and significant relationship exists between organizational intelligence and it`s components with effectiveness and dimensions. the organizational intelligence of librarian and it`s components is more than the mean. The result of effectiveness shows that except of the latency component that is less than the mean but other components are more than the mean. Conclusion: The findings indicate that organizational intelligence impacts on success and effectiveness of the library. Equal attention to all organizational intelligence elements and organizational effectiveness and organized and coordinated efforts in order to solve work problems, increases salaries, provide facilities and encouragement programs, create satisfying reward system to raise librarian growth and finally will lead to increase in effectiveness in libraries.
استونر، ج.؛ فریمن، ا. (1375). مدیریت. ترجمه محمداعرابی و علی پارساییان. تهران: انتشارات موسسه مطالعات و
پژوهش‌های بازرگانی .
اسدزاده، ن. (1388). بررسی رابطهی خلاقیت با اثربخشی آموزشی – پژوهشی اعضاء هیأت علمی. پایان نامه
کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، تبریز.
اسکات، ر. (1396). سازمانها: سیستمهای عقلایی، طبیعی و باز. ترجمه حسن میرزایی اهرنجانی. تهران: سمت.
حمیدی، ف.؛ ساکی، ر.؛ موحدی نسب، ع. ومحبزاده، ز. (1393). رابطه بین هوش سازمانی و عملکرد مدیران مدارس
متوسطه شهر یزد. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 5 (2)، 35- 58.
خسروی، آ. (1392). ضرورت به کارگیری هوش سازمانی در سازمانها. بازیابی 20 فروردین 1395،
از www.netnashr.com.
دفت، ر. ال. (1390). مبانی تئوری و طراحی سازمان. ترجمه علی پارساییان و سید محمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش‌های
فرهنگی.
روشه، گ. (1391). جامعهشناسی تالکوت پارسونز. ترجمه عبدالحسین نیک گهر. تهران: نشر نی.
سیادت، ع.؛ کاظمی، ا. و مختاری، م. (1389). بررسی مقایسهای رابطه بین هوش سازمانی و رهبری تیمی در بین اعضاء
هیأت علمی دانشگاههای دولتی اصفهان. چشمانداز مدیریت دولتی، 1، 87- 99.
عدالتی ملکی، پ.؛ جمشیدی، م. (1389). بررسی جایگاه هوش سازمانی در اثربخشی سازمانی. مقاله ارائه شده در اولین
همایش هوش سازمانی و هوش کسب و کار، تهران.
عصاره، ف.؛ مکوندی، ب.؛ کوتی، ف.، و سیدطبیب، م. (1396). تعیین سطح هوش سازمانی کتابداران شاغل در
کتابخانه‌های دانشگاهی شهر اهواز بر اساس مدل کارل آلبرخت و ارتباط آن با خلاقیت. فصلنامه دانش‌شناسی، 10 (36)،
37-47.
علیپور اصل، ر.؛ آصف‌آباد، س. (1396). اثربخشی هوش سازمانی بر عملکرد سازمانی کارکنان اداره ورزش و جوانان استان
آذربایجان غربی. فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم ورزشی، آموزشی بدون مرز، 2 (5)،96-120.
فقیهی، ع.؛ جعفری، پ. (1388). بررسی هوش سازمانی سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزش و ارائه چهارچوب مفهومی
مناسب. فصلنامه تعلیم و تربیت، 15 (100)، 27-48.
میرکمالی، س. م. (1393). رهبری و مدیریت آموزشی. تهران: نشر یسطرون.
Akgun, A. E.; Byrne, J. C. & Keskin, H. (2007). Organizational Intelligence: A Structural ew.Journal
of Organizational Change Management, 20 (3), 272-289. Retrieved may 19, 2016, Fromhttp://www.emeraldinsight.com
Albrecht, K. (2002). Organizational Intelligence & Knowledge Management: Thinking Outside the
Silos: The Executive Perspective. Retrieved may 19, 2016 ,From www.
Karlbrecht.com/Downloads/OI
Aydin, B, & Ceylan, A. (2009). Does Organizational Learning Capacity Impact on Organizational
Effectiveness? Research analysis of the metal industry. Development andLearning in Organizations:
An international journal, 23 (3), 21-23. Retrieved may 19, 2016, From
Http://www.emeraldinsight.com
Cakir, R.; Ada, S. (2008). Can the Organizational Intelligence Be Developed in Schools by Inservice
Training.Word Applied Sciences Journal, 4 (1), 24-30.
Chidambaranathan, K. & Swarooprani, B. S. (2015). Knowledge Management as a Predictor of
Organizational Effectiveness: The Role of Demographic and Employment Factors. The Journal of
Academic Librarianship,41 (6), 758-763.
Eydi, H.; Hossein, E.; Ramezanineghad, R. &Yosefi, B. (2011). Compressive Review of
Organizational Effectiveness in Sport. Sport Management International Journal,
Choregia, 7 (1), 6-21. (1), 6-21. Retrieved may 19, 2016, from http://www.choregia.org.
Fleishman, E. A.; Mumford, M. D.; Zaccaro, S. J.; Levin, K. Y.; Korotkin, A. L. & Hein, M.
B.(1991). Taxonomic Efforts in the Description of Leader Behavior: A Synthesis and Functional
Interpretation.The Leadership Quarterly,2 (4), 245-287. Retrieved may 19, 2016, from
http://www.sciencedirect.com.
Herman, R. D.; Renz, D. O. (2004). Doing Things Right: Effectiveness in Local Nonprofit
Organizations, A Panel Stud. Public Administration Review,64 (6), 694- 704.
Lefter, V.; Prejmerean. M., & Vasilache, S. (2008). The Demension of Organizational Intelligence in
Romanian Companies- A Human Capital Perspective. Theoretical Applied Economics. Buchharest.
Retrieved may 19,2016, From http://www.Ectap,ir/article.
Lord. R. G.; Shondrick. S. J. (2011). Leadership and Knowledge: Symbolic, connectionist and
embodied perspectives. The Leadership Quarterly, 22 (1), 207-222. Retrieved may 9, 2016, From
Marjani, A. B.; Soheilipour, M. (2012). The Relationship between Organizational Intelligence and Staff
Performance based on the Model of Karl Albrecht (The case of Iran Branch, China National
Petroleum Company). International Journal of Business and Social Science, 3 (4), 152-163.
Mendelson, H; Ziegler, J. (1999). Survival of the Smartest: Managing Information for Rapid
Action and World- Class Performance. New York: Wiley.
Potas, N.; Ercetin, S.; Sule, A.; Kocak, B & Seval, L. (2010). Multi Dimensional Organizational
Intelligence Measurements for Determining the Institutional &Managerial Capacity of
Girls`Technical Education in Sitution (Diyarbakir, Sanliurfa & Konya/ Turkey). The African
Journal of Business Management (AJBM), 4 (8), 1644-1651. Retrieved may 25, 2016,
Ramakrishnan, T.; Khuntia, J.; Kathuria, A. & Saldanha, T. (2016). Business Intelligence
Capabilities and Effectiveness: An ntegrative Model. In System Sciences (HICSS), 2016 49th Hawaii
International Conference on (PP. 5022-5031). IEEE.
Todaro, M. P. (2010). Economic Development, European Journal of Innovation
Management, 7 (4), 254.
Uhl- Bien, M.; Marion, R. & McKelvey, B. (2007). Complexity Leadership Theory: Shifting
Leadership from the Industrial age to the Knowledge era. Leadership Quarterly, 18 (4), 298-318.
Uygur, A.; Ulusoy, G. (2013). Manager and Employee Perceptions on Organizational
Intelligence`s Effects on Performans in Enterprises. An Application. International Journal of
Humanities and Social Science, 3 (2), 108-119.
Veryard, R. (2017). Building Organizational Intelligence. Retrieved may19,2018, From
http://www.leanpub.com.
_||_